بخشی از مقاله
چکیده
طالبی یکی از مهمترین مح صولات سبزی ایران با 1/4 میلیون تن تولید در سال ا ست. در این تحقیق تأثیر تنظیمکنندههای ر شد گیاهی همراه با کود بیومین و آکادین بر ویژگیهای رشدی و عملکرد طالبی رقم تیل سبز، بهصورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی یک آزمایش مزرعهای موردبرر سی قرار گرفت.
در این آزمایش: الف-کرتهای ا صلی آزمایش شامل: عدم ا ستفاده از برا سینوا ستروئید و استفاده از براسینواستروئید در سه سطح 0/25 - ، 0/5، 0/5 +0/5 میکرومولار - که در روش اجرای تحقیق توضیحات دادهشده، ب: کرتهای فرعی شامل: عدم استفاده از جیبرلین و استفاده از جیبرلین 50 - پی پیام - بهصورت محلولپاشی روی گیاه و میوهها و ج-کرتهای فرعی- فرعی شامل: عدم استفاده از کود و با استفاده از کود بیومین و آکادین - با غلظت 0/5 +0/5 در هزار - در سه مرحله به روش محلولپاشی، در کرتهای آزمایش اعمال شدند. نشان داد که اثر تیمارها بر روی پی اچ، طعم، تردی بافت میوه، ا سیدیته قابل تیترا سیون و ضخامت پو ست میوه ازنظر آماری معنیدار نی ست درحالیکه اثرات متقابل براسینواستروئید، جیبرلین و کود بر محتوای کلروفیل برگ، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، وزنتر بوته، طول بوته، وزنتر ریشه و عملکرد در هکتار در سطح احتمال %5 معنادار است.
بیشترین محتوای کلروفیل برگ در تیمار 0/5 میکرومولار براسینواستروئید به همراه جیبرلین و کود به دست آمد. همچنین بیشترین محتوای نسبی آب برگ - %84 - برای تیمار 0/5 +0/5 میکرومولار براسینواستروئید همراه با کود مشاهده شد. بیشترین محتوای نشت الکترولیت - %47 - برای تیمار شاهد و کمترین مربوط به تیمار براسینواستروئید 0/5 +0/5 همراه با کود به دست آمد. بیشترین وزنتر بوته، طول بو ته، وزنتر ریشه، عملکرد در هک تار به ترت یب با 1/97 - کیلوگرم، 227 سانتیمتر،41/67 گرم، 68 تن - در تی مار 0/5+0/5 میکرومولار براسینواستروئید به همراه جیبرلین و کود و کمترین در تیمار شاهد مشاهده شد.
مقدمه
طالبی1 گیاهی یکساله از خانواده کدوئیان است. طالبی برای رشد و نمو کافی و همچنین عملکرد مناسب، نیاز به آب فراوان دارد . - 11 - میزان آب مصرفی در مراحل اولیه رشد، کمتر از زمانی است که گیاه رشد کامل کرده است و از مرحله تشکیل گل به بعد، به علت بالا بودن دمای محیط و پوشش گیاهی کامل، مقدار آب موردنیاز گیاه بیشتر میشود . - 15 - براسینواستروئیدها گروهی از هورمونهای گیاهی هستند که در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی و رشد و نمو طبیعی سلولها و گیاه موردنیاز میباشند
. - 17 - هورمونها مواد غذایی نیستند، بلکه مواد شیمیایی آلی هستند که به مقدار کم در رشد و نمو گیاه و تمایز سلولها و بافتها تأثیر میگذارند .هورمونها نقش مهمی در افزایش تولید محصولات باغبانی و عملکرد آنها دارند .
اثرات براسینواستروئیدها در سطح گیاه کامل شامل: افزایش رشد و باروری، تعداد، اندازه و کیفیت میوه، افزایش محصول و بذر و همچنین افزایش مقاومت به تنشهای زیستی و غیر زیستی میباشد . - 3 - کاربرد -24 اپی براسینواستروئید نقش مهمی در رشد میوه خیار نشان داد .
جیبرلین ها گروهی از هورمونهای گیاهی میباشد که در بسیاری از واکنشها از جوانهزنی بذر تا فرایند پیری در گیاهان شرکت میکنند. کاربرد جیبرلین روی گیلاس باعث افزایش وزن میوه میشود . - 7 - جیبرلین اثری بر روی تغییر زمان گلدهی در طالبی نداشت.
آکادین نام شرکت تولیدکننده عصاره خالص از جلبک دریایی آسکوفیلوم میباشد که حاوی بیش از 60 نوع ماده مغذی شامل: کربوهیدرات، اسیدآمینه و هورمونهای گیاهی میباشد که باعث جذب بهتر عناصر، ایجاد تعادل در هورمونهای گیاه، ضد تنش و بهطورکلی رشد گیاه را افزایش داده و منجر به افزایش محصول میشود . - 13 - در سیبزمینی هورمون سایتوکینین ناشی از استفاده از جلبک، میزان تولید سیبزمینی را افزایش داد . - 2 - همچنین در سویا باعث افزایش پروتئین شده است .
عصاره جلبک دریایی باعث حاصلخیزی خاک شده، در غلظتهای کم بهطور معنیداری باعث تحریک رشد رویشی در لوبیا و خردل شده است . - 16 - همچنین عصاره جلبک دریایی در توتفرنگی باعث افزایش قابلتوجهی در سطح برگ، میزان کلروفیل، وزن اولیه میوه، وزن خشک ساقه، ریشه و عملکرد شده است . - 6 - بیومین یا مواد معدنی بیولوژیکی، ترکیبی از مواد آلی، خاکستر و آهک بوده که توانایی بازسازی دوباره و افزایش بهرهوری از مواد معدنی خاک را دارد.
