بخشی از مقاله
خلاصه
عدم تناسب تکنولوژی و محیط زیست طبیعی ، موجب تغییرات وسیعی در بسیاری از نقاط جهان شده است. آثار بد تکنولوژی عصر مدرن انسان ساخت، بر روی محیط زیست نوعی آگاهی نو نسبت به مسائل زیست محیطی در مردم به وجود می آورد. دستیابی به "توسعه پایدار" مستلزم بهره وری مناسب از منابع طبیعی،ارتباط هر چه نزدیکتر ئ صحیح تر با محیط طبیعی و تغییر جهت اساسی در نگرش انسان به طبیعت و تجدید نظر در الگوهای تولید و مصرف است. "معماری پایدار " یا "معماری سبز " پدیده ای است که اکنون در بیشتر کشورهای جهان توسعه یافته و توسط بسیاری از معماران و فعالان محیط زیست با دیدگاه های متفاوت به آن توجه می شود. در حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، معماری قطعا یکی از عوامل اصلی و راهبردی آن خواهد بود، چرا که ساختمان ها اصلی ترین تغییراتی هستند که انسان در روی کره زمین به وجود آورده است و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تأثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه ای حساس در این خصوص بر عهده آنان می باشد. در این مقاله سعی بر آن شده است تا معماری سبز را به عنوان عنصری از عوامل معماری پایدار در ساختمان های مسکونی و به ویژه نقش آن در آرامش روانی ساکنان ساختمان های مسکونی بررسی کنیم . ساختمانهای سبز علاوه بر اینکه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در آنها اولویت دارد و مصرف انرژی آن ناچیز میباشد، مصالح آن نیز از منظر زیست محیطی مورد ارزیابی قرار میگیرد و کمترین ناسازگاری را با اکوسیستم اطراف دارد.
-1 مقدمه
گسترش شهر نشینی در دهه های اخیر، به پدیده ای غیر قابل انکار در زندگی بشر تبدیل شده است بنا براین با توجه به ارزش روز افزون انرژی، محدودیت منابع سوخت های فسیلی و افرایش آلودگیهای محیط زیست ناشی از آنها استفاده از انرژی تجدید پذیر اهمیت بیشتری پیدا کرده است و به حداقل رساندن هدررفت انرژی از اهداف اصلی این دوره زمانی تلقی می شود، در نتیجه در معماری چگونگی طراحی ساختمانها امری ضروری به نظر میرسد. مسکن مهمترین عضو شهر است که در توسعه پایدار شهر توجه به پایداری آن اساسی ترین وجه آن شناخته می شود. توسعه مسکن علاوه بر محیط زیست، بر اقتصاد و مسائل اجتماعی تاثیر می گذارد، در حالی که افزایش شهر نشینی و تقاضای رو به رشد مسکن توجه اغلب مسئولان را به رفع نیاز مسکن شهروندان جلب می کند، اما مسئله اصلی در توسعه پایدار مسکن، توجه به نیاز نسل آینده در عین بر طرف کردن نیاز های فعلی مسکن افراد جامعه است، به شکلی که تامین مسکن امروز با کمترین تغییر حالت در محیط طبیعی، این امکان را به نسل آینده بدهد که به شکل بهینه برای خود فضای زیستی مناسبی فراهم کنند. معماری سبز برخاسته از معماری پایدار و توسعه پایدار بوده که این ناشی از نیاز انسان امروز در مقابل پیامدهای سوء جهان صنعتی عصر حاضر است. حفظ و حراست از منابع طبیعی جهان، مصونیت از آلودگی هوا و سایر آلودگی های محیطی، بهداشت جسمی و روانی و آینده بشریت از موضوعاتی است که در این راستا مطرح بوده است. به طور کلی فرآیند سبز اینگونه مطرح میشود که تمامی موضوعات به یکدیگر وابسته بوده و در هر تصمیم گیری باید تمامی جنبه های آن مورد بررسی قرار گیرد و بدین ترتیب، ایده بررسی اصول به صورت مجزا با آن در تضاد قرار میگیرد.
