بخشی از مقاله
چکیده
نوشتن فرصتی برای اندیشیدن ، تجسم نمودن و به خاطر آوردن است . دیدگاه مشترک درباره ی نوشتن بدین قرار می باشد ، که نوشتن برقراری ارتباط و انتقال اطلاعات و عقاید از طریق نظامی از نشانه های مکتوب است .
پژوهش حاضرجهت بررسی میزان تاثیر داستان نویسی که بخشی از روش بدیعه پردازی یک از روشهای نوین تدریس انشاء صورت گرفت.
روش تحقیق روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون است. نمونه آماری این تحقیق شامل َّ نفر از دانش آموزان پا هی چهارم ابتدایی دخترانه است بهمنظور انتخاب افراد نمونه، از بین مدارس دخترانه چهارم ابتدایی ناحیه یک مشهد ابتدا به صورت خوشه ای و بعد به طور تصادفی انتخاب شدند.
جهت تجزیه وتحلیل دادههای بهدستآمده، از شاخصهای و روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است یافتهها حاکی از آن بود تاثیر داستان نویسی بر بهبود درس انشای فارسی دانش آموزان موثر بوده است روش داستان نویسی در تنوع و گیرایی ومنطق و خلاقیت و هماهنگی اندیشه، موضوع و محتوا تفاوت معنی داری وجود داشت ولی داستان نویسی بر سادگی و وضوح و نظم و انسجام نوشته و رعایت قواعد درستنویسی تفاوت معنی داری مشاهده نشد.
مقدمه
همانطور که - ویگوتسکی ، - 1361 بیان داشته است، نوشتن نوعی اندیشیدن است . بدون اندیشیدن نمیتوان متن استواری را پرورش داد بین مهارت نوشتن با مهارتهای دیگر آموزش زبان رابطه تنگاتنگی وجود دارد. بهترین اندیشه های بشر به وسیله نوشتن ثبت و ضبط شدهاند. درست نوشتن و توانائی ابراز افکار و ایدهها در نوشتار نیاز به آموزش دارد. هدف اصلی و کارکردی در س انشاء نیز خلق ، ایجاد و پرورش همین توانایی است . اکنون آموزش این در س در نظام آموزشی ما با نابسامانی و آشفتگی روبروست
زبان و آموزش آن بهویژه زبان رسمی،یکی از مهارتها و دروس اساسی هر نظام آموزشی است .نگارش در دنیای امروز به عنوان وسیله تفکر بیان و مهمترین وسیله ارتباطی و اطلاع رسانی می باشد و تاثیر بسزایی در زندگی فردی و اجتماعی و یا پیشبرد تمدن بشری دارد .
از آنجایی هم که مقطع ابتدایی پایه ای برای مقاطع دیگر است ، اهمیت نگارش در دوره ابتدایی که شروع این فن در این پایه است ازاهمیت بالایی برخورداراست
درس انشاء با توجه به اهمیت و تأثیر مستقیم آن در سایر دروس و جنبههای مهارتی و آماده سازی دانش آموزان برای زندگی شهروندی، در نظام آموزشی مغفول مانده است. روشها و شیوههای آموزشی برای آن طراحی نشده و ارزشیابی آن همچنان سنتی است. به همین دلیل بهجای ایجاد رغبت در دانش آموز، وی را سرخورده میکند. روشهای آموزشی سنتی و معلم - محور برخاسته از این اصل اثبات گری هستند که دانش عینی در حکم واقعیتی مستقل از انسان وجود دارد و معلم م یتواند آن را به کمک زبان به دانش آموزان انتقال دهد
در این دیدگاه معلم در ارتباطی یکجانبه بادانش آموزان، انتقالدهندهی دانش و دانش آموز دریافتکننده ی آن است. مشخص کردن موضوع آموزش، انتقال اطلاعات، ارزشیابی از میزان یادگیری دانش آموزان و تقویت رفتارهای مطلوب بر عهدهی آموزگار است
در سالهای اخیر خلاقیت یکی از محورهای موردبحث در آموزشوپرورش بوده است و همچنین به این نکته توجه شده است که بایستی روند آموزش برای فراگیرندگان روندی پویا باشد، دانش آموزان خود فعالانه در امر آموزش شرکت کنند، تفکر کنند و ایدهها ی بکر ارائه نمایند، ابراز ایدههایی که هم مربوط و هم غیرمعمول باشد و دیدن آنچه در ورای واقعیت کنونی نهفته است، بهجای اینکه فراگیرندگان فقط از آموزگاران و یا کتابهای خویش دانش را فراگیرند بتوانند آنچه را که خود میآموزند دوباره باهم ترکیب کنند و محصول نویی ایجاد نمایند، با توجه به اهمیت این موضوع است که بایستی جریان تعلیم و تربیت را به سمت آموزش پویا سوق داد تا کودکان فعالانه در جریان آموزش شرکت کنند و با مهیا شدن زمینه های بروز ایده های نو و بدیع توانایی خلاقیت و آفرینندگی را در خویش بارور کنند و در دوران تحصیل وزندگی این توانایی را بکار گیرند .
