بخشی از مقاله

چکیده

هدف اصلی تحقیق حاضر سنجش تاثیر استراتژیهای سازمانی بر رضایت شغلی و تهعد سازمانی کارکنان با توجه به نقش میانجی جانبداری سازمانی ادراک شده در بیمارستان رسول اکرم - ص - شهر رشت میباشد. 199 نفر از کارکنان بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش غیراحتمالی دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داده است که استراتژیهای سازمانی و جانبداری سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی تاثیر مثبت و معنیداری دارند. در حالیکه هر یک از استراتژیهای سازمانی یعنی حمایت سرپرست، توانمندسازی کارکنان و نوآوری سازمانی بر جانبداری سازمانی تاثیر معنیداری ندارد.

کلمات کلیدی: رضایت شغلی، تعهد سازمانی، استراتژی های سازمانی، حمایت سرپرست، توانمندسازی کارکنان، نوآوری سازمانی.

مقدمه

توسعه بخش های اقتصادی و اجتماعی کشورها و به عبارتی توسعه ملی، جز با کمک منابع انسانی کارآمد میسر نیست و کارکنان به عنوان بزرگ ترین منبع انسانی بویژه در سازمانهای مراقبت بهداشتی و درمانی اهمیت بسزایی در ارتقای سلامت جامعه دارند.[5] با توجه به این امر مهم مفهوم رضایت شغلی کارکنان پدیده ای حائز اهمیت در حرفه ی خدمات درمانی است.[6] رضایت نگرش فرد نسبت به سازوکارهای حاکم بر شغل می باشد و مترتب به وجود یا عدم وجود عوامل درونی و بیرونی انگیزشی در شغل است. با توجه به مطالعات انجام شده در حوزه علوم پزشکی، نارضایتی شغلی کارکنان خدمات درمانی موجب کاهش تعهد آنان و در نتیجه افت کیفیت مراقبت های ارائه شده توسط آنان به بیماران می شود. کاهش رضایت شغلی در کاهش میزان علاقه به حضور در محل کار و کمیت و کیفیت کار تاثیر دارد و مطالعات مختلف، نا مشخص بودن آینده، فقدان برنامه صحیح و امنیت شغلی نیز همراه است.[7]یکی از شاخص های دیگر سنجش میزان برتری سازمان ها نسبت به هم، کارکنان متعهد آن است. زیرا وفاداری و تعهد باعث می شود، وظایف محوله با کیفیت بالاتری به انجام برسد. این امر می تواند موجب افزایش عملکرد، بهره وری و اثربخشی سازمانی شود. در سازمان هایی که جنبه ی خدماتی دارند، از جمله آنهایی که خدمات بهداشتی و درمانی ارایه می دهند، این سرمایه ها اهمیتی مضاعف پیدا می کند.[2] تعهد کارکنان نسبت به سازمان به عنوان یک شاخص کلیدی و تاثیرگذار بر عملکرد سازمان است زیرا بطور مستقیم با سلامتی و توسعه شاخصهای بهداشتی منطقه در ارتباط است. خطای کارکنان بهداشتی بطور مستقیم با امر تشخیص، پیشگیری و بازتوانی بیماران و مراجعین به بخشهای درمانی مرتبط است. تعهد سازمانی اشاره به این موضوع دارد که کارکنان باید به اهداف و هویت سازمان، استمرار انجام وظیفه، مبادرت به رویکردهای هنجاری آن و انجام مطلوب وظایف پیوندی تنگاتنگ برقرار نمایند .[13]

