بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزشهای سازمانی بر افزایش بهرهوری کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر انجام گرفته است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را 378 نفر از کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تشکیل داد. حجم نمونه این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران شامل 191 نفر می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی ساده بدست آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه های آموزش سازمانی فراشبندی و خوئینی - 1396 - و پرسشنامه بهرهوری آجیو - 1995 - می باشد. یافته ها نشان داد که آموزشهای سازمانی بر توانایی سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. آموزشهای سازمانی بر وضوح سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. آموزشهای سازمانی بر حمایت سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. آموزشهای سازمانی بر ارزشیابی سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. آموزشهای سازمانی بر اعتبار سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. آموزشهای سازمانی بر محیط سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تأثیر دارد. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که آموزشهای سازمانی می تواند تا حد زیادی بر بهرهوری کارکنان تاثیر گذار باشد.
مقدمه
در تشریح ابعاد مسئله باید گفت که آموزش تجربهای است مبتنی بر یادگیری و به منظور ایجاد تغییراتنسبتاً پایدار در فرد تا او را قادر به انجام کار و بهبود بخشی تواناییها، تغییر مهارتها، دانش، نگرش و رفتار اجتماعی نماید بیشک آموزش مؤثر و نافذ یکی از ابزارهای مهم در توسعه حرفهای و ارتقای کیفیت کاری کارکنان برای رسیدن به اهداف سازمانی است. برنامههای آموزشی در صورتی مفید خواهند بود که با مشارکت کارکنان و با اتکا به روشهای علمی اجرا و حمایت شوند برای نخستین بار لغت بهرهوری توسط فردی به نام کوئیزنی در سال 1766 میلادی بکار برده شد. بیش از یک قرن بعد یعنی در سال 1883 فردی به اسم لیتر بهرهوری را قدرت و توانایی تولید کردن تعریف نموده و بایستی توجه داشت که واژه بهرهوری با گذشت زمان گسترش یافته است. با وجود تعاریف زیاد درباره بهرهوری، به منظور اجرایی کردن آن میبایست تعریفی هماهنگ و سازگار با شرایط و نیازهای هر سازمان به کار برد و از طریق مشارکت کلیه کارکنان قدمهای مؤثری را در این راه برداشت. راهکارهای افزایش بهرهوری نیروی انسانی مستلزم شناخت کافی وضعیت موجود و فرهنگ کاری هر سازمان است. با توجه به تفاوتهای مهم در فرهنگ کاری سازمانها و وضعیت موجود آنها میتوان گفت راهکارهای افزایش بهرهوری نیز در آنها متفاوت خواهد بود - رضائیان، . - 1390 در همین راستا این پژوهش به تأثیر آموزشهای سازمانی بر افزایش بهرهوری کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر میپردازد. سؤال اصلی در این تحقیق به این صورت مطرح است که آیا آموزشهای سازمانی بر افزایش بهرهوری کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر مؤثر است؟
مفهوم آموزش سازمانی
