بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش تحت عنوان تاثیر دوره های آموزش ضمن خدمت بر توانمند سازی کلیه دبیران وهنر آموزان شاغل درهنرستانهای شهر ساوه که مشغول تدریس بوده اند که تعداد آنها 222نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی وبا استفاده از جدول مورگان 112 نفر انتخاب گردیده است روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع از روش علی - مقایسه ای استفاده شده است
ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته که تاکید بر مولف های توانمند سازی دارد با مقیاس لیکرت مشتمل بر 22 سوال است که پرسش های تحقیق را آزمون می کند وروایی آن از نظر ظاهری ومحتوایی مورد تایید اساتید راهنما ومشاور ومحققان قرار وپایایی آن با استفاده ازآزمون آلفای کرونباخ که - α=2/77 - محاسبه گردید
. ونتایج بدست آمده با استفاده از آزمون t استودنت وتحلیل واریانس برای گروه مستقل مورد تحلیل قرار گرفت .یافته های پژوهش نشان می دهد که از بین مولفه های توانمند سازی - خلاقیت ، روحیه همکاری - آموزش های ضمن خدمت تنها بر روی مولفه برقراری ارتباط بین معلمان موثر بوده است .
مقدمه
هر سازمان به افراد آموزش دیده وباتجربه نیاز داردتاماموریت خودرابه انجام برساند .اگرتواناییهای کارکنان موجود پاسخگوی این نیاز باشدآموزش ضرورت چندانی ندارد.امااگرچنین نباشدلازم است سطح مهارت وتوانایی وانطباق پذیزی آنان افزایش یابد .همگام با پیچیده تر شدن مسائل بر اهمیت آموزش کارکنان نیز افزوده می شود.زمانی که مشاغل ساده بودند به آسانی فرا گرفته می شدند ودگرگونیهای فنی تاثیر اندکی روی آنها داشت
از این رو کارکنان نیاز چندانی به افزایش یا تغییر مهارتهای خود نداشتند.اما تغییرهای پرشتابی رادر سالهای اخیردرجوامع پیشرفته روی داده است فشار روز افزونی رابر سازمانها وارد آورده است تا محصولات وخدمات تولیدی آنها نحوه یتولید وعرضه ی محصولات نوع مشاغل مورد نیاز ونوع مهارتهای لازم برای انجام این مشاغل بهنگام گردند - - محمدی و همکاران ،1392 شاید بتوان گفت که اولین توجه هر سازمان بعد از حفظ بقاء و حیات خود به کارایی و اثر بخشی معطوف می شود .
تداوم حیات سازمانها به تعامل پویایی آنها با محیط بیرونی و درونی بستگی دارد . در اثر این تعامل تازه ترین اطلاعات و یافته های علوم بشری دریافت می گردند و منجر به تغییر های گسترده ای در عملکرد و رفتار سازمان می شوند . حیات سازمان تا حدود زیادی بستگی به مهارت ها و آگاهی های مختلف کارکنان دارد هر چه این زمینه ها بهنگام و بهینه باشند قابلیت سازگاری سازمان با محیط متغیر نیز بیشتر می شود
لذا آموزش و توسعهمنابع انسانی تنها در افزایش دانش و مهارت ویژه در کارکنان نقش بسزایی دارد ، بلکه باعث می شود افراد در ارتقای سطح کارایی و اثر بخشی سازمان بهینه شده و قادر تا خود را با فشار های متغیر محیطی وفق دهند .
بدون شک با تحول تکنولوژی فراوان که در جوامع بشری صورت پذیرفته است امروزه ، مشاغل موجود در سازمان نیز متحول شده است و کارکنان مورد نیاز برای این مشاغل افرادی نیستند که تنها در یک موضوع شغلی دارای مهارت و دانش باشند بلکه سازمانهای نوین به انسانها توسعه یافته نیاز دارند که بتوانند با بینش مناسب مجموعه ای از رفتار ها مختلف را از مشاغل متعدد بکار گیرند انسانهایی که با خلاقیت ، ابتکار ، دانش ، مهارت گسترده ضمن خدمت انجام بهینه ماموریتهای شغلی به تحقق اهداف سازمان خود کمک نمایند برای اینکه بتوانند وظایف و مسئولیتهای خود را با کارایی و عملکرد بهتر انجام دهند ، لازم است مدیران در جهت آموزش و ارشاد کارکنان برنامه ریزی جامع داشته باشند .
مدیران بایستس قابلیت و توانایی فعلی کارکنان را شناخته و جهت توسعه و تکامل آنها گام بردارند . در دنیای متحول و متغیر کنونی ، افزایش دانش و بهبود مهارتهای فردی و سازمانی کارکنان اجتناب نا پذیر است ، سازمانهایی که در زمینه بالا بردن دانش و مهارت کارکنان خود برنامه ریزی نکنند با دشواری مواجه خواهند شد . هر چه کارگران و کارکنان یک شرکت یا سازمان ماهرتر و آگاهتر باشند تلاشهای مدیریت برای بهبود بهره وری و عملکرد کارکنان ثمره بیشتری خواهد داشت و بهبود در عملکرد مدیران و کارکنان به ارزش افزوده اقتصادی بیشتری منجر می شود.
