بخشی از مقاله
بررسی میزان و اثر استفاده از تی پی ال ها (TPL)در مدیریت زنجیره تامین داروخانه های بیمارستان های شهر تبریز
چکیده
اخراٌی با تغییر شرایط کسب و کار جهانی تغییرات زیادی در لجستیک و زنجیره تامین ایجاد شده است. تلاش برای ادامه حیات، سازمان ها را بر آن داشته که به فکر برون سپاری فعالیت های لجستیک خود باشند. سازمان ها به دنبال گزینه های مختلف برای برون سپاری لجستیک خود هستندکه از آن قبیل شرکت های بهبود دهنده TPL می باشد که در زنجیره تامین استفاده می شود.
این پژوهش با هدف بررسی تأثیرگروه تدارکات دسته سوم بر مدیریت زنجیره تامین 5داروخانه های بیمارستان های تبریز با روش همبستگی و رگرسیون اجرا گردید. جامعه آماری کلیه کارکنان داروخانه های،20 بیمارستان شهر تبریز به تعداد 115 نفر و نمونه آماری به تعداد 79 نفر با استفاده از فرمول n با خطای 0/05 انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات دو پرسشنامه ساخته محقق که اولی براساس اصول TPL و دیگری براساس مولفه های SCM که توسط صاحب نظران تأیید شده می باشند. همچنین پایایی پرسشنامه اول و پرسشنامه دوم به ترتیب باضریب آلفا کرونباخ 0/82و0/86 به تأیید رسیده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که بین TPL و مؤلفه های SCMشامل مدیریت موجودی، حمل ونقل، مشتری گرایی و خرید وتدارکات رابطه معناداری وجود دارد و در صورت اجرای مناسب TPL اثربخشی مدیریت زنجیره تأمین داروخانه ها افزایش می یابد.
واژگان کلیدی:TPL ، مدیریت زنجیره تامین(SCM )،تدارکات، انبار دار
1
مقدمه
افزایش فشارهای رقابتی و جهانی شدن شرکت ها باعث تحویل سریع محصولات به مشتریان شده و سازمان هابرای بدست آوردن مزیت رقابتی و ورود به بازار های تجارت جهانی به دنبال برون سپاری فعالیت های لجستیک خود بوسیله گروه تدارکات دسته سوم(TPLها) می باشند. TPLها امکان برون سپاری بخشی یا تمام عملکرد زنجیره تامین را فراهم می آورند. TPLها در داروخانه ها باعث رشد داروخانه ها و تحویل به موقع و در یک زمان معین داروها به مشتریان شده و باعث رشد و پویایی داروخانه ها میشود.امروزه داروخانه های بیمارستان ها با مشکلات عدیده ای از جمله کمبود مکان برای انبار داری دارو ها ، هزینه های بالای انبار داری، حمل و نقل و بالارفتن انتظارات مشتریان در نتیجه بهبود خدمت دهی به مشتریان در زنجیره تامین دارویی خود مواجه هستند و طبق تعاریف گوناگون ازTPL ها تخصص آن ها در انبارداری ،حمل و نقل ، بهبود خدمات مورد نیاز برای محصولات می باشد. از جمله مزایای استفاده از TPLها کاهش هزینه ها، بهبود در تخصص لجستیک، کاهش در به کارگیری سرمایه ها، استفاده موثر از منابع انسانی،کاهش هزینه های انبار داری و حمل و نقل و در نهایت بهبود خدمت رسانی به مشتریان می باشد. بررسی انجام شده در دارو خانه های بیمارستان های شهر تبریز در خصوص استفاده از TPLها و اثر استفاده ازآنها می باشد تا زمینه را برای استفاده از مزایای TPL ها و آمادگی برای برون سپاری بعضی از فعالیت ها یا تمام آن ها ایجاد کند.
در اوایل دهه 1960 اولین کتاب در زمینه مدیریت زنجیره تامین نوشته شد و کارشناسان، مطالعه رابطه داخلی بین انبار و حمل و نقل را آغاز کردند. و حاصل آن مدیریت توزیع بود که انبار و حمل و نقل را یکپارچه نموده و باعث کاهش موجودی ها از طریق ایجاد حمل و نقل سریع تر و مطمئن تر گردید. (بلوری،(1383 در مسیر تکامل مباحث مدیریت ساخت، تدارکات و سفارش ها به مدیریت توزیع مفهوم لجستیک پدید آمد می توان گفت وضعیت کنونی زنجیره تامین نتیجه به هم پیوستن حلقه های عملیاتی مختلف است که ابتدای آن عرضه کننده و انتهای آن مشتریان قرار دارند. مدیریت زنجیره تامین نتیجه تکامل مدیریت انبار داری می باشد. (پویا،(1386
مدیریت زنجیره تامین در 8 حوزه فعالیت دارند که شامل حوزه های زیر می باشد: (ناطق و یعقوبی، (1385
-1بازاریابی -2 تحقیق وتوسعه -3 خرید وتدارکات -4 ارتباط میان تأمین کنندگان -5 مدیریت موجودی -6 حمل ونقل -7 خدمت دهی به مشتری -8 تولید
بر طبق دیدگاه لودون ( (2002زنجیره تامین شبکه ای است که همه فعالیت های مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد از مرحله تهیه مواد اولیه تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده را شامل می شود.علاوه بر جریان کالا دو جریان دیگر، جریان اطلاعات و جریان منابع مالی و اعتبارات نیز وجود دارد. بر همین اساس مدیریت زنجیره تامین بر یکپارچه سازی فعالیت های زنجیره تامین و نیز جریان های اطلاعاتی مرتبط با آن ها از طریق بهبود روابط زنجیره ،برای دستیابی به مزیت رقابتی قابل اتکا و مداوم تمرکز دارد.(سعیدی کیا و همکاران،(1382
2
مزایای روش SCM :SCM دارای مزایای زیادی می باشد که برخی از این مزایا بصورت خلاصه در شکل 1 آورده شده اند.
