بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله ضمن بررسی موضوعی از علم مدیریت به عنوان مدیریت سبز به مطالعه وکاوش در خصوص معیارهاي سنجش ،اصول وانواع مدلهاي مدیریت سبز پرداخته شده است که در نهایت می توان به این نتیجه دست یافت که مدیریت سبز بانگرش جامع برکلیه فرآیندها، منابع سازمان ، قوانین ملی موجود،کاهش مصرف منابع، نقش مدیریت ارشد و ارزیابی معیارها و تمرکز برمسئولیت اجتماعی ، زیست محیطی و اقتصادي به کسب موفقیت پایدار براساس مزیت رقابتی سبز می انجامد.
1 -مقدمه
ایجاد سازمانها وگسترش آنها با توجه به نیازهاي خاص جامعه صورت می پذیرد .براین اساس با توجه به عوامل گوناگون مکانی وزمانی این سازمانها دائما در حال توسعه وتکامل می باشند.امروزه، نیروي انسانی، سهم کلیدي در بقا و سودآوري شرکتها ایفا می کند و علماي مدیریت بر این باورند که توجه به عامل انسانی باعث از بین بردن عمده محدودیتها و کمبودها خواهد شد که در فرایند تولید بروز میکند. همانگونه که براي استفاده بهینه از عوامل مادي تولید برنامهریزي استراتژیک و بلندمدت ضروري است براي استفاده بهینه از نیروي انسانی نیز باید به برنامه ریزي استراتژیک پرداخت.
تدوین استراتژي مدیریت منابع انسانی یک فرایند نظام یافته براي طراحی برنامه جامع, بلندمدت, هدفمند, و ساختاریافته درباره منابع انسانی است که از روش واحد و منحصري تبعیت نمیکند. اما هیچ سازمان پیشرو و رقابتی از آن چشم پوشی نمیکند.
مفهوم مدیریت استراتژیک منابع انسانی برنقش مهم مدیریت منابع انسانی استوار است که برماهیت استراتژیک منابع انسانی و بر یکپارچه شدن استراتژي منابع انسانی با استراتژي سازمان تأکید میکند در این راستا و با توجه به اهمیت عامل انسانی توجه به مدیریت سبز اهمیت بیشتري مییابد.
اگرچه شاید در نگاه اولیه این موضوع را از مدیریت استراتژیک دور دانست اما با نگرشی عمیق میتوان آن را نوعی مدیریت استراتژیک دانست چرا که مدیریت سبز به ادغام رفتار سازمانی و آگاهی محیط زیست اشاره دارد و خواستار آن است که سازمانها تدابیر جدي براي جلوگیري از آلودگی در فرآیندهاي تولید اتخاذ کنند که فعالیتهاي سازمان اثرات مضر زیست محیطی را به حداقل برساند و علاوه بر آن خواستار گنجاندن ملاحظات زیستمحیطی در هر فرآیند است که شامل فعالیتهاي توسعه محصول و برنامهریزي استراتژیک است.
در این راستا مدیران می بایست با شناسایی نقاط قوت وضعف ،تهدیدها وفرصتهاي سازمان رادر مسیر بهبود فرآیندها در راستاي همگرایی اهداف سازمان با پیامدعملکردهاي آنها درجامعه ومحیط زیست وکسب موفقیت پایدار براساس مزیت رقابتی پیش ببرند.
-2 مدیریت سبز
مدیریت سبز، رویکرد مدیریتی، براي درك تواناسازيهاي سازمان و نتایج آن براي دستیابی به موفقیت پایدار است سازمانی که رویکرد سبز را اتخاذ کرده است بر همسویی و هم گرایی مسئولیت اقتصادي، زیست محیطی و اجتماعی خود با دیگر سازمانها تاکید دارد. [1]و می توان گفت در طول زمان ،از طریق تحقیقات تجربی وتوسعه مقیاسها ،مولفه هایی مانند زباله صفر،انرژي تجدیدپذیر،مسئولیت اجتماعی واصول مدیریت سبز براساس طرح .فرآیندهاي ارائه شده توسط محققان وپژشکان در ادبیات نظري پدیدارگردید.
