بخشی از مقاله
چکیده :
کبد یا جگریکی ازمهمترین غدد بدن است که در فعالیتهای سوخت وسازی مانندگوارش نقش دارد. تمام خون دستگاه گوارش توسط سیاهرگی به نام باب جمع آوری و وارد کبد می شود وتمام مواد جذبی لوله گوارش از کبد عبورمی کند .کبد از نمکهای صفراوی برای هضم وجذب چربی و ویتامینهای محلول درآن استفاده می کند . علاوه بر آن به دام انداختن سموم بدن وتصفیه آنها و تبدیل به مواد بی ضرر ، متابولیسم کربوهیدرات ، پروتئین و چربی، شرکت درخون سازی پس از تولد، فراهمی انرژی هنگام نیاز، تبدیل آمونیاک به اوره ذخیره آهن به صورت فریتین ، حفظ غلظت طبیعی گلوکز خون - عملکرد بافری - وغیره می باشد. افزایش آنزیم های کبدی می تواند نشانه التهاب باشد ،سلولهای ملتهب یا آسیب دیده پیش ازحد طبیعی مواد شیمیایی واردخون می کنندکه باعث افزایش دو آنزیم آلانین ترانس آمیناز ALT - یا - SGPT واسپارتات ترانس آمیناز - AST یا - SGOT شده که طی یک آزمایش معمولی پدیدار می شود . ALT دربافت کبد وکلیه وبه مقدار کمتری درعضله قلبی وعضلات دیگر بدن و AST دربسیاری از سلولهای بدن به ویژه قلب و کبد وبه مقدارکمتری درکلیه وعضلات وجوددارد. این آنزیمها در اثر آسیب عضلانی وفعالیت شدید افزایش می یابند که دراکثر موارد میزان افزایش ALT به AST بیشتر می باشد - ورزش شدید به خصوص ورزشهای قدرتی باعث افزایش ALT تا میزان %50 میشود. - .
هدف : هدف ازپژوهش فوق بررسی اثر مکمل چای سبز بر دو آنزیم ALT و AST شاخصهای التهابی کبد بعد از دو جلسه تمرینات تناوبی شدید بر روی فوتبالیستهای حرفه ای بود .
روش شناسی : این پژوهش به صورت کاربردی ونیمه تجربی بود . شرکت کنندگان مردان بازیکن فوتبال از تیم گل گهر سیرجان بودند. . بدین منظور 16نفر - سن23,25 2,31 سال، وزن 68,50 5,42 کیلوگرم، ارتفاع 175,00 12,24 سانتی متر - و با هماهنگی کامل با باشگاه و کادر مربی و دسترس بودن به صورت آگاهانه وداوطلبانه و در دردوگروه انتخاب شدند. .آزمون دردونوبت انجام شد.درهر نوبت 5 دقیقه قبل وبعد و24 ساعت بعد از آزمون ازبازیکنان خون گرفته شد . بعداز 14روز با همین شرایط بااین تفاوت به گروهی که دارونما گرفته بودند اینبار مکمل چای سبزداده شد. تجزیه و تحلیل داده های آماری با استفاده از آزمون t همبسته برای تعیین تفاوت بین گروهی انجامشد .کلیه عملیات آماری توسط نرم افزار SPSS وسطح معنی داری - 0/05 - برای تمام محاسبات در نظر گرفته شد .
یافته ها : نتایج آماری نشان دهنده تفاوت معنادار بین گروه مکمل و دارو نما بود. بر همین اساس آنزیم S.G.O.T در گروه مکمل بلافاصله و 24 ساعت پس از فعالیت به صورت معناداری از گروه دارونما پایینتر بود . - p 0/02 - نتایج در آزمون S.G.P.T نشان دادکه گروه مکمل تنها بلافاصله پس ازفعالیت ازمیزان کمتری درمقایسه باگروه دارونما برخوردار بود - p 0.03 - و در مقادیر 24 ساعت پس از فعالیت هیچگونه تفاوت معناداری مشاهده نشد.
تتیجه گیری: با توجه به معنی دار بودن نتایج پژوهش به نظر می رسد چای سبز موجب پاسخ کمتر شاخصهای التهابی بعد از تمرینات شدید می شود. البته برای حصول نتیجه بهترمطالعات بیشتری در این زمینه لازم است .
