بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر درمان به روش هومئوپاتی بر کاهش نشانگان اختلالات اضطرابی فوبیک در حیطه های هراس از حیوانات و خون انجام شده است. این تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون بود. ابتدا به همه بیماران پرسشنامه جدول زمینه یابی ترس نسخه سوم به منظور نمره گذاری میزان اختلال فوبیک در قالب پیش آزمون اجرا گردید و سپس از بین بیماران دارای نشانگان اختلالات اضطرابی فوبیک 20 نفر بصورت تصادفی ساده 10 - نفر آزمایشی و 10 نفر کنترل - انتخاب شد.
بعد از مداخلات درمانی به روش هومئوپاتی در گروه آزمایش و تجویز دارو نما در گروه کنترل بعد از 4 ماه اجرا دوباره اقدام به اجرای پرسشنامه مذکور از همان آزمودنی ها در گروه آزمایش و کنترل تحت عنوان پس آزمون شده تا نتایج این دو مرحله آزمون با همدیگر مورد مقایسه قرار گیرد.
تجزیه و تحلیل فرضیه ها با روش تحلیل کوواریانس و به منظور کنترل اثرات پیش آزمون متغیر تصادفی کمکی صورت گرفت.
بررسی دو فرضیه ارائه شده این پژوهش نشان داد که مصرف داروهای هومئوپاتی موجب شده آزمودنی های گروه آزمایشی کاهش نشانگان اختلالات اضطرابی فوبیک اعم از هراس از حیوانات و هراس از خون نشان دهند.
.1 مقدمه
طب هومئوپاتی 1 به عنوان یکی از روشهای درمانی طب مکمل2از قرن 18 به کمک ساموئل کریستین هانمن 3 برای درمان بیماریها در سطوح جسم و ذهن و روان به کار گرفته شد. روش درمانی هومیوپاتی یکی از محبوب ترین درمان ها است و به طور گسترده ای در اروپای غربی از جمله فرانسه، آلمان، هلند و انگلستان ، یونان ، روسیه و اوکراین استفاده می شود و همچنین در نقاط دیگر جهان، به ویژه در شبه قاره هند و امریکای لاتین محبوبیت پیدا کرده است و اخیرا در آمریکا رشد سریع داشته است
احساس سلامتی و ایمنی در استفاده از این روش عامل و انگیزه مهمی در انتخاب این روش درمانی است - شارپل و همکاران 5، . - 2003 بکار گیری وسیع هومئوپاتی در اختلال فوبیا6 و اضطراب7 و علاقه این بیماران به این روش درمانی نشانی از اثر بخشی این روش بر درمان این اختلال می باشد
از سویی پزشکی هومئوپاتی یک طب کل نگر با بیش از 200 سال سابقه برپایه مشابه درمانی8است که روشهای بسیار متنوعی جهت این ریشهیابی دارد. در حالت کلی بیماری میتواند علتی ویروسی و میکروبی داشته باشد، که در هر دو زمینه پزشکی هومئوپاتی کاربرد دارد. هومئوپاتی بیمار را با دارو های رقیق شده در حد یک در چند میلیون درمان می کند - کریستوفر،تون سند و فرریس9،. - 2013 مواد دارویی رقیق شده وقتی وارد بدن می شوند نیروی دفاعی طبیعی بدن را تحریک نموده و منجر به ترمیم بدن توسط خود نیروی دفاعی می گردند.
هومئوپاتی درمانی در جهت کمک به روانپزشکی1 و روان شناسی2 و روان درمانی3 است ولی این مطلب عمیقا مورد توجه قرار نگرفته و کمتر شناخته شده است. تاریخچه درمان هومئوپاتی و سبک مصاحبه و ارزیابی بیمار برای روانشناسان همخوانی داشته و در اغلب شیوه های روان شناسی وجود دارد
نکات قابل توجه زیادی بین مشاوره هومئوپاتی و رویکرد بیمار محور در روان شناسی به اثبات رسیده است، بعنوان مثال قبل از سال 1810 میلادی پزشک آلمانی بنیانگذار هومئوپاتی دکتر ساموئل کریستین هانمن توصیه نموده است که پزشک باید اجازه دهد تا بیمار تاریخچه ناراحتی های خود را بازگو کند. بستگان، شکایات و فتار او و هرچیزی در مورد او را که توجهشان را جلب کرده توضیح می دهند.
پزشک می بیند، می شنود و با دیگر حواسش آنچه را که در بیمار تغییر یافته و غیر عادی است مشاهده می کند. او همه مطالب از جمله توضیحات کلمه به کلمه بیمار و وابستگان را دقیقا یادداشت می کند. هروقت لازم باشد ساکت می ماند و بدون آنکه کلامشان را قطع کند تا آنجا که از موضوع بی جهت منحرف نشده باشند به توضیحات ادامه دهند.
