بخشی از مقاله
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف اعتلای روحیه کار تیمی از طریق مؤلفه های معنویت در محیط کار در بین کارمندان دانشگاه پیام نور واحد همدان انجام گرفته است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ اجرا توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه کارکنان دانشگاه پیام نور همدان می باشد. با توجه به محدود بودن جامعه های آماری از بین کارمندان حدود 50 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه استاندارد معنویت در کار میلیمان و همکاران و کار تیمی لنچیونی بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. تجریه و تحلیل داده های پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی و نرم افزار SPSS 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که از طریق مؤلفه های معنویت در محیط کار می توان روحیه کار تیمی کارکنان را پیش بینی کرد.
کلیدواژه ها: معنویت در محیط کار؛ روحیه کار تیمی؛ کارمندان.
.1 مقدمه:
دانشگاهها سیستم های اجتماعی بسیار پیچیده ای هستند و دارای عناصر زیادی که این عناصر با یکدیگر و با محیط خود در ارتباط اند و همهی این عناصر در جای خود با ارزش و مهم اند، اما در یک سیستم اجتماعی انسان تنها عاملی است که بدون آن سیستم اجتماعی بی معنی است. انسان در واقع روح سیستم اجتماعی است - میرکمالی، . - 1383 با توجه به اهمیت دانشگاها در دنیای امروز این سازمان افرادی را می طلبد که با داشتن یک حس عمیق و پرمعنا در کار و همبستگی افراد با یکدیگر بتوانند سازمان را به حداکثر اثربخشی و کارایی برسانند.بنابراین معنویت از دو نظر، بیش از گذشته مورد توجه اندیشمندان جوامع بشری واقع شده است؛ نخست، به لحاظ نقش بازدارندگی از آسیب ها و هنجار شکنی ها و دوم، به لحاظ نقش برانگیختگی افراد در جهت سود رسانی و خدمت بیشتر به جامعه - توکلی و شریعتمداری، . - 60 :1394
میتروف و دنتون - 1999 - 1 معنویت را یک احساس بنیادی از مرتبط بودن با خود واقعی دیگران و کل جهان می داند. معنویت در کار چارچوبی از ارزشهای سازمانی است، نشانه آن، وجود فرهنگی است که افراد را بطور فرآیندهای کاری فراتر میبرد و فهم آن را از ارتباط با دیگران بهبود میبخشد، به گونهای که احساس لذت را تجربه میکنند - کرانکی و همکاران2،. - 2003 شواهد تجربی رابطه مثبتی را بین معنویت محیط کاری با خلاقیت، صداقت و اعتماد درون سازمان، افزایش حس کامیابی شخصی، تعهد سازمانی، نگرش های شغلی از قبیل رضایت شغلی، مشارکت شغلی، کاهش میل به خرج و احترام به خود مبتنی بر سازمان و غیره را نشان می دهد - محمدی و همکاران، . - 148 :1392
در واقع، یک جنبه اساسی معنویت در کار شامل یک حس عمیق از معنا و مقصود در کار است. این بعد از معنویت محیط کاری، مشخص می کند که چگونه کارکنان در کار روزمره شان در سطح فردی تعامل دارند. بعد اساسی دیگر از معنویت محیط کاری شامل یک پیوند عمیق با دیگران به عنوان یک نوع احساس همبستگی عمیق است. این بعد از معنویت محیط کاری در سطح گروهی از رفتار انسانی رخ می دهد و بر تعاملات بین کارکنان و همکارانشان دلالت دارد. همبستگی در کار مبتنی بر این باور است که افراد یکدیگر را در پیوند با هم میدانند و اینکه بین خود درونی هر فرد با خود درونی دیگران رابطه وجود دارد.
