بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق حاضر تعیین رابطه بین خودکارآمدي و انگیزه پیشرفت معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم سه ساله ي ابتدایی بود . در این پژوهش هحلفنفر از معلمان شهرستان خدابنده با روش نمونه گیري تصادفی ساده از جامعه آماري انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه خودکارآمدي معلمان شانننمورن - هححه - و پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس پاسخ دادند . براي تعیین پیشرفت تحصیلی نیز از معدل تحصیلی دانش آموزان استفاده شد . داده ها جمع آوري شد و فرضیه هاي تحقیق بافاستفاده از روش هاي آماري ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون و آزمون tففمورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که بین خودکارآمدي معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموران و همچنین بین انگیزه پیشرفت معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، در سطح یک صدم - لحقح - P<فرابطه مثبت وفمعنی داري وجود دارد. تحلیل رگرسیون نشان داد که خودکارآمدي و انگیزه پیشرفت معلمان زلفدرصد از واریانس پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تبیین می کنند .
واژگان کلیدي:خودکارآمدي ، خودکارآمدي معلمان ، انگیزه پیشرفت معلمان ، پیشرفت تحصیلی
.1 مقدمه
امروزه اهمیت آموزش و پرورش بر هیچ کس پو شیده نی ست، سرمایه امروز و آینده ما ست، سرمایه اي که نمی توان قیمتی بر آن نهادفو همان چیزي ا ست که ب شر را از ع صر تاریکی و جهل به ع صر رو شنایی و نور سوق داده ا ست - یون سکو به نقل از نوري،ههمل - . بنابراین آموزگاري یکی از مشاغل مهم و اساسی هر جامعه اي به شمار می رود زیرا مسئولیت هدایت و پرورش یک نسل بر عهده معلمان جامعه است - زاهد و همکاران،ههملژففدر نظام آموزش هر کشور و به خصوص دردوره ابتدایی، معلمان مهمترین منابع نیروي انسانی را تشکیل می دهند.یاد دادن براي یادگرفتن، عمده ترین کار معلم استفکه از عهده معلمان کارآمد برمی آید.
براي معلم حرفه مند، یادگیري هاي دانش آموزان دریچه باز و روشنی است که می تواند از درون آن، توان و مهارت حرفه اي خودش را آشکارا ببیند، بیازمایدوارتقا بخشد - رؤوف،ههملژچفف همان طور که نقش معلمان در مدارس یک نقش حیاتی است، باید به همین میزان به خصوصیات و ویژگی هاي شخصیتی آنها به عنوانالگوي دانش آموزان توجه دا شته با شیم. یکی ازاین خ صو صیات شخ صیتی، باورهاي خودکارآمدي آنها ست که خود با عوامل ب سیار زیاد دیگري ارتباط دارد.خودکارآمدي لاز نظریه ي شناخت اجتماعیهفآلبرت بندورا مپغششلژفروان شناس مشهور، مشتق شده است که به باورها یا قضاوتهاي فرد به تواناییهاي خود درانجام وظایف و مسئولیتها اشاره دارد.
از زمان معرفی مفهوم خود کارآمدي توسط بندورا فپغغشل - پژوهش هاي مختلفی در زمینه خود کار آمدي وسایر عوامل مرتبط به آن انجام شده وتحقیقات بسیار زیادي متغیرهایی را که بر خود کارآمدي افراد تأثیر میفگذارد یا از آن تأثیر می پذیرد را مورد بررسی قرارداده اندف - راسل،هششل؛مورو اسلمنه،تششل - . ازجمله این موارد می توان به موفقیت تحصیلی دانش آموزان اشاره کرد که بطور مستقیم وغیر مستقیم از باورهاي خود کار آمدي معلمان تأثیر می پذیرد. باورهاي خود کارآمدي معلمان می تواند از چند طریق بر پیشرفت تح صیلی دانش آموزان تأثیر بگذارد. معلمان با باورهاي خود کارآمدي بالا، ن سبت به معلمان داراي اح ساس پایین خودکارآمدي، بی شتر احتمال دارد که از نوآوري هاي آموزشی در کلاس استفاده کنندف - گاسکیم،ههشلژچفف
