بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه : هدف از این مطالعه تاثیر هشت هفته تمرین ترکیبی توام با مصرف مکمل HMB بر هورمون رشد، HDL، LDL و کلسترول تام پسران چاق بود.
روش شناسی : پژوهش نیمه تجربی، 44 پسر چاق با دامنه سنی 16-19 سال به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه تمرین ترکیبی+ مکمل HMB، تمرین ترکیبی+ دارونما، مکمل HMB و دارونما تقسیم شدند. گروه مداخله، به مدت َ هفته با حفظ رژیم غذایی ثابت، روزانه 3 گرم HMB در قالب 3 دوز 1 گرمی دریافت کردند و در گروه شاهد از نشاسته برنج در قالب کپسول به عنوان دارونما استفاده گردید. داده های حاصل با استفاده از آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، تی وابسته ، آنالیز واریانس یکطرفه، و در صورت معناداری از آزمون تعقیبی LSD در سطح معنی داری <0/05 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها : در انتهای پژوهش مقادیر هورمون رشد و HDL ، در مقایسه بین گروهی تفاوت معنی داری داشت و همچنین در گروه های تمرین ترکیبی+ مکمل HMB، تمرین ترکیبی+ دارونما، مکمل HMB با افزایش معنی داری همراه گردید . - p<0/05 - از طرفی مقادیر LDL و کلسترول تام در بررسی بین گروهی تفاوت معناداری داشت و در گروه های تمرین ترکیبی+ مکمل HMB، تمرین ترکیبی+ دارونما، مکمل HMB با کاهش معنی داری همراه بود
نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه هشت هفته مصرف مکمل HMB به همراه تمرین ترکیبی از طریق کاهش وزن، درصد چربی وBMI اثر بخشی بهتری در کنترل چاقی و بهبود سطوح هورمون رشد، HDL، LDL و کلسترول تام در افراد چاق دارد.
مقدمه
یک زندگی بی تحرک، با افزایش خطر برای ابتلا به دو عارضه چاقی1 و اضافه وزن2 همراه است، اگرچه هیچ کدام از این عوارض به تنهایی علت اصلی مرگ نیستند اما هر دو موضوع تا حد زیادی با عوارض دیگری مانند بیماری فشارخون، بیماری شریان کرونر قلب و سرطان همراه هستند که میزان مرگ و میر را افزایش می- دهند
فعالیت بدنی، هم در حفظ وزن و هم در کاهش وزن تاثیرگذار است. علاوه بر مقدار کالری که در طی یک فعالیت ورزشی مصرف می شود، کالری قابل ملاحظه ای نیز پس از آن مصرف می گردد. نتایج تحقیقات نشان داده که فعالیت ورزشی می تواند، اشتها را کاهش دهد و میزان سوخت و ساز استراحتی را به مقدار ناچیز پس از تمرین افزایش دهد. همچنین فعالیت های ورزشی می تواند فراخوانی چربیها را از بافت چربی نیز افزایش دهد
هورمون رشد3 یک پلی پپتید متشکل از 192 اسیدآمینه است که در ساختمان آن دو پیوند دی سولفور وجود دارد. وزن مولکولی این هورمون 22 هزار دالتون است. همانند بیشتر هورمونهای هیپوفیزی ترشح هورمون رشد، حالت یک جریان دائمی و یکنواخت را ندارد، بلکه به صورت جریانات ضربانی4 انجام می پذیرد. هورمون رشد یکی از مهم ترین هورمون های آنابولیک است که توسط سلول های اسیدوفیلیک5 موجود در بخش قدامی هیپوفیز ساخته می شود.
میزان رها سازی این هورمون به وسیله ی دو پپتید هیپوفیزی به نام های هورمون آزاد کننده ی هورمون رشد 6 - GHRH - که سبب افزایش سنتز و آزاد سازی هورمون رشد می شود و سوماتواستاتین7 که سبب کاهش میزان ترشح هورمون رشد می شود، کنترل می گردد - . - 2 بیشترین افزایش هورمون در پلاسما مدت کوتاهی پس از به خواب رفتن رخ می دهد.
