بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف مقایسه ی جهتگیری هدفی و اضطراب اجتماعی و مهارت های ارتباطی در دو گروه دانشآموزان عادی و سمپاد دختر شهرستان تربت حیدریه اجرا شد. به همین منظور از جامعه ی مدارس عادی و سمپاد دختر شهرستان تربت حیدریه 200نفر - 100نفر عادی و 100نفر سمپاد - به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. جهت بررسی از پرسشنامه ی مهارتهای ارتباطی کوئین دام و پرسشنامه ی جهتگیری هدف پنتریچ وریان و اضطراب اجتماعی جرابک استفاده شد.
در بررسی فرضیات این نتیجه حاصل شد که بین جهتگیری هدفی و مهارتهای ارتباطی تفاوت معنیداری وجود دارد، ودر اضطراب اجتماعی دوگروه تفاوت معنیداری وجود ندارد. همچنین مشخص شدکه بین دانشآموزان تیزهوش و عادی در خرده مقیاس های قاطعیت، درک پیام، گوش دادن، تفاوت معنیداری وجود دارد. در بررسی های مختلف مبنی بر این که آیا همبستگی متغیر های پژوهش میتوانند از طریق عضویت دوگروهی تعدیل شوند. نتایج نشان داد که همبستگی گروه عادی از همبستگی گروه تیز هوش در متغیر های در ک پیام با جهتگیری هدفی بیرونی و مهارت ارتباطی و اضطراب اجتماعی معنیدار است.
-1 مقدمه تا کنون از تیز هوشی تعریف های متعددی شده است و تحقیقات زیادی در مورد ویژگی های روانشناختی آنها انجام شده است. در تعریفی ازتیز هوشی، فرد با استعداد و تیزهوش به کسی گفته میشود که قدرت رسش یا بالیدگی او بیشتر از تواناییهای رشدی همسالان اوست، و از خلاقیت ویژ های برخوردار است - مک دونالد2004 1؛ نقل از پفیفر2، . - 2008 در پژوهش ها نشان داده شده است که کودکان تیزهوش در همه زمینه های هوشی، وضعیت جسمانی، محبوبیت اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، ثبات عاطفی و امور اخلاقی سرآمدترند - جوادیان، . - 1378 از نظر خصوصیات اجتماعی، تعدادی از افراد تیزهوش دوست دارند سمت رهبری را در فعالیتهای مدرسه برعهده بگیرند و از نظر عاطفی باثبات و متکی به نفس هستند، در برابر اختلالات عصبی و روانی کمتر از کودکان معمولی آسیب پذیرند، از علایق وسیع و متنوعی برخوردارند و به خود، نظری مثبت دارند - کولمن و دیگران؛ به نقل از جوادیان، . - 1378
در روان شناسی و آموزش و پرورش متغیرهایی وجود دارد که میتواند در بین دانشآموزان تیزهوش و عادی متفاوت باشد از جمله اضطراب اجتماعی به طور کلی میتواند آموزش و تحصیل دانشآموزان را تحت تاثیر قرار دهد. این متغیر در دانشآموزان تیزهوش، مورد توجه قرار گرفته است و مشکل عمده روانشناختی هستند که صرف نظر از شدت آن در تمام افراد انسانی ملاحظه میشود. اضطراب به عنوان بخشی از زندگی هر انسان یکی از مؤلفه های ساختار شخصیت او را تشکیل میدهد و پاسخی سازش یافته تلقی میشود، همچنین همه ی ما در قلمرو زندگی به هنجار، حالات و احساس هایی از اضطراب را تجربه میکنیم، چنان که پژِوهشگران اعتقاد دارند که برای زندگی ضروری است. به عنوان مثال هب - 2009 - به نقل از سیف - 1390 - اضطراب در سطح بهینه برای پیشرفت تحصیلی و برانگیختگی ضروری است ، مبحث جنبه ی مرضی اضطراب وقتی مطرح میشود که این مشکلات از سطح زندگی به هنجار فراتر میروند.
میلر - 2007 - 3 معتقد است، اضطراب اجتماعی، به عنوان ترس مشخص و مزمن از یک یا چند موقعیت اجتماعی تعریف میشود که فرد خود را در معرض موشکافی به وسیله ی دیگران میبیند و میترسد مبادا کاری انجام دهد که باعث خجالت باشد یا تحقیر آمیز به نظر آید. اضطراب بر خلاف واکنش هشدار دهنده و فوری ترس نوعی هیجان حالت خلقی است که شاخصهی آن عاطفهی منفی برای مثال نگرانی و. . . میباشد.
