بخشی از مقاله
چکیده:
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی چهار سطح کود روي و بر روي خصوصیات کمی ذرت، آزمایشی با 16 تیمار به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه سرپلذهاب انجام شد. نتایج نشان داد، اثر عاملهاي روي و بر براي صفات قطر ساقه، تعداد دانه در هر ردیف بلال، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه داراي اختلاف معنیداري در سطح احتمال یک درصد بودند. با افزایش مقدار مصرف عنصر روي شاخص سطح برگ، تعداد دانه در هر ردیف بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه افزایش یافتند. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به تیمارهاي صZn و کZn به ترتیب با 9/560 و 8 تن در هکتار تعلق داشت. تیمار لن در مقایسه با سایر سطوح مصرف کود بر، روي صفات سطح برگ با 3/89 میلیمتر مربع، عمق دانه با 11/67 میلیمتر، تعداد دانه در ردیف با 41 دانه و عملکرد دانه با 9/43 تن در هکتار بیشترین تاثیر را نشان داد. برهمکنش سطوح روي و بر براي عملکرد و اجزاي عملکرد نشان داد، تیمار لن×صZn براي کلیه صفات از جمله عملکرد دانه با 10/93 تن در هکتار برتر بود.
مقدمه
خاكهاي زراعی کشور ایران فقیر از مواد آلی بوده و در تمام مناطق خشک و نیمه خشک خاكها آهکی هستند. دراین شرایط عدم تعادل عناصر غذایی در خاك بر رشد و نمو گیاهان زراعی تاثیر منفی میگذارد. به منظور رشد مطلوب گیاه و افزایش عملکرد باید از عناصر ریز مغذي و بویژه روي و آهن به صورت محلولپاشی در مزارع ذرت استفاده شود . - 4 - افزایش عنصر روي در خاك علاوه بر حل مشکل کمبود آن در خاك، روي رشد گیاه و کمیت محصول نیز تاثیر مثبت دارد . - 5 - البدوي و محسن - 20111 - گزارش نمودند مصرف عنصر روي در خاك تاثیر زیادي در افزایش عملکرد ذرت دارد . - 1 - نیاز غذایی گیاه ذرت بویژه به عنصر روي زیاد است . - 2 - بر یکی از عناصر ضروري در گیاه میباشد. از طرفی غلظت بیش از نیاز آن در گیاه باعث ایجاد مسمومیت میگردد و مقدار باروري و تلقیح ذرت را کاهش میدهد . - 3 - با توجه به اهمیت محلولپاشی عناصر کم مصرف روي و بر در افزایش عملکرد و کیفیت محصول ذرت، در این پژوهش تلاش شد اثر سطوح مختلف عناصر روي و بر روي خواص کمی و کیفی محصول دانهي ذرت به صورت دقیق بررسی شود.
مواد و روشها
به منظور بررسی تأثیر دوبار محلول پاشی عناصر روي و بر با توجه به جدول 1 - در مرحله7-8 برگی و قبل از ظهور گل تاجی - روي خصوصیات کمی ذرت دانهاي، آزمایشی با 16 تیمار به روش فا کتوریل در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول محلول کود روي در چهار سطح صفر، 0/7، 1/4 و 2/1 کیلوگرم در هکتار و عامل دوم محلول کود بر در چهار سطح : صفر، 0/3، 0/6 و 0/9 کیلوگرم در هکتار بودند. هر کرت شامل، شش ردیف کاشت ذرت با فاصله 75 سانتیمتر و فاصله بوته روي ردیف 20 سانتیمتر - تراکم 76 هزار بوته در هکتار - به طول 6/5 متر بود. صفات اندازه گیري شده شامل شاخص سطح برگ،عمق دانه، تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. دادههاي خام با استفاده از نرم افزار هس1A1حق مورد تجزیه قرار گرفته و میانگینها با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد مقایسه شدند.
نتایج و بحث
تجزیه واریانس صفات نشان داد اثر عاملهاي روي و بر براي صفات تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه داراي اختلاف معنیداري در سطح احتمال یک بودند. برهمکنش عناصر نیز براي صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و براي صفت شاخص سطح برگ در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. - جدول. - 2 مقایسه میانگین تیمارها نشان داد با افزایش مقدار مصرف عنصر روي مقدار شاخص سطح برگ، تعداد دانه در هر ردیف بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه افزایش یافت. بیشترین و کمترین مقدار سطح برگ، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه به تیمارهاي خغظ و ذغظ به ترتیب با 3/95 و 3/31 میلیمترمربع، 39/6 و 34/8 دانه و 9/560 و 8 تن در هکتار تعلق داشت