بخشی از مقاله
چکیده
پدیده جهانی شدن از بحث برانگیزترین مسایل روز جهان به شمار میرود. پدیدهای که در تصمیم گیریها و فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انسانها نقش تعیین کنندهای داشته و مرزهای جغرافیایی را به حداقل ممکن کاهش میدهد، منافع مردم و کشورها را بیش از پیش به هم تنیده کرده و علاوه بر کالا و خدمات، افکار و دانش بشری را نیز آسانتر و بی حد و مرز تر از گذشته مبادله میکند،
در این مقاله به بررسی تاثیر جهانی شدن بر آموزش پرداخته شده و با روش توصیفی به بیان برخی ویژگیها و علل جهانی شدن و فرصتها و تهدیدهای جهانی شدن در امر آموزش و تاثیر جهانی شدن بر ساختار آموزش و پرورش اشاره شده است و نتیجهایی که حاصل شده بیانگر این است که بررسی دقیق و شناخت علمی از مفهوم جهانی شدن و حفظ و تحکیم هویت ملی در برابر فرهنگهای مهاجم ضرورتی انکار ناپذیر در تعلیم و تربیت است که به واسطه جهانی شدن روش های سنتی ناکارآمد، پاسخگوی افراد جوامع نیست و در قرن جدید با توجه به امکانات و شرایط تازه، تغییر و اصلاحاتی در اهداف، محتوا و روشهای تدریس و یادگیری نیاز است تا به تحکیم هویت ملی و تربیت انسانی فرهیخته در عرصه جهانی که رسالت مهم آموزش و پرورش است دست یافت .
مقدمه
در فرایند تحولات جهانی، جهانی شدن پدیده ای نوین و یک واقعیت انکار ناپذیر در قرن حاضر است که با سرعت خیره کننده ای بدون توجه به مرزهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تمام ابعاد زندگی بشر را دستخوش تغییر و تحول نموده است ، جامعه ما هم با توجه به گستردگی مقوله جهانی شدن ، ناگزیر از پذیرش پیامدهای آن است . ما در زمانی زندگی میکنیم که با تحولات جهانی پیچیدهای روبه رو هستیم و پدیدههای فکری جدیدی ما را احاطه کردهاند که در بسیاری از زمینهها این پدیدهها و تحولات ما را با چالشهای مختلفی مواجه ساخته اند از جمله این پدیده های فرهنگی معاصر پدیده و فرایند جهانی شدن میباشدکه از نتایج دوران مدرنیته توسعه و پیشرفت فن اوری اطلاعات است.
پدیده جهانی شدن به دلیل تاثیرات فراوانی که بر فرهنگ ، اقتصاد و سیاست کشورها و ملتها داشته و دارد از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد، یکی از متاثرترین نهادها مراکز آموزشی و پرورشی است، آموزش و پرورش یکی از نهادهای مهم و سرنوشت ساز در جامعه ی انسانی و عامل رشد و توسعه و تاثیرگذار برای تحقق اهداف مشخص و پویایی آن در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میباشد، تا با تعهد نسبت به فرهنگ و هویت ملی ، نظام آموزشی را در فرایند جهانی شدن یاری نماید.
هدف کلی آموزش و پرورش در هر جامعه ای این است که هر فرد را طبق الگوی اعتقادات و ارزشهای فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی خود تربیت کند و انسانی متناسب و شایسته آن جامعه تحویل دهد. بر همین اساس ، هر جامعه ای از انسان مطلوب خود تصوری دارد و معنا و غایت معینی برای آموزش و پرورش قایل است. از این رو می کوشد افراد خود را براساس این تصور و معنا تربیت کند.
بنابر این تعیین هدفها مستلزم ملاحظات فلسفی، دینی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. با توجه به این تعریف، رابطه مستقیم و هماهنگ میان جامعه و آموزش و پرورش وجود دارد .با عنایت به نیاز آموزشی انسان برای فرهنگ سازی و تمدن ، این سازمان ، جزئی از این کل ارگانیک است. پس باید گفت که همراه تغییر جهان بینی ها، فرهنگها و اعتقادات گوناگون انسان ، اهداف آموزش و پرورش نیز تغییر خواهد کرد. با همه این احوال ، جهانی شدن جوامع را به اشکال گوناگون تحت تاثیر قرار داده است و نوعی تغییر در بینش دینی، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی آنان ، که از طرفی منطبق با زمان و مکان و همچنین فراتر از آن است را به وجود آورده است.
-1 معنا و مفهوم جهانی شدن
جهانی شدن یا جهان سازی پدیده ای انکار ناپذیر در عالم امروز است و با پیشرفت های روز افزون بشری به ویژه در عرصه علوم، فناوری، ارتباطات و اطلاعات، حمل و نقل و ... در ارتباط است .جهان هر روز بیش از پیش به سوی تحقق تدریجی این امر گام بر می دارد.
اصطلاح »جهانی شدن«، در گذشته به عنوان یک اصطلاح جدی و جا افتاده علمی، کمتر مورد توجه و کاربرد بود و به طور عمده از اواسط دهه 1980 به عنوان یک اصطلاح علمی مورد استفاده قرار گرفت.
محو شدن مرزهای جدا کننده جهان و حرکت تدریجی جهان به سوی نوعی همگنی یا هم گونگی، بیش تر در عرصه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در واقع می توان آن را نوعی حرکت از کثرت به وحدت دانست، جهانی شدن گفته میشود
واژه جهانی از چهارصد سال پیش و اصطلاحاتی همچون جهانی شدن ،جهانی سازی و جهانی گرایی از دهه ی 1960 در متون علمی و ادبی به کار گرفته شد
مک گرو، می گوید :جهانی شدن، عبارت است از برقراری روابط متنوع و متقابل بین دولتها و جوامع که به ایجاد نظام جهانی کنونی انجامیده است و نیز فرآیندی که از طریق آن، حوادث، تصمیمات و فعالیت-ها در یک بخش از جهان، می تواند پیامدهای مهمی برای سایر افراد و جوامع در بخشهای دیگر کره زمین داشته باشد
-2 ویژگیها و علل جهانی شدن
آنتونی مک گرو ضمن تأکید بر بعد ارتباطی جهانی شدن، چند امر را به عنوان ویژگی جهانی شدن مطرح می-نماید که عبارت اند از :
- فعالیت های سیاسی، اجتماعی و انتقادی بر ماورای مرزهایملّی تأثیر گذاشته و از آن ها اثر می پذیرد .
- حجم کنش متقابل افزایش یافته و سیستم جدید جهانی ایجاد می شود،
- افزایش شدت و وسعت ارتباطات که به محو شدن فاصله و فشردگی زمان و مکان می انجامد و گسترش ارتباطات موجب می شودکه هرکس درکنار زندگیمحلّی خود،یک صبغه جهانی نیز در زندگی خود احساس کند.