رهنمود های هانمن در مورد مصاحبه از سال 1842 توسعه و پیشرفت روانشناسی را پیش بینی میکند. توجه به عناصر اساسی روان درمانی و تاریخچه خانوادگی بیماران و عواطف و ارتباط موثر بمنظور جستجو و شرکت فعال بیمار در درمان، طی سالهای 1831 الی 1835 بسیار حائز اهمیت بوده است - کریستوفر و همکاران، . - 2013 در زمان توسعه و پیشرفت هومئوپاتی وقتی طب غربی متوجه تاثیرات فیزیولوژیکی و درمانی آن می شود به وضع قوانین حقوقی سخت گیرانه جهت محدود نمودن هومئوپاتی روی می آورد .هانمن رویکردی اساسا متفاوت از طب رایج را از طریق مشاهده و آزمایش و پالایش 40 ساله انجام داد و به جایگاه درمان و توجه در سابقه دیرینه و زندگی بیمار پرداخت. توجه به ذهن و روان در هومئوپاتی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و ضمن درمان بیماریهای روانی در برخی از موارد بمنظور درمان بیماریهای جسمی نیز از علائم ذهن و روان استفاده می شود
1؛ - -1 بیان مسئله
فوبی ها ترس های نیرومند و غیرمنطقی از اشیا یا موقعیت های خاص هستند. این کلمه در اصل از فوبوس، خدای ترس یونانی اقتباس شده است که شکل آن روی ماسکهایی نقاشی می شد تا دشمنان را در نبرد بترسانند - روزنهان و سلیگمن5، . - 1385 آسیب-شناسان روانی نیز فوبی را نوعی اجتناب ناراحت کننده و ناشی از ترس می دانند - دیویدسون و همکاران6، . - 2000 در صورتی که ترس افراطی از بلندی، فضاهای بسته، مار به قدری ناراحت کننده باشد که منجر به آشفتگی در زندگی شخص شود می توان تشخیص فوبی را داد.
در این راستا بعضی از رایج ترین فوبیها عبارت اند از: فوبی از مکانهای بسته، آگورافوبی و فوبی از ارتفاعات، فوبی های غریب تری هم که از نامهای یونانی مشتق شده اند، یافت می شود: فوبی از نوشتن، فوبی از غلتیدن، فوبی از زنده به گور شدن، فوبی از انگلیس، فوبی از موشها، فوبی از واژه های شبه علمی. فوبیهای خاص عبارت از ترسهای ناموجهی هستند که در اثر حضور یا پیش بینی یک موضوع یا موقعیت خاص به وجود می آیند.
کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی چاپ چهارم7این گونه فوبیها را براساس منبع به چند نوع فرعی تقسیم بندی کرده است: خون، جراحت و تزریق و موقعیتها - فضاهای بسته - ، حیوانات و محیط طبیعی - ارتفاع یا آب - . این فوبیها غالباً با یکدیگر همایندی مرضی دارند. شیوع در طول زندگی برای این اختلال حدود 7 درصد در مردان و 16 درصد در زنان است. منبع ترس در فوبی خاص در بین فرهنگها متفاوت است. نوع دوم فوبی، فوبی اجتماعی است که عبارت است از ترس غیر منطقی و پایداری که معمولاً به خاطر دیگران به وجود می آید
بر همین اساس فوبی ها می توانندشدیدا توانکاه باشد، به قسمی که نرخ خود کشی در میان افراد مبتلا به این اختلال اساساً بالاتر از افراد مبتلا به سایر اختلالهای اضطرابی است. فرد مبتلا به فوبی اجتماعی معمولاً سعی می کند از موقعیت خاصی که در آن ممکن است از سوی دیگران مورد ارزیابی قرار گیرد، و نشانه هایی از اضطراب از خود بروز دهد یا با دستپاچگی رفتار کند، اجتناب ورزد. فوبی اجتماعی بسته به دامنه موقعیتهایی که ترس و اجتناب را می خوانند، می تواند اختصاصی یا فراگیر باشد. در نوع فراگیر، سن شروع اختلال پایین تر است، با اختلالهای دیگر نظیر افسردگی و سوء مصرف الکل و اختلالات شدیدتر همایندی مرضی دارد، و تخریب شدیدتری به وجود می آورد. در صورتی کهیمارب درمان موفقیت آمیزی نداشته باشد، این اختلال معمولاً رو به وخامت گذاشته و مزمن میشود
از طرفی اختلالهای وحشتزدگی1 به طور ناگهانی و پیش بینی ناپذیر روی می دهند و بسیار شدید هستند. نشانه های حملات وحشتزدگی می توانند وحشتناک باشند. حملات وحشتزدگی در اغلب موارد یک مرتبه و ناگهانی، در غیاب هر گونه محرک قابل شناسایی روی می دهند. همین ویژگی پیش بینی ناپذیری است که حملات وحشتزدگی را برای قربانیان آن بسیار اسرار آمیز و وحشتناک می کند در اختلال وحشتزدگی، فرد به ناگهان و بی دلیل دچار یک مجموعه نشانه آزار دهنده می شود
تنگی نفس، طپش قلب، حالت تهوع، درد سینه، احساس خفگی، سرگیجه، تعریق، رعشه، بیم شدید، وحشت و احساس مرگ قریب الوقوع. دگرسان بینی خود یعنی احساس حضور در خارج از کالبد و دگر شدن یا حتی مردن، ممکن است بیمار را به ستوه آورده و او را از پای در آورد. حملات وحشتزدگی ممکن است فراوان-شاید هفته ای یک بار رخ دهند. معمولاً چند دقیقه دوام می یابند و به ندرت چند ساعت طول می کشند، گاهی با موقعیتهای خاصی نظیر رانندگی کردن گره می خورند.
وقت این حملات پیوند تنگاتنگی با ماشه چکانهای موقعیتی پیدا می کنند به آنها حملات وحشتزدگی نشانه دار میگوییم. هنگامیکه میان یک ممحرک و یک حمله ارتباط وجود داشته باشد اما نه به صورت قوی، آن را حمله برخوردار از زمینه موقعیتی می نامیم. همچنین، حملات وحشتزدگی می توانند در حالتهایی نظیر آرمیدگی، خواب، یا در موقعیتهای پیش بینی نشده رخ دهند.
در این موارد به آنها حملات فاقد نشانه می گوییم. برای اختلال وحشتزدگی باید حملات مکرر فاقد نشانه و نگرانی از وقوع حملات در آینده حضور داشته باشد، اما حمله های وحشتزدگی در کسانی که ملاکهای اختلال وحشتزدگی را دریافت نمی کنند - سالانه 3 تا 5 درصد جمعیت عمومی - به طور نسبتاً رایج رخ می دهد و حضور حملات نشانه دار به احتمال زیاد بیانگر نوعی فوبی است. شیوع اختلال وحشتزدگی در طول زندگی حدود 2 درصد برای مردان و بیش از 5درصد برای زنان است. این اختلال معمولاً در سنین نوجوانی آغاز می شود و شروع آن توام با تجارب تنش زای زندگی است. میزان شیوع این حملات از فرهنگی و به فرهنگ دیگر متفاوت است. مثلاً در آفریقا حدود1 درصد از مردان و 6 درصد از زنان این تشخیص را می گیرند
از سویی آگورا فوبی در کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی چاپ چهارم3اختلال وحشتزدگی به صورت همراه با آگورافوبی یا بدون آن تشخیص داده می شود.آگورافوبی - که از واژه یونانی آگورا4به معنای بازار گرفته شده است - ، شامل آن دسته از ترسهایی است که در مکانهای عمومی ظاهر میگردد و فرد از آن می ترسد که در صورت درماندگی در این موقعیتها نتواند فرار کند یا کسی به یاری وی نشتابد، ترس از خرید کردن، ترس از ازدحام، ترس از سفر غالبا دیده می شود، بسیاری از بیماران مبتلا به آگورافوبی قادر به ترک منزل نیستند و یا فقط این کار را با پریشانی فراوان انجام می دهند، بیماران مبتلا به اختلال وحشتزدگی معمولا از موقعیتهایی که در آن ممکن است حملاتشان خطر ساز بوده یا احساس شرمندگی کنند، اجتناب می ورزند.
اگر این امتناع ورزیدن دامنه دار و فراگیر شود، نتیجه آن اختلال وحشتزدگی به همراه آگورافوبی خواهد بود. هر دو حالت اختلال وحشتزدگی نیز هستند، هر چند نه به آن تعدادی که تشخیص اختلال وحشتزدگی همراه با آگورافوبی و آگورافوبی فاقد سابقه اختلال وحشتزدگی، در زنان بسیار رایج تر است. بیش از 80 درصد بیمارانی که تشخیص سایر اختلالات اضطرابی را دریافت کرده اند، دچار حملات وحشتزدگی نیز هستند، هر چند نه به آن تعدادی که تشخیص اختلال وحشتزدگی را ایجاب کند
بر این اساس داروهای مورد استفاده در درمان اختلال هراس سه داروی آلپرازولام، سرترالین و پاروکستین سه داروی مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا6 هستند. البته درمانهای دارویی مختلفی برای درمان هراس وجود دارد
