بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزش براساس الگوی کلر بر میزان یادگیری مهارتی دانش آموزان درس علوم پایه چهارم دبستان صورت گرفت. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش نیمه آزمایشی و با استفاده از گروه کنترل ، آزمایش صورت گرفته است.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی ناحیه 2 شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 95-94 است که بنابر اعلام روابط عمومی آموزش و پرورش تعداد آنها 1500 نفر می باشد.
لذا با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 50 دانش آموز انتخاب گردید که در دو گروه50 نفری کنترل و آزمایش تقسیم بندی شدند.برای گردآوری داده ها از درس افزار و پرسشنامه محقق ساخته یادگیری و یادداری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS<21 و با استفاده از روش تحلیل کواریانس به بررسی فرضیات پژوهش پرداخته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش براساس الگوی کلر بر میزان یادگیری مهارتی دانش اموزان موثر است.
مقدمه
تحولات اخیر و پیشرفت جهان امروز را میتوان به جرأت به تعلیم و تربیت نسبت داد .امروزه فرایند یادگیری- یادداری از اساسی ترین موضوعات تعلیم و تربیت است که توجه متخصصان علوم تربیتی را به خود جلب کرده است. امروزه وقتی درباره تعلیم و تربیت صحبت میشود اصطلاحاتی نظیر یادگیری و یادداری نیز مطرح می شود.فرایند یادگیری می تواند یادگیرنده را در هر مکان و هر زمان به طور عمیق با فعالیت های آموزشی دیگر مرتبط و تجارب او را در این زمینه به به گونه ای بسیار موثر تقویت کند.
در رابطه با بحث یادگیری -یادداری نیز به عنوان اصل مهم پیشرفت دانش آموز مطرح می شود. یادگیری در همه موقعیتهای زندگی از جمله مدرسه و کلاس اتفاق میافتد. گرچه، یادگیری یک تغییر داخلی است ولی از تغییرات در رفتارهای قابل مشاهده، قابل استناد است و فرایندی است که یک ارگانیسم به وسیلهی آن، رفتارش را در نتیجهی یک تجربه، تغییر میدهد
مفهوم یادگیری را میتوان به صورتهای مختلف تعریف کرد؛ کسب دانش و اطلاعات، عادت های مختلف، مهارتهای متنوع و راههای گوناگون حل کردن مساله. همچنین، میتوان یادگیری را به عنوان فراگیری رفتارها و اعمال پسندیده، حتی به عنوان کسب رفتارها و اعمال مضر و ناپسند تعریف کرد. با این حال معروفترین تعریف از یادگیری به قرار زیر است: یادگیری، به فرآیند ایجاد تغییرات نسبتا پایدار در رفتاری که حاصل تجربه است، گفته میشود و نمیتوان آن را به حالتهای موقتی بدن، مانند آنچه بر اثر بیماری، خستگی یا مصرف داروها پدید میآید، نسبت داد
از سویی یادداری فرایندی است که به وسیله آن شخص مدت زمانی که فرد، مطلب یا مفهوم آموخته یا یاد داده شده را به یاد یا به خاطر می آورد. بخشی اطلاعات وارد شده به حافظه کوتاه مدت با اطلاعات یاد گفته شده قبلی ارتباط برقرار می کنند. و به حافظه بلند مدت انتقال می یابند این اطلاعات به صورت مواد سازمان یافته در می آیند که رای مدت طولانی در آنجا باقی می مانند و در صورت لزوم به حافظه کوتاه مدت بازگشت داده می شود و شخص بر اساس آنها پاسخ می دهد
بنابراین با توجه به فرایند یادگیری و یادداری می توان بیان داشت که امروزه آموزش مداوم به عنوان یک ضرورت در جهان مطرح است. بسیاری از کشورها در جستجوی آموزش های موثرتر جهت کاستن هزینه ها و پر کردن شکاف میان علم و عمل هستند. آموزش مداوم بخش تفکیک ناپذیری از فعالیت هر سازمان است و در طول چند دهه اخیر به صورتی چشمگیردر اکثر کشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفته است .رسیدن به اهداف سازمانی بستگی به توانمندی معلمان و در انجام وظایف محوله و انطباق با محیط تغییر دارد بنابراین در دوره ابتدایی تحصیلی دانشآموزان زیادی را می بینیم که تمایل دارند به بهانه های زیادی از ورود به کلاس درس طفره بروند.دوست دارند وقت خود را در محیط هایی غیر از کلاس درس سپری کنند.
این رفتارها نشان از فقدان انگیزش لازم برای یادگیری آن درس در نزد دانش آموزان می شود.به طور کلی از آنجا که انگیزش یکی از مهمترین عوامل در یادگیری انسان ها می باشد. آموزش و در نتیجه یادگیری علوم نیز از این قائده مستشنی نیست. باید تلاش کنیم تا انگیزش دانش آموزان را برای یادگیری افزایش دهیم.باید طوری آموزش را طراحی نماییم و از الگویی استفاده نماییم که انگیزش یادگیری در دانش آموزان را افزایش دهد.
انگیزش به عنوان محور اصلی این بخش یک تمایل شخصی برای دنبال کردن هدفی یا تکمیل یک تکلیف می باشد . انگیزش توسط رویدادهای بیرونی تحت تاثیر قرار گرفته و همچنین یادگیری و عملکرد را تحت الشعاع قرار می دهد، به همین خاطر طراحان آموزشی ، چگونگی انگیزش یادگیرندگان را مورد اهمیت قرار می دهند .برای ایجاد انگیزش الگوهای زیادی وجود دارند.بنابراین یکی از این الگوهای بسیار موثر و مشهور در زمینه ایجاد انگیزش یاددگیری دانش آموزان در این حیطه طراحی آموزشی انگیزشی کلر می باشد.جان کلر در سال 1983 الگوی طراحی آموزشی انگیزشی را مطرح کرد. هدف از اجرای آن ایجاد انگیزش در یادگیرندگان برای یادگیری بیشتر است.
این الگو چهار مرحله دارد. کلر معتقد است که اگر چهار عامل علاقه، ارتباط، اطمینان،و رضایت را در طراحی آموزشی بهکار گیریم موجب انگیزش در یادگیرندگان خواهد شد.به کار گیری این طرح در آموزش علوم نیز می تواند بسیاری از مشکلات از جمله کم علاقگی و افت تحصیلی دانش اموزان را در این درس کاهش دهد.
در تحقیقی کنعانی و اسکندری، - 1392 - تحت عنوان بررسی اجرای برنامه درسی با الگوی آموزشی انگیزشی کلر پرداختندنتایج این تحقیق نشان داد که هر چقدر محتوای آموزش با نیازها و تجربه های یادگیرنده ارتباط داشته باشد،انگیزش یادگیرنده هم برای یادگیری بیشتر می شود. بنابراین آموزش وپرورش هرکشورنقش مهمی در رفتارفردی واجتماعی افراد دارد.
از سویی با توجه به آنچه که ذکر شد و با توجه به اینکه مشکل یادگیری و یادداری از جمله مسائل مهمی می باشد که توجه به آن باعث پیشرفت و عدم توجه مسئولین آموزش و پرورش و خانواده ها به آن باعث عدم پیشرفت آن می شود و با توجه به اینکه هدف فعالیتهای آموزشی،رشدآگاهی وتوانایی های بالقوه انسان است در این پژوهش قصد داریم تا به بررسی الگوی انگیزشی کلر در میزان یادگیری و یادداری درس علوم چهارم دبستان به کارگیریم و ببینیم آیا به کارگیری این طرح بر یادگیری مهارت های ارتباطی در درس علوم موثر است یا خیر؟