-2 ساختمان های سبز
-1-2 معرفی ساختمان های سبز
واژه"سبز" بیانگر کلیه تکنیک های دوستدار محیط زیست می باشد. انقلاب ایجاد شده در ساختمان های سبز نه فقط در آمریکا بلکه به صورت فراگیر راه اندازی شده است و این نشان دهنده آگاه شدن همه افراد از این مساله بود که فرصت کمی برای پاسخ دادن به خطرات فزاینده ناشی از تغییرات آب و هوایی و به خصوص گرم شدن جهانی - - global warming وجود دارد و اینکه ساختمانها نقش بزرگی در تولید کربن دی اکسید دارند. تکنولوژی ساختمان های سبز برای پاسخگویی به توسعه پایدار نه تنها برای ساختمان های خصوصی بلکه برای مراکز عمومی مانند بیمارستانها نیز مطرح شده است. خانه های سبز اصطلاحی است که برای نسل جدید ساختمان ها در نظر گرفته شده و علت آن این است که تمام انرژی مورد نیاز این ساختمان ها در خود آن ها از طریق سیستم های تعبیه شده در آن که انرژی سبز تولید می کند تامین می شود. منظور از انرژی سبز در این ساختمان ها انرژی الکتریکی است که از منابع تجدیدپذیر مانند توربین های بادی و سلول هایخورشیدی و ... تامین می شود. در طراحی این خانه ها به دو مورد باید توجه شود: نخست در انتخاب منابع انرژی مناسب برای این خانه ها به گونه ای که ابتدا باید تحقیقات مناسبی در زمینه آب و هوای منطقه صورت گیرد، دوم اینکه باید بین تولید و مصرف انرژی در ساختمان نوعی تعادل برقرار شود. در صورتی که اندازه منابع انرژی تولید شده کمتر از مقدار مصرف باشد بنابراین سیستم قادر به تامین انرژی نخواهد بود و چنانچه بیشتر از حد نیاز باشد تلفات توان مازاد تولیدی به وجود می آید. انگیزه کشورهای مختلف برای ایجاد ساختمان های سبز شامل صرفه جویی %30 در هزینه انرژی و %25 کاهش کربن تولید شده، 50 تا %90 کاهش ضایعات، صرفه جویی در مصرف آب، افزایش تقاضا برای ساختمان های سبز، طول عمر بیشترساختمان های سبز و پایین بودن هزینه نهایی با وجود بالا بودن هزینه اولیه می باشد.
شکل :1 نمایی از معماری سبز
-2-2 اهداف ایجاد ساختمان های سبز
یکی از مهم ترین اهداف ساختمان سبز، کاهش مصرف انرژی الکتریکی و سرمایشی و گرمایشی و نیز افزایش بازده انرژی ساختمان است. استراتژی که در ساختمان های سبز توسط مهندسان انرژی به کار برده می شود طراحی ساختمان با استفاده از انرژی خورشید است . در این ساختمان ها موقعیت پنجره ها، دیوارها، ایوان ها و ... باید به گونه ای جهت یابی شود که موجب بیشترین سایه اندازی در تابستان و بیشترین بهره برداری از خورشید در زمستان شود. استفاده از انرژی خورشیدی، استفاده از فضای سبز بر روی بام و... از جمله راهکارهای موثر در این بخش است. دیگر اهداف ساختمان های سبز شامل تاکید طراحی و ساخت همراه با کاهش مصرف انرژی با استفاده از انرژی خورشیدی، کاهش مصرف آب، ارتقاء کیفیت محیط داخلی، کاهش اثرات مخرب زیست محیطی، نوآوری در طرح و ساخت وایجاد شناسنامه سبز می باشد. ساختمان های سبز تاثیرات منفی زیست محیطی را به حداقل رسانده و منجر به نتایجی مثبت در طول کل عمر دوام ساختمان ها می شود.
-3-2 مزایای ساختمان های سبز
به طور کلی مزایای ساختمان های سبز شامل مزایای زیست محیطی، مزایای اقتصادی و مزایای اجتماعی می باشد. مزایای زیست محیطی شامل تنوع زیستی، بهبود کیفیت آب و هوا، کاهش ضایعات، حفاظت و مرمت منابع طبیعی، بهحداقل رساندن گرمایش جهانی می باشد. منافع اقتصادی شامل: کاهش هزینه های عملیاتی و نگهداری ساختمان، بهینه سازی اقتصادی چرخه زندگی، بهبود ظاهر ساختمان ها، کاهش هزینه زیرساخت های شهری.
منافع اجتماعی: ایجاد خدمات سبز، بهبود روحیه ساکنین.
ساختمان های سبز به دسته ای از ساختمان ها اطلاق می شود که در برابر منابع زیست محیطی در طول عمر یک ساختمان از زمان طراحی و احداث تا بهره برداری متعهد می شود. در این ساختمان ها علاوه بر اینکه استفاده از انرژی هایتجدیدپذیر اولویت دارد و مصرف انرژی آن ناچیز است، مصالح آن نیز از نظر زیست محیطی مورد ارزیابی قرار می گیرد. هدف ساختمان های سبز استفاده بهینه از منایع و کاهش تاثیر ساختمان بر محیط زسیت می باشد. ساختمان های صفر انرژی یکیاز اهداف ساختمان های سبز را به طور کامل محقق ساخته و باعث کاهش گازهای گلخانه ای در طول مدت استفاده ازساختمان خواهد شد، اما نمی توان آن را در تمامی زمینه ها از قبیل کاهش زباله و ضایعات و یا استفاده از مواد قابل بازگشت به طبیعت، سبز تلقی نمود.
-3 تعریف مسکن
اسم مکان است بر وزن مفعل به معنای محل آرامش و سکونت که از ماده سکن به معنی آرامش می آید و دراصطلاح به مکانی میگویند که انسان در آن زندگی می کند در لغت نامه دهخدا مسکن چنین معنی شده : جای باشش و خانه ، منزل و بیت ،جای سکونت و مقام ،جای آرام خانه با مطرح شدن به عنوان پیکره ای معمارانه در محیط هویت ما را محرز کرده و
