بخشی از مقاله
چکیده
سابقه و هدف: به هنگام فعالیتهای بدنی شدید، فرد تحت تأثیر فشارهای جسمانی فراوانی قرار میگیرد که موجب تغییرات سیستم ایمنی میشود. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر کوتاه مدت مکمل عصاره سیر بر روی عوامل سیستم ایمنی سلولی پس از یک جلسه فعالیت تمرینی شدید در کاراته کاران انجام شد. موارد و روشها: این مطالعه به روش نیمه تجربی برروی 18کاراته کار جوان با میانگین سن 20/07 4/46 سال، قد 178/05 6/58 سانتی متر، شاخص توده بدن22/72 2/99 کیلوگرم بر متر مربع، وزن71/34 11/45 کیلوگرم که به صورت داوطلبانه و هدفمند انتخاب شدند، انجام شد. آزمودنیها به صورت تصادفی به دو گروه همگن، گروه تجربی دریافت کننده مکمل عصاره سیر - روزانه 1050میلی گرم یک وعده در روز به مدت 14 روز - و گروه کنترل شبه دارو - کپسول 1050 میلی گرم نشاسته - طبقه بندی شدند. سپس آزمودنیها، در پایان دوره مصرف مکمل آزمون فعالیت تمرینی شدید"GXT"Graduate Exercise Testرا اجرا کردند. از آزمودنیها نمونههای خونی قبل از مصرف مکمل و پایان دوره مصرف مکمل در وضیعت پایه و بلافاصله در پایان فعالیت شدید گرفته شد و فاکتورهای 4CD و8CD با استفاده از کیتهای اختصاصی به روش فلوسایتومتری اندازهگیری و نسبت 4CD بر8CD محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل درون گروهی دادهها از روشهای آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون Tهمبسته و از آزمون Tمستقل برای ارزیابی بین گروهی استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که میزان 4CD و8CD و نسبت 4CD بر8CD از مرحله پیش آزمون به آزمون میانی در گروه تجربی، افزایش معنی دار یافت - >P0/05 - ، در حالی که در گروه کنترل، تفاوت معنیداری مشاهده نشد - . - <P0/05 در مرحله پس آزمون نیز علیرغم کاهش میزان 4CD و8CD و نسبت 4CD بر8CD هردو گروه، میزان کاهش در گروه تجربی کمتر از گروه کنترل بوده و میزان 4CD و8CD و نسبت 4CD بر8CD گروه تجربی در این مرحله به میزان معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود - . - >P0/05
نتیجهگیری: مصرف یک دوره مکمل سیر منجر به بهبود عملکرد سیستم ایمنی سلولی کاراته کاران شده و پس از اجرای فعالیت شدید با کاهش کمتری در عملکرد ایمنی کاراته کاران همراه بوده است. لذا بر اساس یافتههای این پژوهش جهت تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از افت آن پس از فعالیت شدید میتوان به ورزشکاران استفاده از
مقدمه
با توسعه هرچه بیشتر ورزش قهرمانی و توجه به آثار ناشی از آن بر سلامتی، موضوع سلامتی ورزشکاران اهمیت بیشتری یافته است - . - 2 ,1 گزارشهای زیادی نشان داده اند که امکان ابتلا به بیماریهای عفونی همراه با کاهش عملکرد دستگاه ایمنی در ورزشکاران وجود دارد . - 4 ,3 - دلایل زیادی این نظریه را تأیید میکنند کهفعّالیت بدنی به تغییراتی در سلولهای دستگاه ایمنی میانجامد و وجود ایمنی اکتسابی موجب مصونیت طولانی در برابر عوامل عفونی میگردد. در این میان لنفوسیتهای T، که زیر مجموعه ایمنی سلولاند و نقش اصلی را در ایمنی برعهده دارند از اهمیت ویژهای
