بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر در پی بررسی تاثیر تدریس توام با نقاشی در درسهاي ریاضی و علوم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاس دوم دوره ابتدایی در دبستان عترت، ناحیه دو آموزش و پرورش شهرستان ارومیه است. تحقیق حاضر از نوع شبه تجربی و به صورت اقدام پژوهی است. جامعه آماري تحقیق حاضر، کلیه دانش آموزان پایه دوم مدرسه ابتدایی عترت ناحیه 2 آموزش و پرورش شهرستان ارومیه 150) نفر) بود که در 4 کلاس 35 نفري جهت تدریس توام با نقاشی دروس علوم و ریاضی در کنار تدریس سنتی انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که تدریس توام با نقاشی در تدریس و یاددهی و یادگیري درس ریاضی بسیار مناسب است. هم چنین تدریس توام با نقاشی در تدریس و یاددهی و یادگیري درس علوم بسیار مناسب است. همچنین نتایج نشان داد که تدریس توام با نقاشی در درس ریاضی نتایج بهتر و مناسبتري نسبت به تدریس توام با نقاشی در درس علوم به دست آورده است، لذا تدریس و آموزش توام با نقاشی براي درس ریاضی در پایه دوم ابتدایی روشی مناسب و قابل توصیه می باشد.
کلمات کلیدي: نقاشی، ریاضی، علوم، پایه دوم ابتدایی، شبه آزمایشی، اقدام پژوهی
National Conference
٢٠١٥/ ٨/٢٧ Kome elmavaran danesh R.S. Institute
٣٠٧٤ Article Code:
1
1. مقدمه
دوران کودکی از نقشی حساس و تعیین کننده در زندگی انسان برخوردار است. با توجه به اهمیت و حساسیت دوران کودکی لازم به ذکر است که در میان نقش فعالیت هاي هنري و نقاشی در خلاقیت کودکان به ویژه در سال هاي دوران دبستان حائز اهمیت است (دادستان، .(1388
بررسیهاي گوناگونی که تاکنون در زمینه نقاشی کودکان صورت گرفته نشان داده است که نقاشی کودکان چیزي بی محتوا یا فاقد ارزش نیست. بلکه اینگونه فعالیت ها داراي ارزش محتوایی بسیار بوده و از جنبه هاي گوناگون هنري، بالینی، و آموزش پرورشی قابل بررسی است. به همه کودکان باید فرصت داد تا در مدت زمان کافی، با علاقه و تمایل شخصی و استفاده از وسایل و ابزار مناسب به نقاشی کردن بپردازند (دانشور، .(1388
بررسی نقاشی کودك، تنها در سطح رشد ذهنی باقی نمی ماند و در نگاهی دیگر می توان پرده از زندگی عاطفی او برداشت. تشخیص و شناسایی مسایل عاطفی و روانی کودکان که در پس خطوط و حرکات ترسیمی معنادار آنان نهفته است، یکی دیگر از ارزش هاي بیانی نقاشی کودکان است (سادات یاسینی، .(1388
کار معلم نه تنها انتقال دانش، بلکه پرورش توان تفکر منطقی و پرورش شخصیت سالم است و معلمان موفق براي شاگردان خود تنها عرضه کننده مطالب تخصصی نمی باشند بلکه آنها را با مطالب شناختی، اجتماعی و نحوه استفاده موثر از آنها می آموزند. پس در آموزش و پرورش نقش نیروي انسانی به خصوص معلم از مهمترین عوامل موثر در رشد و توسعه کیفی و محتوایی تربیت به شمار می آید (حسینی، .(1386
تدریس کانون هر برنامه ي درسی است و در تمام مقاطع آموزشی اعم از ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و حتی آموزش عالی، رایج ترین روش مورد استفاده معلمان و استادان است. گروهی از اندیشمندان همچون دیویی، گیلبرت، آیزنر، جویس و ویل معتقدند که تدریس و یادگیري لازم و ملزوم همدیگر هستند به عبارت دیگر، زمانی می توان ادعا کرد تدریس انجام شده است که یادگیري تحقق یابد (فتحیآذر، .(1382
در این رویکرد، مسئولیت یادگیري بر عهده نه فقط یادگیرنده بلکه معلم و یادگیرنده است. عوامل متعددي در اثر بخشی تدریس و تحقق یادگیري از طریق تدریس، نقش ایفا می نمایند که از آن جمله می توان به نقش الگوهاي مورد استفاده معلمان در تدریس اشاره نمود. به طوري که نظریه پردازان معتقدند نحوه ي انجام تدریس، اثر بسیاري بر ارتقاي تواناییهاي شاگردان در یادگیري دارد (طالبی و همکاران، .(1389 معلمان موفق تنها ارائه دهندگان کاریزما و متقاعدگر نیستند بلکه آنان با کاربست الگوهایی، شاگردان خود را درگیر تکالیف شناختی و اجتماعی نموده و به آنان نحوه ي استفاده موثر از آن تکالیف را یاد میدهند. (شعبانی، .(1390
یادگیري مطمئن و موثر، تنها هنگامی امکان پذیراست که یادگیرنده شخصاً فعالیت کند. زیرا یادگیري، تغییري است که در اثر تعامل دانش آموز با محیط حاصل می شود. معلم تلاش می کند که شرایطی مطلوب براي تغییر به وجود آورد (قوشلی، .(1384 همچنین تدریس اثر بخش، یادگیري معنادار را به دنبال دارد؛ یعنی یادگیري، وقتی اتفاق می افتد که براي دانش آموزان کاملا معنادار باشد و یادگیري در صورتی معنادار خواهد بودکه دانش آموزعلاوه بر شناخت مفاهیم و ارزش آن، شخصاً در امر یادگیري سهیم بوده و نسبت به آن موضوع احساس نیاز کند (مومنی مهموئی و اوجی نژاد، .(1388
پژوهشی توسط حمیدرضا مقامی (1386) در دانشگاه علامه طباطبایی در مقطع کارشناسی ارشد با عنوان »تأثیر روش آموزش مسئله محور بر افزایش خلاقیت دانش آموزان پایه دوم راهنمایی شهر دلیجان« انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین آموزش مسئله محور و رشد خلاقیت دانش آموزان رابطه معناداري وجود دارد.