در مطالعات زیادی، بهبود رشد و نمو گیاه در اثر کاربرد آمینوکلاتها مانند بیومین گزارششده است 4 - ، 18،. - 10 کاربرد این آمینوکلات ها باعث افزایش معنیدار رشد و وزنتر و خشکریشه و اندامهای هوایی گوجهفرنگی گردید . - 9 - محلولپاشی بیومین در دو رقم گندم باعث افزایش حدود %15 عملکرد دانه در سال اول و حدود %19 در سال دوم کاربرد گردید .
این ماده همچنین باعث کاهش مقدار فیتین موجود در دانه گندم گردید و از این نظر، یکی از مؤثرترین کودها جهت رفع کمبود روی و غنیسازی محصولات بهصورت محلولپاشی میباشند . - 8 - کاربرد کود بیومین باعث افزایش مقاومت به خشکی گندم در مزرعه شد . - 12 - در این تحقیق تأثیر تنظیمکنندههای رشد گیاهی همراه با کود بیومین و آکادین بر ویژگیهای رشدی و عملکرد طالبی رقم تیل سبز، در استان کرمان مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها
این آزمایش در سال زراعی 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام گرفت. در بهار 1394 زمین محل اجرای آزمایش شخم زده شد و پس از انجام آزمایش خاک، عناصر موردنیاز اولیه گیاه شامل: کودهایازتِ، فسفرِ وپتاسِ، به زمین داده شد، سپس بهصورت پشتههایی به طول 10 و عرض 2/5 متر درآمد. با تمام شدن عملیات خاکورزی مزرعه، سطح جویها با مالچ پلاستیکی جهت استفاده بهینه از آب و همچنین جلوگیری از رشد بیشازحد علفهای هرز پوشانده شد. سپس با ایجاد سوراخهایی بافاصله 50 سانتیمتر بر روی مالچ و همچنین گودالهایی روی پشتهها - داغاب - مکان کشت بذرها مشخص شد. بذرهای مورد استفاده واریته تیل سبز2 بود. بعد از کشت تمام بذرها آبیاری مزرعه بلافاصله انجام گردید.
تیمارهای اولیه شامل: پرایمینگ بذرها با آب مقطر - شاهد - و غلظتهای 0/25، 0/5 و 0/5 میکرومولار براسینواستروئید بودند.
بذرهایی که به مدت 24 ساعت در آب مقطر و براسینواستروئید - غلظتهای از قبل تعیینشده - خیسانده شده بودند در دو طرف جویها در فواصل 50 سانتیمتری کشت شدند. در طی مراحل رشد علاوه بر آبیاری با فواصل یک هفته بهصورت جوی و پشتهای، کود اوره بهصورت سرک به گیاهان داده شد. محلولپاشی براسینواستروئید با غلظت 0/5 میکرومولار، در زمان شروع گلدهی بر روی گیاهان یکی از تیمارهایی که با براسینواستروئید 0/5 میکرومولار پرایمینگ شده بود، اعمال شد. تیمار کودی بیومین+آکادین با غلظت 0/5 در هزار، طی سه مرحله، در زمان 5-4 برگی، شروع گلدهی و دو هفته بعد، به گیاهان موردنظر بهصورت محلولپاشی داده شد.
تیمار جیبرلین، در زمان تشکیل میوه، روی میوههای تازه تشکیلشده و بر روی بوته های مشخص شده، محلولپاشی شد. تیمارهای کلی شامل: الف-کرتهای اصلی:-1 شاهد عدم استفاده از براسینواستروئید، -2 استفاده از براسینواستروئید - سه سطح 0/25، 0/5، 0/5+0/5 میکرومولار - ب-کرتهای فرعی:-1 شاهد عدم استفاده از جیبرلین، -2 با استفاده از جیبرلین - غلظت 50 پی پیام - ، کرتهای فرعی فرعی:-1 شاهد عدم استفاده از کود، -2 با استفاده از کود بودند.
در پایان پارامترهای: پی اچ، اسیدیته قابل تیتراسیون، ضخامت پوست، محتوای نسبی آب، وزنتر بوته، محتوای کلروفیل برگ - SPAD - و عملکرد در هکتار - تن - اندازهگیری شد. این آزمایش بهصورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت و دادههای حاصل از اندازهگیری با آزمون دانکن مورد تجزیه آماری قرار گرفت. تجزیه آماری و مقایسه میانگینها با نرمافزار MSTAT-C انجام شد.
نتایج و بحث
نتایج نشان داد که بیشترین میانگین محتوای نسبی آب برگ مربوط به تیمار براسینواستروئید 0/5+0/5 میکرومولار همراه با کود، کمترین میانگین نشت یونی در تیمار براسینواستروئید 0/5+0/5 میکرومولار همراه با کود، بیشترین میانگین وزنتر بوته در تیمار براسینواستروئید، با استفاده از جیرلین و کود، بیشترین میانگین شاخص کلروفیل برگ، مربوط به تیمار براسینواستروئید 0/5 میکرومولار همراه با کود و جیبرلین، بیشترین میانگین وزنتر ریشه، در تیمار براسینواستروئید 0/5+0/5 میکرومولار، با استفاده از جیرلین و کود، بیشترین میانگین طول بوته مربوط به تیمار براسینواستروئید 0/5+0/5 میکرومولار همراه با کود و جیبرلین بهدستآمده است. همچنین مشاهده شد که بیشترین میانگین عملکرد در هکتار، مربوط به تیمار براسینواستروئید 0/5+0/5
میکرومولار با استفاده از جیرلین و کود بهدستآمده است. همچنین نتایج نشان داد تیمار شاهد در همه پارامترهای ذکرشده در جدول بالا، نسبت به کلیه تیمارها ضعیفترین نتیجه را نشان داده است.