خودکارآمدي معلمان همچنین می تواند عاملی باشد براي افزایش کار آمدي دانش آموزان، افزایش درگیري آنها در فعالیت هاي کلاسی وکوشش هاي آنها در رویارویی با مشکلات - راس،ذهشل - . علاوه براین در پژوهش هاي قبلی، خود کارآمدي ادراکی معلمان با افزایش انگیزش دانش آموزان وگرایش مثبت به مدرسه همبسته بوده استف - میسکلت،مک دونالدزوبلون،ذهشل؛اشتون ووبذ،ذهشلژچ یکی دیگر از زمینه هایی که در جهت یابی وپیش بینی رفتار و شناخت فرد مورد توجه قرار می گیرد، انگیزش افراد ا ست، چراکه این موضوع محور اساسی بحث درفزمینه هایی مانند یادگیري، ادراك،تفکر، عواطف واحساسات وهوش ومواردي ازاین قبیل است. یکی از مهم ترین انگیزه هاي اجتماعی که بر رفتار انسان تأثیر می گذارد، انگیزه پیشرفتغفاست که می توان آن را در پیش بینی وتبیین رفتار انسان مورد توجه قرار دادف - الیوت،غششلژچ
انگیزه پیشرفت ازدیر زمان مورد توجه بوده وعلت اصلی توجه محققان به این مسئله این است که شاید بتوان گفت محور بنیادي آموزشوپرورش آینده، انگیزش ومطالعات مربوط به آن است. یکی از وظایف اصلی برنامه ریزي درسی این است که، در کنار پیشرفت سریع وفزاینده علم وفن به پرورش استعداد، ایجاد انگیزه هاي پایدار، بالا بردن ظرفیت افراد ودر مجموع به آماده ساختن انسانهایی بپردازد که از لحاظ عاطفی وروان شناختی قادرند خود را با چنین پی شرفت سریعی در علم هماهنگ کنندواز عوارض احتمالی آن م صون بمانند. یکی از حوزه هایی که به نظر می رسد در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر دارد، انگیزه پیشرفت معلمان است - خدیوي،شهملژچفف انگیزه پیشرفت نشان دهنده میل وعلاقه فرد نسبت به انجام یک کار وفسازمان دادن محیط کار پر ثمر، فائق آمدن بر موانع، افزایش میزانکار، رقابت در انجام کار بیشتر و بهتر وفپیشی جستن نسبت بهفدیگران است وفاین نیاز میل به انجام کاري است بهتر وکارآمدتر از آنچه کهف قبلاً انجام شده است - همان منبع - .
افرادي که انگیزه پیشرفت بالاییدارند، به ارتقاء مقام، بیشتر و سریع تر، نایل می شوند، زیرا، دائماً درباره طرق بهتري براي انجام ف دادن کارها می اندیشند. مؤسساتی که از خدمت عده ي زیادي از این قبیل برخوردارند، سریع تر رشد می کنند و عملکرد بهتري دارند و بازدهی بیشتري هم عایدشان می گردد - محمدي زاده،غغملژتحقیقات و نو شته هاي متعددي حاکی از آنند که، از جمله عوامل مؤثرفبر پی شرفت تح صیلی می توان از انگیزه پی شرفت معلمانفنام برد - کراندال وکاتگوسکی،لححهژمطالعات دیگرف - واینرهححه - نشان داده اند که افراد داراي انگیزه پیشرفت بالا، نسبت به آنان که انگیزش پیشرفت پایینی دارند، حتی هنگامی که در انجام وظایف ناموفق هستند، پایداري بیشتري دارند. همچنین برخی از شواهد جالب دیگر به این موضوع اشاره دارند که، انگیزش پیشرفت می تواند پیشرفت اقتصادي و تکنولوژیکی را افزایش داده و موجب گسترش آنها شود.
نتایج حاصل از مطالعات مختلف در تحقیقات نشان داده است که یک رابطه مثبت بین ویژگیهاي شخصیتی از مردم و عملکردشان در حرفه آنها وجود داردپ Gu at all,2010ژففپژوهش ها نشان داده است که خودکارآمدي معلم انگیزش،اشتیاق، تعهد، همچنین پیشرفت تحصیلی، شیوه هاي آموزشی و روش هاي تدریس بر یادگیري دانش آموزان را تحت تأثیر قرار می دهد Moran,& Hoy ,2007 - ژباتوجه به مطالب بالا، شناخت معلمان داراي خود کار آمدي وانگیزه پیشرفت وبها دادن به آنان بر کارایی امر تعلیم وتربیت افزوده وزمینه هاي پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را موجب می شود. باتوجه به این امر این پژوهش در پی آن است که به رابطه ي خود کارآمدي وانگیزه پی شرفت معلمان با پی شرفت تح صیلی دانش آموزان دوره دوم در مقطع ابتدایی بپردازد. بنا براین سؤال ا صلی تحقیق حاضر این است که، آیا خود کارآمدي وانگیزه پیشرفت معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه دارد؟
-1-1 هدف کلی پژوهش:
تعیین رابطه خودکارآمدي و انگیزه پیشرفت معلمان با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان.
