بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی اثر دو مکمل پروبیوتیکی بر عملکرد، خصوصیات لاشه در جوجه های گوشتی درگیر با ایکولای k99 ، آزمایشی با استفاده از 400 قطعه جوجه گوشتی راس 308 در قالب طرح کاملا" تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار و 20 پرنده در هر تکرار انجام گرفت. در 21 روزگی به نیمی از پرندگان هر پن - - 107 cfu/ml از باکتری ایکولای k99 خورانده شد و در مکان جدا نگهداری شدند.
وزن بدن، افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در روزهای 7، 14 و21 روز بعد از اعمال درگیری اندازه گیری شدند و آنالیز داده ها با روش فاکتوریل 3*2*2 انجام شد. وزن بدن و میانگین رشد روزانه جوجه های دریافت کننده مکمل 2 در حالت درگیری میکروبی کمترین تاثیر را نسبت به مکمل 1و شاهد داشت، هرچند به لحاظ آماری تفاوت معنی دار نبود. ضریب تبدیل تحت تاثیر مکمل میکروبی قرار نگرفت ولی درگیری میکروبی باعث افزایش ضریب تبدیل غذایی گردید. مکمل 2 توانسته است کاهش وزن اجزاء لاشه ناشی از اثر اعمال درگیری با ایکولایK99 را جبران نماید که این اثر بر روی وزن سینه معنی دار شد.
مقدمه
از آنجایی که امروزه در صنعت پرورش طیور، به منظور دستیابی به سطوح بالای بازده اقتصادی، پرندگان در سیستم های پرورشی متراکم و گله های با جمعیت های زیاد نگهداری و پرورش می یابند به همین جهت تحت تأثیر عوامل گوناگون در معرض تنش قرار می گیرند. همانگونه که اشاره گردید، این عوامل منجربه بروز اختلال در تعادل میکروفلور روده و در نتیجه تضعیف مکانیسم های دفاعی بدن می گردند و بدین ترتیب اجرام بیماریزا فرصت فعالیت پیدا می نمایند.
در چنین شرایطی اغلب به منظور مهار یا حذف اجرام زیان آور موجود در روده و همچنین بهبود بازده غذایی و افزایش تولید، از افزودنیهای غذایی ضد میکروبی مانند آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. عوامل ضد میکروبی به عنوان یک ابزار پیشگیری کننده مطرح شده است. مدارک گسترده از تکامل مقاومت ضدمیکروبی در میان باکتری های بیماری زا وجود دارد.
آنتی بیوتیک ها عموما" برای درمان یا کنترل کولی باسیلوس هاٌ استفاده می شوند، با این حال ظهور باکتریهای مقاوم به آنتی بیوتیک باعث کاهش اثرات آنتی بیوتیک و همچنین باعث ایجاد مشکلات مربوط به سلامتی انسان می گردد.
توسعه مقاومت به آنتی بیوتیک ها باعث تحریک نگرانی گسترده جهانی در مورد محدود کردن استفاده از آنتی بیوتیک ها در حیوانات مزرعه ای در برخی از کشور ها و ممنوعیت استفاده در کشور های دیگر شده است.از این رو باید به دنبال یک جایگزین مناسب برای آنتی بیوتیک ها باشیم. مناسب ترین جایگزین، استفاده از پروبیوتیک ها است.
پروبیوتیک ها مکمل های میکروبی زنده هستند که اثر مثبتی روی حیوان میزبان دارند. مهمترین تأثیر پروبیوتیک ها روی ممانعت از رشد باکتریهای مضر در دستگاه گوارش می باشد . وهمچنین پروبیوتیک ها این پتانسیل رادارند که از رشد باکتری های پاتوژن روده، بخصوص سالمونلاٍ در جوجه جلوگیری نمایند.
پروبیوتیک برای چندین معنی مختلف استفاده می شد. اصلی ترین استفاده آن برای توصیف مواد تولید شده به وسیله پروتوزوآها - تک یاخته ها - بوده که به وسیله عامل خارجی تحریک شده است، - لیلی و استیلول . - 1965 اما بعدا" برای توصیف مکمل های خوراکی دام که اثر مثبت روی حیوان میزبان به وسیله اثر گذاری برمیکروفلور دستگاه گوارش آن دارد به کار رفت
پروبیوتیک را به این صورت تعریف کرد"کشت میکرواورگانیسمی خاص و زنده - در درجه اول ﻻکتوباسیلوس - که درحیوانات برای اطمینان از استقرار موثر جمعیت میکرواورگانیسم مفید روده بکار می رود" . بعد از آن فولر - 1989 - تعریف منحصربه فردی را ارائه نمود: مطابق این تعریف، پروبیوتیک ها مکمل های غذایی میکروبی هستند که از طریق بهبود تعادل میکروبی روده تأثیرات سودمندی بر روی میزبان دارند.
