بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی و افزایش رضایت زناشویی زوجین ناخرسند انجام شده است. روش این پژوهش نیمهتجربی - پیش آزمون پس آزمون باگروه کنترل نابرابر - است. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوجینی بود که به علت نارضایتی زناشویی به کلیه مراکز مشاوره شهرستان همدان در سه ماهه سوم سال 1394 مراجعه کرده بودند. تعداد این افراد 3650 نفر بود.
حجم نمونه با توجه به طرح پژوهشی 30 زوج در نظر گرفته شد که با استفاده نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از تقسیم تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و داده ها با استفاده از پرسشنامه های رضایتمندی زناشویی و پرسشنامه عقاید غیرمنطقی توسط جونز گردآوری شده است. تجزیه تحلیل این پژوهش شامل دو قسمت آمار توصیفی و استنباطی می شد در بخش آمار استنباطی از آزمون کلوموگروف اسمیرنف به منظور بررسی نرمال بودن متغیرها و به منظور تحلیل فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده گردید.
نتایج نشان داد آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی و افزایش رضایت زناشویی زوجین ناخرسند موثر است. همچنین آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی زوجین ناخرسند موثر است. همچنین آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش رضایت زناشویی زوجین ناخرسند موثر است.
کلمات کلیدی: آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد، باورهای غیرمنطقی، رضایتمندی زناشویی،زوجین ناخرسند
مقدمه
انسان به طور کلی دارای دو دسته نیاز جسمانی و عاطفی است. ارضای نیازهای جسمانی کار چندان دشواری نیست در حالی که ارضای نیازهای عاطفی به سهولت نیازهای جسمانی نیست. براورده نشدن نیازهای عاطفی انسان می تواند مانند محرومیت های جسمانی با ناراحتی های مختلف جسمی و روانی نظیر اختلالات روانی تنی، افسردگی، اضطراب و ... همراه شود. نیاز به ایجاد روابط انسانی یکی از نیازهای عاطفی انسان است و ازدواج به عنوان صمیمی ترین نوع رابطه در پاسخ به کلیه نیازها اعم از جسمانی و روانی شکل می گیرد و به عنوان یکی از مراحل تکامل انسان محسوب می شود. ازدواج را می توان یکی از مهم ترین تصمیم گیری ها در زندگی هر فرد دانست.
خانواده نوعی نظام اجتماعی و واحدی عاطفی است که کانون رشد و التیام، تغییر و تحول و آسیب شناسی اعضاء و روابط بین آن هاست همچنین خانواده عمده ترین و مهمترین نماد اجتماعی است که در تاریخ ساختار خود را حفظ کرده است ازدواج با ایجاد تغییراتی در دیدگاه فرد نسبت به خود، همسر و جهان مرتبط می باشد. موفقیت در ازدواج یکی از اهداف و رویاهای زوجین است که با چالش های زیادی روبرو است. یکی از جوانب بسیار مهم یک نظام زناشویی، رضایتی است که همسران تجربه می کنند.
رضایت زناشویی که مهمترین و اساسی ترین عامل پایداری و دوام زندگی مشترک است، عبارت است از وجود یک رابطه دوستانه همراه با حسن تفاهم و درک یکدیگر و وجود یک تعادل منطقی بین نیازهای مادی و معنوی زوج ها. روابط زن و شوهر به منزله هسته اصلی خانواده بر بسیاری از ابعاد حیاتی انسان تاثیر دارد. چگونگی زندگی زناشویی می تواند بر رضایت یا نارضایتی فرد از زندگی،رضایتمندی یا نارضایتی شغلی،چگونگی تربیت فرزندان و میزان موفقیت در کارهای مختلف زندگی تاثیر بگذارد.
اهداف پژوهش،هدف های اصلی
تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی و افزایش رضایت زناشویی زوجین ناخرسند .
هدف های فرعی
تعیین تاثیر آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش باورهای غیرمنطقی زوجین ناخرسند تعیین تاثیر آموزش های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش رضایت زناشویی زوجین ناخرسند تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش متغیر اول پژوهش: آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد، تعریف مفهومی درمان پذیرش و تعهد یک درمان موج سوم محسوب می شود، الگوی درمانی بسط یافته شناختی - رفتاری است که که فرایندهای درمانی کلیدی آن از درمان شناختی - رفتاری متفاوت است.
