بخشی از مقاله
چکیده :
در این تحقیق اثرات داروی کلومفین سیترات بر روی رفتارهای جنسی و میزان غلظت تستوسترون در موش صحرائی نر بالغ - Rat - مورد بررسی قرار گرفته است . به این منظور تعداد 40 سر موش صحرائی نر بالغ از نژاد ویستار با وزن تقریبی 200-220 گرم را در قالب 5 گروه 8 تائی تجربی و کنترل و شم تقسیم بندی شدند . گروههای تجربی دریافت کننده دارو با مقادیر 1 - mg/kg - و 0/5 و 0/25 بودند و گروه شم حلال دارو که شامل اتانول سالین %20 بود ، دریافت نمود و به گروه شم هیچ ماده ای تزریق نمی شد .
تزریقات به صورت زیر جلدی در ناحیه کشاله ران به مدت 20 روز انجام شد و رفتارهای جنسی مطالعه و بررسی شد . در پایان روز بیستم خونگیری از قلب انجام گرفت و غلظت هورمون تستوسترون اندازه گیری شد . سپس نتایج حاصل از آزمایشات به روش تست Tukey و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . مقایسه نتایج آماری نشان داد که گروههای دریافت کننده دارو با مقادیر 1 - mg/kg - و 0/5 کاهش معنی داری را در غلظت تستوسترون و میزان انگیزش و عملکرد جنسی دیده می شود .
این روند را می توان چنین توجیه کرد که احتمالاً کلومفین سیترات با افزایش استروژن و پرولاکتین و ایجاد حالت هیپرپرولاکتینما باعث کاهش ترشح هورمون تستوسترون می شود . از طرفی کلومفین می تواند با تأثیر بر هسته پشتی - میانی هیپوتالاموس و بخش جلوئی قشر سنگولا باعث کاهش انگیزش و عملکرد جنسی گردد .
مقدمه :
رفتارهای جنسی جزء پیچیده ترین رفتارهائی است که در موجودات زنده به خصوص در پستانداران وجود دارد و این رفتار تحت تأثیر عوامل مختلف عصبی ، هورمونی بر محیط قرار می گیرند . از طرفی نازائی نیز به عنوان یک معضل اجتماعی است که بشر برای رفع آن تلاشهای زیادی نموده است . در این تحقیق از داروی کلومفین سیترات بعنوان داروی مؤثردر درمان عدم تخم گذاری در زنان بکار می رود ، استفاده شده و اثرات آن بر روی رفتارهای جنسی و تغییرات هورمون تستوسترون در موش صحرائی نر مورد بررسی قرار گرفته است تا در صورت اثبات اثرات احتمالی ، بعنوان داروهائی جهت درمان نازائی در مردها استفاده شود . از طرفی با توجه به اینکه مقادیر مختلف دارو در یافت می شود ، دوزموّثر دارو نیز مورد بررسی قرار گرفته تا از مصرف بی رویه آن خودداری شود .
مواد و وسائل لازم و روش انجام پژوهش :
الف - حیوانات مورد استفاده و نحوه نگهداری آنها :
حیوانات مورد استفاده در این تحقیق 40 سر موش صحرائی نر بالغ - Rat - از نژاد ویستار با وزن 200-220 گرم بود که از مرکز سرم سازی رازی تهیه گردید . حیوانات در شرایط استاندارد از نظر نور ، درجه حرارت و غذا نگهداری می شدند و چون مشاهدات در شب انجام می گرفت ، با تاریک کردن یک اتاق و قرار گرفتن حیوانات به مدت یک هفته قبل از انجام آزمایشات جهت سازگاری با محیط جدید و تغییر شکل شبانه روزی ، این عمل انجام شد
ب - روش تزریق دارو داروها و انجام پژوهش :
نحوه دریافت دارو بصورت تزریق زیر جلدی در ناحیه کشاله ران توسط سرنگ انسولینی به حجم 0/2 ml و به مدت 20 روز انجام شد . گروه بندی حیوانات و مقدار تزریقی به حیوانات موردنظر بصورت زیر است :
جدول -1-2 تزریق کلومفین سیترات به گروههای تجربی
ج - آماده سازی حیوانات ماده :
موش های ماده مورد استفاده جهت بررسی رفتارهای جنسی در یک پریود زمانی خاص فعال بودند و لذا آماده سازی آنها باید از قبل صورت می گرفت . به این منظور ، برای القای پذیرش جنسی ، توسط ماده ها ، از استرادیول و الرات ویروژسترون استفاده گردید . به گونه ای که به هر یک از ماده ها ، 48 ساعت قبل از آزمایش ، مقدار 100 میکروگرم استرادیول والرات که در 0/2 سی سی روغن زیتون حل شده بود و 6 ساعت قبل از انجام آزمایشات مربوطه به رفتارهای جنسی ، مقدار 500 میکروگرم پروژسترون محلول در 0/2 سی سی روغن زیتون در ناحیه کشاله ران تزریق می شد .
د - پارامترهای مورد استفاده برای مشاهده رفتارهای جنسی :
- 1 تأخیر در جفت گیری
- 2 تأخیر در دخول
- 3 تأخیر در انزال
- 4 دوره زمانی پس از انزالی
- 5 - ML - تعداد دفعات جفت گیری همراه با دخول - IF -
- 6 - IL - تعداد دفعات جفت گیری بدون دخول - MF -
- 7 - EL - کفایت جفت گیری - CE -
- 8 - PEI - دوره زمانی بین دخولی - IE -
ه - روش خونگیری و سنجش هورمون :
پس از تزریق دارو به مدت 20 روز ، بین ساعات 8-9 صبح به وسیله بیهوشی با اتراز قلب به حجم 5 ml خونگیری شد . سپس با دستگاه سانتریفوژ ، سرم ها جدا شدند و تا زمان سنجش هورمون به روش RIA در دمای -200C منجمد و نگهداری گردید .
س - برای تجزیه و تحلیل آماری گروههای تجربی ، شم و کنترل ، از روش تست Tukey و آزمون t استفاده شد . P < 0/05 به عنوان اختلاف معنی دار بین گروهها در نظر گرفته شد و نتایج آماری به صورت خطای معیار 9 میانگین نشان داده شد .
نتایج :
جداول زیر ، نتایج حاصل از آزمایشات مربوط به تزریق زیر جلدی کلومفین سیترات بر رفتارهای جنسی و نیز تغییرات غلظت تستوسترون نسبت به گروه کنترل در سطح P < - 0/05 را نشان می دهد . علامت ستاره ، نشان دهنده اختلاف معنی دار بین فاکتور موردنظر در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل در سطح P < 0/05 می باشد .
جدول -2-2 اثر تزریق زیر جلدی - S . C - کلومفین سیترات با مقادیر مختلف بر مدت زمان تأخیر در جفت گیری - ML - در سریهای مختلف - هر یک از مقادیر نشان دهنده خطای معیار میانگین می باشد -
