بخشی از مقاله
چکیده
امروزه توجه محققان برای جلوگیری از تولید رادیکال های آزاد،بر مصرف آنتی اکسیدان های گیاهی به ویژه پلی فنول ها معطوف شده است.از این رو هدف از پژوهش حاضر تاثیر مصرف مکمل آب انار بر ظرفیت ضد اکسایشی تام - - TACو مالون دی آلدهید - - MDA زنان جوان پس از یک جلسه فعالیت مقاومتی شدید بوده است .در قالب یک طرح نیمه تجربی،20 زن جوان که واجد معیار های ورود به مطالعه بودند به طور تصادفی در دو گروه قرار گرفتند.گروه اول روزانه 250ml آب انار طبیعی و گروه دوم روزانه 250ml دارونما به مدت دو هفته دریافت کردند. بعد از دو هفته افراد هر دو گروه در یک جلسه فعالیت مقاومتی شدید شرکت کردند.نمونه های خون درشروع و پایان مطالعه پس از حداقل 12 ساعت ناشتا بودن گرفته شد.TACو MDA به ترتیب با روش FRAP و TBARS اندازه گیری شدند.همچنین برای استخراج نتایج از آزمون تی تست مستقل در سطح استفاده گردید.نتایج نشان داد در گروه مصرف مکمل آب انار TAC پس از تمرین مقاومتی شدید افزایش معنی داری داشت . - P=0/038 - اما در گروه شبه دارو این تغییرات معنا دار نبود .همچنین شاخص MDA در گروه مصرف مکمل آب انار پس از تمرین مقاومتی شدید کاهش معنی داری را نشان داد - . - P=0/016که در گروه شبه دارو این تغییرات معنا دار نبود.به طور کلی میتوان گفت مصرف دو هفته مکمل آب انار قبل از فعالیت مقاومتی شدید می تواند باعث افزایش ظرفیت ضد اکسایشی تام و کاهش پراکسیداسیون لیپیدی در زنان جوان شود. . .
کلمات کلیدی: مالون دی آلدهید،ظرفیت ضد اکسایشی تام،مکمل آب انار،تمرین مقاومتی.
مقدمه
فعالیت بدنی شدید اکسیژن مصرفی و تولید بنیان های آزاد4 داخل سلولی را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.تمرینات مقاومتی شدید نیز از طریق فرایند ایسکیمی- خون رسانی مجدد و فعال کردن مسیر گزانتین اکسیداز، به تولید گونه های اکسیژن واکنشی - ROS - و فشار اکسایشی منجر می شوند.این امر به عدم تعادل در هموئستاز اکسایشی- ضد اکسایشی و افزایش تولید ROS هنگام تمرین می انجامد - . - 1اکسیدان ها یا رادیکال های آزاد،گونه هایی با نیمه عمر خیلی کوتاه و با واکنش گری خیلی قوی هستند.به طور معمول،گونه های فعال اکسیژن،تمایل به جابجا شدن در بدن دارند تا با الکترون ملکول های دیگر بدن واکنش دهند و بر روی قسمت های متفاوت سلول از جمله:اسید های نوکلئیک،پروتئین ها،لیپید ها وDNA اثر گذاشته و آنها را اکسید کنندو سرمنشا بیماری هایی مانند: سرطان،پیری،سندروم درد تنفسی بزرگسالان و سایرمی باشند - . - 2گونه های فعال اکسیژن،از طریق شبکه آنزیمی پیچیده وملکول های آنتی اکسیدانی مانند:سوپراکسیددسموتاز - 5 - SOD، کاتالاز - 6 - CAT، گلوتاتیون پراکسیداز - 7 - GPX که مسئول مصرف گونه های فعال اکسیژن می باشند،کنترل می شوند - . - 3
در فعالیت های ورزشی مقاومتی،با وجود نیاز های پایین اکسیژن در مقایسه با تمرین هوازی،تولید بنیان های آزاد و ROS از طریق ساز و کارهایی همانند مسیر تولید گزانتین وNADPHاکسیداز,فعال شدن نوتروفیل ها، خود اکسایشی کاتکولامین ها و کم خونی- کم اکسیژنی عضلات صورت می گیرد - . - 3گزارش گردیده است که تمرینات مقاومتی شدید باعث افزایش فشار اکسایشی و کاهش دفاع دستگاه های ضد اکسایشی می شوند - . - 4 کرکو - 2010 - 8 نشان داده است که تمرین کوتاه مدت شدید مقاومتی باعث کاهش میزان ظرفیت ضد اکسایشی تام - - TACو افزایش اکسایش چربی ها می گردد - . - 5همچنین کاستر9 و همکاران - - 2009 به این نتیجه رسیده اند که تمرینات شدید با شدت های 70،60و80 درصد ضربان قلب بیشینه،باعث کاهشTAC متناسب با شدت تمرین می شوند - . - 6رامل10 و همکاران - - 2004 گزارش کرده اند که یک جلسه تمرین مقاومتی زیر بیشینه با شدت 75درصد یک تکرار بیشینه - - 1RM میزان TACرا کاهش می دهد - . - 7
