بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر به بررسی تأثیر بازی های رایانه ای و گوشی لمسی بر سلامت روانی دانش آموزان در شهرستان قاینات پرداخته است . هدف اصلی این طرح ، بررسی آسیب های ناشی از گوشی لمسی و بازی های رایانه ای بر روی سلامت روانی دانش آموزان می باشد . این پژوهش با استفاده از روش اسنادی و پیمایشی و با بکار گیری پرسشنامه از نمونه ای به حجم 100 نفر از دانش آموزان دبستانی شهرستان قاینات به عمل آمده است و با استفاده از برنامه SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . در بحث توصیفی میانگین ، میانه ، نما ، انحراف استاندارد و واریانس را در میان پاسخگویان بدست آوردیم و با استفاده از آمار استنباطی سطح معناداری ، ضریب همبستگی پیرسون و رابطه ی معناداری بین متغیرها را بدست آوردیم ، که نتایج نشان داد به جز دو فرضیه پرخاشگری و دروغگوئی که با متغیر اصلی رابطه ی معنادار نداشتند بقیه ی متغیرها که شامل آسیب های روانی ، کنترل اجتماعی ، خشونت ، عدم تمرکز و اختلال خواب است با متغیر های اصلی رابطه ی معناداری داشتند .
کلید واژه : گوشی لمسی - بازی های رایانه ای - سلامت روانی - دانش آموزان - قاینات
مقدمه : » وقتی به گذشته نگاه می کنیم و وسایل ارتباطی آن زمان را با این دوره مقایسه می کنیم می بینیم که تکنولوژی چقدر باعث پیشرفت در کارها و زندگی شده است . وسایل ساده ارتباطی آن دوره اصلا قابل قیاس با وسایل ارتباطی این دوره نیست ، وسایلی از قبیل نامه و گوشی های ساده اولیه کار را دشوار می کرد ولی اکنون پیشرفت تکنولوژی باعث سریع تر شدن بسیاری از کارها شده ، وسایلی که می توان با آن تمام کارها را در مدت خیلی کم انجام داد مثل بازی های رایانه ای و گوشی لمسی و ... ، ولی وقتی مبتکران بزرگ دنیا جدیدترین اختراعات خود را برای راحتی انسان بوجود آوردند شاید فکرش را هم نمی کردند که روزی انسان هزاره سوم از این وسایل سوءاستفاده را کرده و به دنبال چاره ای برای رفع خطرات این اختراعات و وسایل نوین ارتباطی باشند ، وسایلی که در وهله اول دنیای مجازی را برای انسان به ارمغان آورد . افزایش تولید وسایلی از قبیل گوشی لمسی و بازی های رایانه ای و ... در نهایت سهولت دسترسی سبب شد گروه های کثیری از افراد جامعه با سنین مختلف به این دنیای مجازی راه پیدا کنند به طوری که در قرن 21 داشتن گوشی لمسی یک کودک 6 ساله برای کسی عجیب نیست . بررسی ها نشان داده اند که این گونه وسایل تنها تاثیر منفی بر روی تحصیل دانش آموزان ندارد و در برخی موارد به آن ها در مسائل آموزشی کمک هم می کند . ولی نکته قابل توجه این که تاثیر منفی آن ها بر روی دانش آموزان متاسفانه بیشتر از تاثیر مثبت آنهاست . تحقیقات یک مجله انگلیسی نشان داد که افراد بعد از اختراع اسلحه ، اختراع گوشی لمسی را بدترین اختراع همه زمان ها می دانند . امروزه این وسایل بر نوع لباس پوشیدن و تزیین اتاق ها و حتی اخلاق دانش آموزان تاثیر گذاشته است . مثلا وقتی وارد اتاق آن ها می شویم ، گوئی به فضای دیگر پا گذاشته ای ، در و دیوار پر است از پوسترهای عجیب و غریب ، عکس هیولا ، شخصیت فیلم های ترسناک و گروه موسیقی غربی و ... . ما در این تحقیق نهایت سعی خود را کرده ایم تا بتوانم بفهمیم که آیا این مسائل بر زندگی فردی و اجتماعی دانش آموزان و سلامت روان آن ها و همچنین بر نحوه ی ارتباط فرزندان با والدین تاثیری داشته است یا نه ؟ و در پایان این که می توان راه حلی برای رفع این معضل پیدا نمود یا نه ؟
بیان مساله
بازی های رایانه ای به عنوان یک وسیله دارای قابلیت عظیمی برای افزایش تنوع اطلاعات و سرگرمی های در دسترس افراد و سازمان های سراسر جهان است . این وسیله هم چنین موانع ورود را کاهش می دهد که برای گویندگان و شنوندگان یکسان است و امکان دسترسی به تمام کسانی را که مایل اند در این محیط شرکت کنند ، فراهم می کند و حتی در میان گویندگان ، یک برابری نسبی ایجاد می کند . پژوهش و مطالعه پیرامون ساخت و تولید و نقش وسایل ارتباط جمعی و ماهیت آن در زندگی روزمره تاثیرات مثبت و منفی آن بر روی افراد از دیرباز تاکنون مورد توجه جامعه شناسان و روان شناسان بوده است . در این پژوهش می خواهیم آسیب روانی و اجتماعی وارده به دانش آموزان دبستان را بخاطر استفاده غیر معمولشان از این وسایل بداینم و بداینم به چه عللی آن ها بیش از حد جذب این وسایل می شوند .
