بخشی از مقاله
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات تغذیه تفاله پونه با خرمای ضایعاتی بر مشتقات پروتئینی و سنتز پروتئین میکروبی از 4 رأس گوسفند نر کرمانی با میانگین وزنی 36 3 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی استفاده شد. جیرههای آزمایشی شامل: - 1 جیره شاهد - تفاله پونه بدون خرمای ضایعاتی - ، - 2 جیره دارای تفاله پونه با 5 درصد خرمای ضایعاتی، - 3 جیره دارای تفاله پونه با 10 درصد خرمای ضایعاتی و - 4 جیره دارای تفاله پونه با 15درصد خرمای ضایعاتی بود. آزمایش در 4 دوره 21 روزه انجام شد.
نتایج نشان داد که کل مشتقات پورینی، آلانتوئین، اسید اوریک، هیپوگزانتین و گزانتین و در نتیجه آن پروتیین میکروبی مایع شکمبه در گوسفندان تغذیه شده با جیرههای آزمایشی تغییر نکرد. بهطور کلی، میتوان از سیلاژ تفاله پونه و خرمای ضایعاتی تا سطح 15 درصد در جیره گوسفندان استفاده کرد.
مقدمه
طی دهه اخیر در زمینه شناسایی و تعیین ارزش غذایی بقایای کشاورزی و کاربرد آنها در تغذیه دام، پژوهشهای نسبتا وسیعی انجام گرفته است که بسیاری از نتایج به مرحله عمل درآمده و در سطح وسیعی کاربرد پیدا کرده است . - Dayani, et al., 2009 - در صنعت پرورش دام بهدلایل مختلفی اعم از کاهش هزینههای تولیدی یا عدم دسترسی به مواد خوراکی با کیفیت بالا، تمایل به استفاده از محصولات فرعی کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. در حال حاضر، برخی از این محصولات فرعی، بهعلت عدم وجود اطلاعات کافی در رابطه با چگونگی مصرف و عدم وجود روشهای مناسب فرآوری دور ریخته میشود
پونه دارای نام علمی Menthapulegium، نام عمومیEuropean pennyroyal، نام انگلیسی Renny royal EuropeanوPudding Grass میباشد، به فارسی پونه و پودنه نامیده میشود و از خانواده Labiatae - نعنا - است. در ایران در مناطق شمالی ایران در مازندران، اطراف رشت و نقاط مرطوب لاهیجان بهطور خودرو دیده میشود . - Goldsmith, 2011 - در بخشهای این گیاه مقداری تانن، مواد رزینی، قند، ویتامینهای A، B، C و کلسیم وجود دارد .
تفاله پونه دارای 6/22 درصد پروتیین خام، 63/75 درصدNDF، 55/73 درصد ADF و 1/74 درصد EE میباشد. خرما درختی است. از رده تک لپهایها - monocotyledon - و از خانواده palmacea میباشد که نام علمی آن datylifera phoenix میباشد و دارای پروتیین خام 4 - درصد - ، چربی خام 0/3 - درصد - ، مواد معدنی 3/18 - درصد - و همچنین سدیم، پتاسیم، فسفر، مس، آهن، منیزیم و کلسیم و ویتامین های B1، B2، C و A میباشد . - Bayati born, 2011 - هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر تغذیه سیلاژ تفاله پونه با سطوح مختلف خرمای ضایعاتی بر دفع مشتقات پروتیینی و سنتز پروتیین میکروبی در گوسفندان نژاد کرمانی بود.
مواد و روشها
حدود 400 کیلوگرم تفاله پونه از شهر راین جمعآوری و به دانشگاه شهید باهنر منتقل شد. تفالهها با دستگاه چاپر خرد و با سطوح0، 5، 10، 15 درصد خرمای ضایعاتی با هم مخلوط و به مدت 45 روز در سطل سیلو شدند. پس از این مدت سیلاژ تهیه شده در جیرههای آزمایشی به میزان 20 درصد استفاده شد - جدول . - 1 جیرههای آزمایشی شامل: - 1 جیره شاهد - سیلاژ تفاله پونه بدون خرمای ضایعاتی - ، - 2 جیره دارای سیلاژ تفاله پونه با 5 درصد خرمای ضایعاتی - 3 جیره دارای سیلاژ تفاله پونه با 10 درصد خرمای ضایعاتی و - 4 جیره دارای سیلاژ تفاله پونه با 15 درصد خرمای ضایعاتی بود.