اهداف جزئی پژوهش:
تعیین رابطه بین خود کار آمدي معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان.
تعیین رابطه بین انگیزه پیشرفت معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان.
2 - 1 -روش شناسی پژوهش
طرح پژوهش حاضراز نظر هدف یک تحقیق بنیادي بوده و از نظر کنترل متغیرها ازنوع طرحهاي غیرآزمایشی بطور دقیق از نوع تحقیقات همبستگی است .تحقیق همبستگی تحقیقی است که در آن رابطه ي بین دو یا چند متغیر مورد مطالعه قرار می گیرد .فف
-1-2-1 جامعه پژوهش
در این تحقیق ، جامعه پژوهش ، کلیه معلمان سه سال دوم ابتدایی - آموزگاران پایه هاي چهارم،پنجم و ششمفابتدایی - شهرستان خدابنده - شهر قیدار و روستاهاي تابعه - در سال تحصیلیزشنتشفمی باشد که تعداد کل آنها هزلفنفر بود.
-2-2-1 نمونه و روش نمونه گیري
نمونه مورد مطالعه در تحقیق حاضر هحلفنفر - تذفنفر مرد وتتفنفر زن - بود که بر اساس جدول مورگان وبه روش تصادفی ساده انتخاب شدند.سپس به معلمان انتخاب شده پرسشنامه خودکارآمدي معلم و پرسشنامه انگیزه پیشرفت داده شد . همچنین ازمعلمان خواستیم که معدل تحصیلی نیمسال اول دانش آموزان خود را از روي پرونده تحصیلی آنها را درفرم داده شده یادداشت کنند .
-3-2-1 ابزارهاي اندازه گیري
ابزار هاي مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه استاندارد شده و معدل تحصیلی دانش آموز است. پرسشنامه ها عبارتند از :
- پرسش نامه خود کار آمدي معلمان شانن –مورن:1این پرسشنامه تهف سوال داشته و هدف آن بررسی میزان خودکارآمديفمعلمان از ابعاد مختلف - درگیر کردن فراگیران، روش هاي تدریس، مدیریت کلاس - می باشد .این پرسشنامه در مقیاس لیکرت تدوین شده است که در مقابل هر سوال ز فگزینه - خیلی کم،کم،تاحدودي،زیاد،خیلی زیاد - وجود دارد و نمرات آنها نیز ازلتازفتغییر می کند. پایینفترین نمرهتهفو بالاترین نمره حهلفاست. این پرسشنامه مفبعد شامل درگیر کردن فراگیران، روش هاي تدریس و مدیریت کلاس می باشد. در پژوهش حسین چاري و همکاران - شهملژف جهتفبررسی رواییفسازهفمقیاسفمذکور،فازفروشفتحلیلفعاملی اکتشافی فپچرخشفواریماکسژفبهرهفگرفتهفشد و نتایج حاکی از مورد تأیید قرار گرفتن روایی سازه این مقیاس بود. به منظور محاسبه پایایی آن از روش ضریب آلفاي کرونباخ استفاده گردید که مقدار آن براي این پرسشنامه مهقحفگزارش شده است.
- پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس2این پرسشنامه شهسوال چهار گزینه اي درحلبعد - تنش ،تکلیف،سطح آرزو ،ادراك زمان، رفتار باز شناسی، انتخاب دوست، رفتار پیشرفت، تحرك به طرف بالا ، رفتار مخاطره آمیز،دید گاه مربوط به زمان ،مقاومت - دارد، که براي سنجش میزان انگیزه پیشرفت آزمودنی ها استفادهف می شود. نمرات بالاتر از میانگین نشان دهنده ي وجود اتگیزه پیشرفت بالا در فرد ونمرات پایین تر از میانگین بیانگر انگیزه پیشرفت پایین است.شیخ فینی - مغمل - ضریب پایایی این آزمون را از طریق آلفاي کرانباخ تهقفحبدست آورده و باز آزمایی آن را تهقحفگزارش کرده است. از آنجا که هرمنس سوالات این پرسشنامه را بر اساس پژوهشهاي قبلی درباره ي فانگیزه پیشرفت نوشته است درنهایت ضریب همبستگی فف هر سوال را بارفتارهاي پیشرفت محاسبه می کند که در دامنه اي از غزقحتاحمقفحاست. ازففاین نظرآزمون داراي روایی است - عباسیان فرد، هادي فففبهرامی و قدسی احقر،شهملژ
- معدل تحصیلی
مقیاسی که در این پژوهش براي بررسی میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بکارخواهدرفت معدل تحصیلی نیم سال اول تحصیلیفآنهاففمی باشد. دامنه نمرات از حفتا حهفمی باشد.