واژگان کلیدی : انزیمهای کبدی ، تمرینات تناوبی شدید ، مکمل چای سبز
مقدمه
بنا برتلاش محققان علوم ورزشی ارائه یافته های جدید برمبنای تحقیقات انجام شده برای تامین اهداف تربیت بدنی یعنی سلامتی ونشاط است . ازاین رو تحقیقات گستردهای در زمینه شناخت مکانیسم بروزآسیب ها وشیوه های درمانی موثرجهت کاهش هزینه های درمانی ، بهینه کردن عملکرد ورزشکاران وارتقای سطح سلامتی انسانها انجام می شود . - 1 - انجام فعالیتهای ورزشی براندامهای داخلی مانند قلب ، کبد وکلیه تاثیرگزار است .کبد دربسیاری از فرآیندهای اساسی فیزیولوژیک ازجمله تنظیم قند، سنتز پروتئین ولیپیدهای پلاسما ونیز سنتز وترشح اسیدهای صفراوی و ذخیره ویتامینهای - A،D،E، - B 12 , K نقش محوری دارد - . - 2 برخی گزارشها تاثیرورزش برکبد که بزرگترین ارگان داخلی بدن محسوب می شود را بررسی کرده اند - 3و. - 4 باتوجه به نقش واهمیت کبد درتعامل ویژگی های هورمونی ومتابولیکی با استفاده از آنزیمهای مختلف هنگام استراحت وتمرین وبازسازی منابع انرژی درمرحله بازیافت فعالیتهای ورزشی مطالعه این اندام اهمیت انکار ناپذیری دارد . - 5 - یکی ازآسیبهایی که خستگی تمرینی به همراه دارد، آسیبهای حاد کبد می باشد که باعث افزایش آنزیم های اسپارتات امینوترانسفراز - - AST وآلانین امینوترانسفراز - - ALT می باشد. پژوهشها نشان داده اند که بهتری شاخصها برای ارزیابی وضعیت کبد AST وALT می باشند - . - 6
فعالیت این آنزیمهای کبدی پلاسما تحت تاثیر مدت، شدت، نوع وشیوه تمرین ورزشی تغییر می کند - 7و. - 8 با آسیب عضلانی این آنزیمها که درتارهای عضلانی قرار دارند درخون افزایش می یابند . - 9 - بنابراین تغییر غلظت این آنزیمها می تواند به علت ایجاد آسیب عضلانی باشد. فعالیت آنزیمهای کبدی تحت تاثیرفعالیتهای شدید تشدید می شود و به احتمال زیاد موجب آسیب غشای سلولی می گردد ودر اثرآسیب رهایی آنزیمها به درون جریان خون زیاد می شود - . - 11 درخصوص تمرینات شدید میتوان مطالعات کینوشیتا وهمکاران - 2003 - ذکر کرد - - 12 .همچنین گاینی وهمکاران 2013در بررسی اثر یک جلسه HIIT براسترس اکسیداتیو بازیکنان حرفه ای فوتبال افزایش شاخصهای استرس را مشاهده کردند. - . - 13 با وجود مشاهده اثرات فوق پس از تمرینات بدنی شدید محققین پزشکی ورزشی همواره درصدد بوده اند آسیبهای احتمالی به اندامها نظیرکلیه وکبد وعضلات را به حداقل برسانند . یکی از این راهها تجویز مکملهای آنتی اکسیدانی با استفاده ازمکملهایی مانند ویتامینها ،پلی فنلها و فلانوییدها به ورزشکاران است تا بتوانند توانایی آنتی اکسیدانی خود را حفظ کنند - - 13
دربین نوشیدنیهای غنی از فلانوییدها ، چای سبز یکی از رایجترین آنهاست که قدرت انتی اکسیدانی100 برابر ویتامین سی و25 برابرویتامین ایی دارد . - 14 - چای سبز به صورت گسترده ودر مقادیر بالا برای قرنها در بسیاری جوامع آسیایی به عنوان یک ماده سلامت بخش مورد استفاده قرار می گرفته است . ترکیبات مهم موجود در چای سبز شامل ترکیبات پلی فنولیک می باشد که کاتچین نامیده می شود مسئول بسیاری از تاًثیرات درمانی مفید در چای سبز می باشد - . - 15 درمطالعه ای jowoko وهمکارانشان دادند که عصاره چای سبز از طریق افزایش TAC - ظرفیت آنتی اکسیدانی تام - استرس اکسیداتیو ناشی از تمرین قدرتی باشدت 60درصد 1RM راکاهش می دهد - . - 16 این درحالی است که نتایج موریلاز رویز وهمکاران در بررسی 2دوره تمرین هوازی وقدرتی زیر بیشینه به همراه مصرف مکمل پلی فنول حاکی از افزایش پراکسیداسیون لیپیدی و عدم تغییر معنی داردر مقادیرTAC بود . - 17 - همچنین نتایج یافته های ویتالا وهمکاران این بود که 2هقته مصرف مکمل آنتی اکسیدانی تاثیری بر کاهش پراکسیداسیون لیپیدی ندارد . - 18 - این پژوهش در پی آن است که با استفاده از نتایج آن بتوان به مربیان وورزشکاران کمک کرد تا از آسیبهای کبدی ناشی از تمرینات شدید مصون بمانند . با توجه به عملکردهای مهم ومختلف کبد بررسی پاسخهای آن به فعالیت ورزشی بسیار مهم است وجود یافته های متناقض که به اهم آنها دربالا اشاره شد، این نیاز را ایجاب می کند که تدابیری برای به حداقل رساندن آسیبها اتخاذگردد . تحقیق حاضربررسی تاثیر عصاره چای سبز بر شاخص های آسیب های کبدی ناشی از فعالیت شدید ورزشی در ورزشکاران حرفه ای بود .
