بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش چندرسانهای بر میزان یادگیری مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری پایهی سوم و چهارم ابتدایی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 1391 - 92 بود . روش تحقیق از نوع شبه آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه سوم و چهارم ابتدایی - مدرسه ویژه اختلالات یادگیری شهر خرم آباد - بود، که از بین آنها نمونهای مشتمل بر 40 نفر، با شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به شیوه تصادفی نیز در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار جمع آوری دادهها، پرسشنامه یادگیری مهارتهای اجتماعی بود که در پنج مولفه طراحی شده است. گروه آزمایش طی هشت جلسه با استفاده از نرم افزار چند رسانهای محقق ساخته آموزش دیدند و گروه کنترل به دور از متغیر مستقل نگاه داشته شد. به منظور بررسی تغییرات حاصله، ابتدا یک پیش آزمون بر روی هر دو گروه اجراء شد. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل که همان آموزش چند رسانهای بود، قرار گرفت و سپس از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش از روشهای آماری در دو سطح توصیفی - شاخص های مرکزی و پراکندگی - و استنباطی - تحلیل کواریانس چند متغیری - استفاده شده است. بطور کلی نتایج بدست آمده از این پژوهش برتری میزان یادگیری مهارتهای اجتماعی دانش آموزانی را نشان داد که مطالب را از طریق چند رسانهای آموزشی دریافت کردند.
مقدمه
اختلال یادگیری یکی از بزرگ ترین و شاید جنجال برانگیزترین مقوله های آموزش و پرورش استثنایی است - کرانر برگر و مایر، . - 2001 یکی از مواردی که روی فرایند یادگیری اثر می گذارد و به تبع آن استعدادها، علایق، نگرش ها، آموزش، کارایی و به طور کلی شخصیت فرد تحت تاثیر آن قرار می گیرد، اختلالات یادگیری1 است - باباپور و صبحی قرا ملکی، . - 1380 کودکان دارای اختلال یادگیری در مواجهه با شکست های تحصیلی پی در پی به تدریج دچار آشفتگی های هیجانی و رفتارهای ضد اجتماعی می شوند که مشکلات دیگری را بدنبال خواهد داشت - صدیقی ارفعی و دیگران، . - 79 :1391 ویژگی کودکان دارای اختلال یادگیری عبارتند از: وجود مشکلاتی در پردازش اطلاعات اجتماعی - بامینگر و کیم هی- کیند2، - 2008؛ ضعیف بودن مهارتهای بین فردی - وینر3، - 2003؛ دارا بودن سطح بالایی از طرد اجتماعی و گوشه گیری - اشتل4 و همکاران، - 2008؛ داشتن مشکلات سازگاری هم در درون سازی و هم در برون سازی همزمان با پیشرفت فناوری، لزوم استفاده از فرصت های موجود در کمک به بهبود زندگی افراد استثنایی و ناتوان هر روز از قبل مهم تر شده است. کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند فرصت های مناسب را برای دستیابی به اهداف برنامه های آموزشی بطور مستقل متحول سازد فناوری رایانه ای و در کنارآن محیط های مجازی یکی از مهمترین نوآوری ها در سیستم آموزشی است . در حال حاضر فناوری رایانه6 بیش از بیست سال است که در مدارس مورد بهره برداری قرار می گیرد. امروزه، دیگر فناوری اطلاعات و ارتباطات تنها به عنوان یک ابزار تدریس یا به عنوان یکی از موضوعات درسی محسوب نمی گردد. اما چیزی که مسلم است این است که فناوری اطلاعات و ارتباطات در حال ایجاد تغییر شکل و دگرگون سازی کل نظام آموزش و پرورش است. این تغییرات به وجود آمده در نتیجه ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات، تمام ابزار های توان بخشی، سازگارانه و کمکی برای افراد دارای نیازهای ویژه را در بر می گیرد - زارعی زوارکی و جعفرخانی، . - 1388 فناوری اطلاعات و ارتباطات برای کلیه ی دانش آموزان دارای نیازهای آموزشی ویژه، باید یک عنصر تلفیقی از برنامه تربیتی که به طور مستقل به دانش آموزان مربوط می شود، باشد محوری ترین نکته قابل بحث این است که چند رسانه ای1 تحولی بزرگ در فناوری ارتباطات و اطلاعات است. چند رسانه ای ها به علت کاربرد های گسترده ای که پیدا کرده اند و میزان تاثیری که روی مخاطب می گذارند مورد توجه بسیار هستند - شیرمحمدی و دیگران، . - 1390 به گفته هافستتر» - 2001 - 2چندرسانه ای عبارت است از بهره گیری از رایانه برای تبادل مطالب از طریق مجموعه ای از متن ها، صداها، تصویرهای ثابت و متحرک و پویا نمایی، که به وجود رابطها3 و ابزارهایی به کاربر4 یا یادگیرنده اجازه ناوبری5، تعامل و ارتباط را می می دهد از طرف دیگر یکی از رویکردهای آموزشی مهم برای دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه، آموزش مهارت های اجتماعی است. اهمیت مهارت های اجتماعی به عنوان مهمترین عامل اجتماعی شدن و سازگاری اجتماعی را هیچ گاه نمی توان از نظر دور داشت و بی شک توجه به رشد اجتماعی و آموزش اجتماعی کودکان استثنایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است - به پژوه احمد و همکاران، . - 1389 همچنین کودکان دارای اختلال یادگیری گروه بزرگی از افراد با مشکلات ارتباطی را در جمعیت عادی تشکیل می دهند به طوری که بیش از 90 درصد آنها در برقراری ارتباط مشکل دارند - مری فیلد6، . - 2010 یکی از مشکلات احتمالی دیگر در افراد دارای اختلال یادگیری، مسائل مربوط به مهارت های اجتماعی7 است. مهارت های اجتماعی مجموعه ای از رفتارهای آموخته شده ای است که فرد راقادر می سازد با دیگران رابطه اثر بخش داشته و از واکنش های نامعقول اجتماعی خودداری کند - سلیمانی و دیگران، . - 1390 هر چه محرک اجتماعی بهتر پردازش شود، مهارت اجتماعی کودک ارتقا میابد.
