بخشی از مقاله
نمای شهری یا سیمای شهر یکی ازمهمترین مباحث در حوزه کیفیت زندگی در شهرها می باشد .چون انسان در فضای موجود - سیمای شهر - تحت تاثیر قرار میگیرد و واکنش نشان می دهد .در شهر تهران نا هماهنگی و آشفتگی و بی هویتی نمای شهری را می توان دررفتار مردم شهر دید چون شهر انسان ساز است وشهر آشفته و بی نظم همان تاثیر را در انسان هایی که در آن شهر زندگی می کنند دارد و آرامش را از روح وجانمان ربوده که از مهمترین مسائل نمای شهری است. بحران نما در چند سال اخیر بطور چشم گیری قابل ملاحظه بوده است که ناشی ازرعایت نکردن سنت وعوامل فرهنگی است وهمچنین افرادی که تخصص این کار را نداشته و بصورت تجربی در این زمینه فعالیت می کنند .
این مقاله با اسناد مرتبط ومطالعات اسنادی برای نشان دادن ضرورت نمای پایدار شکل گرفته است که اطلاعات آن به صورت کتابخانه ای جمع آوری شده است.هدف از این تحقیق آسیب شناسی نمای شهر تهران بوده وهمچنین توجه بر نماهای پایدار به عنوان راه حلی برمشکلات طراحی نما ودسته بندی یافته ها میباشد. این تحقیق در راستای بهبودی نمای شهری و بهبود کیفیت های بصری و زیبایی سیمای شهرتهران است. زیبایی یکی از مهمترین اجزای جدایی ناپذیر در زندگی انسان بوده ونمای شهر مانند لباس تک تک افراد شهر دارای شخصیت و نمود فرهنگی مردمانش است وهمان طور که انسان شهر ساز است و شهر انسان ساز پس تمامی نماهای شهری بر زندگی انسان تاثیر مستقیم میگذارد .
یکی از مسائل امروزی که چه نمایی برای چه مکانی انتخاب کنیم یکی از مهمترین مباحث در زمینه سیمای شهری که با توجه به اقلیم وفرهنگ وغیره می باشد. نمای پایدار که در معماری سنتی ایران جایگاه ویژه ای دارد را به عنوان نمایی برای حل مشکلات حال حاضر که علاوه بر زیبایی ء پایداری اجتماعی و اقتصادی را نیز بر دارد. دیوار سبز که یکی از روشهای تاکید بر معماری پایدار است علاوه بر زیبایی و شادابی در افراد باعث جلوگیری از کاهش مصرف انرژی وجلوگیری از آلودگی زیست محیطی می شود. اینکه چه عواملی باعث نا هماهنگی و بی نظمی در سیمای شهر تهران شده است. و آیا می توان با توجه به نمای پایدار بر مشکلات غلبه کرد. امروزه توجه به مسئله محیط زیست مخصوصا در اقلیم ایران بیشتر از هر زمان دیگر باید مد نظر قرار گرفته شود . بحران محیط زیست ءانرژی وکمبود منابع طبیعی همچون آب در اقلیم ایران باید مد نظر باشد .این در حالی است که از منابع محدود بیشترین استفاده را می کنیم گویی که منابع تمام ناشدنی هستند . معماری پایدار بیشترین توجه به مقوله منابع و محیط زیست را داشته و انسان را بیشتر به محیط زیست مرتبط می کند و روح انسان را در فضای موجود به آرامش می رساند .
2 تاریخچه
تهران به دلیل جایگاه آن به عنوان پاییتخت زودتر از شهرهای دیگر با نمودهای مدرنیسم و معماری مدرن آشنا شد. دگردیسی معماری تهران از سنتی به مدرن از دوران ناصرالدین شاه آغاز شد و به ویژه این روند در دوران پهلوی که زندگی مدرن از حصار دربار و ارگ سلطنتی خارج شد و چهره شهر را دگرگون نمود . در دوران رضا شاه نیاز به راه اندازی نهادهای مدرن مانند بانک و ساختمان های دولتی و مانند آن ها به گونه روز افزونی احساس می شد . اما طراحی و اجرای این گونه نهادها با روش سنتی عملا ممکن نبود زیرا این گونه نهادها نیازمند معماری و فضا های خاص خود بودند .
3 مفهوم نما
نمای هر ساختمان در مجموعه شهری که در آن حضور دارد موثر است و این تاثیر را به بدنه خیابان ها یا میدان ها که در آن قرار گرفته است انتقال می دهد . در واقع نمای شهری متشکل از بناهای شهری است . بنابراین وقتی که از دید معماری با این کلمه برخورد می کنیم اشاره مستقیمی به نمای ساختمان ها داریم .هارلد دایلمان و همکارانش در بررسی مختصر خود از نما به چهار عملکرد که از نما انتظار می رود پرداخته اند : :1 حفاظت :2ایجاد ارتباط :3معرفی :4 جزیی از یک فضای شهری - جهانشاه پاکزاد ءپدیدار شناسی نمای ساختمان 1382 ء - 53 بنا مشهود چشم انسان است .اما مشهود بودن لزوما به این معنا نیست که عمدا طوری به آنها شکل ورنگ داده اند که پیام بصری برساند . صخره وآب و ابر با نحوه ظهورشان حرف زیادی به ما می گوید اما نه تعمدا :و حتی گیاهان و جانوران از شکل و رنگ خود تنها به نحوی ثانوی چون ابزار حفاظت ءجلب توجه ء یا بازدارندگی استفاده می کنند .
لیکن انسان به ندرت ابزاری می سازد که در آن هیچ توجهی به تصویری که به چشم ارائه می کند نداشته باشد . انتظار می رود که بنا نحوه استفاده از خود را نشان دهد . برای بیشتر اهداف ساختمانی خوب است که ظاهر بیرونی بنا محل وروودی خود را به ناظری که بدان نزدیک می شود نشان دهد . قاعده ساده ای که همه اینها بدان باز می گردد این است که در هر بنای خوش طرح ء ویژگی های بصری با خصوصیات کارکردی مطابقت ساختاری دارد .
4 نابسامانی های نما را میتوان را به دسته های زیر شرح داد
اعمال سلیقه و دخالت های غیر کارشناسانه
:1حاکمیت فرهنگ بساز بفروشی
:2 اعمال سلیقه مالک یا کارفرما
:3 عدم دخالت مهندسین در طراحی و اجرا
:4 هنر نمایی اغراق امیز برخی از طراحان
4-2 محدودیت های فنی و اقتصادی حاکم بر کشور
:1 فقر مالی و فنی سازندگان
:2 مواد و مصالح نامرغوب
ضعف در نظام هدایت و کنترل
:1 عدم کنترل نقشه و پایان کار نما سازی توسط شهرداری :2 نبود یک معمار کنترل کننده منظر شهری و عدم طراحی و ساخت و ساز بر اساس معماری کلان
ضعف تئوریک
:1عدم آگاهی به اصول معماری سنتی ایران :2عملکرد گرایی .به کارگیری مدولاسیون و حاکمیت زاویه قائمه
5 مشخصات مکانی
به تعبیرلوکوربوزیه مهمترین مسئله در طراحی معماری شناخت بستر طرح است .