روش پژوهش
این پژوهش به صورت نیمه تجربی وکاربردی بود جامعه آماری بازیگنان تیم فوتبال گل گهرشهر سیرجان بودند. . بدین منظور 16نفر - سن23,25 2,31 سال، وزن 68,50 5,42 کیلوگرم، ارتفاع 175,00 12,24 سانتی متر - و با هماهنگی کامل با باشگاه و کادر مربی و دسترس بودن به صورت آگاهانه وداوطلبانه و در دردوگروه انتخاب شدند. شرکت کنندگان به شرط نداشتن بیماری های قلبی عروقی، اختلالات خونی وارثی و مشکلات تنفسی تاکنون و عدم استفاده از هیچگونه دارو و مکمل خاصی گزینش شدند . یک هفته قبل ازانجام آزمون ویژگیهای تن سنجی شامل قد،وزن وشاخص توده بدن مورد بررسی قرار گرفت . اندازه گیری وزن با ترازوی دیجیتال BEURER ساخت آلمان بادقت 0/001 کیلوگرم ، قدسنج دیواری ازکمپانی SECA بادقت 0/1 سانتیمتر ، ابزارخون گیری شامل الکل ، سرنگ ، سوزن استریل یکبارمصرف ولوله آزمایش برای نگه داری نمونه های خونی ، دستگاه الایزا برای اندازه گیری سطوح پروتئین پلاسماو دستگاه سانتریفیوزمدل BEHDAD ایران جهت جداسازی سرم وهماتوکریت خون انجام پذیرفت .
اندازه گیری VO2max از طریق تست میدان yo-yo خاص بازیکنان فوتبال - هدف ازاجرا دویدن - یک مسافت معین به صورت رفت وبرگشت توسط بازیکنان به طور کامل وتا سرحد تواتایی و واماندگی وبا آهنگی که ازطریق سیگنالها وعلائم صوتی ارسال می شودو تاجایی ادامه می یابد که فوتبالیست درگام آخرتوانایی اجرای فعالیت راندارد - وتوان بی هوازی با استفاده از آزمون RAST برآورد شد - . - 19 قرص های چای سبز ازشرکت داروسازی گیاه اسانس گرگان بامجوز بهداشتی TRC-122818075I0 تهیه گردید. دارونما شامل کپسولهایی حاوی آرد گندم بوداده که شکل ظاهری آن شبیه کپسولهای عصاره چای سبزبود. صبح روزآزمون بازیکنان درساعت7/30 دقیقه صبحانه رادررستوران باشگاه که شامل200گرم نان ،50گرم کره گیاهی،50گرم مرباوچای صرف کردند.بعداز1/5 ساعت استراحت به یک گروه مکمل چای سبزوبه دیگریدارونما داده شد . گرم کردن رابه صورت دویدن آهسته وحرکات کششی انجام دادند. پروتکل تمرینی مبتنی بر4ست یک دقیقه ای بودکه درفاصله 50متر رفت Type equation here.وبرگشت با شدت بالاتر از 90درصدVO2max با2دقیقه استراحت بین هر فعالیت باشدت کم - 50 تا - 60 درصد VO2max صورت گرفت که درکل شامل 4دقیقه فعالیت و8دقیقه استراحت فعال بود . تمرینات درهردوگروه یکسان بود . این آزمون درفاصله 14روز انجام شد - چای سبزدرفاصله7-14روز washout می شود. - .آزمون دردونوبت انجام شد.
درهر نوبت 5 دقیقه قبل وبعد و24 ساعت بعد از آزمون ازبازیکنان خون گرفته شد . بعداز 14روز با همین شرایط بااین تفاوت به گروهی که دارونما گرفته بودند اینبار مکمل چای سبزداده شد - . - cunter Balance برای به حداقل رساندن تاثیر متغیرمداخله مکمل دهی به صورت Double Blind انجام گرفت . سه نمونه خون درفرم نشسته 5دقیقه قبل و24 ساعت بعدازپروتکل تمرینی گرفته شد نمونه خون بلافاصله به لوله های حاوی ماده انعقاد EDTA ریخته شد و سپس 2000-1000دوردردقیقه به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شدند. داده های آماری جمع آوری وبا استفاده از نرم افزارSPSS16 مورد تجزیه وتحلیل آماری قرارگرفت . برای تعیین طبیعی بودن داده ها آزمون کولموگروف - اسمیرنوف وآزمون پارامتریک استفاده شد . جهت تعیین تغییرات بین گروهی از t-text استفاده شد برای همه آزمونهای آماری سطح معنی داری 0/005 ∝ در نظر گرفته شد .
یافته ها
با توجه به نتایج آماری تفاوت معناداری بین گروه مکمل و دارو نما وجود دارد. بر همین اساس آنزیم AST در گروه مکمل بلافاصله و 24 ساعت پس از فعالیت به صورت معناداری از گروه دارونما پایینتر بود . - p 0 .05 - نتایج در آزمون ALT نشان داد که گروه مکمل تنها در زمان بلافاصله پس از فعالیت از میزان کمتری در مقایسه با گروه دارونما برخوردار بود - p 0.05 - و در مقادیر 24 ساعت پس از فعالیت هیچگونه تفاوت معناداری مشاهده نشد.
