بخشی از مقاله
چکیده
کارشناسان معتقدندآموزش الکترونیکی، امروزه از جدیدترین، مؤثرترین و مطمئن ترین روش ها در توسعه آموزش های فردی و سازمانی است. هدف از انجام این پژوهش چگونگی اثر گذاری هوشمندسازی مدارس بر یادگیری دانش آموزان در مدارس تجهیز شده به امکانات الکترونیکی می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش کتابخانه ای می باشد.
تحقیق انجام شده نشان می دهد که به کارگیری فاوا1 در امر آموزش توانسته فاصله بین آنچه را که هست و آنچه را که باید باشد، در زمان محدود بکاهد. همچنین ورود افراد خبره و ماهر در زمینه فناوری می تواند بسیاری از مشکلات این مدارس را حل کند. از جمله نتایجی که از این تحقیق بدست می آید فراهم نمودن تسهیلات مناسب برای ترویج دانش و فناوری در سطح جامعه و رویکرد نظام آموزشی ازمعلم محوری به دانش آموز محوری، محیطی پویا وجذّاب برای شکوفایی استعدادها و بروز خلاقیت های فردی و جمعی دانش آموزان ایجاد می نماید .
مقدمه
-1-1بیان مسئله
امروزه مهمترین مأموریت نظام آموزش و پرورش یک کشور، ایجاد بستری مناسب جهت رشد و تعالی سرمایه های فکری 2 در جامعه اطلاعاتی3 و دانایی محور 4 میباشد .با حرکت سریع جهان در فن آوری اطلاعات و رسانه های دیجیتالی، نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش بیش از بیش مهم می شود
برای آنکه همه ی گروهای اجتماعی قادر باشند بطور مؤثر درچنین جامعه ای مشارکت داشته باشند، باید یادگیری پیوسته، خلاقیت، نوآوری و نیز مشارکت فعال و سازنده ی اجتماعی را بیاموزند.
تحقق این امر مستلزم تعریف مجدد و نوینی از نقش و کارکرد مدارس به عنوان اصلی ترین نهادهای آموزشی در جامعه می باشد. امروزه نظام آموزشی کشور به مدرسه ای نیاز دارد که با بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات - فاوا - 5، امکان یادگیری پیوسته را فراهم نموده و فرصت های نوینی را در اختیار افراد برای تجربه ی زندگی در جامعه اطلاعاتی قرار دهد، به گونه ای که این فناوری نه به عنوان ابزار، بلکه در غالب زیرساخت توانمندساز برای تعلیم و آموزش حرفه ای محسوب می شود
اینک بیش از یک دهه است که فن آوری اطلاعات و ارتباطات در کلیه فعالیتهای اجتماعی به ویژه آموزش و پرورش پا نهاده و نظام های آموزشی ونهاد آموزش و پرورش و محیطهای تحصیلی را تحت تأثیر قرار داده است
واژه ی مدارس هوشمند چندی است در ادبیات آموزش و پرورش ما وارد شده است و فعالیت های ارزشمندی نیز ولو بصورت پراکنده در این حوزه انجام شده است. وزارت آموزش و پرورش با الهام از آموزه های دینی و مقتضیات زمانی و به منظور تحقق اهداف سند چشم انداز ایران در سال 1404 و دستیابی به اهداف عالیه نظام تعلیم و تربیت و گسترش عدالت آموزشی، اقدام به تعریف ساختار، جایگاه، ساماندهی، شرایط و ضوابط توسعه ی مدارس هوشمند بر اساس معیارهای علمی، بین المللی و شرایط بومی در سطح کشور نموده است. از این رو برای نیل به این هدف، نیاز به همتی مضاعف داشته که از جمله عوامل اصلی آن می توان به تغییر نگرش در شیوه ی آموزش و مدیریت مراکز آموزشی و پرورشی و نیز تأمین زیر ساخت مورد نیاز اشاره نمود
در این پژوهش سعی شده است تعریفی جامع از مدرسه ی هوشمند ، اهداف طرح هوشمند سازی مدارس ، ویژگی ها و خصوصیات این نوع مدارس ، نقش و مسیولیت های معلم و مشکلات این نوع طرح بررسی شود و به این سوال پاسخ داده شود: نقش مدرسه هوشمند در یادگیری دانش آموزان چیست؟
- -2-1اهمیت و ضرورت تحقیق
از فنآوری اطلاعات می توان برای بهبود کارآیی و اثربخشی فرایندهای کاری، تصمیم گیری مدیریتی و کار گروهی بهره گرفت .فناوری اطلاعات و ارتباطات به کمک شبکه اینترنت گستره مناسبی را برای ایجاد فرصت های لازم برای خلق ایده های جدید در گستره جهانی فراهم می کند .تکثر فرهنگی و تنوع آموزش از فرصت های فراهم شده توسط مدارس هوشمند است.
