بخشی از مقاله
چکیده
امروزه همراه با رشد سریع سیستمهای چندرسانهای و تکنولوژیهای وابسته به شبکه، آموزش مبتنی بر اینترنت و روشهای یادگیری گسترشیافته و یادگیری سنتی هم به سمت محیطهای یادگیری مجازی سوق داده میشود. یکی از روشهای نوین، آموزش مهارتها توسط سیستمهای مجازی میباشد. این مقاله درصدد است که با رویکرد آموزش مجازی چندرسانهای تأثیر مهارتهای کنترل درونی و مهارتهای جنسی بر رضایت زناشویی بررسی نماید. روش پژوهش شبه آزمایشی و از طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بهره گرفتهشده است. جامعهی آماری پژوهش همه کارکنان متأهل دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و نمونهی موردنظر شامل 75 زوج کارمند 150 - نفر - بودند که بهصورت خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ - اولسون و همکاران، - 1989 و پرسشنامه منبع کنترل Rotter بود. دادهها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. مقایسه نمرات پیشآزمون و پس از آزمون نشان داد که میزان رضایت زناشویی بعد از آموزش مهارتهای کنترل درونی افزایشیافته است. همچنین میزان رضایت زناشویی بعد از آموزش مهارتهای جنسی افزایشیافته است. نمرات گروههای آزمایش پس از دریافت مهارتهای کنترل درونی و مهارتهای جنسی در مقایسه با نمراتشان در مرحله پیشآزمون و کنترل تفاوت معنیداری داشته است . - p<0.05 -
واژگان کلیدی: آموزش مجازی، منبع کنترل، مهارت جنسی، رضایت زناشویی، کارکنان.
مقدمه
امروزه تمامی قوانین و مؤسسات اجتماعی در جهت حفظ و قداست خانواده تلاش میکنند. زیرا تشکیل خانواده یک ضرورت برخاسته از نیازهای فطری و اکتسابی زن و مرد بوده و هر انسانی بهحکم فطرت و طبیعت اجتماعی خود نیازمند همدلی با کسی است که با او زندگی کند و این امر جهت رسیدن به کمال انسانی ضروری بوده و ازدواج پدیدهای قراردادی و حرکتی در این راستا محسوب میشود. ازدواج یکی از مهمترین مراحل زندگی انسان میباشد که به دلایل مختلفی شکل میگیرد. در کنار تمایلات جنسی که از مسائل اولیه هستند، عشق، امنیت اقتصادی، محافظت، امنیت عاطفی، احساس آرامش و فرار از تنهایی نیز از عواملی هستند که باعث گرایش به ازدواج میشوند . - Young et al, 2003 - درواقع، ازدواج موفق و شروع رابطه زناشویی، قادر است بسیاری از نیازهای جسمی و روانی را در یک محیط امن برآورده سازد . - Brezsnyak & Wisman, 2004 -
از طرفی رضایت زناشویی، یک جنبه بسیار مهم و پیچیده از یک رابطه زناشویی است. رضایت زناشویی میتواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بهواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی باشد. میتوان رضایت زناشویی را بهعنوان یک موقعیت روانشناختی در نظر گرفت که خودبهخود به وجود نمیآید بلکه مستلزم تلاش هر دو زوج است . - Bradber et al, 2010 -
رضایت از زندگی زناشویی سهم عمدهای در تداوم زندگی و تربیت نسل بعدی دارد. طبق پژوهشهایی که در حیطه ازدواج و روابط زناشویی انجامشده است متغیرهای مختلفی با روند رضایت زناشویی در طول زمان رابطه دارند، این متغیرها میتواند پیشبینی کننده شانس حفظ رضایت رابطه زناشویی در طول زمان یا رفتن بهطرف آشفتگی زناشویی و طلاق باشد . - Halford, 2005 -
یک دسته از این متغیرها مربوط به رضایت از رابطه جنسی زوجین است. اینکه چقدر متأهلین از روابط جنسی خود رضایت دارند و چه عواملی بر رضایت جنسی اثر میگذارد موضوع مهمی میباشد . - Lomman,1994 - نتایج تحقیقات نشان داده است که عملکرد جنسی زوجین یکی از مهمترین عواملی است که در کیفیت رابطهی زناشویی و نیز سازگاری زوج تأثیرگذار است.