میزان ادرار تولیدی در 5 روز نمونهگیر بهصورت 24 ساعته با استفاده از ظرفهای مخصوصی که در زیر قفس متابولیکی قرار میگرفت، در ساعت 8 صبح هر روز جمعآوری میشد. نمونههای ادرار جمعآوری شده هر حیوان در پایان هر دوره با هم مخلوط شده و 20 میلیلیتر از ادرار جهت تجزیه آزمایشگاهی در دمای -5 درجه سانتیگراد نگهداری شد. دادههای حاصل با رویه GLM نرم افزار آماری - 2005 - SAS تجزیه آماری شدند و برای مقایسه دادهها از آزمون توکی استفاده شد.
جدول -1 اجزا و ترکیب شیمیایی جیرههای آزمایشی - براساس ماده خشک - .
نتایج و بحث
نتایج مربوط به تولید مشتقات پورینی شامل آلانتوئین، اسید اوریک، گزانتین و هییپوگزانتین در ادرار گوسفندان تغذیه شده با جیرههای آزمایشی در جدول 2 آورده شده است. استفاده از سیلاژهای تفاله پونه با درصدهای مختلف خرما در جیره گوسفند بر میزان دفع مشتقات پورینی بیتاثیر بود. عدم اختلاف در میزان دفع مشتقات پورینی احتمالا بهعلت عدم تغییر در مصرف خوراک و عدم تفاوت در قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی جیرههای آزمایشی میباشد. در تحقیقی، - Karamshahiet al., - 2014 بیان نمودند افزایش سطح سیلاژ خارشتر با خرمای ضایعاتی در جیرههای آزمایشی تاثیری بر میزان مشتقات پورینی نداشت.
در مطالعه حاضر غلظت اسید اوریک در ادرار تحت تاثیر جیرههای آزمایشی قرار نگرفت. در آزمایشی - Johnson et - al.,1998 گزارش کردند یک رابطه مثبت بین پروتیین میکروبی و دفع اسید اوریک در ادرار وجود دارد، از آنجایی که پروتیین میکروبی تحت تاثیر قرار نگرفته پس میتوان انتظار داشت که اسید اوریک تحت تاثیر قرار نگیرد. میانگین نیتروژن میکروبی و سنتز پروتیین میکروبی تحت تاثیر جیرههای آزمایشی قرار نگرفت. از آنجاییکه خوراک مصرفی و نیتروژن مصرفی حیوانات تحت تاثیر جیره آزمایشی قرار نگرفتند، در نتیجه نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه تغییر نکرده است و عدم تغییر در نیتروژن آمونیاکی احتمالا دلیل معنیدار نشدن نیتروژن و پروتیین میکروبی تولید شده در حیوانات تغذیه شده با جیرههای آزمایشی میباشد.
در تحقیقی، - KrmshahiKh., et al. 2014 - بیان نمودند در گوسفندان تغذیه شده با جیره آزمایشی دارای 21 درصد سیلاژ خارشتر با خرمای ضایعاتی بیشترین مقدار پروتیین میکروبی اندازهگیری شد. همچنین - Taheri, 2014 - بیان نمود بیشترین میزان نیتروژن و پروتیین میکروبی تولید شده مربوط به بزهای تغذیه شده با جیره آزمایشی دارای سیلاژ تفاله شیرین بیان با 10 و 15 درصد خرمای ضایعاتی بود.
جدول-2دفع مشتقات پورینی - میلیمول در روز - در گوسفندان تغذیه شده با جیرههای آزمایشی.
