بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی با نانو کودهای آهن، کلسیم و روی بر صفات زراعی ذرت در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج در سال زراعی 92-93 بر روی ذرت رقم ماکسیما آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا گذشته شد. محلول پاشی در چهار سطح شاهد - بدون محلول پاشی - ، نانو کود آهن، نانو کود کلسیم و نانو کود روی تعیین شد.
نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در بین تیمارهای محلول پاشی شده مورد بررسی، تیمار نانو کود آهن به دلیل برخورداری از بیشترین ارتفاع بوته، کلروفیل برگ، وزن خشک برگ و وزن علوفه خشک از بیشترین عملکرد اقتصادی برخوردار گردید. در مقایسه میانگین بیشترین کلروفیل برگ در بین تیمارهای محلول پاشی شده مربوط به تیمار محلول پاشی با نانو کود آهن و کمترین آن مربوط به تیمار محلول پاشی با نانو کود کلسیم میباشد.
مقدمه
ذرت یکی از مهم ترین منابع غذایی برای انسان است و به عنوان یک گیاه c4 در طول دوره رشد، مواد غذایی زیادی از خاک جذب میکند. موضوعی که نادیده گرفته میشود کارایی عناصر در شرایط متفاوت خاک است از طرفی تحت وضعیت نامطلوب خاکهای ایران مثل pH بالا، کمبود ماده آلی، کربنات کلسیم نسبتا زیاد و مصرف بیش از حد کودهای فسفره قابلیت جذب عناصر کاهش مییابد. امروزه روش استفاده عناصر در دنیا استفاده خاکی است اما این روش زیاد مفید نبوده است. روش دیگر استفاده برگی است که تغذیه را بهبود میبخشد و آلودگی محیطی را کاهش میدهد. استفاده برگی یک عنصر میتواند جذب ریشه ای آن عنصر یا عناصر دیگر را از طریق رشد ریشه و افزایش جذب عناصر غذایی بهبود بخشد و احتمالا 6 تا 20 برابر، بسته به بافت خاک مفیدتر از استفاده خاکی است
استفاده از کودهای شیمیایی و آلی امروزه به عنوان جز تفکیک ناپذیر کشاورزی هستند که از معایب آن میتوان به شستشوی خاک و تاثیر بر ساختمان خاک در طولانی مدت اشاره کرد.هم اکنون نانو تکنولوژی با ارائه ی نانو کودها جهت مرتفع کردن این مشکلات به وجود آمده است. از مزایای استفاده از این نانو کودها میتوان به مواردی چون قیمت کم، تاثیر بالا، قابلیت حل پذیری مناسب و کنترل پذیری بیشتر اشاره نمود
مواد و روشها
این آزمایش در سال زراعی 93-92 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج واقع در کیلومتر 10 جاده سنندج-کرمانشاه با عرض جغرافیایی 35 درجه شمالی و طول جغرافیایی 46 درجه شرقی و با 1393 متر ارتفاع از سطح دریا اجرا گردید. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا گذشته شد. در این بررسی از بذر ذرت رقم ماکسیما استفاده گردید که گروه زودرس محسوب میگردد و طول دوره رویش آن 95-90 روز میباشد. میزان بذور مصرفی در این آزمایش تقریبا 1 کیلوگرم - تعداد بذور مصرفی روی هر خط کاشت 10عدد و در کل مساحت مزرعه 1920 عدد - در نظر گرفته شد.
محلول پاشی در چهار سطح شاهد - بدون پرایمینگ - ، نانو کود آهن، نانو کود کلسیم و نانو کود روی تعیین شد که در دو مرحله قبل و بعد از گلدهی با غلظت 2 به - 1گرم به لیتر - انجام گرفت. صفات اندازه گیری شده در این آزمایش ارتفاع بوته، کلرفیل برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن علوفه خشک در نظر گرفته شد. برای مقایسه میانگینها از آزمون چند دامنه ای دانکن استفاده شد. برای انجام محاسبات آماری از نرم افزار آماری SAS و برای رسم نمودارها از نرم افزار EXCEL استفاده گردید.
نتایج
همانگونه که در نمودار 1 مشاهده میگردد در مقایسه میانگین بین تیمارهای مختلف محلولپاشی مورد بررسی، بیشترین و کمترین تاثیر به ترتیب مربوط به تیمار محلول پاشی با نانو کود آهن و تیمار شاهد - بدون محلول پاشی - میباشد.
نمودار 1 ارتفاع بوته در سطوح مختلف محلول پاشی
با توجه به نمودار 2 در مقایسه میانگین بیشترین کلروفیل برگ در بین تیمارهای محلول پاشی شده مربوط به تیمار محلول پاشی با نانو کود آهن و کمترین آن مربوط به تیمار محلول پاشی با نانو کود کلسیم میباشد.
نمودار 2 میزان کلروفیل برگ در سطوح مختلف محلول پاشی
مقایسه میانگین اثر تیمارهای محلول پاشی شده بر صفت وزن خشک برگ در نمودار 3 نشان داد که بیشترین وزن خشک برگ به تیمار محلول پاشی با نانو کود آهن و کمترین وزن خشک برگ به تیمار محلول پاشی با نانو کود کلسیم متعلق میباشد.
نمودار 3 وزن خشک برگ در سطوح مختلف محلول پاشی
مقایسه میانگین اثر تیمارهای محلول پاشی شده بر صفت وزن خشک ساقه در نمودار 4 نشان داد که بیشترین وزن خشک ساقه به تیمار محلول پاشی با نانو کود روی و کمترین وزن خشک ساقه به تیمار محلول پاشی با نانو کود کلسیم متعلق میباشد.
