بخشی از مقاله
چکیده:
ارائه خدمات حمل و نقل هواییدر عرصه بین المللی علاوه بر صادرات نامرئی از ارکان اصلی صنعت گردشگری می تواند محسوب گردد. حمل و نقل هوایی یکی از مهم ترین عناصر جذب گردشگری می باشد که بخشی از هزینه های گردشگری را به خود اختصاص داده است. این مطالعه به بررسی، تأثیر حمل و نقل هوایی بر صنعت گردشگری در کشورهای منطقه ی خاورمیانه طی دوره ی2015-1995 با استفاده از داده های پانلی به روشGMM پرداخته است. در این مطالعه از متغیر تعداد مسافران حمل و نقل هوایی به عنوان ظرفیت زیرساخت هوایی استفاده شده است. نتایج بیانگر تأثیر مثبت و معنی دار حمل و نقل هوایی بر جذب گردشگری کشورها است.
واژه های کلیدی: حمل و نقل هوایی، گردشگری، GMM
-1مقدمه:
حمل و نقل از عمده ترین عناصر تشکیل دهنده گردشگری محسوب میشود. که به عنوان پیش نیاز و زیربنای توسعه و عامل جابجایی انسان، تأثیرفراوانی در رشد و هدایت صنعت گردشگری دارد. گردشگران همواره در تصمیمهای خود امکانات حمل و نقل را از نظر مناسب بودن هزینه، راحتی، امنیت، زمان و ...لحاظ میکنند.
گردشگری فعالیتی است که نیازمند حمل و نقل کارا و پیشرفته است متأسفانه امکانات سیستم حمل و نقل در کشور ایران برای گردشگران خارجی در مقایسه با بسیاری از کشورها ناچیز است مشکلاتی چون شبکه هوایی فرسوده، تأخیر در پروازهای حمل و نقل هوایی از جمله موانع عدم استقبال گردشگران خارجی از سفر به ایران می شود که رسیدگی راههای ارتباطی و مواصلاتی، وسایل حمل و نقل مدرن و توسعه خدمات هواپیمایی موجب جذب گردشگران خواهد شد.گرایش به راحتی و و سرعت در سفر عاملی است که باعث شده، هواپیما یکی از ضروریات زندگی ماشینی محسوب شود. میل به سفر و دیدن جاذبه های تاریخی و افزایش جمعیت و افزایش تقاضای گردشگری موجب افزایش استفاده از وسایل حمل و نقل جهت حمل مسافر میشود از این رو برای توسعهی گردشگری بایستی به فکر توسعه و توجه به صنعت حمل و نقل بود.
در ادامه مقاله به شکل زیر سازماندهی شده است:
در بخش دوم ادبیات تحقیق شامل مبانی نظری رابطه بین حمل نقل هوایی گردشگری و مطالعات داخلی و خارجی صورت گرفته در این زمینه مورد بررسی قرار میگیرد. بخش سوم به معرفی مدل و متغیرهای تحقیق اختصاص یافتهاست و در بخش چهارم نیز به تحلیل یافتههای تحقیق پرداخته شدهاست. بخش پنجم نیز شامل نتیجهگیری میباشد.
-2 ادبیات تحقیق
یکی از ویژگی های اقتصادی صنعت حمل و نقل تأثیرگذاری آن روی صنایع دیگر است. در این راستا صنعت گردشگری را می توان نام برد که به میزان زیادی به هم وابسته انداصولاً دسترسی به جاذبههایگردشگری نیازمند سیستم حمل و نقل مناسب است. محدودیتیهای که در سیستم حمل و نقل وساختار زیربنایی وجود دارد ازجمله بزرگترین موانع برای رشد صنعت گردشگری محسوب میشود. از آنجایی که صنعت گردشگری به عنوان متنوع ترین و بزرگترین صنایع جهان، مهم ترین منبع درآمد، ارز آوری و ایجاد فرصت های شغلی است. فراهم بودن امکانات حمل و نقل مناسب، مطمئن، راحت و سریع و ارزان پیش شرط توسعهی گردشگری است؛ زیرا گردشگران در تصمیمات خود دو عامل هزینه و زمان را مدنظر قرار میدهند و برای دسترسی به مقاصد گردشگری انتخاب نوع سیستم حمل و نقل و یا فراهم بودن سیستم مناسب بر این دو عامل تأثیر میگذارد
شبکه ی حمل و نقل مبدأ و مقصد گردشگری را به هم متصل می کند. کارایی، راحت بودن و میزان سلامت و امنیت این شبکه تعیین کننده ی نوع تجربه و کیفیتی است که از سفر به دست می آید. گردشگران برای رسیدن به مقاصد مورد نظر خود، از کانال ها و ابزارهای مختلف استفاده می کنند که هر یک از آن ها ویژگی ها و ساختار خاصی دارند. بدون حمل و نقل گردشگری نمی تواند به حیات خود ادامه دهد؛ چون انتقال و حرکت مردم به مکانی دور از زندگی روزمره آن ها مستلزم وجود چنین تسهیلاتی است [3] حمل و نقل هوایی پیشرفتهترین و سریعترین شیوه حمل و نقل مسافر و بار است که بشر تاکنون ابداع کرده است. در حال حاضر این شیوه حمل و نقل دسترسی سریع به مکانهای مختلف جهان را با سرعت زیاد و برقراری ارتباط در اقصی نقاط جهان ظرف چند ساعت عملی میکند [2] فراهم بودن امکانات حمل و نقل مناسب، مطمئن، راحت و سریع و ارزان پیش شرط توسعهی گردشگری است؛ زیرا گردشگران در تصمیمات خود دو عامل هزینه و زمان را مدنظر قرار میدهند و برای دسترسی به مقاصد گردشگری انتخاب نوع سیستم حمل و نقل و یا فراهم بودن سیستم مناسب بر این دو عامل تأثیر میگذارد.[1]
مطالعات خارجی
لیم و مک آلر - 2001 - 2 با استفاده از دادههای 1996-1975 به بررسی تأثیر برخی از متغییر های اقتصادی مهم ازجمله درآمد، قیمت گردشگری، هزینههای حمل و نقل و نرخ ارز بر تقاضای گردشگری دو کشور هنگ کنگ و سنگاپور از استرالیا پرداختند. بر اساس نتایج تخمین، درآمد سرانهی کشورهای مبدأ بهعنوان مهمترین عامل تعیین کنندهی تقاضای گردشگری است. همچین بیان میدارند رابطهی بلندمدت مابین عایدات گردشگری استرالیا با هزینههای زندگی و هزینه های حمل و نقل و نرخ ارز در استرالیا وجود دارد.
نوده و سایمن - 2005 - 3 با استفاده از دادههای مقطعی 2000-1996 با رویکرد پانل اقدام به شناسایی عوامل مؤثر بر گردشگران ورودی به 43 کشور آفریقایی نموده و براساس نتایج تخمین بیان میدارند ثبات سیاسی، زیرساختهای گردشگری، بازاریابی و اطلاعات و سطح توسعه در مقصد عوامل کلیدی سفر به آفریقا است. هم چنین نتایج نشان میدهد سطح درآمد در کشور مبدأ، قیمتهای نسبی و هزینههای سفر در تبیین تقاضا برای آفریقا به عنوان مقصد گردشگری چندان قابل توجه نیست. از این رو محققان توصیه میکنند سیاستگذاران به بهبود ثبات کلی آفریقا و زیر ساختهای گردشگری بپردازند.
کادارو و ستانا - 2007 - 4 به بررسی اهمیت زیرساختهای حمل و نقل به عنوان عامل تعیین کننده در توسعه گردشگری جزیره موریس پرداختهاند. جهت این کار آنها از مدل پویای پانل طی سالهای 2003-1978 برای تخمین تابع تقاضای گردشگری جزیره موریس استفاده کردند یافتههای تحقیق آنها نشان میدهد، گردشگران از اروپا، امریکا و آسیا نسبت به زیرساختهای حملونقل جزیره حساس هستند.
اصلان و همکاران - 2009 - 5 به برآورد تابع تقاضای گردشگری ترکیه طی دورهی 2004- 1995 پرداختهاند. آنان معتقدند مطالعات تجربی قبلی به دلیل عدم توجه به عوامل سمت عرضه از اتکای کمی برخوردارند. به بیان دیگر عواملی مانند زیرساخت شبکهی حمل و نقل، ظرفیت اقامت در کشور میزبان و شبکههای ارتباطی نوین در مطالعات نادیده گرفته شدهاند. به همین منظور در تابع تقاضا از متغیر ظرفیت اقامتی ترکیه و نسبت سرمایه گذاری دولتی به تولید ناخالص داخلی - در زمینهی فرودگاه، راه آهن، بیمارستان و ارتباطات - به عنوان شاخص توسعهی زیرساختها استفاده کردهاند. نتایج مطالعه نشان میدهد ضریب متغیر ظرفیت هتلها و زیرساختهای عمومی برای تقاضای گردشگران دارای علامت مثبت است. به بیان دیگر توسعهی عوامل سمت عرضه همچون توسعهی فرودگاهها، راه آهن و شبکههای مخابراتی و هتل ها تأثیر مثبتی بر تعداد ورودی گردشگران بینالمللی دارد.
ماسیدا و ایتزو - 2012 - 6 به بررسی عوامل تعیین کنندهی اصلی جریان گردشگری دو منطقهی ایتالیا پرداختهاند. محققان، متغیرهای تراکم جمعیت و سرانه تولید ناخالص داخلی را به عنوان متغیرهای متداول سمت تقاضا و متغیرهای زیرساختهای حمل و نقل، فرهنگ و امنیت عمومی را به عنوان عوامل سمت عرضه معرفی کردهاند. محققین با استفاده از
