بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تاثیر تنش شوری و اسید سالیسیلیک روی پارامترهای رشدی گیاه آنتوریوم آزمایشی انجام شد. شوری در دو سطح 2 - ds/m و - 0 و اسید سالیسیلیک در سه سطح 200 - p.p.mو 100 و - 0 آزمایشیبه صورت طرح کامالً تصادفی با - 6 - تیمار که هر تیمار در - 3 - تکرار و هر تکرار با - 2 - گلدان انجام گرفت .اندازه گیریها شامل سطح برگ،طول دمگل،پرولین ریشه و قند محلول برگ بود.
بر اساس نتایج بدست آمده شوری تاثیری کاهنده بر سطح برگ، طول دمگل داشته و باعث افزایش پرولین ریشه گردیده. اسید سالیسیلیک باعث افزایش میزان پرولین ریشه گردیده همچنین تفاوت معنی داری در بین گروههای تیماری در میزان قند محلول برگ مشاهده نگردید.بنابراین بهترین نتیجه در اندازه گیری طول دمگل ،پرولین ریشه در گروه تیماری اسید سالیسیلیک 100ppm، همچنین بهترین نتیجه در اندازه گیری سطح برگ درگروه تیماری اسید سالیسیلیک 200ppmمشاهده گردید .
مقدمه
گیاه آنتوریوم یکی از مهم ترین گلهای شاخه بریده از نظر تجاری میباشد ، اهمیت اقتصادی گیاه آنتوریوم در بازارهای گل دنیا به حدی است که لزوم استفاده از روشهای نوینبرای تولید تجاری و انبوه آن کامال ً ضروری به نظر میرسد . عوامل مختلفی میتواند بر ویژگیهای تغذیهای گیاه تاثیر گذارد، از جمله این عوامل میتوان به شوری بیش از حد آب و خاک اشاره نمود
آنتوریوم گلی حساس به شوری میباشد که تاثیر شوری بر آن به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است . از طرف دیگر با وجود اینکه اثر برخی ترکیبات شیمیایی و هورمونهای رشد در افزایش مقاومت گیاهان به شوری تائید گردیده ولی تاثیر اسید سالیسیلیک به عنوان یکی از هورمونهای موثر در رشد بر روی افزایش مقاومت گیاهان به شوری تاکنون در مورد گل آنتوریوم مشخص نگردیده است . بنابراین در این تحقیق تالش میگردد عالوه بر بررسی تاثیرات تنش شوری ناشی از افزایشEC آب آبیاری بر روی رشد گیاه آنتوریوم ،کاربرد اسید سالیسیلیک در کنترل عالئم ناشی از این تنش نیز معین گردد.
مواد و روش ها
گیاه مورد آزمایش تیره Araceae، گونه شاخه بریده به نام Andraeneaum، نام تجاری Sonera، رنگ گل ، قرمز همراه با رگههای سبز رنگ، نشاهای آنتوریوم به کار رفته از کشور هلند وارد شد و داخل گلدانهای شماره 12 در بستر کشت پرلیت کاشته شد ، تغذیه نشاها از طریق محلول غذایی صورت گرفت . این محلول غذایی شامل نیتراتها و سولفاتها بود. از طریق میکروجتها، هر روز در دو نوبت ، صبح و بعداز ظهر به مدت 7 دقیقه در اختیار گیاه قرار داده شد.
آبیاری نشاها از طریق میکروجتها با ترکیب اسید نیتریک به میزان 000cc و اسید فسفریک به میزان 300ccدر 7000لیتر آب به مدت 3 دقیقه انجام گرفت - . - 3 پس از مهیا کردن شرایط الزم گلخانهای و گذشت 8 ماه از رشد گیاهان اعمال تیمارها بر روی آنها صورت گرفت.در طول دوره رشد به صورت هفتگی میزان رشد گیاه - سطح برگ ،طول دمگل - اندازه گیری شد .
