بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تأثیر شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی - مطالعه موردی: اداره آموزش و پرورش شهرستان نقده - است. نیاز روزافزون موسسات و سازمانها به استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی برای بهتر کردن عملکرد سازمان، مقولهای اجتنابناپذیر است. دراین راستا شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی از اهمیت خاصی برخوردار است. نتایج بررسی در این تحقیق نشان داد که میزان عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی در اداره آموزش و پرورش شهرستان نقده از حد متوسط بالاتر است.
.1 مقدمه
رشد فناوری و تکنولوژی در سدههای اخیر موجب تأثیرگذاری عمیق بر بسیاری از لایههای زندگی انسانی در ابعاد فردی و جمعی شده است. اگرچه پدیده فناوری از دیرباز در زندگی بشر حضورداشته و نمیتوان دورهای را بدون توجه به فناوری تصور کرد، اما تحول و توسعه آن از مسائلی است که توجه دانشمندان را به خود معطوف نموده است. آنچه امروزه کشوری را توسعهیافته یا عقبمانده معرفی میکند، میزان بهرهگیری از فناوری در فرآیند تولید و پیشرفت میباشد.
فناوری که امروزه چهره غیرمادی نیز به خود گرفته، با تعاریف و ویژگیهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است که همگی شامل جنبههای اجتماعی، معرفتی، اطلاعاتی، مهارتی و کاربردی مختلف میشوند. بهکارگیری هدفمند معرفت علمی برای منظورهای عملی یا تولیدی ، از جمله اهداف فناوری است. از این رو، برخی فناوری را روشی تکنیکی برای کسب و نیل به اهداف عملی میدانند که با بهکارگیری منظم عقلانیت جمعی انسان برای کسب کنترل بیشتر بر طبیعت و پروسههای مختلف انسانی گام بر میدارد. رویکردهای مختلف به این مفهوم موجب شده است گاهی فناوری به عنوان علم و دانش و گاهی به عنوان ابزار مورد استناد قرار گیرد
در این میان نقش ابزارهای رایانهای و مخابراتی به وضوح مشخص است. این فناوری به سرعت در حال رشد است و فعالیتها و سرمایهگذاریهای انجامشده در این زمینه به ویژه پس از ظهور پدیده اینترنت، بسیار چشمگیر است. دامنه علوم مرتبط با آن بسیار گسترده و وسیع بوده و مباحثی نظیر علوم رایانه و مهندسی نرمافزار، مخابرات، هوش مصنوعی، سیستم های اطلاعاتی مدیریتی، سیستم های پشتیبانی تصمیم، مهندسی دانش، فناوری چندرسانهای، مدیریت اطلاعات، امنیت داده و اطلاعات، دادوستد و ارتباطات انسان - رایانه، ارتباطات گروهی مبتنی بر رایانه، روباتیک و پایگاههای اطلاعاتی اینترنتی را شامل میشود.
.2 بیان مساله
در جهان صنعتی امروز، به تولید به عنوان یک سلاح رقابتی نگریسته میشود و سازمانهای تولیدی در محیطی قرارگرفتهاند که از ویژگیهای آن میتوان به افزایش فشارهای رقابتی، تنوع در محصولات، تغییر در انتظارات اجتماعی و افزایش سطح توقع مشتریان اشاره کرد عصر فعلی را برخی عصر اطلاعات لقب دادهاند. این نامگذاری شاید به این دلیل باشد که امروزه اطلاعات به جزء تفکیکناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است. اگرچه اطلاعات از دیرباز در زندگی بشر تاثیر بسزایی داشته و انسان برای تصمیمگیریها و طی طریق همواره محتاج به آن بوده است ولی آنچه که امروزه اهمیت آن را صدچندان کرده، شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است
اختراع رایانه، امکان پردازش سریع و ذخیره حجم انبوهی از دادهها را فراهم آورد و پیشرفتهای بعدی در زمینه ارتباط بین رایانهها و امکان تبادل داده بین آنها، تبادل و انتقال اطلاعات را در سطح وسیعی ممکن ساخت. این رویدادها به همراه سایر پیشرفتهای صورت گرفته در زمینه الکترونیک و ارتباطات اعم از میکروالکترونیک، نیمه هادیها، ماهواره و روباتیک به وقوع انقلابی در زمینه نحوه جمعآوری، پردازش، ذخیرهسازی، فراخوانی و ارائه اطلاعات منجر گردید که شکلگیری فناوری اطلاعات حاصل این رویداد بود.براساس تعریف، فناوریهای اطلاعاتی مجموعهای از ابزارها، تجهیزات، دانش و مهارتهاست که از آنها در گردآوری، ذخیرهسازی، پردازش و انتقال اطلاعات - اعم از متن، تصویر، صوت و... - استفاده میشود.
