بخشی از مقاله
چکیده
مدیریت دانش یکی از مهمترین عوامل حیاتی موفقیت در سازمان های امروزی محسوب می شود. سودمندی پروژه مدیریت دانش بستگی زیادی به هماهنگی عوامل کلیدی دارد. با توجه به اینکه عوامل موفقیت مدیریت دانش در ادبیات بطور وسیعی بحث شده است، با این وجود مطالعات محدودی در حوزه زنجیره تامین صورت گرفته است. بنابراین شناسایی و بررسی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش که منجر به بهبود عملکرد - اثربخشی و کارایی - مورد انتظار زنجیره تامین می گردد، دارای اهمیت فراوان می باشد. لذا تحقیق حاضر به شناسایی و بررسی نقش و اولویت بندی عوامل موفقیت مدیریت دانش که منجر به بهبود عملکرد زنجیره تامین شرکت پارس خودرو می گردد، می پردازد.
در راستای اهداف تحقیق، بر اساس مطالعه دقیق عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش که توسط محققان و صاحب نظران گوناگون به صورت نظری و تجربی صورت گرفته است و با استفاده از ابزار پرسشنامه، 29 عامل کلیدی شناسایی و در پنج دسته کلی طبقه بندی گردید. در ادامه تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد زنجیره تامین صورت پذیرفت. سپس بر پایه این عوامل اصلی موفقیت و شاخص های مربوطه، یک ابزار در قالب پرسشنامه هایی برای تعیین اهمیت و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیکTOPSIS FUZZY از دیدگاه کارشناسان و خبرگان شرکت پارس خودرو توسعه داده شد.
بر اساس این مطالعه، هر پنج گروه از عوامل کلی شناسایی شده - رهبری، فرهنگ سازمانی، ساختار و فرآیند، فناوری اطلاعات، مدیریت منابع انسانی - تاثیر بسزایی بر استقرار و بهبود عملکرد زنجیره تامین شرکت پارس خودرو دارند. در ادامه تحقیق، با اهمیت ترین مولفه ها با استفاده از قانون پاره تو تعیین گردیده که می تواند به عنوان یک راهنما برای سازمان ها جهت اولویت بندی و تنظیم فعالیت های مدیریت دانش مورد استفاده قرار گیرد.
بخش اول : مقدمه
سازمان های هزاره جدید به دلیل شرایط زمانی که در آن واقع شده اند، تفاوت های بسیاری با گذشته دارند و بر اساس دو مفهوم پیچیدگی و آشفتگی به شدت تغییر کرده اند، بگونه ای که ماهیت فعلی جهان، تغییرات گسسته و بنیانی است. - مارکوات، - 1385 لذا مدیریت زنجیره تامین در این محیط صنعتی فعلی، شیوه مدیریتی جدیدی است که عرصه استراتژی کلیدی است که اثر مستقیم روی موفقیت سازمان ها در محیط کسب و کار به شدت رقابتی امروزه دارد.
با توسعه مدیریت زنجیره تامین، مضمون آن نیز تغییر کرده است. زنجیره تامین سنتی روی هزینه و فاکتورهایی مثل جریان مواد و قطعات، جریان های اطلاعات و مالی تاکید داشتند. اما در جهان امروزی سازمان ها نیاز به پاسخ سریع تر نسبت به گذشته دارد و مدیریت فاکتورهای سنتی پاسخگوی نیاز های فعلی زنجیره ها نیست. کلید بقا در جهان امروزی داشتن مزیت رقابتی نسبت به رقبا است. از طرفی برای رقابت، بهبود عملکرد امری ضروری است. بنابراین بهبود عملکرد مبحث مهمی در جهان امروزی به شمار می آید. زنجیره تامین نیز به عنوان یکی از ویژگی های جهان امروزی از این امر مستثنی نیست. عوامل و ابزار های گوناگونی برای بهبود عملکرد زنجیره تامین شناخته شده است که یکی از این ابزارها مدیریت دانش می باشد. - اخوان ، - 1390
امروزه دانش به یکی از نیروهای محرک اساسی برای موفقیت کسب و کار بدل شده است. سازمان ها دانش محورتر شده اند، و به جای "نیروهای یدی" برای "ذهن ها" هزینه می کنند. کسب و کارهایی که بتوانند به صورت کارا دانش موجود در سازمان خود را کسب کنند و از آن در جهت فرآیند های کسب و کار استفاده نمایند، محصولات و خدمات این کسب و کار ها از مزیت های رقابتی مناسبی در بازار برخوردار خواهند بود. 2005 - ،Wong و 2005 ، - Wong بسیاری از سازمان ها به عنوان کسب و کار های دانش مدار مطرح هستند، مدیریت دانش در آنها، اساس کار را تشکیل می دهد و به کمک آن رقابت مندی در بازار را موضوع محوری برای خود قلمداد می کنند. 2001 - ، - Davenport
در چنین عصری است که اطلاعات و دانش، حوزه های مختلف مدیریت، سیاست، اقتصاد و شکل جدیدی از اولویت بندی ها را از نظر سیاست گذاری و برنامه ریزی پدید آورده است. از این روست که در جهان امروز بر توسعه، برنامه ریزی و نظام های مدیریتی مبتنی بر دانش تاکید شده است. این مدیریت مبتنی بر دانش، فرآیندهای محکمی را در بر دارد، از جمله خلق - تولید - ، ذخیره، اشاعه و بکار گیری دانش. به عبارت دیگر در مدیریت مبتنی بر دانش، تمرکز اصلی باید بر خلق، ذخیره، اشاعه و بکارگیری دانش باشد. - بیک زاده و دودمانی ملکی، - 1390 مدیریت دانش یکی از مباحث نسبتاً جدیدی است که در حوزه علم مدیریت مطرح شده است.
این شیوه نوین مدیریتی به سرعت مورد استقبال متخصصان مدیریت قرار گرفت و تلاشی گسترده به منظور بهره برداری از توان بالقوه دانش افراد در بهره وری سازمانی به ان جام رسید. سازمان ها با دسترسی بیشتر به دانش کارکنان خود می توانند تصمیمات بهتری اتخاذ کنند، فرآیندها را بهینه سازی کنند و از تکرار کارها کاسته و بر نوآوری ها بیافزایند و در نهایت، یکپارچگی و همکاری درون سازمانی را ارتقاء دهند.
- 2004، - Gandhi بطور کلی می توان گفت که مدیریت دانش به عنوان فرآیندی که طی آن، سازمان به تولید، بدست آوری، تسخیر و بکارگیری دانش برای ارتقاء و بهره وری سازمان می پردازد، شناخته شده است. 1998 - ، - Kinney مدیریت دانش سازمانی، عادت ها و عملیات عادی و روزمره را متحول کرده است و درست مثل تغییری که تحصیل در افکار و فرهنگ ایجاد می کند . با طراحی و سازماندهی فرآیند مدیریت دانش می توان دانش ضمنی، مهارت ها و جریان کاری را به رویه ها، استاندارد سازی و تحلیل محتوای مستندسازی منتقل کرد و بستری برای ایجاد رقابت، مزیت رقابتی و توسعه پایدار فراهم نمود. 2009 - ، - Chang & et al مقالات بسیاری در زمینه استراتژی ها، تکنینک ها، تکنولوژی ها و زیرساخت ها برای طراحی و توسعه زنجیره تامین وجود دارد، اما تعداد بسیاری کمی از آنها با مدیریت دانش در زنجیره تامین سر و کار دارند.