پیشینه تحقیق تحقیقات داخلی : در داخل کشور موضوع بازی های رایانه ای و تاثیر آن بر روابط اجتماعی هنوز مورد توجه جدی جامعه شناسان قرار نگرفته است که این امر تا حدودی به تازگی موضوع مربوط است و تا اندازه ای هم ناشی از عدم آشنایی جامعه با این رسانه های ارتباطی است . تحقیقاتی که نگارندگان با آن ها مواجه شدند عمدتا ناظر به اثرات ، آزادی ، گردش اطلاعات و تاثیر بازی های رایانه ای بر گستره حوزه ی عمومی و روانشناسی بازی های رایانه ای بود که به جهت فاصله ای که از بحث جاری داشته اند به آن ها پرداخته نشده است . در این میان رساله دکترای بهزاد دوران در مورد تاثیرات فضای سایبرنتیک بر هویت از جوانبی به موضوع این تحقیق نزدیک است که اشاره مختصری بدان می شود . تحقیق مذکور کار خود را با این سوال بنیادین آغاز می کند : » آیا تجربه فضای سایبرنتیک بر هویت خانوادگی فرد اثر می گذارد؟« و آیا تجربه فضای سایبرنتیک بر هویت همسالان فرد اثر می گذارد؟ « آیا تجربه فضای سایبرنتیک بر هویت ملی فرد اثر می گذارد ؟ محقق در ادامه با پرداختن به تئوری های مربوط به فضای سایبرنتیک ، و همچنین هویت ، ارتباط نظری مستقیمی را میان ارتباط و هویت - با واسطه گری عوامل اجتماعی - برقرار می سازد . برای بررسی فرضیات خود از روش پیمایشی استفاده شده است و 180 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران به عنوان گروه آزمون و 185 نفر از دانشجویان همین دانشگاه به عنوان گروه شاهد پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند . نتایج تحقیق به طور خلاصه به شرح زیر است :
-1 وجود رابطه میان فضای سایبرنتیک و تضعیف هویت خانوادگی مورد تایید قرار نمی گیرد . -2 وجود رابطه میان فضای سایبرنتیک و تقویت هویت همسالان مورد تایید قرار نمی گیرد -3. وجود رابطه میان فضای سایبرنتیک و هویت ملی مورد تایید قرار نمی گیرد . -4 وجود رابطه میان فضای سایبرنتیک و هویت ملی مورد تایید قرار نمی گیرد
-5 . دامنه ی دوستی های فضای واقعی غالبا به فضای سایبرنتیک نیز بسط یافته است . از سوی دیگر ، به نظر می رسد عمق پیوندهای دوستی تازه شکل گرفته بر روی بازی های رایانه ای چیزی کمتر از دوستی های فضای واقعی نباشد . یافته های این تحقیق چنان که محقق ذکر نموده است قابلیت تعمیم نداشته است و در راستای تولید داده های اکتشافی معرفی شده است . - دوران ، 1381 ، ص - 86
تحقیق دیگر مربوط به بررسی تاثیرات استفاده از اینترنت بر نسبی نگری هنجاری و جهان نگری دانشجویان دانشگاه تبریز است . این تحقیق به روش پیمایشی و بر روی 283 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز در رشته های مختلف تحصیلی به عمل آمده است . هر چند متغیر وابسته تحقیق - نسبی نگری هنجاری و جهان نگری - ارتباط مستقیمی با بحث جاری ندارد ، لکن از آنجا که پژوهش فوق در چهارچوب بررسی اثرات بازی های رایانه ای است به نتایج آن به طور خلاصه اشاره می شود . 86/9 درصد از دانشجویان مورد مطالعه به اینترنت و خدمات آن دسترسی داشته اند و 85/8 درصد از دانشجویان نمونه از اینترنت و خدمات آن استفاده می کرده اند .
بر اساس نتیجه این پژوهش اختلاف معناداری بین کاربران و غیر کاربران اینترنت در مورد احساس تعلق به ملل و جوامع دیگر وجود نداشته است . یعنی با افزایش یا کاهش میزان استفاده از اینترنت ، میزان احساس تعلق افزایش یا کاهش نمی یابد . بین کاربران و غیر کاربران در میزان نسبی نگری هنجاری تفاوت وجود دارد و کسانی که بیشتر از اینترنت استفاده نموده اند نسبت به آنهایی که استفاده ننموده اند نسبی نگر تر بودند . - منطقی ،
1386 ، ص - 98
تحقیق دیگر مربوط به بررسی تاثیرات استفاده از اینترنت بر نسبی نگری هنجاری و جهان نگری دانشجویان دانشگاه تبریز است. این تحقیق به روش پیمایشی و بر روی 283 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز در رشته