پین یاه - 2014 - 1 در پژوهشی نشان داد که جانب داری سازمانی از کارکنان بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد.[13] همچنین اتلواقلو - 2012 - 2، کاسپر و همکاران - 2011 - 3 ، و سوانبرگ و همکاران - 2011 - 4 در پژوهشی تاثیر مثبت استراتژی های سازمانی را از طریق ایجاد محیط آکنده از حمایت مطرح نمودند10]و.[14 استراتژی های سازمانی مجموعه ای منسجم از نوآوری های سازمانی، حمایت سرپرست و توانمند سازی کارکنان است که تاثیر آن چه به طور مستقیم و چه از طریق غیر مستقیم بر پیامدهای شغلی تایید شده است. نوآوری در رویه های انجام کار و استفاده از دانش جدید بر رضایت شغلی و تعهد کارکنان تاثیر مثبت دارد.[13]افزون بر این، تاثیر حمایت سرپرست اهمیت بیشتری بر رفتار شغلی کارکنان دارد و کار در محیطی که کارکنان توسط سرپرست حمایت می شوند، موجب تسهیل کار پرسنل می شود. از طرفی دیگر حمایت سرپرست تاثیر مثبتی بر تعهد کارکنان نسبت به سازمان دارد. حمایت سرپرست به عنوان فاکتورمهم حمایت اجتماعی، از نقش بازدارنده ای در مقابل عوامل تنش زای محیط شغلی برخوردار است.[15] حمایت سرپرست نیز از طریق بهبود در پیشرفت مسیر شغلی و قابلیت های شغلی کارکنان به سازمان جهت حفظ تعهد سازمانی کمک می کند.[12] مدیران باید شرایط سازمان ها را به گونه ای مهیا سازند که در آن هر شخصی بتواند توانمندتر شود چون نیروی کار متعهد و توانمند، یکی از شروط لازم و ضروری برای عملکرد موثر در سازمان های نوین می باشد.[8] توانمندسازی با تغییر در باورها، افکار و طرز تلقی های کارکنان همراه است. به این معنی که آنان باید به این باور برسند که توانایی و شایستگی لازم برای انجام وظایف را به طور موفقیت آمیز داشته و احساس کنند که آزادی عمل و استقلال در انجام فعالیت ها را دارند، باور داشته باشند که توانایی تاثیرگذاری و کنترل بر نتایج شغلی را دارند، احساس کنند که اهداف شغلی معنی دار و ارزشمندی را دنبال می کنند و باور داشته باشند که با آنان صادقانه و منصفانه رفتار می شود.[3] وقتی پرسنل یک سازمان به این باور برسند که اهداف شغلی معنی داری را دنبال می کنند، همین امر باعث افزایش رضایت شغلی در آنها می گردد.[9]جانب داری سازمان از کارکنان اشاره به شفافیت سیاست های سازمان نسبت به کارکنان دارد. برای سازمان ها استحکام بخشیدن به ارتباطات کارکنان با سازمان وجانب داری سازمانی از کارکنان، دارای اهمیت بسزایی می باشد.[13] کارکنانی که میزان بالایی از جانب داری سازمانی را درک می کنند، تعهد بیشتری به سازمان خواهند داشت. در واقع باور کارکنان نسبت به متعهد بودن سازمان به آنها نقش واسط را ایفا می نماید. پژوهش های اخیر نشان داده است مفهوم جانب داری سازمانی درک شده می تواند به عنوان یک متغیر واسط توانمند مطرح شود. با افزایش جانب داری سازمانی کارکنان با تعهد بیشتر به سازمان انجام وظیفه می کنند و عملکرد خود را بهبود می بخشند.[1] نظریهجانب داری سازمانی بیان می کند وقتی سازمان به رفاه کارکنان توجه کند کارکنان این توجه را با تعهد بیشتر و عمکلرد بهتر جبران می کنند.[4]با توجه به مطالب گفته شده رضایت شغلی و تعهد کارکنان در صنایع خدماتی یک عامل بسیار مهم و حساس به شمار می رود، زیرا در صنایع خدماتی کارکنان سازمان به عنوان اولین کسانی هستند که بر روی ادراک مشتری از ارائه ی خدمات تاثیر می گذارند. بیمارستانه عنوان سازمانهای خدماتی در راستای تولید محصولی به نام" حفظ، بازگشت و ارتقای سلامت انسان ها" گام بر می دارند. با وجود حساسیت شغلی کارکنان این سازمانهای متولی ارائه خدمات بهداشتی، ملاحظه می گردد
 که تمایلکارکنان، مخصوصاً کارکنان جوان به ترک خدمت در سازمان و انجام فعالیت غیر پزشکی یا کار در خارج از بیمارستان و همچنین تمایل به بازنشستگی زود هنگام و یا بازخرید افزایش یافته است. این روند بعضا به کاهش نیروی متحصص در بیمارستان ها منجرشده است.[ 11] افزایش شکایات از فرایند پذیرش و بستری بیماران، ارائه خدمات مطلوب هتلینگ، روابط بین کارکنان، کارکنان و مدیران، از جمله موضوعات قابل تامل است. مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که با توجه به روند افزایشی تاسیس مراکز مراقبتهای بهداشتی، و استخدام نیروهای جدید، چرا این روند شکلی تزایدی بخود گرفته است؟ اصولا چه عواملی در مهار و کاهش سرعت شکل گیری این روند می توانند موثر باشند؟ پاسخ به این سوالات می تواند دست اندکاران سیاستهای بهداشتی را در خصوص تدوین و عرضه سیاستهای مطلوب بهداشتی که معطوف به کارکنان باشد، هدایت نماید. بر این اساس پژوهشگر در صدد برآمد تا به بررسی عوامل موثر بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان در بیمارستان رسول اکرم بپردازد. با توجه به مطالب گفته شده محقق در پی پاسخ به این سوالات است که :