مدیریت سبز به ادغام رفتار سازمانی و هوشیاري محیط زیست اشاره می کند و خواستار این است که شرکتها وسازمانها تدابیر جدي براي جلوگیري از آلودگی در فرآیندهاي تولید اتخاذ نمایند که کارها وفعالیتهاي شرکت ،اثرات زیست محیطی رابه حداقل برساند وعلاوه براین خواستار گنجاندن ملاحظات زیست محیطی در هر فرآیند است که شامل فعالیتهاي توسعه محصول وبرنامه ریزي استراتژیک است.
حوزه ها ومعیارهاي سنجش مدیریت سبز عبارتنداز:
-1بهره وري انرژي
-2حفاظت از آب
-3استفاده از انرژیهاي تجدیدپذیر
-4کاهش انتشار گازهاي گلخانه اي
-5حفاظت وبازیافت واستفاده مجدد از منابع
-6مدیریت مواد زائد
-7استفاده از زنجیره تامین سبز
-8مدیریت محصول سازگار با محیط زیست
-9ارزیابی چرخه حیات
علاوه براین ما براي استخراج مولفه ها ،معیارها ومقیاسهاي چندبعدي براي اندازه گیري مدیریت سبز به تعریف جامع وعمومی مدیریت سبز به شرح ذیل دست یافته ایم:
مدیریت سبز روند سازمان گسترده از استفاده نوآوري براي دستیابی به پایداري،کاهش ضایعات و مسئولیت ومزیت رقابتی از طریق یادگیري مداوم ،توسعه پایدار با استفاده از پذیرش اهداف واستراتژیهاي زیست محیطی که بطور کامل با اهداف واستراتپژیهاي سازمان هم راستا شده باشند.
اصول مدیریت سبز
در ذیل به 10 مورد از اصولی که مدیران در رویکرد سبز باید به آن توجه کنند اشاره می نماییم
-1مدیران باید ارزشهاي سبز شرکت خود را استخراج نمایند.
-2مدیران بایستی اهداف سبز راتدوین و اجرا نمایند..
-3مدیران بایستی معیارهاي پایداري رااستخراج نمایند.
-4مدیران بایستی کسب وکار خود را به سمت سبز ببرند.
-5مدیران بایستی برمقاومت تغییر غلبه نمیایند.
-6مدیان بایستی شیو هاي پایداري وارزشهاي داخل سازما ن راتقویت نمایند.
-7مدیران بایستی دنبال خرید داخلی از تامین کنندگان باشند.
-8مدیران بایستی با مشتریان ورقبا در تعامل نزدیک باشند.
-9مدیران بایستی با سازمانهاي غیردولتی،تنظیم کننده هاوعموم مردم درتعامل نزدیک باشند.
-10مدیران بایستی در دسترس باشند.
-3مدل مدیریت سبز
مدل مدیریت سبز رویکرد مدیریتی ،براي درك تواناسازهاي سازمان ونتایج سازمان براي دستیابی به موفقیت پایدار است.سازمانی که رویکرد سبز را اتخاذ نموده است یا به عبارتی مصم برهسویی وهمگرایی مسئولیت اقتصادي خود با الزامات زیست محیطی واجتماعی است.این مدل به آن سازمان کمک خواهد نمود تابا انجام خود ارزیابی ،نقاط قوت وقابل بهبود خود راشناسایی وپروژه هاي بهبود براي آن تعیین نماید.
این مدل با استفاده از8 معیار،مسیر رویکردهاي نوین براي کسب موفقیت پایدار را به سازمانها نشان می دهد که در ذیل به تشریح این معیارها خواهیم پرداخت.
