بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر آموزش در افزایش بهره وري نیروي انسانی شاغل در شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان بود . روش تحقیق در پژوهش حاضر ، توصیفی از نوع پیمایشی بود و بمنظور پاسخگویی به سئوالات تحقیق ، پرسشنامهاي محقق ساخته حاوي سئوالاتی در زمینه اصول ذکر شده،در اختیار 80 نفر از کارکنان و کارشناسان شرکت آب وفاضلاب روستایی استان سمنان که به صورت تصادفی طبقه اي انتخاب شده بودند، قرار گرفت و این تعدادبه پرسشنامهها از طریق مصاحبه حضوري پاسخ دادند. اطلاعات پرسشنامهها جمعآوري و در جداول مربوطه طبقهبندي شد و با استفاده از روشهاي آماري مناسب - توصیفی و استنباطی - ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند . نتایج حاصله با توجه به بررسیهاي اسناد و مدارك حاکی از آن بود که :آموزش هاي ارائه شده تا حد زیاد در افزایش توانایی حرفه اي و پرورش توانایی هاي بالقوه براي وظایف سازمانی ، آماده کردن کارکنان براي تصدي وظایف و مسوولیت هاي جدید ، ارتقاء سطح دانش و آگاهی هاي کارکنان ، ارتقاء سطح مهارت هاي شغلی کارکنان ، افزایش انگیزه شغلی کارکنان ، افزایش رضایت شغلی و بهبود روحیه کارکنان مؤثر بوده است . درپایان با توجه به یافته ها ، پیشنهادهایی بیان شد.
واژه هاي کلیدي : آموزش / بهره وري / نیروي انسانی
مقدمه
فعالیتهاي هر سازمانی تحت تاثیر مجموعه اي از عوامل قرار دارد. شناخت و بررسی این عوامل می تواند کمک موثري به بهبود فعالیتها و تحقق اهداف سازمانی کند.
یکی از هدفهاي مهم هر سازمان ارتقاء کیفیت است و بخصوص در شرایط رقابت ، سازمانها باید ارتقاء کیفیت را با افزایش بهره وري مد نظر قرار دهند. بهره وري اهرمی مهم در زندگی انفرادي و اجتماعی محسوب می شود. مفهوم بهره وري در خلال قرون گذشته و به ویژه طی دهه هاي اخیر تحولات زیادي یافته و در حال حاضر به عنوان یک شاخص که بیانگر سطح زندگی فردي، سازمانی و ملی است مورد توجه همه محققین قرار گرفته است. عوامل متفاوتی در افزایش بهره وري موثر هستند که تعیین و اولویت بندي آنها در هر سازمان گامی اساسی در جهت ارتقا بهره وري است. - سماواتی ، 1386،ص . - 18
در رفتار سازمانی، هدف شناخت و درك و توضیف رفتار انسان است . که این بررسیها تماماً جهت شناخت رفتار کارکنان، اصلاح و همسو کردن این رفتارها در جهت اهداف سازمان و رفتار سازمانی است که نتیجتًا افزایش کارآئی و اثربخشی و بهرهگیري مادي و معنوي و بهرهبرداري از توانائیهاي بالقوه و بالفعل کارکنان میباشد. یکی از عواملی که بنظر میرسد در جهت رسیدن به این هدف موثر باشد آموزش و بویژه یکی از انواع آن یعنی آموزشهاي کارکنان میباشد. - زالی ،1387،ص . - 8
آموزش به لحاظ تاثیري که در کارآیی و اثربخشی سازمانها دارد، توجه برنامهریزان و مدیران سازمانها را بسوي خود جلب نموده است ، بگونهایی که امروزه مدیران سازمانها به آموزش بعنوان یک اولویت و ضرورت جهت پیشبرد اهداف سازمان و همگامی آن با تغییرات مینگرند. پویایی هر سازمانی در گرو توجه به رشد و تعالی نیروي انسانی آن است ، آموزش وسیله همگام بودن با تغییرات سریع سازمان در شئون مختلف و همچنین وسیله دستیابی سازمان به اهداف خود در بالاترین حد کارآیی است . - صادق ،1382، ص . - 28
مسئله اساسی در این پژوهش این است که مشخص گردد که آیا دورههاي آموزش بر بهره وري نیروي انسانی شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان تاثیري دارد ؟ آیا با توجه به اینکه سازمانها هزینههاي کلانی را براي پرورش کارکنان خود تقبل می نمایند از این رهگذر منافعی بیش از صرف اینگونه هزینههاي عاید میگردد؟ و این دورهها تا چه حدودي می تواند کارکنان را در انجام وظایف محوله و افزایش تواناییها و مهارتهاي آنها و همچنین خشنودي شغلی مدد رساند.