سومین بعد معنویت محیط کاری تجربه یک حس قوی از همسویی بین ارزش های فردی کارکنان با رسالت، مأموریت و ارزش های سازمان است این بعد از معنویت محیط کاری تعامل کارکنان با مقصود سازمانی بزرگتر را در برمی گیرد. همسویی با ارزش های سازمان به این معنی است که افراد باور دارند که مدیران و کارکنان در سازمان دارای ارزش های مرتبط و یک نوع وجدان قوی هستند و سازمان نسبت به رفاه کارکنان و همبستگی آنان ملاحظه دارد - محمدی و همکاران، . - 148 :1392 بنابراین معنویت در محیط کار می تواند بر نگرش های شغلی، روحیه و کار گروهی تاثیر مهم و بسزایی داشته باشد و در آخر می توان گفت می تواند بر میزان روحیه ی کار گروهی اثر مثبت داشته باشد.
تشکیل یک تیم کاری به معنای ایجاد فرهنگی است که در آن همکاری ارزش پیدا میکند. در یک تیم کاری افراد به این باور می رسند که افکار، برنامه ها و تصمیمات و فعالیتها وقتی با همکاری انجام شود نتیجه بهتری به دنبال خواهد داشت. افراد در این تیم می فهمند و به این باور می رسند که هیچ یک از ما به خوبی همه ما نیست - فخاری، . - 1394 فخاری - 1394 - در پژوهش خود بیان می دارد که بین رهبری خدمتگذار و معنویت در محیط کار با کار تیمی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و با افزایش یا کاهش معنویت در محیط کار و رهبری خدمتگذار میزان کارتیمی نیز افزایش یا کاهش می یابد.
احدی شعار،ایرانی، گل وردی و جعفری - 1393 - نیز در پژوهش خود نشان دادند که رابطه معناداری بین معنویت در محیط کار با درگیر شدن در کار وجود دارد یعنی با کاربرد و نحوهی بکارگیری معنویت در محیط های کاری میزان درگیری کار کارکنان نیز افزایش می یابد.به طور خلاصه می توان گفت تأکید بر ارتباط مؤثر با همکاران در محیط کار، ورود معنویت در کار و محیط کار، به کارکنان کمک می کند تا با همکاران خود ارتباط مؤثری برقرار کنند و با همدلی، ایجاد فضای مناسب برای درک متقابل و نگرش مثبت به یکدیگر، در اهداف فردی و سازمانی مشترک شوند و در برآوردن آن بکوشند، تا بدین وسیله، هم به اهداف ارتباطی خود برسند و هم از آن لذت ببرند.
معنویت در محیط کاری با پذیرش فرهنگی که در آن به پرورش کارکنان احترام گذاشته میشود، توجه به زمینههای کاری و با کمک تیمها به ساختن جامعه کمک میکند. همچنین معنویت یک محیط منحصر به فرد مطابق با توانایی و محل کارکنان برای پرورش استعدادهای کارکنان ایجاد میکنند وسازمانهایی که معنویت در محیطهای کاری آنها را تشویق و ترغیب میشوند با یک ویژگی منحصر بفرد به اثربخشی تیم ها فشار میآورند - نیل،. - 2010پس با توجه به اهمیت معنویت و روحیه کار تیمی و نقش بسیار مهم آن ها در موفقیت سازمان ها و غفلت بسیاری از مدیران کشورمان به خصوص مدیران آموزشی از این امر مهم، مطالعه و تحقیق و اشاعه این مباحث گامی در جهت بیداری است و این نکته از ضروریات علمی میباشد و با توجه به زمینه مساعد رشد فرهنگ های قوی که ریشه در باورهای معنوی و دینی افراد دارد شاید بهترین راه برای بهبود روحیه کار تیمی افراد باشد که در سراسر ابعاد سازمان مشهود است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق شناسایی نقش معنویت در محیط کار در توسعه و اعتلای روحیه کار تیمی کارکنان دانشگاه پیام نور همدان می باشد. که بر اساس آن فرضیه های پژوهشی زیر صورت بندی شده اند:
-بین معنویت در محیط کار و روحیه کار تیمی رابطه وجود دارد.
-از طریق مؤلفه های معنویت در محیط کار می توان میزان کارتیمی را بهبود و اعتلاء بخشید.