برخوردارند - . - 1 در حدود 65 درصد سلولهای T موجود در خون و بافتهای لنفاوی CD41 و در حدود 35 درصد آنهاCD82 م. گروه اول، سلولهای T کشندهاند که میتوانند سلولهای آلوده به ویروس و بعضی از سلولهای سرطانی را شناسایی و منهدم کنند. گروه دوم سلولهای T کمکی و التهابی نام دارند که عملکرد سایر سلولهای ایمنی را فعال می کنند - . - 5 کاهش نسبت CD4/CD8 در طولانی مدت بر پاسخهای ایمنی آثاری به جای میگذارد، از جمله ابتلا به بسیاری از بیماریها که توانایی ورزشکار را برای تمرین و مسابقه تحت تأثیر قرار میدهد و ادامه تمرین و مسابقه را برای او دشوار میسازد - . - 1 مطالعات گوناگونی تأثیر فعالیتهای شدید و کوتاه مدت بر تعداد سلولهای مذکور و نسبت آنها را مطالعه کرده اند، گزارش محققان حاکی از آن است که پس از فعالیتهای ورزشی شدید، ورزشکاران به میزان 68 درصد در خطر ابتلا به بیماریهای عفونی از جمله عفونتهای مجاری تنفسی، سرما خوردگی، گلو درد و عفونت گوش میانی هستند - . - 6 که این نشان دهنده تاثیر این عوامل بر سیستم ایمنی میباشد. همچنین اطلاعات بهدست آمده از مطالعات همه گیر شناسی از این ایده حمایت میکنند که ورزشکاران در خلال دورههای تمرینی شدید و سنگین و نیز در مدت 1 تا 2 هفته پس از شرکت در مسابقات ، در معرض خطر عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی - URTI - قرار دارند - . - 7 ,1 تغییرات در سیستم ایمنی به وسیله اندازهگیری شاخصهای خونی خاصی نظیر سلولهای T، ایمونوگلوبولینها و ... صورت میگیرد برخی از زیر شاخههای سلولهای T دسته سلولهایCD4 وCD8 است که هر نوع کاهش یا افزایش آنها مهم به نظر میرسد - . - 4 بر پایه برخی مطالعات فعالیتهای ورزشی با شدت متوسط، عملکرد سیستم ایمنی بدن را ارتقا میبخشید در حالیکه فعالیتهای ورزشی شدید و طولانی مدت بسیاری از ابعاد عملکردی سیستم ایمنی را تضعیف می کند - . - 10-8 ,1ازجمله فعالیتهای ورزشی شدید، شرکت در فعالیت ورزشی کاراته و مسابقات آن است درمسابقات رسمیکاراته که ورزشکار ناگزیر است در یک روز چندین تلاش شدید را با تناوبهای کوتاه انجام دهد و نحوه اجرا در آن تا حد بسیار زیادی به فعالیتهای ورزشی شدید و کوتاه مدت شبیه است و از طرفی به دلیل وجود مسابقات کاراته در دو رده تیمی و انفرادی که اغلب ورزشکاران در مسابقات رسمی بعد از پشت سرگذاردن مسابقات تیمی باید در روز بعد در رقابتهای انفرادی نیز شرکت کنند، امکان دارد عدم بازیافت به موقع سلامت سیستم ایمنی ورزشکاران کاراته را با خطر جدی مواجه کند.
