بخشی از مقاله
چکیده:
یافته های پژوهش نشان میدهد که نوآوری در استانداری قزوین در سطح مطلوبی قرار دارد و رابطه مثبت و معناداری بین نوآوری با حل مسائل مربوط به تغییرات در استانداری قزوین وجود دارد.
-1 مقدمه
امروزه نظامهای اجتماعی با چالشهای پیچیده و مبهمی روبرو هستند، تغییرات بسیار سریع محیط نیز باعث غیرقابل پیشبینی شدن آینده نظامهای اجتماعی و در راس آن سازمان گشته است. به ناچار سازمانها و شرکتها برای ادامه حیات و بقا خود و پاسخ به چالشهای فزاینده نیازمند نوآوری هستند. نوآوری پنجرهای از فرصتهای جدید را به روی سازمان میگشاید؛ به همین دلیل لازم است که سازمانها فعالیتهای نوآورانه را در دستور کار خود قرار داده و منابع و محدودیتهای موجود در این زمینه را شناسایی و در صدد بهبود منابع و رفع محدودیتها برآیند. در محیط متغیر و دانش محور کنونی تنها سازمانهای نوآور میتوانند موجودیت خود را حفظ کرده و به نیازهای مشتریان و ذینفعان در اسرع وقت پاسخ دهند - عالمی فر، . - 15 :1392
نوآوری سازمانی راهبردی برای توسعه اقتصادی محسوب میشود و سازمانها این راهبرد را در پاسخ به سه نیازی که بر آنها تحمیل گردیده است بکار میگیرند:
-1 افزایش سریع رقبای جدید -2 ایجاد حس بیاعتمادی نسبت به شیوههای مدیریت سنتی در سازمانها
-3 خروج بهترین نیروهای کار از سازمانها و اقدام آنان برای کارآفرینی مستقل که این موارد موجب شده است تا حیات سازمانها هرچه بیشتر در معرض خطر قرار گیرد و مدیران سازمانها دائما به فکر یافتن راه حلی برای رهایی از این مشکلات باشند تا بتوانند با تطبیق هرچه بیشتر با شرایط متغیر اقتصادی و پذیرش خطرپذیری و اعمال نوآوری در خدمات، مزیتهایی کلان عاید سازمان خود کنند. از این رو است که هرچه زمان می گذرد، اهمیت نیروی انسانی مبتکر و خلاق در سازمان ها نمود بیشتری پیدا می کند. افرادی که بوجود آورنده فرآیند نوآوری در عرصه رقابت های محیطی می باشند که با خلق ایده های نوین و شناسایی مشکلات اساسی سازمان ها منجر به ارتقای کیفیت افراد جامعه و رونق بخشیدن به ساختار اقتصادی کشور شوند - رسولی، . - 9 :1394
کرونوال و پرلمن معتقدند که نوآوری سازمانی صرفا به سازمان های بخش خصوصی محدود نمی شود، بلکه می توان همین فرآیند را در قبال سازمان های دولتی نیز بکار برد. نوآوری در شرکت ها شامل ایجاد، پذیرش و بکارگیری ایده ها، فرآیندها، تکنولوژی ها، محصولات و خدمات جدید در سازمان می باشد . نوآوری سازمانی به عنوان کاربرد ایده هایی است که برای سازمان تازگی دارد، تعریف میشود که کاربرد این ایده های تازه در بدنه سیستم مدیریت، فرآیندها، خدمات و کل سازمان بسیار ضروری است که می تواند موجب ایجاد مزیت رقابتی بیشتر شود - لی و اچسیه، . - 112 :2010
استانداری قزوین نیز به عنوان یک سازمان دولتی-سیاسی که دارای نقش اساسی در مدیریتاستانقزوین میباشد، دارای مشکلات عدیدهای در اجرای نوآوری از قبیل محدود بودن طرق ارتباط با مدیر عالی، حاکمیت جو عدم تحمل اختلاف سلیقه، افراد ذی نفع در حفظ وضع موجود و تاکید بر افق زمانی کوتاه مدت می باشد. بنابراین نیاز به بررسی وضعیت نوآوری و تاثیر آن بر سازمانها و آگاهی مدیران سازمان ها از این تاثیرات میتواند امری ضروری برای هر سازمانی باشد. انتظار میرود نتایج این پژوهش الگو و انگیزه ای شود برای مدیران استانداری قزوین تا با آگاهی از تاثیرات ایجاد نوآوری در سازمان، نسبت به رفع مشکلات موجود در سر راه ایجاد نوآوری اقدامات اساسی انجام دهند.
با توجه به مطالب گفته شده، می توان گفت که موضوع نوآوری سازمان از اهمیت بسیار زیادی در سازمان های پر از تغییر و تحول امروزی برای رقابت با سازمان های دیگر و نیز برای رضایت مشتریان از خدمات آن ها برخوردار شده است؛ چرا که نوآوری به عنوان عامل حیاتی و مهم سازمان ها به منظور ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار در محیط پیچیده امروزی می باشد. سازمان ها با نوآوری بیشتر می توانند به عملکرد بهتر و موفق تری برسند - برومند و رنجبری، . - 45 :1388 بنابراین بر سازمان ها ضروری می باشد که مشکلات پیش روی نوآوری را شناخته و زمینه های ایجاد نوآوری را به بهترین شکل ممکن ایجاد کنند.
