بخشی از مقاله
بررسی عوامل موثر در پیاده سازی فناوری اطلاعات و تاثیر آن بر زنجیره تامین
چکیده : امروزه ، در محیط رقابتی جدید که استفاده از روش های سنتی در مدیریت زنجیره تامین (SCM) محدودیتی برای سازمان ها می باشد ، ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات (IT) برای ایجاد ارزش بیشتر برای سازمان ، اصلی ضروری بنظر می رسد .شرکتها سعی دارند با استفاده از ابزارها ، روش ها و فناوری های نوین ،روند کاری خود را بهینه نمایند تا ضمن کاهش زمان و هزینه علاوه بر بالا بردن کارایی ،رضایت مشتریان خود را نیز افزایش دهند . . بسیاری از محققان برای تعیین عوامل موثر بر SCM تلاش کرده اند . در این مقاله سعی شده است با بررسی متون و مخصوصاً مقالات مرتبط با مدیریت زنجیره تامین و فناوری اطلاعات ، عوامل موثر بر این موضوع شناسایی شده و میزان توجه مقالات به هر یک از این شاخصها به صورت یک مطالعه کتابخانه ای و به شکلی مستدل و منظم مشخص گردد ،در این راستا مدل مفهومی و مفروض از عوامل موثر بر SCM بر اساس پیشینه های موضوع شناسایی شد ، که در یک مدل پنج بعدی ارایه شده است . در این بررسی معلوم شد که ضمن اینکه باید به تمامی عوامل مرتبط با SCM توجه شود ،عامل های ؛ مهارت IT کارکنان ، سیستم اطلاعاتی مناسب ،حمایت مدیریت ،زیر ساخت IT وبهبود فرایندهای داخلی عواملی هستند که تاثیر بیشتری را بر موفقیت SCM داشته و توجه محققان را بیشتر به خود معطوف داشته اند کلید واژه : مدیریت زنجیره تامین – فناوری اطلاعات .
مقدمه
اقتصاد شگفت انگیز و تغییرات استراتژیک بوجود آورده شده در نتیجه امتیازات اخیر در تکنولوژی دامنه تجارت را گسترانیده است . در هیچ کجا تغییرات ایجاد شده در بیشتر بازارهای صنعتی –جایی که تکنولوژی در زمینه برنامه ریزی منابع سازمان (ERP)و مدیریت زنجیره تامین بکار گرفته شده است – نتایج تکان دهنده در زمینه کاهش هزینه ، افزایش کارایی و افزایش قابل ملاحظه سود در عرصه صنعت به بار نیاورده است
.(الهی و همکاران ،( 2010 بطور کلی زنجیره تامین عبارت از "جریان مواد اولیه ،اطلاعات ،پول و خدمات از سوی عرضه کنندگان مواد اولیه و از طریق کارخانجات و توزیع کنندگان به مشتری نهایی " .همچنین زنجیره تامین (زنجیره عرضه نیز نامیده می شود )شامل سازمانها و فرایندهایی است که محصولات ،اطلاعات و خدمات را به مصرف کننده نهایی تحویل می دهند .حال چنانچه در روابط زنجیره تامین از فناوری اطلاعات و ابزار الکتریکی استفاده موثری بعمل آورده شود ، به آن زنجیره تامین الکترونیکی گویند ، به عبارت دیگر زنجیره تامین الکترونیکی عبارت از " استفاده از فناوری اطلاعات در انجام عملیات های زنجیره تامین . (عظیمی ،صفری ،( 1386 در این مقاله سعی شده است پس از مروری بر ادبیات تحقیق و مطالعات گذشته ، به جمع بندی عوامل موثر بر پیاده سازی فناوری اطلاعات و آثار آن بر زنجیره تامین پرداخته و و مطالبی در خصوص زنجیره تامین با رویکرد جریان فناوری اطلاعات بیان گردد و مهمترین عوامل زمینه ای پیاده سازی فناوری اطلاعات را برای کمک به پیاده سازی زنجیره تامین مدرن شناسایی نمود .
شرح و بیان مسئله :
به منظور افزایش سرعت تبادل اطلاعات و بهبود کیفیت آن ،امروز بکارگیری سیستم های فناوری اطلاعات یک امر مرسوم و در حال گسترش می باشد .
با توجه به محیط رقابتی امروز مدیریت زنجیره تامین به عنوان یک عامل استراتژیک در موفقیت سازمانها شناخته شده است و می تواند اثرات مثبت و محسوسی بر فعالیتهای سازمان داشته باشد .
عدم تحقق این مهم موجب می گردد تا شرکتها بدلیل عدم تحویل بموقع محصولات خود رضایت مشتریان را کاهش داده و حتی موجب از دست دادن آنها گردد ،هزینه و قیمت تمام شده افزایش یابد (حداقل حاشیه سود کاهش یابد) فناوری روز و مورد نیاز مشتری نیز دچار تغییرات گردد .
بر اساس تغییرات کارشناسی ، فناوری اطلاعات می تواند این نیاز مندی ها را محقق سازد ، از این رو تحقیق حاضر با شناسایی عوامل موثر فناوری اطلاعات بر زنجیره تامین در صدد تحلیل و اولویت بندی این عوامل بر اساس منابع کتابخانه ای می باشد .