کلوزه 11و همکاران - - 2004 نشان داده اند که دویدن با 65 درصد اکسیژن مصرفی بیشینه روی نوار گردان با شیب منهای 15 درصد، موجب افزایش مالون در آلدهید - MDA - می شود - . - 8 به دلیل اثر سرکوب گری دستگاه دفاع ضد اکسایشی بدن و پیشرفت اکسایشی چربی ها بر اثر ورزش های شدید،مربیان و ورزشکاران باید به دنبال استفاده از مکمل های ضد اکسایشی باشند.تعداد زیادی از ترکیبات ضد اکسایشی داخلی و خارجی،طبیعی یا مصنوعی،جهت درمان و یا پیش گیری از بیماری های مرتبط با بنیان های آزاد معرفی شده اند - . - 9امروزه از برخی از ضد اکسایش های مصنوعی مانند بوتیل هیدروکسی آنیزول - - BHAو بوتیل هیدروکسی تولوئن - - BHTاستفاده می شود که سمی،خطر زا و سرطان زا هستند - . - 9 در عین حال، استفاده از طب گیاهی به عنوان یک روش درمانی در افزایش شرایط ضد اکسایشی و یا پاک سازی رادیکال های آزاد،توجه فراوانی را به خود معطوف ساخته است.یکی از این مکمل های گیاهی که دارای خواص ضد اکسایشی است و امروزه از آن برای مقاصد درمانی استفاده می شود،مکمل انار است - . - 10در دهه گذشته مطالعات زیادی روی خواص آنتی اکسیدان,ضد سرطان و ضد التهابی انار انجام شده است.ظرفیت آنتی اکسیدانی انار از طریق کاهش استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپیدی می باشد - . - 10میوه انار حاوی فلاونوئید ها،پلی فنل ها،آنتوسیانین ها،آلکالوئید ها،اسیدهای آلی،انواع قند ها و ویتامین ها است - . - 10درخت انار متعلق به خانواده ی Punicaceace و خاستگاه اصلی آن ایران است.آب انار تازه شامل 85 درصد آب،10 درصد قند و 1/5 درصد ترکیبات فنلیک،اسید اسکوربیک وپکتین می باشد - . - 11
خان12 و همکاران - 2008 - در مطالعه ای تحت عنوان پیشگیری شیمیایی سرطان از طریق آنتی اکسیدان های مواد غذایی گذارش کردند که یک سوم مرگ و میر سرطانی در کشور آمریکا از طریق مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان از جمله آب انار قابل پیشگیری است - . - 12به علاوه در برخی از گزارش های موجود،به اثرات مفید انار در کاهش چربی های نامطلوب خون و یا حتی اثرات ضد میکروبی و ضد التهابی این ماده اشاره شده است - . - 13چنانچه نتایج مطالعات حاکی از آن است که آنتی اکسیدان موجود در انار، سه برابر چای سبز و شراب قرمز می باشد و در مقایسه با انگو،گریب فوت و آب پرتغال،آنتی اکسیدان انار به دلیل سرشار بودن از ویتامین هایE,AوC بیشتر است - . - 13انار، با برخورداری از اثرات ضد اکسایشی،می تواند ضمن مقابله با اثرات نامطلوب فشار اکسایشی ناشی از بیماری ها،باعث کاهش شاخص آسیب های غشای سلولی مانند:مالون دی آلدئید،کاهش بیان عامل رشدی سایتوکاینB1و افزایش ظرفیت ضد اکسایشی سرم و همچنین افزایش نیتریک اکساید که مهمترین عامل ضد التهابی و آنتی اکسیدانی در اندوتلیوم رگ هاست،باشد - . - 14در مطالعه ای نشان داده شد که در مردان استرس اکسیداتیو بیشتر از زنان بوده است - . - 4 نظر به مطالعات محدود در زمینه مصرف مکمل آب انار بر فشار های اکسایشی به ویژه بعد از انجام فعالیت های مقاومتی شدید در زنان ، مطالعه حاضر قصد دارد تا تاثیر مصرف آب انار را بر غلظتTAC و MDA را در زنان سالم پس از فعالیت مقاومتی شدید مورد بررسی قرار دهد.