تحقیق حاضر بدلیل بررسی نوآوری سازمانی و ابعاد آن، از دیدگاهی خلاقانه به مسائل استانداری استان قزوین نگاه میکند و بنابراین می تواند راهکارهای مفیدی برای شرکت مربوطه را فراهم آورد و از آنجایی که در این سازمان تاکنون تحقیقات مناسب و کافی از منظر نوآوری و تاثیر آن در رشد و توسعه بخش های مختلف آن انجام نشده است، این تحقیق می تواند دانش نظریو کاربردیمناسب برای مدیران و کارکنان استانداری قزوین فراهم کرده و ایده ها و راهکارهای بکر و نوآورانه را به مدیران این سازمان برای اداره و مدیریت سازمان از منظر نوآوری ارائه دهد.
-2 مبانی نظری
تعریف و مفاهیم نوآوری
نوآوری به عنوان عامل بسیار مهمی در سازمان ها در نظر گرفته شده است. ادبیات گذشته نوآوری اشکالی از دو رویکرد مهم می باشد، هدف محور؛ که تمرکز بر روی نوآوری به خودی خود و موضوع محور؛ تمرکز بر روی موضوعاتی مانند کشور، صنعت، سازمان ها و گروه ها که ابداع و اجرای نوآوری داشته است .
نوآوری عبارتست از فرآیند اجرای خلاقیت و یا به عبارتی تحقق بخشیدن و عملیاتی کردن ایده های نو، بنابراین خلاقیت منشا و پیش شرط نوآوری است
نوآوری فرآیندی است که جهت ایجاد ارزش، طراحی و مدیریت می شود و به شکل خدمات، محصولات، فرآیندها، تکنولوژی ها و سیستم های کسب و کار جدید ظاهر می شود
با توجه به اینکه تلاش های خلاقانه بایستی منجر به نتایج خلاق شود، پس نوآوری، خلاقیت عینیت یافته می باشد. تعریف فوق، ساده ترین تعریف از فرآیند نوآوری است؛ اما نوآوری نیز مانند واژه خلاقیت دارای تعاریف متعدد و متنوعی است که به دیدگاهی بستگی دارد که از آن دیدگاه تعریف می شود - قلایچی، . - 5 :1391 می توان گفت، خلاقیت پیدایی و تولید یک اندیشه و فکر نوست ، در حالیکه نوآوری عملی ساختن آن اندیشه و فکر می باشد. به طور کلی تعریف نوآوری یکی از موارد زیر را شامل می شود:
- نوآوری در خروجی ها: نوآوری در محصولات، خدمات و امور توزیع محصولات و خدمات
- نوآوری در ورودی ها: نوآوری در مواد مصرفی مورد استفاده، نوآوری در منابع و شیوه های تامین آن ها
- نوآوری در فرآیندها: نوآوری در فرآیندهای تکنولوژیک، نوآوری در مهارت ها و رویه های اجرایی انجام امور
نوآوری عامل مهمی برای رقابت پذیری و بقای سازمان ها در دنیای امروز است. نوآوری، تسخیر گرایشات سازمانی در جهت نوآوری و پاسخ به تغییرات محیطی است که این پاسخ ها می تواند به شکل محصول، خدمت، فرآیند، تکنولوژی، رفتار و سیستم های کسب و کار باشد. به طور کلی تحقیقات نوآوری با رویکرد فردی، سازمانی یا ملی انجام می شوند که به ترتیب بر رفتارهای افراد، مدیریت نوآوری و منبع ملی برای رقابت پذیری تمرکز دارند. مروری بر ادبیات نشان می دهد که مطالعات نوآوری در سطح سازمانی در حوزه انواع نوآوری، ماهیت نوآوری، مقایسه آن ها و یا اثر گذاری و اثر پذیری آن صورت می گیرند - فوس سلیمان، . - 138 :2013
نوآوری سازمانی
نوآوری سازمانی، یک نظام مدیریتی است که بر رسالت سازمان تاکید دارد، به دنبال فرصت های استثنایی است، معیارهای موفقیت را معلوم می کند و به دنبال فرصت های جدید است. دراکر بر این باور است که نوآوری موفق مستلزم کار سخت به طور متمرکز و هدفمند است. نوآوری یک عامل اساسی در ایجاد رقابت در سطح جهانی است که منجر به رشد سازمانی می شود، موفقیت آینده را در بر دارد و همانند موتوری است که به سازمان ها اجازه می دهد در اقتصاد جهانی از کارایی مستمری برخوردار شوند - ملایی، . - 38 :1393
نوآوری سازمانی ایجاد محصولات و خدمات جدید، مفید و با ارزش در فضای سازمانی می باشد. در حقیقت، نوآوری سازمانی تمایل سازمان جهت توسعه محصولات و خدمات جدید و یا بهبود آن ها و موفقیت در ارائه آن محصولات و خدمات