    استراتژی های سازمانی با توجه به جانبداری سازمانی، چه تاثیری بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم دارند؟ و کدامیک از عوامل بیشترین تاثیر را بر این عوامل دارند؟

اهداف تحقیق

بر اساس مسئله تبیین شده اهداف تحقیق حاضر به شرح زیر هستند:

1.    سنجش تاثیر حمایت سرپرست بر جانب داری سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛
2.    سنجش تاثیر توانمندسازی کارکنان بر جانب داری سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛
3.    سنجش تاثیر نوآوری سازمانی بر جانب داری سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛

4.    سنجش تاثیر جانب داری سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛

5.    سنجش تاثیر جانب داری سازمانی بر تعهد سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛
6.    سنجش تاثیر استراتژیهای سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛

7.    سنجش تاثیر استراتژیهای سازمانی بر تعهد سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت؛

-    فرضیه های تحقیق

با توجه به مدل، فرضیه های تحقیق به شرح زیر می باشد:
1.    حمایت سرپرست بر جانب داری سازمانی از کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.
2.    توانمندسازی کارکنان بر جانب داری سازمانی از کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.

3.    نوآوری سازمانی بر جانب داری سازمانی از کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.
4.    جانب داری سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.

5.    جانب داری سازمانی بر تعهد سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.

6.    استراتژیهای سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.
7.    استراتزیهای سازمانی بر تعهد سازمانی کارکنان بیمارستان رسول اکرم رشت تاثیر دارد.

روش پژوهش

. این پژوهش به لحاظ اینکه در آینده می تواند مورد استفاده عملی قرار گیرد و از نتایج این تحقیقات در تصمیم گیریها و برنامه ریزی ها استفاده شود، از تحقیقات کاربردی به شمار می آید - حافظ نیا، . - 1385

اما بر اساس ماهیت و روش، تحقیقات علمی را می توان به پنج گروه تقسیم کرد که عبارتند از تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربی و علی. روش تحقیقی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته روش توصیفی- تحلیلی می باشد که ضمن توصیف خصوصیات آزمودنیها، همبستگی و روابط بین متغیرهای مورد استفاده در پژوهش نیز ارزیابی می گردد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی - مبتنی بر معادلات ساختاری - ، از نظر نوع داده ها کمی، از نظر زمانی مقطعی و از نظر روش گرد آوری داده ها پیمایش محسوب می گردد.

جامعه آماری پژوهش

جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه کارکنانی است که در بیمارستان رسول اکرم - ص - استان گیلان مشغول به فعالیت می باشند. تعداد کارکنان بخشهای اداری و درمانی مجموعا به گزارش دفتر آمار منابع انسانی بیمارستان 410 نفر می باشد

حجم نمونه و روش نمونه گیری

به منظور تعیین حجم نمونه ابتدا یک پیش آزمون از 30 نفر از کارکنان بیمارستان صورت گرفت تا انحراف معیار جامعه مشخص شود. فرمول نمونه گیری کوکران برای تعیین حجم نمونه در جامعهی محدود به صورت زیر میباشد . در نهایت با لحاظ کردن واریانس جامعه، 199 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. در پژوهش حاضر نمونه گیری به روش غیراحتمالی در دسترس انجام شد. به این صورت که محقق با مراجعه به بخشهای درمانی و غیر درمانی بر اساس حضور و همکاری پرسنل پرسشنامه را بین آنان توزیع نمود.

روایی و پایایی ابزار پژوهش

روایی پرسشنامه

در این پژوهش از میان انواع مختلف روشهای تعیین اعتبار اندازه گیری روایی، از اعتبار محتوا و اعتبار عاملی استفاده شده است. روایی محتوا نشان میدهد که عناصر مورد سنجش توانایی اندازه گیری مفهوم مورد نظر را دارند. برای اندازه گیری روایی محتوا، از نظر استاد راهنما قبل و بعد ترجمه پرسشنامه استفاده شد. در نتیجه اشکالات ساختاری آن شناسایی و اصلاحات لازم جهت برآورده ساختن روایی ظاهری صورت پذیرفت.

پایایی پرسشنامه

هدف و منظور از سنجش پایایی و ثبات پرسشنامه این است که در زمانها و مکانهای مختلف قابلیت استفاده داشته باشد. در واقع تحقیقی پایا است که ابزار اندازه گیری آن معتبر باشد و چنانچه این تحقیق توسط فرد دیگر یا همان محقق دوباره در زمانها و مکانهای دیگر انجام بشود به همان نتایج مشابه بتوان دست یافت.
در تحقیق حاضر که ابزار اصلی اندازه گیری داده ها پرسشنامه می باشد پایایی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره های هر زیرمجموعه سؤالهای پرسشنامه و واریانس کل را محاسبه نمود.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید