بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش، با هدف بررسی تأثیر روش خوراکدهی جدا و مخلوط علوفه و کنسانتره بر میانگین ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم و pH شکمبه در گوسفند عربی در پاییز 1394 انجام شد. جهت اجرای آزمایش تعداد 10 رأس بره نر با میانگین وزن 30±1/5 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی انتخاب شدند. پس از انتخاب، دامها به طور تصادفی به دو گروه با پنج تکرار تقسیم شده و در قفسهای انفرادی قرار گرفتند. تیمارها شامل تغذیه با کنسانتره و کاه به عنوان اولین انتخاب - کنسانتره و کاه در ظرفهای جداگانه - و دومین تیمار جیره کاملاً مخلوط - شامل کنسانتره و کاه در یک ظرف - بود. غذا دادن تا حد اشتها بود، اما همیشه میزان کنسانتره به کاه 90 به 10 نگه داشته میشد. نتایج این آزمایش نشان داد که، ماده خشک مصرفی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت .P - >0/05 - قابلیت هضم پروتئین در تیمار کاملاً مخلوط نسبت به عرضه جداگانه افزایش معنیداری را نشان داد - P<0/05 - ، درحالی که بر قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، فیبر نامحلول در شوینده خنثی و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی تأثیری نداشت. اگرچه تیمارهای آزمایشی بر تغییرات pH شکمبه تأثیری نداشتند اما تیمار کاملاً مخلوط با بهبود بهتر شرایط شکمبه قابلیت هضم مواد مغذی از جمله پروتئین بهتری داشت و محیط پایدارتری را برای فعالیت بهتر میکرواورگانیسمهای شکمبه ایجاد کرد.
.1مقدمه و هدف
تأمین مواد مغذی متوازن در جیره نشخوارکنندگان برای عملکرد بهتر شکمبه در تمام مزارع پرورشی حأذ اهمیت است. امروزهدر مزارع تولیدی از دو سیستم کاملاً مخلوط و تغذیه جداگانه - علوفه و کنسانتره - ، برای خوراکدهی استفاده میشود. از آنجایی که در اکثر مطالعات، با استفاده از گاو صورت گرفته است و اطلاعات در رابطه با گوسفند محدود است، در این مطالعه روشهای خوراکدهی جدا و مخلوط بر میانگین ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم و pH شکمبه در گوسفند عربی مورد بررسی قرار گرفت.
.3 تئوری و پیشینه تحقیق
امروزه یکی از بهترین روشهای تغذیه حیوانات نشخوارکننده، استفاده از جیرههای کاملاً مخلوط است .[2] استفاده از این جیرهها موجب یکنواختی شرایط مناسب در شکمبه شده و عملکرد شکمبه و جریان هضم پیوستهای را موجب میشود .[15] تغذیه خوراک کاملاً مخلوط روشی مطلوب به منظور فراهم نمودن مواد مغذی به صورت متوازن - شامل پروتئین و کربوهیدرات ساختمانی و غیر ساختمانی - ، است که امکان حفظ با ثبات و کارآمد جمعیت میکروبی را برای نشخوارکنندگان فراهم میسازد. مصرف کنسانتره به صورت جدا از علوفه با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای متابولیک مزمن درگاوهای شیری همراه است .[19] استفاده از جیرههای کاملاً مخلوط در گاوهای شیری منجر به افزایش خوراک مصرفی، بهبود اکوسیستم شکمبه جهت هضم بیشتر و بهتر خوراک و در نهایت افزایش تولید شیر در گاو میشود .[23] در طول روز pH شکمبه نوسانات قابل توجهی دارد که سطح کربوهیدراتهای سهل التخمیر جیره از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آن است. تغییرات 0/5 تا 1 درجهای pH در طول یک بازه زمانی 24 ساعته عادی به نظر میرسد 17]و[8، که علت آن را میتوان در تغییرات غلظت یون هیدروژن در شکمبه بیان نمود. [15]گاوهایی، که با نسبت مشخصی کنسانتره در قالب جیره کاملاً مخلوط تغذیه شدند، میزان کمتری کنسانتره را به صورت ماده خشک مصرف کردند. به علاوه در این گاوها میزان pH حداقل در مقایسه با گاوهای تغذیه شده به صورت جداگانه در سطح بالاتری بود. [9]، تهیه جیرههای کاملاً مخلوط برای تلیسههای شیری ممکن است باعث افزایش تعادل مصرف مواد مغذی در سراسر روز شود. همان طور که در مطالعات فوق اشاره شد، بیشتر مطالعات صورت گرفته با استفاده از گاو صورت پذیرفته است و اطلاعات در رابطه با گوسفند محدود است که در این مطالعه روشهای خوراکدهی جدا و مخلوط علوفه و کنسانتره بر میانگین ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم و pH شکمبه در گوسفند عربی مورد بررسی قرار گرفت.
.4 مواد و روشها
این آزمایش در پائیز 1394 در محل ایستگاه دامپروری و آزمایشگاه تحصیلات تکمیلی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان انجام گرفت. جهت اجرای آزمایش تعداد 10 رأس بره نر عربی با سن 6 ماه، میانگین وزن 30±1/5 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی انتخاب شدندتیمارهای. آزمایشی شامل یک، عرضه جداگانه کاه و کنسانتره و دو، جیره کاملاً مخلوط بود. ترکیب شیمیایی جیرهها یکسان و تنها از نظر عرضه متفاوت بود - جدول . - 1 طول دوره آزمایش 28 روز - دو دوره 14 روزه - ، بود و در انتهای هر دوره تیمارهای آزمایشی تعویض شدند. تغذیه گوسفندها در ساعت 8 و 30 دقیقه صبح صورت میگرفت. غذا دادن تا حد اشتها بود، اما همیشه میزان کنسانتره به کاه 90 به 10 نگه داشته میشد. در پایان هر دوره مدفوع دام به مدت 24 ساعت جهت اندازهگیری قابلیت هضم جمعآوری شد. به منظور تعیین pH مایع شکمبه در انتهای هر دوره دوبار، 2 ساعت و 4 ساعت بعد از مصرف خوراک صبحگاهی، از تمام برهها، نمونهبرداری از مایع شکمبه توسط لوله معدی انجام پذیرفت. سپس 10 میلیلیتر از مایع شکمبه پس از صاف کردن با پارچه متقال دو لایه برای تعیین pH، توسط دستگاه pH متر مدل WTW پورتابل اندازهگیری شد. جهت تعیین ماده خشک، ماده آلی و پروتئین خام از روش [3]، استفاده شد. انجام محاسبات مربوط به قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین، برآورد الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و برآورد الیاف نامحلول در شوینده خنثی جیرهها از نمونههای خوراک، باقیمانده خوراک و مدفوع که در دوره نمونهگیری تهیه شده بود، استفاده گردید. برای به دست آوردن قابلیت هضم هر یک از این مواد مغذی از فرمول زیر استفاده شد: ماده مغذی دفع شده - ماده مغذی خورده شده = ×100 - 1 - قابلیت هضم ماده مغذی - درصد -
ماده مغذی خورده شده
آنالیز واریانس به روش GLM در نرم افزار SAS، نسخه [21] 9/1، جهت تعیین اختلاف آماری بین تیمارهای آزمایشی، انجام شد، و دادههای درونتنی با استفاده از مدل زیر در یک طرح چرخشی آنالیز شدند. از آزمون توکی جهت مقایسه میانگینهای دارای اختلاف معنیدار استفاده شد. سطح معنیداری 5 درصد، در نظر گرفته شد.
میانگین جمعیت، Ti میانگین اثر تیمار، j اثر ترتیب تیمار، VXE - - jk اثر حیوان داخل خطای باقیمانده میباشد.