شکل شماره:1 مزایای روش SCM
نتایج اجرای موفق SCM کاهش موجودی های سیستم
کاهش دوره های پیش بینی و افزایش دقت پیش بینی افزایش رقابت پذیری به منظور بقای سازمان
یکپارچه سازی سازمان وهماهنگی بهتر در جریان های مواد ، اطلاعات و مالی ارضای نیازها وعلایق مشتری شامل کاهش قیمت ، حمل سریع و به موقع ، کیفیت مناسب وغیره
(بلوری ، (1383
تدارکات دسته سوم((TPL
اولین TPLها در سال 1970 ایجاد و نتایج آن اکثرا باعث تنوع حمل و نقل و انبار داری عمومی شده است همچنین TPLها با ارائه یک مقیاس از چشم انداز ها باعث کاهش در هر واحد از هزینه ها می شود. (گاتوربا1،(2006
3 موج اصلی TPLوجود دارد :
موج اول-حمل و نقل وانبار داری
موج دوم-آغاز فعالیت های لجستیک
موج سوم-فناوری اطلاعات ،مشاوره مدیریت و فنی خدماتی و همکاری با موج های اول و دوم(سوهالی2،(2006
TPLیک شرکت ارایه دهنده خدمات لجستیک جهت استفاده مشتریان می باشد و می تواند تمام فرآیند لجستیک یا قسمتی از فرآیند را شامل شود این خدمات شامل حمل و نقل ،انبار داری،مدیریت موجودی،و بسته بندی می باشد.(ساهای و موهان3،(2006
شرکت بهبود دهنده TPLعملکرد لجستیک بین خریدار /تولیدکننده (گروه اول)و خریداران /استفاده کنندگان(گروه دوم) را هماهنگ می کنند.(ثمر علی،(2002
3
شرکت های TPLبیشتر در عملیات انبار داری و توزیع مشغول می باشند و طبق مدل تجاری عملیات شرکت ها، یکی از راه های آن فروش فضای انبار به چندین تولید کننده یا کسی که قصد استفاده از آن فضا را دارد می باشد. (ونکیتاچالام4،(2007
با ظهور فناوری اطلاعات برنامه های کاربردی، فعالیت ها و عملکرد زنجیره تامین دگرگون می شود و انتقال اطلاعات به فرد مناسب در زمان مناسب و واقعی از ثمره های TPLها می باشد. که باعث حل چالش های خدمات لجستیک می شود (وانکه1،(2012
TPLها شامل 3 قسمت به شرح زیر می باشد:
B1پشتیبانی و تدارکات
-2خدمات ارزش افزوده و فرصت هایی برای کاهش هزینه ها
-3رضایت مشتری (سوهالی،(2006
طبق بررسی های انجام شده TPLها باعث کاهش هزینه های پشتیبانی، تدارکات و انبار داری شده و بر رضایت مشتریان می افزاید و از پراکندگی خدمات عمومی می کاهد وبسیاری از چالش های فرا روی لجستیک را حل می کند. (آقازاده ،(2003
مشابه این تحقیق در سال 2004 با هدف ایجاد نقش برای مهیا کننده های TPLها در زنجیره تامین دارو خانه های بیمارستان شهر منچستر توسط برین انجام شد. و طبق نتایج بدست آمده در بیمارستان های شهر منچستر توسعه ی خدمات TPL درون داروخانه ها از طرف یک تامین کننده اصلی، به طور عملی برای تهیه خدمات موثر تر می باشد و TPL ها مسئول رشد داروخانه ها و تحویل به موقع محصولات می باشد.
تحقیق دیگری که توسط چون پیتیکال2 انجام گرفت است به بررسی TPLها برای مدیریت موجودی دارو ها در بیمارستان های تایلندمی پردازد. طبق نتایج بدست آمده مشخص شدکه استفاده از TPLها در تدارکات بیمارستانی باعث کاهش هزینه های موجودی انبار ، پرسنل ، موقعیت و مکان شده است. (سوهالی،(2006
روش تحقیق:
این پژوهش در بهار1391بصورت توصیفی از نوع پیمایشی انجام گرفته است.جامعه آماری کلیه کارکنان داروخانه های 20 بیمارستان شهر تبریز به تعداد نفر115می باشد حجم نمونه با استفاده از فرمول n و سطح اطمینان 0/95 حدود 79 نفر با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیده است. که از این تعداد 74 پرسشنامه ارجاع