در مدارس هوشمند کامپیوتر در نحوه تدریس و ارزشیابی تأثیر میگذارد و برنامه های درسی را تا حدودی تغییر میدهد ولی در عین حال کارکردهای اجتماعی مدارس بر جای خود باقی میماند چون در روابط اجتماعی به دانش آموزان یاری میرساند
در این مدارس دانش آموزان میتوانند با منابع علمی جهان و معلمان و بچه های مدارس دیگر ارتباط برقرار کنند. در مدارس هوشمند دانش آموزان می آموزند که انبوهی از اطلاعات را پردازش نمایند و از این اطلاعات در جهت یادگیری بیشتر استفاده کنند
در مدارس هوشمند معلمان می توانند به جای اینکه خودشان تمام سوالت دانش آموز را پاسخ دهند از آنها بخواهند پاسخ پرسش هایشان را در رایانه پیدا کنند و برای بقیه بازگو نمایند
- -3-1پیشینه تحقیق
گفته میشود نخستین مدارس هوشمند در سال 1996در انگلستان تاسیس شد و سپس طرح راهاندازی مدارس هوشمند7 در کشور مالزی به اجرا درآمد و با ارائه الگویی موفق، توانست تجربه خود را به سایر کشورها نیز منتقل کند و امروزه علاوه بر مالزی کشورهای ایرلند، مصر و استرالیا نیز برای هوشمند کردن مدارس خود اقدام کردهاند.
پیدایش سیستمهای پردازش داده - رایانه - با سابقهای بیش از سه دهه موجب شده است تا رایانه در بسیاری از عرصههای کاربردی اجتماعی و فردی وارد شود؛ به گونهای که در دهه 90، در بسیاری از کشورها، حتی مدارس ابتدایی هم مجهز به امکانات رایانهای متناسب شدند .اختراع و توسعه رایانه، ایجاد شبکههای رایانهای و پس از آن ظهور پدیده اینترنت را در پی داشت.در سال 1984 دیوید پرکینز و همکارانش8 در دانشگاه هاروارد، طرح مدارس هوشمند را به عنوان تجربهای نوین در برنامههای آموزش و پرورش، با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ارائه کردند. این طرح به تدریج در چند مدرسه اجرا شد و بعدها تا حدودی توسعه یافت.
اجرای طرح مدرسه هوشمند در ایران از سال 1382 با الهام از ایده اولیه در کشور مالزی آغاز شد .این مدرسه ، مدرسه ای غیر انتفاعی هوشمند با نام دبیرستان شهید آقایی بود.که که در تدریس از فناوری شنیداری -دیداری استفاده می کرد . مؤسس این دبیرستان بعدها در استان یزد و قزوین نیز مشابه طرح مدرسه خود را در دبیرستانهای دولتی اجرا کرد .این مدرسه پس ازمدتی تعطیل شد و طرح آن در استانهای پیش گفته نیز دنبال نشد.در سال 1383 در چهار دبیرستان دولتی تهران، طرح مدارس هوشمند به صورت آزمایشی از طرف آموزش و پرورش شهر تهران اجرا شد .
در سال 1386 پس از سه سال اجرای آزمایشی مدارس هوشمند در شهر تهران ، طرح راهبردی مدارس هوشمند ارائه و آموزش معلمان بر اساس این طرح آغاز شد .وزارت آموزش و پرورش صد مدرسه را در این طرح برای تحقق مدارس هوشمند انتخاب کرده بود که 50 دبیرستان جزء این مدارس بودند و در استانهای مختلف کشور قرار داشتند
استفاده از فناوری در آموزش ایران به زمان بهرهگیری از ابزارهای کمک آموزشی سمعی بصری شامل نمایش اسلاید و فیلمهای آموزشی در کلاس درس باز میگردد. پس از آن، تلویزیون به عنوان رسانه آموزشی مورد توجه قرار گرفت و تلویزیون آموزشی ملی ایران به طور رسمی به امر آموزش همگانی در سراسر کشور پرداخت