مطالعات آزمایشگاهی و مزرعه ای - برون تنی و درون تنی - متعدد نشان داده است که مهار میکروب های پاتوژن روده که باعث اختلالات میکروبی روده می گردد، می تواند حساسیت و عفونت را کاهش داده و علاوه برآن پروبیوتیک و پری بیوتیک مقاومت به عفونت را افزایش می دهد - استاوریس و کورنگا :1995 رولف . - 2000 مجیدزاده هروی - 1390 - نشان داد که لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس سالواریوس بیشترین فعالیت ضد باکتری را دارند.
همچنین اسیدیته محلول رویی کشت باکتری بر فعالیت ممانعتی لاکتوباسیل ها بر ایکولای موثر بود در حالیکه اسیدیته بر سالمونلا تأثیری نداشت. لاکتوباسیلوس پلانتاروم تنها سویه ای بود که بیشترین فعالیت ممانعتی را نسبت به سویه های دیگر بر سالمونلا داشت. لاکتوباسیلوس پلانتاروم فعالیت ممانعتی قابل قبولی مقابل سالمونلا و ایکولای و همچنین مقاومت به صفرا مناسبی را نشان داد. فعالیت ممانعتی مناسب در برابر ایکولای و آبگریزی بالا در لاکتوباسیلوس سالواریوس قابل توجه است
صفات مطلوبی که برای انتخاب عملکرد پروبیوتیک ها است بسیار زیاد است. برای باکتری های پروبیوتیک باید شرایط زیر تأمین گردد. در دستگاه گوارش نرمال ساکن گردد و باید این توانایی را داشته باشد تا به اپیتلیوم روده بچسبد و بر پتانسیل بالقوه آن ، مثل pH پایین معده ، حضور اسید صفراوی در روده و رقابت در مقابل دیگر میکرواوگانیسم ها وابسته به معده و روده فائق آید
لاکتوباسیلوس سالواریوس بیشتر در پرندگان مسن قابل تشخیص است - تانوک. - 2004 باکتریوسن این لاکتوباسیل بهترین عامل محدود کننده رشد کامپیلو باکترژژنی است. این باکتری توسط ﻻشه آلوده به انسان قابل انتقال است
حذف رقابتی و یا مهار مستقیم اثرات باکتری های پاتوژن ها عوامل مهمی است که پروبیوتیک از این طریق میزان بروز و طول دوره بیماری را کاهش می دهد. در حذف رقابتی، لاکتوباسیل ها به دیواره چینه دان متصل شده و با اشرشیا کلی، سالمونلا و سایر عوامل بیماری زا رقابت می کند
در تحقیق کریمی و ترشیزی - 1384 - ، استفاده از پروبیوتیک موجب افزایش معنی داری در تعداد پرزها در روده شده است. همچنین موجب کاهش نسبی فراوانی پرزهای زبانی شکل وافزایش فراوانی نسبی پرزهای برگی شکل در مقایسه با شاهد گردید. اشرشیاکولی پاتوژنیک باعث انواع بیماری های شاخته شده مثل کولی باسیلوسیس می شود که باعث بیماری انتریک و افزایش مرگ در جوجه ها می گردد و نتیجه آن زیان های اقتصادی در صنعت طیور است
مواد و روش ها
این تحقیق در سالن تحقیقاتی در مرکز تحقیقات دام و طیور دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد صورت پذیرفت. در این آزمایش از 400 قطعه جوجه نر یکروزه گوشتی نژاد راس 308 استفاده شد. که به طور تصادفی به 5 تیمار با 4 تکرار و در هر تکرار 20 پرنده تقسیم شدند. در سن 21 روزگی به نیمی از پرندگان هر پن باکتری ایکولای - 107 cfu/ml - k99 از طریق دهان خورانده شد و تا 42 روزگی در پن های متناظر نگهداری شدند. به منظور تغذیه جوجهها یک جیره پایه براساس کاتالوگ سویه راس 308و با استفاده از نرم افزار UFFDA تنظیم شد