مواد و روش ها
تحقیق حاضر در قالب طرح نیمه تجربی - مصرف مکمل آب انار + فعالیت مقاومتی شدید و مصرف شبه دارو + فعالیت مقاومتی شدید - با دو مرحله اندازه گیری در راستای تعیین تاثیر مصرف مکمل آب انار بر شاخص های TACو 20 MDA زن سالم جوان که واجد معیار های ورود به مطالعه بودند به اجرا در آمد.معیار ها ورود شامل : تمایل به شرکت در مطالعه،تازه کار بودن افراد ورزشکار،گروه سنی 19 -26سال،عدم مصرف هرگونه مکمل ضد اکسایشی،عدم بارداری،نداشتن سابقه مصرف دارو، دخانیات، الکل و همچنین عدم ابتلا به بیماری هایی که نیاز به درمان های ویژه دارد و بیماری های خاص نظیر سرطان، بیماری های قلبی- عروقی، تنفسی و دیابت بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند.تمامی مراحل آزمون،در ابتدای طرح برای آزمودنی ها توضیح داده شد و سپس از تمامی آزمودنی ها برای شرکت در تحقیق،رضایت آگاهانه به صورت کتبی گرفته شد.پس از اخذ فرم رضایت نامه، آزمودنی ها به صورت تصادفی در دو گروه 10 نفری مورد - مکمل - و شاهد - دارونما - تقسیم شدند.
گروه مورد،روزانه 250ML آب انار را که به صورت آب انار طبیعی و تازه و تهیه شده توسط محقق بود به مدت 2 هفته در ساعت معین دریافت کردند.گروه شاهد نیز روزانه 250 ML پلاسبو را که حاوی آب و اسانس انار بود،دریافت کردند. همچنین ترکیبات موجود در آب انار مصرفی تهیه شده به وسیله محقق در جدول 1 آمده است.به منظور همسان سازی دو گروه،ویژگی هایی مانند سن،وزن،قد،نمایه توده بدنی - - BMIو اکسیژن مصرفی بیشینه - - VO2MAX اندازه گیری شدند.همچنین عدم سابقه ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی، تنفسی،کلیوی و متابولیکی،عدم مصرف دارو و مواد مخدر با پرسش نامه بررسی سلامت مورد ارزیابی قرار گرفتند - . - 6وضعیت مصرف مکمل های ضد اکسایشی و رژیم غذایی شرکت کنندگان با پرسش نامه یاد آمد غذایی 24 ساعته کنترل گردید - . - 6همچنین از تمام آزمودنی ها خواسته شد در طول دوره تحقیق از آب میوه و هر گونه قرص یا مکمل دارویی پرهیز کنند - . - 6آزمودنی ها 48 ساعت قبل از شروع دوره،از هر گونه فعالیت بدنی منع شدند.برای اندازه گیری دقیق قد و وزن آزمودنی ها در تحقیق حاضر،از قد سنج دیواری با دقت 0/1 kgو ترازوی دیجیتال با دقتcm 0/1استفاده شد.و برای جمع آوری داده های مربوط به ترکیب بدن،از دستگاه تجزیه و ترکیب بدن ساخت کشور کره جنوبی با مشخصه ioi استفاده شد.همچنین برای اندازه گیری - vo2max - از آزمون پله هاروارد استفاده گردید - . - 15 برنامه تمرینی آزمودنی های هر دو گروه شامل یک جلسه تمرین مقاومتی دایره ای با شدت 90 درصد یک تکرار بیشینه بود.جلسه تمرین 3 نوبت و هر نوبت 5 ایستگاه - پرس سینه،پرس