- بارلو، 2002 نقل از میلر، . - 2007 اضطراب در تمام دانشآموزان اعم از تیزهوش و عادی ملاحظه میشوند و تحقیقات انجام انجام شده در رابطه با میزان اضطراب و افسردگی دانشآموزان تیزهوش نتایج متفاوتی را ارائه میدهد. در تحقیقی که توسط کیلیان - 1983 - 4 به نقل از اژه ای، - 1383 - انجام شد نشان داد که میزان اضطراب دانشآموزان تیزهوش پایین تر از دانشآموزان عادی است. درتحقیقی دیگر لام مارک - - 1988 به این نتیجه دست یافت که هیچ تفاوت معنیداری میان کودکان تیزهوش و عادی در اضطراب و افسردگی و ویژگیهای شخصیتی ملاحظه نمیشود - اژه ای،. - 1383
اداره آموزش و پرورش تربت حیدریه
مهارتهای ارتباطی یکی از مهمترین مهارتهای زندگی و یکی از شاخص های سلامت روانی است که میتواند در تحصیل تاثیر بگذارد. در مورد مهارتهای ارتباطی بیشتر تحقیقات به اهمیت آن اشاره دارند و آن را جزء لاینفک زندگی انسانها میدانند. روابط انسانی برای ارضای نیازهای اساسی ما ضروریاند، داشتن روابط مثبت و سالم با دیگران باعث رشد و کمال آدمی است. آنچه که امروز هستیم و آنچه در آینده خواهیم بود هر دو معلول رابطه ما با دیگران است.
ارتباط، تعاملی بین حداقل دو انسان میباشد و حاصل آن پیامی است که فرستاده و دریافت میشود تا هدفی برآورده گردد و توانایی برقراری ارتباط صحیح، یکی از مهارت های اساسی زندگی اجتماعی میباشد و نیز، اهمیت ارتباط در زندگی انسان به حدی است که برخی از صاحب نظران، اساس تمامی رشد انسانی، آسیب های فردی و پیشرفت های بشری را در فرایند ارتباط دانستهاند - نظری و همکاران، . - 1391 مهارت ارتباطی تعاریف متعددی دارد به اعتقاد هلر لیگل و اسلکم - 1996 - 5 مهارت ارتباطی عبارت است از توانایی ارسال و دریافت اطلاعات، افکار، احساسات و نگرشها - الوانی، . - 1372 جهتگیری هدف به اهداف پیشرفت و معانی که افراد در موقعیتهای تحصیلی به رفتار خود میدهند اشاره دارد.
در این مطالعه که جهتگیری هدفی به سه صورت بیرونی، توانایی نسبی و تبحری مورد بررسی قرار میگیرد. جهتگیری هدفی بیرونی به کسی که نمرات بالا و بهتر از دیگران عمل کردن و دریافت پاداش اشاره دارد، جهتگیری هدفی توانایی نسبی در به دست آوردن قضاوت های مثبت از طرف دیگران و با هوش جلوه دادن جهت پرهیز از تنبیه تأثیر دارد. جهتگیری هدفی تبحری به اهداف که در آن بر سخت کوشی و پذیرش خطاها به عنوان عنصری از یادگیری، ایجاد مهارتهای جدید، فهم دقیق مطالب و توجه به فرایند یادگیری باشد اشاره دارد - ریان و پنتریچ6، 1997 ، ایمز و ایمز7 ، 1984 دوئک، 1986 ، نیکولز8، 19884، دوئک 1984؛به نقل بابایی، . - 1377جهت گیری هدف ارتباط تنگاتنگی با خود گردانی دارد.
خودگردانی طبق نظر - بندورا - 1994 در پیشرفت تحصیلی تاثیر میگذارد. خودگردانی شامل متغیرهای زیادی از جمله جهتگیری هدف میشود. بنابراین با پیشرفت تحصیلی رابطه دارد - سیف، . - 1390 حجازی - 1382 - در پژوهشی به این نتیجه دست پیدا کرد که جهتگیری هدف قادر به پیش بینی 11 درصد از تغییرات پیشرفت تحصیلی است و با آن رابطه مستقیمی دارد. رویکرد جهتگیری هدفی نیز یکی از معدود رویکردهای است که به توضیح و تبیین علل پیشرفت، دلایل و مقاصدی که دانشآموزان از درس خواندن و سایر رفتارهای تحصیلی خود دارند میپردازند.
به هر صورت با وجود رویکردهای متنوع انگیزشی، جهتگیری هدفی کاربردی ترین رویکرد جهت درک یادگیری و بهبود آموزش و چگونگی برخورد دانشآموزان با تکالیف آموزشی بوده که به ارائه باورهای دانشآموزان در مورد شیوههای رویارویی و درگیر شدن با تکلیف میپردازد. به هرحال هدف این پژوهش به دنبال مقایسهی متغیرهای ذکر شده میباشد و به دنبال این سؤال است که آیا تیز هوشی و عادی بودن میتواند در تفاوتهای مهارتهای ارتباطی و جهتگیری هدف و اضطراب اجتماعی تأثیر بگذارد یا خیر؟