عوامل موثر در ترشح هورمون رشد عبارتند از: شوک وتنشهای عصبی، درد، سرما، عمل جراحی، گرسنگی، هیپوگلسیمی، ورزش، خوردن غذاهای پروتئینی و بالاخره اسید آمینه آرژینین شوکهای عصبی از طریق تاثیر کاتکولامینها بر روی هیپوتالاموس موجب زیاد شدن ترشح هورمون میگردد. لیپو پروتئین ها 8وسایل نقلیه ای هستند که کلسترول و استرهایش و تری آسیل گلیسرول ها توسط آنها در بدن منتقل می گردند ؟
لیپید های خون با پیوند به درون ساختارهای ماکرو مولکولی به نام لیپوپروتئن ها محلول یا حداقل بسیار پراکنده در خون باقی می مانند . تمام آنها دارای فسفو لیپید و یک یا تعداد بیشتری پروتئین به نام آگو پروتئین هستند
پرفشاری خون، استعمال سیگار و بالا بودن سطوح کلسترول کم چگال 9 - LDL - و یا کاهش سطوح کلسترول با چگالی بالا 10 - HDL - از عوامل خطرزای بیماری های قلبی عروقی می باشند . در میان عوامل خطرزای بیماری های قلبی عروقی، بی تحرکی با سایر عوامل خطرزا از جمله ؛ بالا رفتن کلسترول و فشارخون ارتباط دارد. فعالیت بدنی با کاهش فشارخون و بهبود عوامل التهابی، نقش حفاظتی برای بیماری های قلبی دارد
HMB از اوایل اکتشاف به عنوان یک مکمل نیروزا در انسان ها بویژه هنگام تمرین بطور گسترده ای مورد مطالعه قرار گرفت . - 5 - بتا - هیدروکسی بتا - متیل بوتیرات که محصول تجزیه شیمیایی آمینواسید لوسین است که به طور طبیعی در کبد تولید می شود.
پژوهش ها نشان می دهد که این ماده با کاهش تجزیه پروتئین سلول و میزان چربی بدن فراهم آوردن پیش سازهای سنتز کلسترول غشای سلول - 7، - 6، موجب حفظ و بهبود توده عضلانی - - 8 و بهبود بازگشت به حالت اولیه می شود
یکی از مواردی که امروزه مورد توجه ورزشکاران قرار گرفته است مکمل بتا هیدروکسی – بتا متیل بوتیرات می باشد. HMB متابولیت اسید آمینه شاخه دار لیوسین می باشد. سالها است که خاصیت آنتی کاتابولیکی لیوسین شناخته شده است - HMB . - 10 نیز دارای خاصیت کاتابولیکی مانند لیوسین می باشد و نقش عمده در کاهش تجزیه پروتئین عضله و آسیب ناشی از فعالیت ورزشی هنگام تمرینات شدید دارد
با توجه به شیوع روز افزون چاقی، تمایل مردم برای استفاده از مکمل ها و با توجه به اینکه تاکنون پژوهشی در رابطه با مصرف مکمل HMB به همراه تمرین ترکیبی روی پسران چاق صورت نگرفته است بر آن شدیم تا در پژوهش حاضر تاثیر هشت هفته تمرین ترکیبی توام با مصرف مکمل HMB بر هورمون رشد، HDL، LDL و کلسترول تام پسران چاق را بررسی کنیم.