فعالیت جنسی و رضایت حاصل از آن بهعنوان یکی از اساسیترین ابعاد زندگی انسان مطرح است - Litinger & - 2000 - Wilsom & McAndrew . - Gordon, 2005 مسائل جنسی را بهعنوان جنبهای مهم و طبیعی از زندگی شخصی افراد توصیف میکنند و آن را فراتر از یک رفتار جنسی صرف میدادند. کسب دانش در خصوص تاریخچه جنسی خود، شناخت و درک بدن خود، برقراری رابطه صلحآمیز با بدن خود، خلق رابطه جنسی بهتر و اعتماد و رضایت جنسی نیز عواملی در حمایت جنسی افراد هستند. آموزش مهارتهای جنسی مانند اکثر شیوههای درمانی بهگونهای تعریفشده که دو فرایند درمان و رشد را در برگیرد. گرچه در آموزش مهارتهای جنسی، مراجع فقط درصدد درمانی برای مشکلات جنسیاش است، ولی باید توجه داشت آموزش مهارتهای جنسیصرفاً بر روی مسئله جنسی تمرکز ندارد - Foley et al, 2012 - ؛ زیرا هویت جنسی فرد مسئلهای تکبعدی نیست. ازاینرو انجمن آموزش و اطلاعات هویت جنسی امریکا، هویت جنسی را دانش جنسی در حوزه روابط، باورها، گرایشها و رفتارهای فردی تعریف کرده است . - Greenberg et al, 2011 - تحقیقاتLieser و همکاران - 2007 - نشان میدهد که ارتباط قوی بین ارتباطات جنسی و رضایتمندی در ارتباط زناشویی است. وقتی رابطه جنسی بهخوبی انجام شود میزان رضایت زناشویی همسران بالاتر است، از طرف دیگر زمانی که رابطه جنسی بهخوبی انجام نشود، بقیهی روابط همسران را تحت تأثیر قرار میدهد، صمیمیت و شورونشاط ازدواج از بین میرود . - Mc carty, 1999 - پژوهشها نشان میدهد که بین شادکامی در زندگی زناشویی و رضایت جنسی ارتباط وجود دارد، زوجهای شادکام نسبت به زن و شوهرهای ناشاد از زندگی جنسی خود خشنودترند و ارتباط جنسی بیشتری دارند . - Botlani, 2010 - رضایت زناشویی میتواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بهواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی باشد. میتوان رضایت زناشویی را بهعنوان یک موقعیت روانشناختی در نظر گرفت که خودبهخود به وجود نمیآید بلکه مستلزم تلاش هر دو زوج است . - Bradber et al, 2010 -
- 2004 - Breznyak & Whisman در مطالعه خود بر روی 60 زوج آمریکایی دریافت که رضایت زناشویی ارتباط مستقیمی با تمایل جنسی دارد. بررسیهای یانگ و همکاران نیز مؤید رابطه بین رضایت زناشویی و میزان رضایت جنسی است . - Young et al, 2000 -
نارضایتی از روابط جنسی، میتواند منجر به مشکلات عمیق در روابط زوجین و ایجاد تنفر از همسر، دلخوری، حسادت، رقابت، حس انتقام و احساس عدم اعتمادبهنفس و نظایر آن شود و بهتدریج شکاف بین همسران را عمیقتر سازد. - 1996 - Spotten در گزارشی بیان نمود که ناسازگاریهای جنسی زوجین، علت 30 درصد طلاقها جنسی میباشد. - 1970 - Master & Jahnson طی پژوهشهای متعدد دریافتند که در موارد بسیاری مشکلات جنسی زوجین، ناشی از عدم آگاهی از نظام پاسخ جنسی میباشد. پژوهشهای بسیار زیاد دیگری نیز نشان دادهاند که علت بسیاری از مشکلات جنسی معلومات جنسی کم میباشد . - Bancrof, 1989; Mullen & Rosen, 1979 -
تأثیر مثبت آموزش به زوجین بر روابط جنسی، در تحقیقات متعددی تأییدشده است. آموزش مهارتهای جنسی باعث درک و فهم بهتر افراد نسبت به مسائل جنسی میشود. - 2006 - Baron & Branscombe در مطالعات خود به این نتیجه دست یافتند که برنامههای آموزش مهارتهای جنسی مناسب میتواند در جهتگیری افراد مؤثر میباشد. - 2000 - Keery & Wiederman نیز با آموزش علائق و ترجیحات جنسی به زنان و مردان، نگرش مثبتتری نسبت به مسائل جنسی در آنها ایجاد کردند؛ بنابراین روابط جنسی سالم از مهمترین علل خوشبختی در زندگی زناشویی است و لازمه رسیدن به آن انجام رفتارهای جنسی به شیوهای صحیح و درست میباشد. هماهنگی و ارضای نیازهای زوجین، برآوردن نیازهای عاطفی، داشتن مهارتهای مربوط به ایجاد تفاهم و شیوههای محبت و ارضای نیازهای جنسی زوجین میتواند باعث رضایت زوجین از زندگی مشترک و تداوم آن گردد عشق، صمیمت و رابطه جنسی جنبههای درهمتنیده روابط نزدیک هستند که هرکدام میتواند دیگری را به شیوههای مثبت یا منفی تحت تأثیر قرار دهد - Sharaievska, . - 2012
متغیر دیگری که بهعنوان یک عامل مؤثر بر نحوه رضایت افراد در زندگی زناشویی موردتوجه واقعشده است، سازه منبع کنترل میباشد که آیا پیامدهای عمل یا رفتار شخص تحت کنترل خودش - درونی - است، یا تحت کنترل نیروهای بیرونی مثل شانس، سرنوشت اشخاص قدرتمند مییابد. هرچند عدهای رضایت زناشویی را نتیجه رضایت عمومی از زندگی مشترک، رضایت از روابط جنسی و رضایتمندی عاطفی و هیجانی بهحساب میآورند - Shackelford, 2000 - ؛ اما