بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی میزان تاثیر الگوي سنجش - تکوینی – تراکمی - بر پیشرفت آمادگی جسمانی دانش آموزان دوره ي دوم ابتدایی بود. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره ي ابتدایی شهر ملایر که نمونه مورد مطالعه با استفاده از روش تصادفی مرحله اي – خوشه اي انتخاب شد. روش پژوهش مورد استفاده شبه آزمایشی است، که با استفاده از طرح دو گروهی - آزمایشی و کنترل - با پیش آزمون وپس آزمون انجام و داده هاي پژوهش با استفاده از آزمون آنکوا باα = 0/05 تجزیه و تحلیل شد.
نتایج پژوهش نشان داد که بین نمرات دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون با حذف اثر پیش آزمون تفاوت معنی داري وجود دارد. در این ارتباط عملکرد گروه آزمایش در متغییر پرش، دراز و نشست، بارفیکس، دوي 276 متر و دوي 4*9 متر، تفاوت معنی داري با گروه کنترل داشت. نتایج پژوهش نشان داد که الگوي سنجش تکوینی در مقایسه به سنجش تراکمی، تاثیر بیشتري در افزایش میزان آمادگی جسمانی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی دارد.
مقدمه
سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی یکی از عناصر مهم و اساسی برنامه هاي درسی و نظام هاي آموزش و پرورش جهان به شمار می آید. در بسیاري از واژه نامه هاکه به موضوع نظام هاي ملی آموزش و پرورش کشورها می پردازند، سنجش پیشرفت تحصیلی از عناوین برجسته اي است که مورد توجه ویژه بیشتر نظریه پردازان و سیاست گذاران آموزشی قرار گرفته است - نوو4،. - 1995 لذا در فرایند تعلیم و تربیت، عوامل بسیاري دخالت دارند که تغییر هر یک از آن عوامل میتواند در سرنوشت تحصیلی دانشآموزان مؤثر باشد.
از جمله این عوامل میتوان فضاي آموزشی، نیروي انسانی، روشهاي تدریس، مواد درسی و سنجش تحصیلی را نام برد - ملکی و همکاران، . - 1388 نوع سنجش و زمینه کاربرد آن به زمان و هدف استفاده از آنها بستگی دارد. بعضی از متخصصان سنجش در مقایسه دو سبک متفاوت سنجش تکوینی و تراکمی،داراي نظرات مشابهی هستند که سنجش تکوینی باعث یادگیري و پیشرفت بهتري می شود.با توجه به این که معلمان ورزش از سنجش تکوینی استفاده کمتري میکنند و این مسئله باعث عدم ارائه بازخورد مستمر به شاگرد و موفقیت کمتر او در یادگیري میشود.
همچنین تحقیق مدونی در ایران در این ارتباط در رشته ورزش انجام نگرفته است.محقق تلاش دارد میزان تأثیرسنجش تکوینی را بر پیشرفت فاکتورهاي آمادگی جسمانی در درس ورزش بررسی و آن را با سبک سنجش پایانی مقایسه نماید . نتایج پژوهش محمودزاده و همکاران - 1390 - نشان داد که استراتژي سنجش تکوینی موجب پیشرفت تحصیلی فراگیران میشود و این امر در مورد فراگیرانی که توانایی کمتري دارند محسوس تر است. سنجش تکوینی از یک سو، نقاط ضعف تدریس معلم و نیز اشکالات موجود در آموختههاي دانش آموزان را به آنها مینمایاند و به علت داشتن زمان کافی، فرصت اصلاح و رفع مشکلات را به آنها میدهد.
از سوي دیگر سنجش تکوینی موجب ایجاد انگیزه براي مطالعه و یادگیري، کسب مهارت تفکر و به تبع آن کاهش اضطراب امتحان در فراگیران میگردد - شریفان، . - 1393اگر هدف اصلی تعلیم و تربیت در مدارس تأکید بیشتر روي یادگیري است تا نمره دادن، باید مدت زمانی که به سنجش تکوینی اختصاص داده میشود، خیلی بیشتر از مدت زمانی باشد که صرف سنجش پایانی میگردد، چرا که در فعالیتهاي سنجش تکوینی، دانشآموزان دائماً در حال ارزیابی و سنجش هستند و به دانشآموزان کمک میشود تا بهتر خود را بشناسند همین آگاهی و انگیزه براي اصلاح نقایص یادگیري و تقویت جنبههاي مثبت را در آن ها بالا میبرد
پژوهشهاي یادگیري حرکتی نشان میدهد که بازخورد6 یکی از قویترین متغیرها در یادگیري و اجراي آزمون در دوره آموزشی میباشند - آقازاده و همکاران،. - 1390 با توجه به این که در درس ورزش نیاز به اطلاع از یادگیري مهارتهاي آموزش داده شده و پیشرفت فاکتورهاي آمادگی جسمانی در هردوره داریم، بنابراین اهمیت و ضرورت بررسی سنجش تکوینی در پیشرفت ورزش بیشتر است.