امروزه آموزش به عنوان یکی از مکانیزم های اصلی توسعه منابع انسانی در حوزه سازمان ها و بنگاه های اقتصادی مورد توجه بسیاری از صاحبنظران و مسئولین و مدیران آموزش قرار گرفته است. آنچه بویژه در سازمان ها و بنگاه های بزرگ از اهمیت فراوانی برخوردار است جهت گیری فعالیت های آموزشی به سمت دیدگاه های سیستمی و نگرش های استراتژیک می باشد که ضرورت آن با توجه به شرایط نوین جهانی، فن آوری های پیچیده، سرمایه دانش و تغییر در مشاغل دو چندان می نماید. تلفیق و تمرکز نگرش سیستمی و جهت گیری استراتژیک با کارکردهای اصلی سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرا و ارزشیابی آموزشی، چرخه آموزش در سازمان ها را هدفمند، عقلایی، پویا و انعطاف پذیر می نماید
مفهوم بهره وری
بهره وری تلفیقی است از کارایی و اثربخشی که بر موارد کمی و کیفی به صورت توأمان تأکید دارد و به عبارتی، نسبت تولید به ثمر رسیده، به نهاده به کار رفته در آن و با این تعریف نمایش داده می شود. باید در هر سازمان، کارایی و اثربخشی را با هم دید، چون ممکن است سازمان کارایی داشته باشد، لکن خدمات، محصول ارائه شده، مطلوبیت لازم را نداشته باشد، یا میزان دستیابی به اهداف در حد پایین باشد، در این صورت می گویند سازمان، اثربخش نیست و چه بسا ممکن است سازمان به هدفها برسد اما با هزینه بسیار زیاد، باز می گویند سازمان کارا نیست. فرآیند کارایی و اثر بخشی و بهره وری در یک سیستم را می توان به صورت زیر بیان کرد. اجزاء و عناصر سازمانی، همانند اجزاء و عناصر سیستم، قابل توجیه اند و بررسی منحنی حیات و کارکرد سازمانها و ارزیابی کارایی و اثربخشی آنها، همواره در بهبود سیستمها، مدنظر قرار می گیرد. بنیاد و اساس موفقیت، اثربخشی است در حالی که کارایی، اولین شرط بقاء پس از دستیابی به موفقیت است. دراکر، در بیان تفاوت کارایی و اثربخشی، به دوگانگی بین این دو، از نظر زمانی اشاره می کند و اینکه زمان در کارایی، عامل متداول ولی در اثربخشی، عامل قاطع به شمار می رود. شکار فرصتها، نیاز به حساسیت شدید نسبت به زمان دارد. تنها برنامه ریزی بر طبق زمان کافی نیست، بلکه به وضوح ضرورت برخورد هوشیارانه با فرصت های مناسب بوجود آمده احساس می گردد به بررسی تاثیر آموزش ضمن خدمت کارکنان بر بهره وری آنان در جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه پرداخت. نتایج نشان داد که آموزش های ضمن خدمت نتوانسته است تغییرات معناداری را در متغیر های بهره وری شامل روابط انسانی، بکارگیری تغییر و نوآوری و رعایت وظایف شغلی کارکنان آموزش دیده را با توجه به سن، سابقه کار، تحصیلات و جنسیت در مقایسه با کارکنانی که این آموزش ها را ندیده اند، ایجاد نماید اما میزان اعتماد به نفس کارکنان آموزش دیده را با توجه به جنسیت افزایش داده است. با توجه به یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده های مربوط به جامعه آماری پژوهش مشخص گردید که آموزش های ضمن خدمت نتوانسته است تغییری در روابط انسانی، بکارگیری تغییر و نوآوری و رعایت وظایف شغلی کارکنان جمعیت هلال احمر کرمانشاه ایجاد نماید چادیا - 2016 - بررسی اثرات آموزش سازمانی بر چابکی و بهره وری سازمانی کارکنان بیمارستانهای شهر سوئد پرداخت. نتایج نشان داد که آموزش سازمانی بر چابکی کارکنان تأثیرگذار است. آموزش سازمانی بر بهره وری سازمانی کارکنان تأثیرگذار است. تورین - - 2016 بررسی اثرات آموزش سازمانی بر انگیزش شغلی و بهره وری کارکنان ادارات شهر هامبورگ پرداخت. نتایج نشان داد که آموزش سازمانی بر انگیزش شغلی کارکنان تأثیرگذار است. آموزش سازمانی بر بهره وری کارکنان تأثیرگذار است. بین آموزش سازمانی و انگیزش شغلی و بهره وری کارکنان بر حسب جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را 378 نفر از کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تشکیل میدهند. حجم نمونه این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران شامل 191 نفر می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی ساده بدست آمد. پرسشنامه محقق ساخته آموزش سازمانی فراشبندی و خوئینی : - 1396 - جهت سنجش پرسشنامه آموزش سازمانی از یک پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 30 گویه بر اساس مقیاسدرجه5 ای لیکرت با گزینه های کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم که به ترتیب نمره 5 تا 1 به آن ها تعلق میگیرد، استفاده گردید. پس از تهیه ابزار اندازه گیری اعتبار و پایائی آن را باید قبل از انجام مطالعه اصلی سنجید. برای تعیین اعتبار صوری، ابزار ها را در اختیار چند تن از استادان رشته علوم انسانی و تربیتی به ویژه اساتید محترم راهنما و مشاور قرار دادم تا مشخص نمایند که گویها صرفاً موضوع مورد بررسی را میسنجد. سپس پایایی را با استفاده از آزمون مقدماتی بر روی نمونهای مشابه نمونه اصلی ولی کوچکتر از آن مورد بررسی قرار دادیم. بنابراین پس از تهیه پرسشنامه، تعداد 30 نسخه از آن تکثیر و بوسیله پاسخگویان تکمیل گردید. سپس دادههای جمعآوری شده را کُدگذاری نموده و با استفاده از نرمافزار کامپیوتری - SPSS - پایایی گویهها را با استفاده از آزمون پایایی سنج آلفا کرونباخ محاسبه نمودیم که نتایج آن برای کل پرسشنامه 0/84 بدست آمد.
پرسشنامه استاندارد بهره وری آجیو : - 1985 - جهت سنجش بهره وری از پرسشنامه استاندارد آجیو استفاده شد. این پرسشنامه دارای 26 ماده بر اساس مقیاس 5 درجه ای می باشد که به ترتیب نمره 1 تا 5 به آن تعلق می گیرد. این پرسشنامه دارای شش بعد - وضوح سازمانی 4 گویه، حمایت سازمانی3 گویه، ارزشیابی سازمانی4 گویه، اعتبار سازمانی4 گویه، محیط سازمانی4 گویه، مشوق سازمانی4 گویه - می باشد. مجموع نمرات هر پاسخگو که بین 26 تا 130 می باشد بیانگر میزان بهره وری وی می باشد. آجیو - 1985 - ضریب پایایی آزمون را /91 گزارش نمود. آجیو - 1995 - روایی آزمون را با استفاده از ضریب همبستگی هر سؤال با نمره کل در سطح بالایی گزارش نمود.
یافته ها
فرضیه اصلی: آموزشهای سازمانی بر افزایش بهرهوری کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تاثیر معناداری دارد.
جدول 1 نتایج رگرسیون آموزشهای سازمانی بر افزایش بهرهوری کارکنان
جهت بررسی این فرضیه پژوهش از آزمون رگرسیون چندگانه - مدل - enter استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده در جدول - 1 - مشخص شد که از مجموع کل مجذورات بهرهوری کارکنان درمان تامین اجتماعی - 87,26 - مقدار 28,22 واحد از آن توسط دوره های آموزش ضمن خدمت قابل تبیین است. این مقدار تبیین با در جات آزادی 1 - و - 248 و در سطح معنیداری S 0/05 معنیداری میباشد . - sig=.000 - همچنین با توجه به مقدار R2 مشخص میشود، مقدار .23 واحد از واریانس افزایش بهرهوری کارکنان توسط آموزشهای سازمانی به صورت کلی قابل پیش بینی است. لذا با توجه به نتایج مذکور میتوان گفت که دورههای آموزشهای سازمانی تأثیر معنیداری بر افزایش بهرهوری کارکنان درمان تامین اجتماعی شهرستان بوشهر دارد.
-1 آموزشهای سازمانی بر افزایش وضوح سازمانی کارکنان درمان تأمین اجتماعی شهرستان بوشهر تاثیر معناداری دارد.
جدول 2 نتایج رگرسیون آموزش ضمن خدمت بر افزایش بلوغ حرفهایی