سطح برگ با استفاده از کاغذ میلیمتری اندازه گیری شد.طول دمگل از سطح خاک گلدان تا انتهای ساقه اندازهگیری شد.پس از گذشت 2 ماه سنجش پرولین ریشه و قند محلول برگ انجام گرفت.سنجش پرولین از طریق روش باتس - - 1753 و قند محلول روش کوچرت - - 1758 انجام شد.پس از اتمام اندازه گیری و انجام تجزیههای آزمایشگاهی نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS با هم مقایسه و با استفاده از جداول و گراف ها با هم مقایسه گردید
نتایج و بحث
بر اساس اندازهگیریهای انجام شده و نتایج حاصل از تجزیه واریانس سطح برگ مشخص شد، بیشترین سطح برگ در تیمار اسید سالیسیلیک در سطح 200ppm و کمترین مقدار در تیمار شوری مشاهده گردیده است - شکل. - 1 از طرف دیگر بر اساس نتایج بدست آمده ، شوری باعث کاهش پارامتر فوق در مقایسه با تیمار شاهد گردیده است که این مورد با نتایج بدست آمده پاریزی - - 1370 مطابقت دارد .
بررسی توام شوری و اسید سالیسیلیک گیاه ریحان نشان داد، در تیمار شوری سطح برگ ، محتوی آب برگ و ضریب آلومتری کاهش یافته اما درتیمار اثر متقابل سالیسیلیک اسید و شوری موارد فوق افزایش پیدا کرده است .بنابراین نقش تنش شوری را میتوان مهار رشد گیاه از طریق اثرات اسمزی روی جذب آب و تاثیر روی متابولیسم سلولها دانست و نقش اسید سالیسیلیک برونزا درگیاهان تحت تنش شوری کاهش جذب سدیم و افزایش جذب مواد معدنی دانست.
شکل-1 سطح برگ
بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس طول دمگل ،بیشترین میزان پارامتر فوق در تیمار اسید سالیسیلیک در سطح 100ppmو کمترین میزان آن در تیمار شوری مشاهده گردیده است - شکل - 2 .ازطرف دیگر بر اساس نتایج بدست آمده شوری باعث کاهش طول دمگل در مقایسه با تیمار شاهد گردیده که این مورد با نتایج بدست آمده مطابقت دارد ، بر اساس نتایج بدست آمده در گیاه توت فرنگی، ذرت ، جو ، گندم ، خیار، تحت تنش شوری اندام هوایی کاهش مییابد. کاربرد اسید سالیسیلیک برونزا، این پارامترها را افزایش میدهد. کاربرد اسید سالیسیلیک برونزا درگیاهان تحت تنش شوری موجب کاهش جذب سدیم و افزایش جذب مواد معدنی از قبیل نیترات ، فسفات ، منیزیم، پتاسیم، آهن ،مس ، کلسیم می شود. افزایش غلظت K+ وca2+ ، در گیاهان تحت تنش شوری میتواند اثرات مضر شوری را روی رشد گیاه کاهش دهد
شکل-2طول دمگل
بررسی نتایج حاصل از تجزیة واریانس پرولین ریشه نشان داد بیشترین میزان پرولین ریشه در تیمارهای اسید سالیسیلیک در سطح 100ppm به همراه شوری و تیمار اسید سالیسیلیک در سطح 100ppm و کمترین میزان پارامتر فوق در تیمار شاهد مشاهده گردیده است
از طرف دیگر بر اساس نتایج بدست آمده شوری باعث افزایش میزان پرولین ریشه درمقایسه با تیمار شاهد گردیده که این موضوع با نتایج بدست آمده حیدری ریکان - 1387 - مطابقت دارد.بر اساس این نتایج مقادیر باالیی از انباشت پرولین در دانهرستهای گندم, گیاه ریحان, مرزنگوش و لوبیا تحت تنش شوری دیده میشود که با کاربرد اسید سالیسیلیک برون زا مقادیر پرولین افزایش بیشتری نشان داده و اثرات مضر شوری کاهش بیشتری نشان می-دهند. بنابراین نقش پرولین را میتوان محافظت از غشاء سلول در برابر صدمات ناشی از تنش شوری دانست،همچنین میتوان پرولین را به عنوان نشانگر متابولیسمی مرتبط با تنش مورد بررسی قرار داد.