در تحقیقشان به این نتیجه رسیدند که ارزشیابی مستمر به شکل پرسشهاي کلاسی تأثیرات بسیار قابل توجهی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد.بنابراین هدف تحقیق حاضر با توجه به اینکه معلمان ورزش کمتر از سنجش تکوینی استفاده میکنند، بررسی تأثیري است که سنجش تکوینی میتوانند در تعیین نقاط قوت و ضعف دانشآموزان و میزان پیشرفت فاکتورهاي آمادگی جسمانی آنها در مقایسه با سبک سنجشتراکمی است.علاوه بر این در طراحی هر سازمان یا نظام آموزشی سعی بر آن است که برآوردن نیازهاي ویژه آن مورد نظر قرار گیرد.اطلاعاتی که از سنجش آموزشی به دست میآید، میتواند هدایت کننده فعالیتهاي آموزشی باشد. این تعبیر از سنجش آموزشی را میتوان به شکل هرمیدر نظر گرفت، که در رأس آن نظارت و سنجش به عنوان »چراغ راهنما« قرار دارد.
-1 روش شناسی
روش پژوهشمورد استفاده در این مطالعه،شبه تجربی است. جامعه مورد مطالعه ي این پژوهش شامل دانشآموزان پسر دوره دوم دبستانهاي شهرستان ملایر در سال تحصیلی 93- 92 - شامل 1600دانش آموز - بود.روش نمونه گیري در این پژوهش تصادفی، مرحله اي- خوشه اي بود. تعداد 120 نفر در قالب 4 کلاس درسی به صورت تصادفی انتخاب و به گروه هاي کنترل و آزمایش اختصاص داده شد.
حجم نمونه از طریق فرمول نمونه گیري در تحقیقات شبه آزمایشی مشخص گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل آزمونهاي پیشرفت آمادگی جسمانی دانشآموزان، تستهاي استاندارد شده ایفرد - 7 - AAHPERD در این پژوهش ابتدا نمونه به شیوه تصادفی- مرحله اي خوشه اي از جامعه مورد نظر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. قبل از شروع طرح از کل آزمودنیها یک پیش آزمون شامل تستهاي آمادگی جسمانی به عمل آمد. سپس بر اساس برنامه تنظیم شده هر 4 هفته یکبار از گروه آزمایشبوسیله همان تستهاي آمادگی جسمانی، اندازه گیري به عمل آمد و در طول نیمسال تحصیلی بر اساس نتایج بدست آمده از سنجشها، نقاط قوت و ضعف آنها بازخورد داده شد.
پس از انجام تمرینات آمادگی جسمانی که به صورت 1 ساعت در هفته به مدت 4 ماه انجام شد، در نهایت یک پس آزمون از کل آزمودنی ها - گروه هاي کنترل و آزمایش - به عمل آمد.به منظور اندازه گیري پیشرفت فاکتورهاي آمادگی جسمانی و پیشرفت درس ورزش از آزمونهاي عملی آمادگی جسمانی استفاده شد. در این پژوهش براي سنجش فاکتورهاي مختلف جسمانی و حرکتی پسران از پنج آزمون استفاده گردید که این آزمونها عبارتند از : - 1 کشش بارفیکس-2 دراز و نشست - به دقیقه - -3 دوي 276 متر - 4 پرش جفت و -5 دوي 4*9 متر رفت و برگشت.
در این پژوهش ابزارهاي زیر جهت اندازه گیري قابلیت ها استفاده شد -1: کرنومتر دیجیتالی: براي آزمونهاي دراز و نشست، دوي 276 متر، دوي 4*15 استفاده شد،-2 متر نواري: براي آزمون هاي پرش جفت، دوي 276 متر و دوي 4*9استفاده شد،-3 میله بارفیکس: براي آزمون کشش بارفیکس از این ابزار استفاده شد،-4 تشک ژیمناستیک: براي آزمون دراز و نشست از این ابزار استفاده شد، -5 قندیل: براي آزمون دوي 276 متر از این ابزار استفاده شد،-6 فرمهاي تهیه شده بر اساس زمان و نوع آزمون قابل اندازه گیري: این فرم ها براي ثبت رکوردها با توجه به نوع آزمون استفاده شد
.در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات جمع آوري شده از روش هاي آمار توصیفی - میانگین و انحراف معیار - براي گزارش توصیفی یافتهها و براي بررسی مقایسه پیشرفت فاکتورهاي آمادگی از در دو نوع سنجش - تکوینی و تراکمی - در طول دوره آموزشی از روشهاي آمار استنباطی - تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس - استفاده شد. اطلاعات بعد از جمع آوري به وسیلهي نرم افزار Spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
-2 نتایج
به منظور دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده در این تحقیق مراحل آزمونهاي متعدد به شرح ذیل صورت پذیرفته است.از مجموع 120 دانشآموز شرکت کننده در این تحقیق، 60 نفر در گروه آزمایش و 60 نفر در گروه گواه بطور تصادفی انتخاب شدند. یافتههاي آمار توصیفی هر دو گروه در جدول 1 نمایش داده شده است.
جدول :1 مقایسه میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون و پس آزمون دو گروه آزمایش و کنترل