در پایان انتظار داریم اثرات مثبت این دورهها را مشخص گردانیم و برنامهریزان آموزش کارکنان را نسبت به مشکلات و دشواریهایی که در سر راه اجراي این دورهها قرار دارد آگاه گردانیم تا آنها با یک روش منطقی و سیستماتیک به امر برنامهریزي بپردازند تا هرچه بیشتر سازمانها از اثرات مثبت چنین دورههایی بهرهمند گردند.زیرا در دنیاي جدید ، آموزش ضمن خدمت یکی از موثرترین ابزارها براي همسازي و انطباق کارکنان با شرایط متغیر و متحول زمان است.
بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر آموزش در افزایش بهره وري نیروي انسانی شاغل در شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان می باشد . لذا سئوالات زیر مطرح شدند :
- 1 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در افزایش توانایی حرفه اي و پرورش توانایی هاي بالقوه براي وظایف سازمانی موثر می باشد ؟
- 2 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در آماده کردن کارکنان براي تصدي وظایف و مسوولیت هاي جدید موثر می باشد ؟
- 3 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در ارتقاء سطح دانش و آگاهی هاي کارکنان موثر می باشد ؟
- 4 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در ارتقاء سطح مهارت هاي شغلی کارکنان موثرمی باشد ؟
- 5 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در افزایش انگیزه شغلی کارکنان موثر می باشد ؟
- 6 - آموزش هاي ارائه شده تا چه میزان در افزایش رضایت شغلی و بهبود روحیه کارکنان موثر می باشد ؟ عابدینی - 1381 - ، در مطالعه خود نتیجه گرفت که آموزش کارکنان بر کارآیی آن ها مؤثر است و تخصصی شدن
و تقسیم کار را یکی از دلایل پیشرفت جوامع دانسته و از آن به عنوان بالاترین سرمایه نام برده است .در مطالعه صالحزاده - 1376 - ، وجود ارتباط معنادار بین آموزش کارکنان و رضایت شغلی آنان تایید گردید، امامزادهقاسمی
- 1377 - بیان نمود که همبستگی بین آموزش کارکنان و ارتقاي کیفیت خدمات آنان وجود دارد لذا الگوي اجرایی آموزش ضمن خدمت ، بعنوان یک الگوي اثربخش و کارا در آموزش و بهسازي منابع انسانی پیشنهاد نمود . میرطالش
- 1385 - نتیجه گرفت که دورههاي تخصصی باعث افزایش آگاهیهاي کارکنان شده است .شیبانی - 1384 - ،نیز به نقش دورههاي آموزش و تاثیر آن بر کارائی کارکنان اشاره داشته و عنوان نموده که که این دوره ها سبب ایجاد تغییر در روش کار ،ایجاد احساس و اعتقاد تازه نسبت به کار ،کوتاه شدن زمان انجام کار ،کاهش هزینههاي انجام کار ،ارتقاء قدرت تجزیه و تحلیل مسائل و توانایی حل مشکلات ،استفاده از دانش جدید در انجام وظایف شغلی و ایجاد علاقه به آموزش و درك اهمیت آن در افزایش توانائی شغلی شده است . زارع - 1380 - نیز مشخص نمود که آموزش کارکنان با افزایش بهره وري رابطه دارد.
روش
روش تحقیق در پژوهش حاضر ، توصیفی از نوع پیمایشی بود و بمنظور پاسخگویی به سئوالات تحقیق ، پرسشنامهاي محقق ساخته - با پایایی - 0/81حاوي سئوالاتی در زمینه اصول ذکر شده و مطابق با طیف سنجشی لیکرت - صطکفطع - ، در اختیار 80 نفر از کارکنان و کارشناسان شرکت آب وفاضلاب روستایی استان سمنان که به صورت تصادفی طبقه اي انتخاب شده بودند، قرار گرفت و این تعدادبه پرسشنامهها از طریق مصاحبه حضوري پاسخ دادند. علاوه بر تکمیل پرسشنامه ها از طریق مصاحبه ، در طول تحقیق جهت آشنایی بیشتر و عمیقتر موضوع و کم و کیف پارامترهاي مورد مطالعه ، بصورت مشاوره اي و مصاحبه اي از نقطه نظرات متخصصین و کارشناسان شرکت آب وفاضلاب روستایی استان سمنان ، بهره گرفته شده است . تحلیل داده ها با بکارگیري فنون آمار توصیفی و مدل هاي آمار استنباطی از آزمون میانگین هاي جامعه - - - 1 و با کمک برنامه ححبح انجام پذیرفته است .
