بخشی از مقاله
چکیده
میرزا محمد امین بلدی معروف به امین اشنویی، یکی ازشخصیت های مذهبی،عرفانی واجتماعی پارسی گوی معاصرکرد است. اوبه زبان کردی اشعاری دلنشین داردوباسرودن دیوان فارسی در قالب های ، درشعروادب فارسی هم نقشی ماندگار به جاگذاشته است. نگارندگان در این مقال ، باروش تحقیقی توصیفی تحلیلی ، برآنندضمن معرفی امین اشنویی به عنوان یکی از مشاهیرکرد، به نقش وی در ادب و فرهنگ ایرانی باتوجه به تلمیحات اسلامی در اشعارش بپردازندو بدین گونه شخصیت ادبی واثرناشناخته اش معرفی شده وزمینه پژوهش های دیگر نیز فراهم گردد.نتجه ی مطلب حاکی از آن است که امین از قرآن و حدیث و مفاهیم اسلامی وصوفیانه ،از جنبه های تعلیم ، اخلاق و استشهاد، اثرپذیرفته واین نشان آگاهی وی و گستردهی ذهنی و محفوظات او بر دایرهی تلمیحات و اشارات و روایتهای قرآنی و اسلامی دارد.
مقدمه
امین اشنویی یکی از شاعران معاصرادب کردی است که دیوان وی را میتوان از رویکردهای مختلف بررسی کرد. باتوجه به اینکه او شاعر از ادب آموختههای مساجد و مکتبخانههای دینی و خانقاهی بوده که در ترویج مسائل اسلامی تلاش کردهاند، دیوان اشعار آنها مملو از معانی عرفانی و اسلامی میباشد. زبان کردی یکی از زبان های ایرانی است که آثار فراوانی از نظم و نثر را در خود جای داده است.»زبان و ادب کردی زبان فرهنگی وسیع و گستردهای است که در مدّت زمان طولانی عمر خویش با زبان و ادب فارسی در ارتباط تنگاتنگ بوده و هست و شاخهای از زبان ملّی ما ایرانیان محسوب میگردد.
اغلبشاعران کُرد تحت تأثیر قرآن و آموزههای اسلامی مکتبخانههای بومی و مساجد و مدارس دینی و خانقاها، ذهن و زبان و اندیشههایشان به مفاهیم اسلامی و عرفانی مزین و آراسته بوده است و با توجه به استعداد ذاتی و ذوق هنری و شاعری در زیباترین جلوههای کلام و ادبیات توانستهاند هنر آفرینی کنند و آن مفاهیم و مضامین را در بیان آورند از طرف دیگر، یکی از هنرهای ترجیحی - ارجحیت - از قرن ششم تا به امروز به ویژه در شعر کلاسیک فارسی - برای شاعران - استفاده از تلمیحات و اشارات و تلمیحات اسلامی، عربی و عرفانی بوده و شاعران کُرد هم خود به این موضوع توجه کرده و هم تحت تأثیر شاعران بزرگ فارسی بودهاند تا حد توان و معمول به این کار در شعر خویش مبادرت ورزیدهاند، طوری که بسیاری از دیوانهای شعر کلاسیک کُ ردی نیاز به شرح و تفسیر دارد و از این زاویه پژوهش در آنها ضروری به نظر میرسد.
دراهمیت موضوع می توان گفت: از جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق بررسی تلمیحات و اندیشههای اسلامی و عرفانیدر اشعار کُردی و فارسی دیوان امین اشنویی پژوهشهای جدید در ادب کردی است. علاقمندان به نقد ادبی و ادبیات تطبیقی درعرفان میتوانند از این موضوع بهره برداری کنند.
ازنظر ادبیات و سوابق پژوهش هم،با توجه به جستجوهای انجام گرفته در کتابخانهها و در سایتهای اینترنتی و مراکز اطلاعات و پژوهشهای علمی ایرانداک و سیکا و پایاننامههای موجود تاکنون پایاننامهای و حتی مقالهای در این رابطه دیده نشده و یا حداقل ما از آن بی اطلاع هستیم.
ازاهداف تحقیق دو مطلب مدنظرنگارنده بوده است:
معرفی امین اشنویی به منظور شخصیتهای تأثیرگذار در شعر کلاسیک ادب کردی؛
بررسی و شناخت مفاهیم و مبانی عرفانی در شعر امین اشنویی ؛
روششناسی تحقیق، در اساس مطالعهی کتابخانهای میباشد، امّا به لحاظ ماهیت و روش در شمار تحقیقات توصیفی تحلیلی قرار میگیرد. زیرا در این گونه تحقیقات، پژوهشگر علاوه بر ارائه تصویری از آنچه هست، به تشریح و تبیین دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسأله و ابعاد آن نیز میپردازد.