آموزش از نظر نیکلاس ساختار آموزشی سه مرحله ای برای توانمند سازی کارکنان وجود دارد که مرحله اول آن تحلیل تواناییهای حاضر کارکنان و کمک به آنان برای کارکردن با حداکثر استعداد است .
مرحله دوم : به کارگیری تکنیک های آموزشی توسط مدیران برای به کارگیری کارکنان که فراتر از تواناییهای فعلی آنان است مرحله سوم : دستیابی به تعهد کارکنان از راه به اشتراک گذاردن نظر ها و ارزشها که با کامل شدن این مرحله توانمند سازی حاصل می شود .
مشارکت نیز فراگردی است که از راه آن ، افراد به دگرگونی دست می یابندآنها تغییر راخود پدیدمی آورند وجزیی ازتغییر به شمار می آیند و با تغییر ، بودنهای خود را به شدنهای دلخواه بدیل می سازند
یکی از روشهای اجرایی توانمند سازی ، خود مدیریتی یا کارهای گروهی است کار برروی پروژه گروهی باعث گسترش محدوده و مرزمیان اعضای تیم و انگیزش کارکنان می شود خود مدیریتی نیز موجب ایجاد شرایطی برای بهبود عملکرد می شود توانمند سازی یک معنی فنی دقیق و صریح دارد معنی متداول توانمند سازی آن است ارزشها ، امید ها و ابتکارات مرتبط با توزیع اختیارات و تقسیم قدرت در سر تا سر سازمان را تشریح می کند کاربرد روزانه آن در چنین عبارتهایی بیان می شود:
- دادن اختیار تصمیم گیری به رده های پایین سازمان در امکان
- واگذاری حل مشکل به افرادی که به آن نزدیک تراند.
- واگذاری شغل به افراد و عدم ایجاد مانع به منظور اینکه بتوانند کارشان را انجام دهند .
- افزایش احساس مالکیت افراد نسبت به کار و سازمانشان
- اجازه دادن به تیم ها که خودشان را اداره کنند.
- جلب اعتماد کارکنان به منظور انجام کارهای درست - ترجمه دکتر مهدی ایران نژاد پاریزی - آموزش ضمن خدمت
آموزش ضمن خدمت از لحاظ سازمانی به آن نوع آموزش اطلاق می شود که عموما پس از استخدام فرد در سازمان صورت می پذیرد . آموزش ضمن خدمت را نوعی کوشش نظامدار تلقی می کنند که هدف اصلی آن عبارت است از هماهنگ و هم سو کردن آرزوها ، علایق و نیاز های آتی افراد با نیاز ها و اهداف سازمان در قالب کارهایی که از افراد انتظار می رود -
فتحی واجارگاه 1384، ص - 6 تعاریف بسیار دیگری نیز از آموزش ضمن خدمت ارائه شده است. از این تعاریف می توان نتیجه گرفت که آموزش ضمن خدمت به آن نوع آموزش اطلاق میشود که:
1. پس از استخدام فرد در مؤسسه یا سازمان صورت میپذیرد.
2.هدف و منظور از این آموزش، آمادهسازی افراد برای اجرای بهینه وظایف و مسئولیتهای کاری است.
3. این نوع آموزشها عمدتاً در سه محور اساسی »توسعه ٔ دانش، بهبود مهارتها و ایجاد یا تغییر نگرشها« ارائه میشود.
4.جهتگیری اصلی این آموزشها، کارها یا وظایف مورد تصدی است.
نیاز های آموزشی را از یک دید می توان به دو گروه آشکار و پنهان تقسیم نمود .
نیاز های آشکار آموزشی آن دستهاز نیاز های آموزشی است که خود » مورد « یا » موقع « نشان دهنده نیاز آموزشی بوده و احتیاجی به بررسی و تحقیق نداردمانند استخدام یک کارمند جدید و بدون سابقه که در زمینه مربوط به شغل جدید مسلما نیاز به آموزش دارد و یا انتقال یک کارمنداز قسمتی به قسمت جدیدو یا تغییر» روش « و یا» وسایل و ابزارآلات کاری « که بدیهی است این تغییرات مستلزم آموزش بوده و نیاز های آموزشی هم یادگیری همان تغییراتی است که از نظر دانش و مهارت و رفتار باید در کارکنان مزبور بوجود آید
اما نیاز های آموزشی پنهان در واقع آن نوع نیاز ها ی آموزشی است که با وجوداحساس شدن شان تعیین و تشخیص اینکه چه کسانی نیاز به آموزش دارند و آن اشخاص به چه آموزشهایی نیاز دارند مستلزم تحقیق وبررسی است توانمند سازی ویژگی سازمان های امروزی پویایی ، پیچیدگی ، ابهام و سنت گریزی است و دائما از محیط اطراف خود تاثیر می پذیرند ، و تغییر را به عنوان ضرورتی اجتناب نا پذیر پذیرفته اند پیش بینی تغییرات با دقت نسبتا معقول با اشکال مواجه خواهد