فناوری اطلاعات به مجموعهای از ابزارها و روشها گفته میشود که برای تولید، پردازش، و عرضه اطلاعات به کاربر انسانی به کار می رود. علیرغم باور عموم، این فناوری تاریخچه چند هزارساله دارد
اینترنت یکی از گستردهترین و موفقترین ابزارهای فناوری اطلاعات است. این موفقیت آن قدر چشمگیر بوده است که خیلی از افراد اینترنت و فناوری اطلاعات را معادل یکدیگر فرض میکنند، در صورتی که این فرض صحیح نمیباشد. اینترنت وسیله ایست که در آن هر سه اصل فناوری اطلاعات یعنی تولید، پردازش، و عرضه دیده میشود و البته تنها وسیلهای نیست که این خاصیت را دارد و یا خواهد داشت
فناوری اطلاعات، نقش اساسی در تحقق و تعمیق اهداف تعلیم و تربیت دارد. گسترش فناوری اطلاعات و استفاده از ابزارها و مفاهیم، موجب بسط اطلاعات و دسترسی آسان و کم هزینه برای فراگیرندگان اعم از دانشآموزان، دانشجویان و معلمان به روش - on line - میشود و زمینه تبادل سریع اطلاعات و تعاملات فرهنگی را میسر میسازد.
این پژوهش در نظر دارد با بررسی روابط بین ساختار سازمانی با رفتارهای فرا نقش و با توجه به سیاستهای کلی تحول در آموزش وپرورش و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که حضرت آیتاالله خامنهای تعیین فرمودهاند گامی موثر در استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی را در سازمان آموزش و پرورش و سایر سازمانها برداشته و در نهایت باعث افزایش کارایی آنان شود. زیرا در سالهای آینده با توجه به سرعت استفاده از تکنولوژی اطلاعاتی ارتباطی یک نیاز مبری در جامعه احساس میشود لذا خلأ استفاده از این تکنولوژی اطلاعات و ارتباطاتی در سازمانهایما به صورت کاملاً محسوس میباشد چون سازمان آموزش پروزش با وظیفه بزرگی که در آموزش و پرورش نسل جوان جامعه دارد نیاز به استفاده از این امکانات در رشد و تعالی کارکنان ومعلمان سازمان آموزش پرورش احساس میشود .
لذا هدف اصلی این پژوهش شناسایی و اولویتبندی عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی میباشد که با استفاده از نتایج بدست آمده عوامل موثر را شناسایی کرده نیز راهکارها و پیشنهادهایی که در راه استفاده بهینه این فناوری مهم است را به محققان آتی پیشنهاد و در نهایت به این سوال پاسخ دهد که چه عواملی بر استفاده بهینه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی تاثیر دارد .
.3 اهمیت تحقیق
اعضای آموزش و پرورش به عنوان یکی از بزرگترین سرمایههای هر جامعه و نیز یکی از پراهمیتترین عناصر نظام آموزشی، نقش بسیار حساس و سرنوشتساز در تربیت نیروی انسانی متخصص ایفا میکنند و ثمر تلاش آنها در نهایت رشد و توسعه جوامع بشری را در پی دارد.
علیرغم اینکه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای پیشرفته به عنوان موتور توسعه تلقی میشود، هنوز در ایران این مقوله جای خود را باز نکرده است. برای توسعه ایران یکی از راهها استفاده از ابزار میباشد. نیاز امروز ایران فناوریهای جدید است. پدیده ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات یک مفهومی بینرشتهای است که از دیدگاههای مختلف مورد مطالعه تعدادی از اقتصادانان، روانشناسان و جامعهشناسان بوده است.
این بررسیها منجر به ارائه تئوری ها، نظریات و مدل های متفاوتی شده است و باعث شده که اقتصادان و جامعهشناسان و روانشناسان را در اواسط قرن بیستم، توجه آنها را به موضوع معطوف کنند و اکثر آنها به دنبال کشف پاسخ به این سوال بودند که کدام یک از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی میتواند در جامعه و در سازمان مفید باشد. در واقع تلاش آنها شناسایی عواملی است که سبب مفید جلو دادن این فناوری بوده است.
با توجه به اهمیت شغلی اداره آموزش وپرورش شهرستان نقده و توابع به دلیل خدماتی که در ضمینه تربیت و پرورش نیروی جوان جامعه بر عهده دارد و همچنین با توجه به اینکه مسئولیت آماده سازی و تربیت قشر جوان جامعه را برای ورود به جامعه را بر عهده دارد که روند عادی زندگی شهروندان و جریان معمول فعالیتهای اجتماعی را با اخلال جدی مواجه نسازد، لازم است مورد مطالعه قرار گیرد. لذا پرداختن به مقوله شناسایی عوامل موثری که استفاده بهینه از تکنولوژی و فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی جایگاه ویژهای برخوردار است که برای رسیدن به این هم لازم است که این عوامل موثر را ابتدا شناسایی سپس مورد مطالعه قرار گیرد.
.4 هدف تحقیق
-1 تعیین میزان عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی در اداره آموزش و پرورش شهرستان نقده
-2 تعیین عوامل مؤثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی در اداره آموزش و پرورش شهرستان نقده
-3 اولویت بندی عوامل موثر بر استفاده بهینه از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی در اداره آموزش و پرورش شهرستان نقده
