بخشی از مقاله
خلاصه
سازمان ها برای دستیابی به اهداف خود باید توانایی جذب و نگهداری و حفاظت از منابع انسانی را داشته باشند .ترک خدمت و تمایل به ترک خدمت از جمله عواملی است که سازمان را در امر دستیابی به این اهداف دچار مشکل می کند . ترک خدمت برای سازمان پرهزینه است، زیرا منابع زیادی در امر آموزش افرادی که سازمان را ترک می کنند صرف شده است و برای خود اشخاص نیز پرهزینه است، زیرا آن ها باید انرژی زیادی را برای یافتن کار جدید و خوگرفتن با وضعیت شغلی جدید اختصاص دهند .
در حقیقت هدف این مقاله بررسی رابطه بین حمایت سازمانی ادراک شده بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی می باشد. .این تحقیق از نظر ماهیت توصیفی می باشد در بخش اول رضایت شغلی و عوامل مؤثر بر آن تشریح شده است در ادامه تعهد سازمانی و عوامل تاثیرگذار بر آن بیان گردیده است .در قسمت سوم حمایت سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است در انتها نیز نتیجه گیری شده و سعی گردیده است، در حوزه فعالیت عوامل فوق الذکر مورد بررسی قرار گیرد.
.1 مقدمه
حفظ نیروی انسانی موجود به خصوص نیروی انسانی متخصص و فعال به عنوان یکی از هدف های اصلی و اولویت دار هر سازمانی تلقی می گردد .به منظور بهره گیری صحیح از نیروی انسانی ضرورت مطالعه ابعاد گوناگون و پیچیده افراد که شامل ویژگی های عاطفی احساسی، غریزی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است، مورد توجه قرار می گیرد.
مدیریت منابع انسانی شناسایی، انتخاب، استخدام، تربیت و پرورش نیروی انسانی به منظور نیل به اهداف سازمان می باشد ،. - French,1986,p - 354 از آنجایی که اقدامات نگهداری مکمل اقدامات و فرایندهای نظام مدیریت جذب و تجهیز منابع انسانی است حتی اگر عملیات کارمندیابی، انتخاب، انتصاب، آموزش و سایر اقدامات پرسنلی به نحو درست و شایسته انجام شود، بدون توجه به امر نگهداری نتایج حاصل از اعمال مدیریت چشمگیر نخواهد بود.
از جمله تلاش های مدیریت در جهت حفظ و نگهداری منابع انسانی کاهش نارضایتی کارکنان و ایجاد رضایت شغلی و سازمانی برای کارکنان می باشد .اقداماتی که باعث کاهش عدم رضایت و ایجاد رضایت در کارکنان می شود منجر به بهداشت سازمانی و تلاش بیشتر افراد در انجام وظایفشان می گردد .
دراین میان کارکنان به عنوان مشتریان داخلی سازمان نقش اساسی را بر عهده دارند ، آنان مشتاق هستند که نیازهایشان برطرف شده و نسبت به شغل شان رضایت کامل داشته باشند و منطق برطرف کردن این نیازها برای سازمان این است که با این عمل، سازمان در موقعیت بهتری برای ارائه خدمات قرار می گیرد .زیرا که برآورده ساختن نیاز کارکنان موجب افزایش سطح رضایت شغلی شان می شود که در نهایت موجب وفاداری بیشترکارکنان به سازمان شده و کیفیت خدمات ارائه شده توسط کارکنان را ارتقا می دهد
حمایت سازمانی ادراک شده نیز که یکی از ابعاد بازاریابی داخلی می باشد ، نتیجه نوع رابطه بین کارکنان و سازمان است مبنای این رابطه که در انواع تعاملات بین کارکنان و سازمان صورت می گیرد ، ریشه دارد ؟ طبق تئوری مبادله اجتماعی ، ارتباط مبادله ای بین دو طرف معمولا فراتر از مبادله اقتصادی بوده و شامل تعاملات اجتماعی نیز می شود
از دیدگاه پژوهشگران سازمانی ، ارتباط بین کارکنان و مدیران فقط از منابعی مانند پول ، خدمات و اطلاعات نشات نمی گیرد بلکه منابع شخصی و احساسی مانند تایید ، احترام و حمایت را نیز دربرمی گیرد ؟ در طول زمان میزان حمایتی که سازمان از خود نشان می دهد در کارکنان احساس الزام جبران این حمایت را ایجاد می کند ؟ بر مبنای هنجار بده بستان متقابل در مبادلات اجتماعی ، کارکنانی که سطح بالایی از حمایت سازمانی را درک می کنند ، احتمال بیشتری می رود که حمایت سازمان را با نگر های مثبت و رفتارهای کاری دلخواه ، جبران کنند
طبق پژوهش های انجام شده در این زمینه ، مهم ترین پیامد حمایت سازمانی ادراک شده ، افزایش تعهد سازمانی کارکنان است ؟ تعهد سازمانی سالیان طولانی به عنوان سازه اصلی در رابطه بین کارکنان و سازمان مورد شناسایی قرار گرفته است