روش تحقیق
این پژوهش از نوع نیمه تجربی بود. که بر روی پسران چاق انجام شد. 44 پسر چاق به طور هدفمند از میان افراد متقاضی و داوطلب انتخاب شدند و به طور تصادفی در چهار گروه تمرین ترکیبی+ مکمل 12 - HMB نفر - ، تمرین ترکیبی+ دارونما 12 - نفر - ، مکمل 10 - HMBنفر - و دارونما - 10نفر - تقسیم شدند. شاخص های ورود به پژوهش شامل سلامت عمومی جسمانی و روانی و شاخص توده بدن - - BMI بیشتر یا مساوی 30 کیلوگرم بر متر مربع - 13 - ، جنس پسر، سن 16-19 سال و ملاک خروج از مطالعه بیماری قلبی-عروقی، دیابت، اختلالات هورمونی، بیماری های کلیوی و کبدی جراحی، مصرف دخانیات، و هرگونه مداخله گیاهی یا درمانی مؤثر بر نتایج آزمایشگاهی بود. قبل از مداخلات، به منظور همگن سازی، چهار گروه بر اساس سن، قد، وزن، شاخص توده بدن - BMI - و آمادگی هوازی مقایسه شدند که به لحاظ آماری تفاوت معنی داری بین آنها و جود نداشت. همه آزمودنی ها پرسشنامه جمعیت شناختی حاوی اطلاعات فردی، سوابق پزشکی و ورزشی، نداشتن سابقه بیماری، نداشتن ناهنجاری های اسکلتی و عدم مصرف دارو را تکمیل کردند
پس از تکمیل برگه رضایت نامه و برگه آمادگی شرکت در فعالیت های ورزشی از آزمودنی ها اندازه گیری های ترکیب بدنی - قد، وزن، BMI و - WHR به عمل آمد. تمامی اندازه گیری های یک مرحله قبل از شروع تمرین و مرحله دیگر بعد از اتمام دوره تمرین انجام گرفت.
مکمل HMB از شرکت وبدر با مجوز بهداشتی - - IRC1228180750 تهیه گردید. از آزمودنی ها خواسته شد به مدت 8 هفته با حفظ رژیم غذایی ثابت، روزانه 3 گرم HMB در قالب 3 دوز 1 گرمی دریافت کردند و در گروه شاهد از نشاسته برنج در قالب کپسول به عنوان دارونما استفاده شد. .
پیش از اجرای برنامه تمرینی، ضربان قلب بیشینه به وسیله آزمون راکپورت به منظور تعیین شدت تمرین هوازی اندازه گیری شد. برنامه تمرینی شامل 10 دقیقه گرم کردن به صورت دویدن با شدت کم و حرکات کششی در ابتدای جلسه، سپس پروتکل تمرینی اختصاصی و پایان هر جلسه تمرین با10 دقیقه دویدن نرم و حرکات کششی بود. پروتکل تمرینات ترکیبی شامل 2 نوبت 12 تکراری تمرین مقاومتی ویژه گروه های عضلانی بزرگ با شدت 70 درصد حداکثر تکرار بود. تمرینات مقاومتی عبارت بودند از : پرس پا، خم کردن زانو، پرس سینه و زیر سیم بغل با کش . مدت زمان استراحت بین نوبت ها، 2 دقیقه در نظر گرفته شد. در ادامه آزمودنی ها 2 نوبت 10 دقیقه ای با شدت 75-70 درصد حداکثر قلب ضربان، بر روی نوارگردان دویدند
برای کنترل شدت مورد نظر ضربان قلب، از ضربان سنج پولار استفاده شد. دو مرحله خونگیری از آزمودنی ها توسط متخصص علوم آزمایشگاهی از ورید بازویی مقدار 5 میلی لیتر خون، در مرحله پیش آزمون و 48ساعت بعد از آخرین جلسه تمرین در مرحله پس آزمون، پس از14ساعت ناشتایی شبانه، بین ساعت 8 تا 10 صبح در درمانگاه انجام گرفت.
اندازه گیری هورمون رشد - GH - بااستفاده ازروش الایزا - کیت IGFBP-3-ELISA آلمان و حساسیت - 0/1 ng/ml و سطوح HDL، LDL و کلسترول تام آزمودنی ها به روش آنزیمی - دستگاه اتوآنالایزر بیوشیمی ساخت کشور آمریکا - و با استفاده از کیت - شرکت پیشتاز طب - اندازه گیری شدند. طبیعی بودن داده ها با استفاده از آزمون آماری کولموگروف- اسمیرنوف تعیین شد. برای بررسی تغییرات درون گروهی متغیرهای پژوهش، از آزمون t وابسته استفاده شد. مقایسه تأثیر تمرینات در بین گروه ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه - One Way Anova - از تغییرات پیش تا پس آزمون اجرا و در صورت معنی داری از آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. داده ها با نرم افزارSPSS نسخه16 در سطح معنی داری<0/05 تحلیل شدند
