بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به افزایش جمعیت و آلودگی روزافزون محیط شهری، نقش حیاتی فضاهای سبز روز به روز بیشتر می شود. فضای سبز به عنوان یک فیلتر طبیعی از آلودگیهای محیطی می کاهد و تضمین گستره نسبی سلامت فردی و اجتماعی ساکنان شهر و آرامش محیط آن است. شهرداری شهر سقز به عنوان متولی فضای سبز شهری توجه خاصی بویژه در چند سال اخیر نسبت به توسعه کیفی و کمی فضای سبز این شهر دارد. بنابراین سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از خدمات فعلی در زمینه فضای سبز شهری به منظور ارتقاء سطح کیفی خدمات امری لازم و ضروری است. هدف اصلی از انجام این تحقیق سنجش میزان رضایت شهروندان از عملکرد شهرداری در زمینه فضای سبز شهری می باشد. در این مقاله رضایت یک متغییر وابسته و متغییر مستقل خدمات شهرداری در زمینه فضای سبز شهری است که کیفیت انجام آن تأثیر مستقیم بر کیفیت محیط شهر و از آن طریق بر میزان رضایت مردم می گذارد. روش گردآوری اطلاعات در این مقاله روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده و در تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و همچنین از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد سطح رضایت عمومی شهروندان از کیفیت فضای سبز شهری در شهر سقز از متوسط بیشتر است و نزدیک به %65 می باشد، اما از نظر ویژگیهای اجتماعی پاسخ دهندگان مانند جمعیت، سن، تحصیلات و میزان آگاهی از وظایف شهرداری تفاوت معناداری میان نظرات شهروندان وجود دارد.
واژههای کلیدی: کیفیت، فضای سبز شهری ، رضایتمندی ، سقز
مقدمه
» احساس رضایت شهروندان« از محیط شهر و خدماتی که شهرداری ارائه می دهد، عامل مهمی در جهت ایجاد انگیزه در مردم برای »مشارکت در توسعه شهری « و »بهبود کیفیت محل سکونت خویش« است. علاوه بر این، رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری موجب ترغیب آنان برای همکاری با نهادهای شهری در جهت انجام بهتر وظایف و ارائه خدمات در سطح شهر می شود. در حالی که نارضایتی از عملکرد نهادهای عمومی و احساس تبعیض در ارائه خدمات از سوی شهرداری در مناطق مختلف شهر موجب یأس، ناامیدی و عدم مسئولیت پذیری شهروندان می شود. ایجاد حس رضایت در شهروندان و مشارکت دادن آنان در اداره شهر نیازمند برنامه ریزی منظم و همه جانبه است که
1
مدیریت شهری را قادر می سازد با ارائه تصویری مطلوب از شهرداری و ایجاد تعاملی موثر، شهروندان را در عرصه فعالیتهای شهری امیدوار سازد. گام اول در این زمینه ، طراحی ساز و کار مناسب به منظور شناسایی و درک چگونگی نگرش مردم نسبت به عملکرد شهرداری و میزان رضایت آنان از ارائه خدمات شهری است.
به طور کلی، بررسی و سنجش عملکرد شهرداری و نحوه ارائه خدمات شهری از دو منظر عینی و ذهنی می تواند صورت گیرد. در منظر عینی، کیفیت ارائه خدمات شهری بر پایه سنجش آنها نسبت به معیارها و استانداردهایی صورت می گیرد که توسط مراجع مرتبط تنظیم می شود. اما در منظر ذهنی، احساس مردم و میزان رضایت بهره برداران از خدمات شهری، تعیین کننده کیفیت و چگونگی عملکرد ارائه دهندگان خدمات است.درباره نقاط قوت و ضعف این دو شیوه، نظرات مختلفی ارائه شده است، اما یکی از مزایای مهم رویکرد ذهنی، بی واسطه بودن سنجش ذهنیت استفاده کنندگان اصلی خدمات شهری است. علی رغم اهمیت سنجش رضایتمندی مردم از عملکرد سازمان ها و نهادهای عمومی و تاثیر آن بر ارتقای کیفیت ارائه خدمات عمومی و از آن طریق کیفیت زندگی به طور کلی، متأسفانه در ایران تاکنون توجه چندانی به این مسأله نشده و مطالعات زیادی در این زمینه صورت نگرفته است. در تحقیق حاضر، مدلی برای ارزیابی عملکرد شهرداری ها، طراحی شده و به طور نمونه در سطح شهر سقز اجرا شده است.
با سنجش و ارزیابی میزان رضایت ساکنان از عملکرد شهرداری محل سکونت خویش به این نکته پی برده شود که میزان رضایت مردم منطقه از عملکرد شهرداری و کیفیت فضای سبز چگونه است و این که تفاوت های موجود در سطح محلات (اقتصادی ، فرهنگی) چه تأثیری بر تفاوت نظرات شهروندان دارد.
در این بررسی مقایسه ای از میزان رضایتمندی از عملکرد شهرداری در محلاتی متفاوت از لحاظ اقتصادی، تأثیر عوامل مختلف سنی، جنسی و فرهنگی بر میزان نیز مورد نظر بوده است. در مقاله حاضر پس از معرفی روش تحقیق، بررسی رویکردها و روش های مختلف سنجش رضایت شهروندان از عملکرد شهرداری و نیز چند نمونه از تجارب عملی کشورهای دیگر در این زمینه صورت می گیرد. پس از آن مدل عملیاتی این تحقیق بر پایه یافته های نظری و همچنین مرور وظایف شهرداری ها در ایران و طبقه بندی آنها معرفی می شود و در انتها نیز تحلیل داده ها و یافته های تحقیق و نتیجه گیری نهایی ارائه خواهد شد.
