بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف سولفات آهن و محلول پاشی برگی کود فولوات آهن بر روی گیاه شاخه بریدهلیلیوم - رقم آساتیک - آزمایشی در شرایط گلخانه و در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 3 تکرار و 7 تیمار در اردیبهشت ماه سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سولفات آهن در غلظت 5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم خاک، و محلول پاشی کود فولوات آهن به میزان 2 و 4 در هزار لیتر آب و تیمار شاهد اول به میزان استفاده 5 میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک و شاهد دوم به عنوان عدم مصرف کود قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از سولفات آهن تأثیر بسیار معنی داری نسبت به محلول پاشی برگی فولوات آهن بر صفات مورد آزمایش و میزان افزایش کلروفیل برگ در مقایسه با شاهد اول و دوم داشته است. بیشترین ارتفاع ساقه، قطر ساقه، قطرگل، وزن ساقه، میزان کلروفیل برگ و ماندگاری شاخه بریده با مصرف سولفات آهن به غلظت 20 میلی گرم بر کیلوگرم خاک مشاهده شد، میزان آهن برگ در تیمار محلول پاشی فولوات آهن به میزان 4 در هزار بیشترین مقدار را داشته و تفاوت معنی داری با سایر تیمارها داشت. طبق یافته های این تحقیق مصرف کود سولفات آهن در غلظت های 20 میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک بیشترین تأثیر را در افزایش مقدار آهن جذب شده توسط گیاه و افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه شاخه بریده را داشته است. ماندگاری پس از برداشت گل شاخه بریده با 14/66 روز در مصرف کود سولفات آهن به غلظت 20 میلی گرم بیشترین مقدار را نسبت به شاهد نشان داد.
مقدمه
سطح وسیعی از اراضی کشور ما را خاک هایی می پوشانند که در اصطلاح خاک های آهکی نامیده می شوند. وجود آهک و یا به عبارت دقیق تر کربنات کلسیم در این خاک ها تأثیر عمیقی بر ویژگی های مختلف خاک بر جای می گذارد. گیاهان رویش یافته در این خاک ها، به طرق و درجات مختلف، وجود کربنات کلسیم در خاک را آشکار می سازند. زردی برگ بارزترین پاسخ گیاهان حساس به وجود کربنات کلسیم در خاک می باشد .به همین علت برخی محققان این عارضه را زرد برگی آهکی - lime induced - chlorosis نامیده اند، گیاهان مبتلا به زردی در واقع دچار تنش در تغذیه آهن می باشند. در گیاهان بین مقدار آهن و مقدار کلروفیل برگ همبستگی وجود دارد - . - 6 کمبود آهنغالباً در تمام محصولات کشاورزی ایجاد مشکل می کند. آهن در گیاه تحرک کمی دارد و در خاک نیز یون Fe+2سریعاً به Fe+3 اکسید شده و قابل جذب نمی باشد. محلول پاشی آهن می تواند کمبود این عنصر راسریعاً مرتفع نماید اسیدهای ارگانیک نیز با توجه به اینکه منبع انرژی سلولند و در چرخه تنفسی مصرف می شوند می توانند روی ماندگاری پس از برداشت گل ها اثر گذار باشند. گذشته از این چون آهن درون گیاه به صورت کمپلکس سیترات منتقل می شود لذا تیمار با این ماده می تواند در قابلیت جذب آهن موثر باشد. - . - 8
مواد و روش ها
به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف سولفات آهن و محلول پاشی کود فولوات آهن بر روی صفات گل شاخه بریدهلیلیوم - رقم آسیاتیک - ، آزمایشی درشرایط، گلخانه و در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 3 تکرار و 7 تیمار در اردیبهشت ماه سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد اول T1 - استفاده کود تجاری از منبع 5 Fe-EDDHA میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک - ، شاهد دوم T2 - عدم مصرف کود - ، سولفات آهن T5, T4 ,T3 - به ترتیب در غلظت های 5، 10 و 20 میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک - و محلول پاشی کود فولوات آهن T7, T6 - به ترتیب به میزان 2 و 4 در هزار لیتر آب - قرار گرفت. پیازهای لیلیوم به وسیله قارچ کش بنومیل 50% ضد عفونی و سپس در عمق 10 سانتی متری گلدان های سایز 4 کشت شدند. جوانه زنی پیازها در روزهای هشتم تا دهم پس از کاشت صورت گرفت. دو هفته پس از کاشت پیاز ها مرحله 4 برگی اولین مرحله مصرف تیمار های کودی و محلول پاشی انجام شد. مراحل دوم کود دهی، دو هفته پس از مرحله اول انجام شد. در طول دوره رشد گیاه تا شروع مرحله گل دهی هر 10 روز یک بار از کود N.P.K با نسبت های 20-20-20 به صورت یکسان با غلظت 7 در هزار لیتر آب استفاده شد. با ظهور اولین غنچه های گل، کود دهی هر 5 روز یکبار انجام شد. آبیاری گلدان ها به فاصله هر 2 روز یک بار بر اساس پنجاه درصد تخلیه ظرفیت زراعی انجام شد، دمای گلخانه برای هیبرید های آسیایی در طول روز 20-25 درجه سانتیگراد و 14-15 درجه سانتیگراد در طول شب بود.
جدول-1 نتایج خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد آزمایش
جدول-2 نتایج ترکیبات تیماری قبل از اعمال آزمایش
صفات مورد آزمایش عبارت بودند از: ارتفاع ساقه، قطر ساقه، قطر گل، وزن ساقه بریده، طول غنچه، میزان کلروفیل برگ، ماندگاری شاخه پس از برداشت، میزان آهن برگ و درصد غلظت N.P.K برگ بود. برای سنجش کلروفیل برگ از روش - - Arnone., 1973 استفاده شد. اندازه گیری میزان نیتروژن در واحد وزن خشک از روش کجدال، میزان فسفر در واحد وزن خشک به روش کالریمتری و میزان پتاسیم در واحد وزن خشک به روش نشر شعله ای انجام شد. آنالیز آماری داده ها توسط نرم افزار IBM SPSS Statistics Ver.21 انجام شد و مقایسه میانگین اثرات اصلی و متقابل توسط آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد.
نتایج و بحث
نتایج تجزیه واریانس مشاهده شد که اثر اصلی سولفات آهن در تیمار 20 میلی گرم در کیلوگرم خاک و محلول پاشی فولوات آهن به میزان 4 در هزار لیتر آب در تمام صفات مورد آزمایش نسبت به شاهد اول و دوم در سطح یک درصد معنی دار شد - جدول. - 3 در نتیجه بیشترین مدت زمان ماندگاری گل های شاخه بریده پس از برداشت و بیشترین میزان کلروفیل برگ تحت تأثیر این تیمارها قرار گرفت.