ازطرفی دیگر رضایت شغلی نیز، عاملی مهم برای افزایش کارایی و نیز افزایش وفاداری فرد به سازمان تلقی می شود ؟ مدیران به شیوه های مختلف در پی افزایش رضایت شغلی کارکنان خود هستند ؟کارکنان زمانی می توانند به خوبی از عهده وظایف محوله برآیند که از مهارت، دانش و توانایی لازم وفاداری به سازمان و رضایت کافی از شغل خود برخوردار بوده و اهداف سازمان را به خوبی بشناسند ؟تعهد و رضایت مندی نیروی انسانی از کارخود، مهمترین عامل بقاء و حیات سازمان است ؟نیروی انسانی متعهد ، سازمان توانمند را به وجود می آورد
از این رو، موفقیت سازمان های خدماتی نظیر شهرداری ها در راستای اهداف تعیین شده سازمان و تعالی آن مستلزم این است که تعهد کارکنان و میزان رضایت مندی آنان از شغل شان تضمین شود ؟یکی از راه های دستیابی به چنین تعهدو رضایت مندی از شغل ، اجرای برنامه های آموزشی در سازمان و حمایت از کارکنان می باشد؟درسازمانهای خدماتی همچون شهرداری ها ، لازمه ارائه خدمات شایسته ازجمله تنظیف ، نگاهداری معابر و نهرهای عمومی و مجاری آبها و فاضلاب و قنات ها و تأمین آب و روشنائی وغیره ، جذب کارکنان مستعد و ایجاد تعهد سازمانی پایدار در آن ها و همچنین آموز و حمایت از آنان است
عدم وجود این تعهد در کارکنان شهرداری موجب تعارض ، بدبینی ، افزایش میزان غیبت ، کاهش بهره وری ، کاهش رضایت مشتریان و نظایر آن می شود که وجود هریک از این موارد در سازمان مذکور خود باعث ایجاد مشکلات زیادی ازجمله عدم صدور به موقع پروانه ساخت برای ساختمان هایی که در شهر ساخته می شود ، عدم صدور به موقع پروانه کسب برای اصناف و پیشه وران ، عدم انجام اقدامات لازم برای احداث بناهای مورد نیاز عمومی مثل پارک ها و سرویس های بهداشتی عمومی ، عدم برآورد دقیق و تنظیم بودجه و تنظیم پیشنهاد برنامههای ساختمانی و اجرای آنها پس از تصویب شورای شهر وغیره وبه طورکلی عدم انجام صحیح و به موقع کارها می شود
اما متاسفانه به نظر می رسد علی رغم اهمیت موضوع ، در شهرداری ها نیز به تعهد سازمانی کارکنان، در مقایسه با سایر پارامترهای تاثیرگذار بر موفقیت سازمان ، کمتر توجه شده است و این خود مسالهای است که مورد توجه تحقیق حاضر است ؟ در این تحقیق تلا شده است به این سوال پاسخ داده شود که" آیا حمایت ادراک شده از سوی سازمان و مدیران بر روی رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان اثر می گذارد یا خیر؟"
-2رضایت شغلی
اغلب گفته میشود کارمند خوشحال یک کارمند کاراست و یک کارمندخوشحال بایستی با شغلش ارضا شود .اهمیت رضایت شغلی از آنجا ناشی می شود که بیشترافراد تقریباً نیمی از ساعات بیداری خود را در محیط کاری می گذرانند. حدی از احساسات و نگرش های مثبت که افراد نسبت به شغل خود دارند را رضایت شغلی گویند .وقتی که شخص می گوید دارای رضایت شغلی بالایی است، این بدان مفهوم است که اواقعاً شغلش را دوست دارد، احساسات خوبی درباره کارش دارد و برای شغلش ارزش زیادی قائل است .نتایج تحقیقات نشان می دهد که کارکنان با رضایت شغلی بالاتر، ازنظر فیزیک بدنی و توان ذهنی در وضعیت خوبی قرار دارند.
-3عوامل مؤثر بر رضایت شغلی
مطالعات مختلف در زمینه رضایت شغلی نشان می دهد که عوامل زیادی با رضایت شغلی در ارتباط است که این عوامل را می توان در چهار گروه طبقه بندی کرد:
الف - عوامل سازمانی -1حقوق و دستمزد: مطالعات لاک نشان می دهد که حقوق و دستمزد یک عامل تعیین کننده رضایت شغلی می باشد،
به ویژه زمانی که از دیدگاه کارمند این پرداخت منصفانه و عادلانه باشد .همچنین حقوق و دستمزد به عنوان یک عامل مهم در افزایش و کاهش رضایت شغلی تاثیر داشته، به طوری که پرداخت های مالی کمک می کنند تا نیازهای اساسی کارکنان تامین شود .
علاوه بر این میزان حقوق و دستمزد به عنوان انعکاسی از نحوه برخورد مدیریت در برابر مشارکت کارکنان در سازمان و به میزان توجه مدیران با آن ها در نظر گرفته می شود ، به طوری که هر گونه بی عدالتی در نحوه پرداخت حقوق و دستمزد بر روش نگرش کارکنان و رضایت شغلی آن ها اثر منفی دارد
-2 ترفیعات :ترفیعات شامل تغییر مثبت در حقوق - حقوق بالاتر - ، کمتر مورد سرپرستی قرار گرفتن، مسئولیت بیشتر و آزادی در تصمیم گیری است .به علت اینکه ارتقا میزان ارزش فرد را برای سازمان نشان می دهد.
