بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین کیفیت سود و مانده وجه نقد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این پژوهش کیفیت سود و وجه نقد مازاد به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده تا تاثیر آنها بر سطح وجه نقد نگه داری شده و ارزش وجه نقد نگهداری شده مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق حاضر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1391 بوده که حجم نمونه با توجه به روش غربالگری برابر با 110 شرکت می باشد.
در این تحقیق که از داده های تلفیقی و پانل - تابلویی - با اثرات ثابت استفاده شده ، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های شرکت ها با استفاده از رگرسیون چند متغیره در سطح اطمینان %95 نشان می دهد شرکت های باکیفیت سود پایین - بالا - وجه نقد بیشتری - کمتری - نگهداری می کنند. از سوی دیگر این نتایج نشان می دهد کیفیت سود پایین تاثیر منفی - معکوس - بر ارزش وجه نقد نگهداری شده شرکت ها دارد.
.1 مقدمه
وجه نقد از منابع مهم و حیاتی هر واحد اقتصادی است. ایجاد توازن بین وجوه نقد موجود و نیازهای نقدی یکی از مهمترین عوامل سلامت اقتصادی واحدهای تجاری و تداوم فعالیت آنهاست. در بسیاری از تصمیمات مالی ، الگوهای ارزشگذاری اوراق بهادار ،روشهای ارزیابی طرحهای سرمایه ای و غیره ، جریانهای نقدی نقشی محوری دارد.
به باور مودیلیانی و میلر بر اساس فرضیه بازارهای کامل، شرکتها می توانند با مراجعه به بازارهای سرمایه به آسانی و با کمترین هزینه، پروژه های سرمایه گذاری خود را تأمین مالی کنند به عبارت دیگر، شرکتها می توانند به آسانی منابع داخلی و خارجی را با هم جایگزین نمایند و هیچ هزینه اضافی از این بابت نمی پردازند ؛ لذا مانده وجه نقد ، موضوعی نامربوط تلقی می شود و تصمیمات در مورد وجه نقد مستقل از وضعیت مالی شرکت خواهد بود
واقعیت این است که در بازارهای ناقص، نمی توان به راحتی منابع داخلی و خارجی را جایگزین یکدیگر در نظر گرفت؛ زیرا برای تأمین مالی خارج از شرکت باید هزینه اضافی پرداخت و این هزینه به دلیل عدم تقارن اطلاعاتی افزایش می یابد
از سوی دیگر سود یکی از اساسیترین عناصر صورتهای مالی است که همواره مورد توجه قرار گرفته است و از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی تداوم فعالیت، کارآیی و بازنگری ساختار قراردادهای نمایندگان واحد اقتصادی یاد میشود. شواهد نشان داده است که سود حسابداری شاخص خوبی برای بازدههای سهام و پیش بینی جریانهای نقدی آینده است، اما به دلیل استفاده از محدودیت- های محافظهکاری و اهمیت در تعیین سود حسابداری، برخی از تحلیلگران به این نتیجه رسیدند که سود اقتصادی نسبت به سود حسابداری، شاخص بهتری برای پیشبینی جریانهای نقدی آینده است. سود اقتصادی نیز اولین بار توسط آدام اسمیت تعریف شد
سپس این تعریف توسط هیکس - 1939 - بسط داده شد. او سود را مبلغی تعریف کرد که شخص میتواند طی یک دوره مصرف کند و در آخر دوره دارای همان رفاهی باشد که در اول دوره داشته است.نظریه کیفیت سود برای اولین بار توسط تحلیلگران مالی کارگزاران بورس مطرح شد، زیرا آنان احساس میکردند سود گزارش شده قدرت سود را آن چنان که در ذهن مجسم میشود نشان نمیدهد. آنان دریافتند که پیشبینی سودهای آینده بر مبنای نتایج گزارش شده، کار مشکلی است.
افزون بر این، تحلیلگران فهمیدند که تجزیه و تحلیل صورتهای مالی شرکتها به دلیل نقاط ضعف متعدد در اندازهگیری اطلاعات حسابداری کار مشکلی میباشد. سوال اساسی این است که چرا تحلیلگران مالی در ارزیابی خود از سود خالص گزارش شده و یا سود هر سهم شرکت - بدون تعدیل - استفاده نمیکنند و جانب احتیاط را رعایت می نمایند. پاسخ این است که در تعیین ارزش شرکت نه تنها به کمیت سود، بلکه باید به کیفیت آن نیز توجه شود.
منظور از کیفیت سود، زمینه بالقوهی رشد سود و میزان احتمال تحقق سودهای آتی است. به بیان دیگر، ارزش یک سهم تنها به سود هر سهم سال جاری شرکت بستگی ندارد بلکه به انتظار از آینده شرکت و قدرت سود آوری سالهای آینده و ضریب اطمینان نسبت به آن بستگی دارد. با توجه به مطالب فوق مساله اصلی این تحقیق بررسی تاثیر کیفیت سود و سطح نگهداری وجه نقد بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد
.2 پیشینه ی تحقیق
ین و میائو - 2011 - 2 به شواهدی دست یافتند که ارتباط مستقیم بین وضعیت پرداخت سود تقسیمی و کیفیت سود را تأیید می نماید .یافته های این تحقیق نشان میدهد در شرکتهایی که سود تقسیم میکنند، از اقلام تعهدی اختیاری کمتری استفاده میشود، جریانهای نقدی آنها نوسان کمتری دارد و سود گزارش شده، از ارزش مربوط بودن بالاتری برخوردار است .همچنین این ارتباط مثبت بین وضعیت پرداخت سود تقسیمی و کیفیت سود برای شرکتهایی که سود بیشتری پرداخت میکنند قوی تر و برای شرکتهایی که سود کمتری پرداخت میکنند ضعیف تر است.
پن من و یهودا - 2009 - 3 اقدام به بررسی تاثیر واکنش بازار بر جریان نقد آزاد نمودند. نتایج نشان داد، بازار سرمایه، سود گزارش شده شرکت ها را به صورت مثبتی قیمت گذاری می کند، به گونه ای که هر چه کیفیت سود شرکت ها بالاتر باشد، قیمت سهام آن نیز بیشتر ارزش گذاری می شود.
خدادادی و همکاران - 1392 - عوامل موثر بر ارزش گذاری جریان نقد آزاد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی نمودند. نتایج تحقیق نشان داد، جریان نقد آزاد شرکت هایی که فرصت رشد بیشتری دارند، بیشتر از جریان نقد آزاد سایر شرکت ها ارزش گذاری می شود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد، که جریان نقد آزاد شرکت هایی که درصد مالکیت مدیریت بیشتر و اهرم مالی بالاتری دارند کمتر از جریان نقد آزاد سایر شرکت ها ارزش گذاری می شود.