از طرفی امروزه مصرف انواع مکملهای گیاهی خوراکی در بین اقشار مختلف جامعه با مقاصد درمانی گوناگون شیوع چشم گیری پیدا کرده است که در این راستا سیر و فراوردههای آن از جمله مکملهای گیاهی خوراکی میباشند که از دیر باز به منظور ارتقا سلامت و درمان بیماریهای مختلف به ویژه بیماری قلبی عروقی یا کاهش عوارض جانبی آن مورد استفاده قرار میگرفته است - . - 12 ,11 سیرتقویت کننده سیستم ایمنی بدن است و برای قرنها به عنوان یک درمان طبیعی برای بیماریهای تنفسی استفاده میشود. خاصیت درمانی سیر قبل از آنتی بیوتیکهای مصنوعی کشف شد. در واقع سیر یک داروی انتخابی برای درمان عفونت است و این به علت ترکیبات آلیسین و انواع دیگر ترکیبات گوگردی است - . - 14 ,13 دراین باره برخی تحقیقات به بررسی اثر مکمل سیر بر سیستم ایمنی پرداختهاند ، هانیه - 2010 - 1 در تحقیقی با عنوان اثرات سیر موجود در رژیم غذایی جوجه مرغ نطفه دار بر پاسخ ایمنی و متغیرهای ایمونولوژیکی، گزارش کرد که رژیم غذایی سیر دارای یک پتانسیل به منظور افزایش عملکرد سیستم ایمنی در جوجه مرغ نطفه داراست - . - 15 همچنین میرابو - 2012 - 2 نیز اثر عصاره سیر بر برخی از سلولهای ایمنی در موش صحرایی را مثبت گزارش کرد - . - 16 جورجیا شفر - 2014 - 3نیز در تحقیقی با عنوان تاثیر ترکیبات شیمیایی سیر بر روی پاسخهایی التهابی و سیستم ایمنی بدن به این نتیجه رسید که سیر موجب افزایش پاسخهای التهابی و تقویت سیستم ایمنی بدن میشود - . - 13 همچنین نتایج تحقیقات پرسیوال - 2016 - 4 نشان داد که مصرف مکمل سیر ممکن است عملکرد سلول ایمنی بدن را افزایش دهد و تا حدی مسئول شدت کاهش سرماخوردگی و آنفلوانزا شود - . - 17 بنابراین اضافه کردن سیر به رژیم غذایی یا مصرف مکمل سیر ممکن است یک راه حل برای تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بیماری بهشمار آید - - 17 ,12هرچند که برخی محققان همانند ریوسوک تاکاشی - 2013 - و الهالوگ و همکاران - - 2015 عدم تاثیر سیر بر سیستم ایمنی را گزارش کرده اند - . - 19 ,18
بنابراین با توجه به نتایج ضد و نقیض در خواص تاثیر سیر بر سیستم ایمنی و از آنجاییکه اجتناب از ورزش قهرمانی امکان پذیر نیست و از طرفی سلامتی ورزشکاران از اهمیت ویژهای برخوردار است و با توجه به اینکه تا کنون تحقیقی در داخل و خارج درباره تاثیر مصرف مکمل سیر برسیستم ایمنی انسان متعاقب فعالیت ورزشی صورت نگرفته است، بدیهی است برای روشنتر شدن موضوع نیاز به تحقیقات گستردهای در این زمینه میباشد. بنابراین در این پژوهش محقق بر آن است که اثرات مصرف کوتاه مدت مکمل سیر بر روی عوامل سسیستم ایمنی - CD4 ، CD8 و نسبت - CD4/CD8 را
پس از یک جلسه فعالیت تمرینی شدید در کاراته کاران جوان بررسی کند.
روششناسی پژوهش
تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی است که طی سه مرحله - پیش آزمون، آزمون میانی و پس آزمون - ، درحالت پایه قبل و بعد از دوره مکمل دهی و بلافاصله بعد از برنامه تمرینی شدید اجرا شد.
آزمودنیها
جامعه آماری این پژوهش شامل 80 کاراته کار جوان شهر کرمانشاه بود که آمادگی خود را برای شرکت داوطلبانه در طرح پژوهش اعلام کردند. به آزمودنیهایی که داوطلب شرکت در پژوهش بودند پرسشنامه سابقه پزشکی شد، که پس از تکمیل فرم مربوطه از بین داوطلبانی که شرایط شرکت در این پژوهش را داشتند، به روش تصادفی ساده 20 نفر آزمودنی انتخاب شدند . سپس آزمودنیها فرم رضایت نامه شخصی را تکمیل و رضایت خود را برای شرکت در این طرح تحقیقی به شکل مکتوب اعلام کردند و بهصورت تصادفی ساده در دو گروه 10 نفره تجربی دریافت کننده مکمل عصاره سیر - روزانه 1050 میلی گرم یک وعده در روز به مدت چهارده روز - و کنترل دریافت کننده دارونما - کپسول1050میلی گرم نشاسته - طبقه
بندی شدند. مشخصات عمومی آزمودنیها در جدول 1 ارائه شده است.
