بخشی از مقاله
چکیده
به یقین ادیان مختلف طی ادوار تاریخ به واسطه تاثیر بر نگرش انسان ها به محیط پیرامون خود ، بر عملکرد آنها نیز تاثیراتی داشته اند . متن پیش رو بررسی این تاثیرات بر ایجاد فضاهای سبز در تمدن های انسانی است . برای دست یابی به این تاثیرات در قدم اول شناخت ادیان مختلف و اعتقادات خاص آنها ضروری است . همچنین آشنایی با انواع سبک های فضای سبز در مناطق مختلف و مولفه های مهم آنها مورد توجه قرار گرفته است . با توجه به نوع جهان بینی ادیان و تاثیرات ذهنی آنها بر انسانها در ایجاد فضاهای دلخواه جهت تفریح و تفرج ، انواع مختلفی از سبک های طراحی فضای سبز پدید آمده است . به وضوح می توان دریافت که انسانها با تاثیر از عقاید ذهنی خود سعی بر ساختن محیط پیرامون خویش و مخصوصا ایجاد فضای سبز مطلوب داشته اند .
واژگان کلیدی: دین ، فلسفه ، طراحی فضای سبز
-1 مقدمه
با عنایت به فطری بودن پرستش ، انسان ها در زمان ها و مکان های مختلف در قالب ادیان خاص خود ، اقدام به پرستش و برگزاری آیین های ویژه خود نموده اند . نوع پرستش در نگرش انسان ها به محیط اطراف و همچنین تقابل آنها با محیط تاثیرات فراوانی داشته است . بسته به آموزه های دینی ، انسان ها برای ساخت تفریح گاههای ایده آل خود اقدام نموده اند و نتیجه این اقدامات بوجود آمدن باغهای قدیمی در نقاط مختلف جهان بوده است . طراحی این تفریح گاهها بسیار تحت تاثیر تفکر و فلسفه انسان ها بوده است . در این متن سعی شده است با بیان ویژگی های فلسفی ادیان مختلف و بیان شاخصه های سبک های طراحی فضای سبز ، ارتباط این دو با هم بررسی شود .
1 -2× باغهای ایرانی
مذهب : اهورامزدا به عنوان خدای خدایان ، تقابل اهورا الهه خیر و اهریمن الهه شر . مقدس بودن آب . توتمیسم : اعتقاد به هلول جد اعلای قبیله در اشیاء ،گیاهان و حیوانات و مقدس شمردن آنها و طلب خیر نمودن به واسطه آنها - کاشت درخت بالای قبور مردگان - . امرداد امشاسپندی فرشته نگهبان گیاهان و رستنیها - 1
پردیس ها :
• آب نماهای مستطیل - سمبل ایستادگی - و دایره - سمبل حرکت -
• دارای نهر میانی باغ بریا آبیاری همه درختان ، فواره و آب شره - اعتقاد به خدای خدایان - شکل - 1 -
• استفاده از خیابانهای مستقیم و قرینه سازی - تقابل -
• سنگ فرش خیابانها .
• استفاده از دختانی چون سرو - درخت اهورامزدا ، همیشه سبز و مقدس ، نماد جاودانگی - کاج - نماد رونق گرفتن کسب و محصول - بید ،انار ،انجیر و انگور - 2 -
• دخیل بستن به درختان - درخت انار در کنار آتشکده ها و امامزادگان - و کاشت درخت بر بالای قبور
2 -2× باغهای چینی _ ژاپنی
مذهب : تائو بستر ماسه ای رودخانه و هدایت انسان در بستر اعتقادات . لزوم رعایت اصول لی . اعتقاد به لزوم ریاضت جسم برای تعالی روح . تقدس سنگ . - 1 -
باغها :
• استفاده از بونزای - محدود کردن رشد شاخساره درخت به وسیله کم کردن فضای رشد ریشه و نگهداری درختان کهنسال به ابعاد کوچک درون گلدان - ریاضت شاخساره برای افزایش ارزش درخت - 2 -
• توپیاری - شکل دهی به درختان - رعایت اصول برای رشد درختان
• به کار بردن فانوس و نهر آب - مشخص کردن مسیر هدایت -
• ساخت آبگیر ،آبشار و نهرهای کوچک با پلهای محدب - 2 -
• باغچه های شنی با محوریت سنگ : سنگ بزرگ نماد کوه ،سنگ تیره با شکستگی نماد آتش ،سنگ کوچک و صاف و گرد نماد تپه و سنگ مستطیل و صیغلی نماد آب آرام . شکل - - 2
مجوعه مقالات همایش ملی فضای سبز و منظر پایدار
• استفاده از درخت ژینکو - فسیل زنده ، درخت مقدس در پرستشگاههای بودایی - انواع افرا - نماد استقلال - کاج - نماد عمر طولانی - پیچ گلیسین - گل عشق -
شكل - - 2 نمونه يك باغ ژاپني
3-2× باغهای مصری :
مذهب : اعتقاد به انسان گونه بودن خدایان . وجود فراعنه به عنوان مظهر پرستش ، اعتقاد به تقدس فراعنه ، لزوم مداوای فراعنه از مریضی ها و عمر جاودانه آنها - 1 -
باغها :
• درختان پابلند و محور سازی آنها - 2 -
• پرچین های همیشه سبز
• استفاده از گیاهان دارویی و انجیر - نماد تولید مثل -
• استفاده از مجسمه فراعنه - مظهر پرستش -
• وجود نهر های کم عمق
4 -2 پارکهای اروپایی :
مذهب : اعتقاد به بهشتی در همسایگی دنیا . خدایان شبه انسان . ساختن بهشت توسط انسان
پارکها :
• انگلیسی : کاشت تک درخت ،پرچین سازی ،چمن کاری - ایجاد زمین های سرسبز شبیه بهشت در دنیا - استفاده از جعبه های گل . شکل - 3 -
• ایتالیایی : ساخت تراس ، محوریت با مجسمه ها ،استفاده از سنگریزه و صدف برای تزیین . - 2 -
• فرانسوی : دارای نرده ، پله و حوض ، باغچه بندی شده ، به کار بردن خطوط منحنی