با توجه به روند کنونی آموزشوپرورش که با بهرهگریی از روش تعلیم و تربیت سنتی تأکید فراوان بر فراگیرندگان مطالب درسی، کسب نمرات عالی بدون هرگونه دخل و تصرف و عدل از مواد و محدوده تعیین شدهدارد عملاً نوآوری و ابتکار را از دانش آموزان سلب مینما دی به همین دلیل پژوهشگران سعی مینمایند با انجام تحقیقی به بررسی تأثیر بهکارگریی الگوی تدریس جدید به عنوان یکی از روشهای فعال تدریس بر پرورش خلاقیت دانش آموزان بپردازند . درروش های آموزشی نوین دانش آموزان باهم میآموزند ، ساختارهای شناختی خود را در تعامل با دیگران - همسالان و آموزشیار - میسازند، اعضای گروه به همدیگر وابستهاند و آموزشیار و هم آموزان از همدیگر حمایت میکنند. روشهای آموزشی متفاوت که ریشه در نظریه ها ی آموزشی گوناگون دارند، پیامدهای آموزشی متفاوتی را پدید میآورند که میتوان آنها را سنجید
شیوه های نوین آموزش انشاء شامل ،روش بارش مغزی، جانبخشی و روش بدیعه پردازی روش بدیعه پردازی رویکرد جالبی است که توسط ویلیام گوردون و دستیارانش بهمنظور نوآفرینی و ارتقای خلاقیت طراحیشده است. بدیعه پردازی به ما فرصت ابتکار میدهد تا به پدیدهها ، از منظری تازه نگاه کنیم و بهنوعی دیگر به حل مسائل و ابراز خویشتن بپردازیم - شعبانی،ٌََّ - این روش بیشتر در دوره ی ابتدایی به کار می رود و منظور از آن،برقراری ارتباط بین امور به ظاهر نامربوط هست. علاوه بر تأثریی که نوشتن در تفکر ، مطالعه و اعتمادبه نفس میگذارد ،
نباید تأثری نوشتن را در ایجاد خلاقیت نادیده گرفت در سالهای اخیر خلاقیت یکی از محورهای موردبحث در آموزشوپرورش بوده است . درس انشاء در مقایسه با سایر دروس شیوه و فن آموزش خاصی را در مدارس ندارد و تکلیف آن برای معلمین و دانش آموزان به شیوه های خاص، معین و مشخص نیست لذا بهکارگریی یک الگو و روش در درس انشاء جهت پرورش خلاقیت دانش آموزان در نوشتن ضرورت مینما دی . الگوی تدریس بدیعه پردازی میتواند در رشد خلاقیت دانش آموزان در درس انشاء مؤثر واقع شود . - مهموئی ،ٌٍََ - یکی از روشهای مورد کاربرد در بدیعه پردازی عبارتاند از: داستان سرایی است اصطلاحهای مختلفی در مورد داستان در زبان فارسی وجود دارد که گاه بعضی را معادل یکی از اصطلاحهای فرنگی گرفتهاند، اصطلاحهایی همچون داستان ، قصه ، افسانه ، اسطوره، حکایت، سمر، سرگذشت، خاطره، ماجرا، مثل، متل، حدیث، انگاره، خرافه، و ... .
فرهنگ نویسان و ادیبان وجه افتراقی برای هرکدام از این اصطلاحها در نظر گرفتهاند، گر چه تفکیک کامل و بی شبههی آنها از یکدیگر امکانپذ ری نیست. همهی این اصطلاحها در کل به آثاری گفته می شود که جنبهی خلاقانهی آنها بر جنبههای دیگرشان میچربد
طبق تحقیقات انجام شده افرادی که میتوانند خوب بنویسند ، اعتمادبه نفس بیشتری نسبت به سایر افراد دارند . این افراد معمولاً در زندگی شخصی و حرفهای خود موفقتر هستند . همچنین این افراد در متقاعد کردن دیگران تواناتر هستند
نوشتن یک روش بسیار پیچیدهی ابراز عقیده است که هماهنگی مجموعهای از تواناییهای دیداری-نوشتار ی، زبان شناختی و ادراکی را دربرمی گیرد. به دلیل این پیچیدگی، این روش یکی از عالیترین شکلهایارتباط است و معمولاً آخرین روشی است که فراگرفته میشود
متأسفانه در نظام آموزشی ما ، درس انشاء نیز مانند درس فارسی ، گرفتار این تصور نادرست است که دانش آموز زبان فارسی را به علت آنکه زبان مادری اوست میداند پس به آموزش اساسی برای نوشتن نیاز ندارد . به همین دلیل است که درس انشاء را با نوشتن انشاء آغاز میکنند