تعریف عملیاتی: در این پژوهش آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد از طریق برنامه مداخله ای 8 هفته ای هیز1، استرو ساهل2، که در هشت جلسه 45 دقیقه ای ارائه گردیده است. متغیر دوم پژوهش: رضایت زناشوییف تعریف مفهومی:رضایت زناشویی: برایند کلی از احساس خشنودی و لذت تجربه شده از کلیه جنبه های زندگی زناشویی است. تعریف عملیاتی:نمره ای که فرد در آزمون رضایت زناشویی انریچ کسب می کند به عنوان میزان رضایت زناشویی او در نظر گرفته می شود.
متغیر سوم پژوهش: باورهای غیرمنطقی الف: تعریف مفهومی: باورهای زیربنایی که در بر اساس تجربیات و تربیت شکل گرفته و مبنای تفسیر رویدادها و تعیین کننده چگونگی رفتارها و احساسات فرد است. تعریف عملیاتی: نمره ای که فرد در پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز کسب می کند به عنوان میزان رضایت زناشویی او در نظر گرفته می شود. متغیر چهارم پژوهش، زوجین ناخرسند الف: تعریف مفهومی: زوجین ناخرسند : از عادات و شخصیت همسرشان ناراضی هستند مشکل ارتباطی دارند و مشکلاتی را در حوزه های ارتباطی ، نحوه گذراندن اوقات فراغت ، روابط جنسی ، اختلاف با دوستان همسر و خانواده او غیره دارند. تعریف عملیاتی: کلیه زوجینی که به علت نارضایتی از همدیگر به مراکز مشاوره مراجعت نموده و مورد مشاوره قرار گرفتندو متعارض تشخیص داده شدند.
روش شناسی
روش این پژوهش نیمه تجربی - پیش آزمون پس آزمون باگروه کنترل نابرابر - است. برای نمونه آزمایشی از 15 زوج از زوجین ناخرسند استفاده شد. در این طرح از یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل با پیش آزمون و پس آزمون استفاده می شود. اعضای هرگروه قبل از شروع جلسات به پیش آزمون پاسخ می دهند. گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل قرار گرفته و در جلسات آموزشی شرکت می کند که تعداد این جلسات 8 جلسه 45 دقیقه ای می باشد. گروه کنترل تنها به پیش آزمون و پس آزمون پاسخ می دهد. هر دو گروه بعد از اتمام دوره آزمایشی به پس آزمون پاسخ می دهند.
جامعه آماری مورد مطالعه ، جامعه آماری در این پژوهش کلیه زوجینی بود که به علت نارضایتی زناشویی به کلیه مراکز مشاوره شهرستان همدان در سه ماهه سوم سال 1394 مراجعه کرده بودند. این افراد 3650 نفر بودند.روش نمونه گیری و حجم نمونه، حجم نمونه با توجه به نیمه تجربی بودن پژوهش 30 زوج در نظر گرفته شد - دلاور،. - 1394 با استفاده از نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس و با توجه به رضایت و تضمین شرکت در کلاس های آموزشی 30 زوج انتخاب شدند و بصورت تصادفی در دو گروه 15 زوجی آزمایش و کنترل تقسیم شدند.
روش اجرا و نمره گذاری ابزار
پرسشنامه رضایتمندی زناشویی از 47 سوال تشکیل شده است و بصورت کاغذ قلمی تکمیل می شود. پاسخ به سوالات به صورت 5 گزینه ای: - کاملا موافقم -موافقم- نه موافقم نه مخالفم -مخالفم - کاملا مخالفم - انجام می شود. گزینه کاملا موافقم امتیاز 1، گزینه موافقم امتیاز 2، گزینه نه موافقم نه مخالفم امتیاز 3 ، گزینه مخالفم امتیاز 4 و گزینه کاملا مخالفم امتیاز 5 کسب می کند. میانگین امتیاز هر نفر بعنوان میزان رضایت از زندگی زناشویی او در نظر گرفته می شود.