تعریف زنجیره تامین :
زنجیره تامین شامل مجموعه عناصر تامین کنندگان ، تهیه کنندگان سرویس لجستیک ، سازندگان ، توزیع کنندگان و فروشندگان است که جریانهای مربوط به مواد خام ، محصولات و جریانهای اطلاعاتی در بین این عناصر وجود دارد . (کوپزاک، (1997
تعریف فناوری اطلاعات :
فناوری اطلاعات شاخه ای از فناوری است که با استفاده از سخت افزار ، نرم افزار و شبکه افزار ، مطالعه و کاربرد داده و پردازش آن در زمینه های ذخیره سازی ،انتقال ، مدیریت ، کنترل داده ها را امکان پذیر می سازد . (فتحیان ،(1386
تاریخچه مدیریت زنجیره تامین :
سیر تکاملی مدیریت زنجیره تامین را می توان به سه دوره تقسیم کرد .
دوران تولید برای انبار : در سالهای بین 1960تا 1975 سازمانها ،عملیات تولیدی خود را برای افزایش توان رقابتی بر استاندارد سازی و بهبود فرایندهای داخلی خود معطوف کردند تا بتوانند محصولی با کیفیت بهتر و هزینه کمتر تولید کنند .
دوران جذب مشتری : در سالهای بین 1975تا 1990 با ظهور سیستمهای اطلاعاتی ( MIS ) توجه سازمانها از مدیریت مالی به مدیریت مواد و محصولات تغییر پیدا کرد و با افزایش تنوع در الگوهای مورد انتظار مشتریان سازمانها توجه خود را به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید و توسعه محصولات جدید معطوف کردند .
دوران مدیریت زنجیره تامین : از سال 1980 تا بحال مدیران سازمانها با بکارگیری الگوهای مهندسی مجدد و اصلاح فرایندهای تولید دریافتند که برای بقاء و حضور در بازارهای جهانی میبایست توجه خود را بر مدیریت و روابط با مشتری و ،اطلاعات وتامین مواد معطوف و فرایندها را تحت کنترل درآورده وبهبود مستمر را پدید آورند .
امروزه همه سازمانها به این مهم اعتقاد دارند که برای افزایش سود و سهم بیشتر از بازار ، میبایست توجه شایانی به مدیریت زنجیره تامین و فناوری اطلاعات بعنوان مکملی برای این فرایند ، داشته باشند (مصطفی ادیبی ،(1386
پیشینه پژوهش :
- در مقاله ای تحت عنوان " سیستمهای اطلاعاتی در یکپارچه سازی مدیریت زنجیره تامین " که توسط گانساکارن و گای در 2013 منتشر شده است نتایج تحقیق نشان داد که 6 عامل برنامه ریزی استراتژیک ، تجارت الکترونیک ، زیر ساخت IT ، دانش IT ، حمایت مدیریت و مهندسی مجدد فرایندها عوامل موثر پیاده سازی فناوری اطلاعات در زنجیره تامین می باشند .
- در مقاله ای تحت عنوان " تاثیر فناوری اطلاعات بر مزیت رقابتی زنجیره تامین "که توسط ماریناگی و همکاران در سال 2014 منتشر گردیده است 3 عامل ارزیابی مجدد فرایندها ، سرمایه گذاری بر روی IT و فشار رقابت ،عوامل موثر بر پیاده سازی فناوری اطلاعات در چرخه تامین می باشند .
- در مقاله ای تحت عنوان " یکپارچه سازی زنجیره تامین و عملکرد : آثار بلند مدت روابط تکنولوژی اطلاعات و یکپارچه سازی تدارکات "که توسط پراجوگو و الهاگر در سال 2012 منتشر گردیده است سه عامل اطلاعات IT ، یکپارچه سازی اطلاعات و یکپارچه سازی تدارکات عوامل موثر در پیاده سازی فناوری اطلاعات در زنجیره تامین می باشند .
- در مقاله ای تحت عنوان " نقش ارتباطات در حمایت زنجیره تامین "که توسط وادکار در 2014 منتشرگردیده است 3 عامل زیر ساخت IT ، سیستم ارتباطات و سیستم اجرایی عوامل مورد نیاز پیاده سازی فناوری در زنجیره تامین می باشند .
- در مقاله ای تحت عنوان " تاثیر فناوری بر تدارکات و مدیریت زنجیره تامین " که توسط باندری در 2014 منتشر گردیده است سه عامل استراتژی ،ادغام فرایندها و تکنولوژی مناسب بعنوان عوامل موثر پیاده سازی فناوری در زنجیره تامن نام برده شده است .
- در مقاله ای با نام " تجزیه و تحلیل آثار تکنولوژی اطلاعات بر روی یکپارچه سازی زنجیره تامین " که توسط علیمحمدیان و عبدی در سال
2014 منتشر گردیده است . 3 عامل ،حمایت مدیریت ، مهارت IT کارکنان و رضایت از سیستم IT را بعنوان عوامل موثر بر پیاده سازی تکنولوژی اطلاعات در زنجیره تامین را نام برده اند.
ش
