بخشی از مقاله
چکیده:
این پژوهش به بررسی تأثیراستفاده از نرم افزار چند رسانه ای بر میزان یادگیری و یادداری درس شیمی پرداخته شده و.هدف آن برر سی تاثیر بکارگیری و ا ستفاده از چند ر سانه ای محقق ساخته بر میزان یادگیری و یادداری درس شیمی و مقای سه آموزش با چند ر سانه ای وروش سنتی ا ست.جامعه آماری،دانش آموزان دختر اول متو سطه ه ستند که با روش نمونه گیری ت صادفی ساده ،تعداد 35 نفر دانش آموز در گروه آزمایش و 35 نفر هم در گروه گواه قرار گرفتند.
نوع تحقیق بر اساس اهداف ،کاربردی و روش تحقیق ،شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه می با شد.برای تعیین روایی ابزار گردآوری اطلاعات ،از نظرات متخ ص صان و ا ستادان ا ستفاده شد و پایایی آزمون با روش آلفای کرانباخ 83در صد محا سبه شد.نتایج حا صل ازتحلیل دادهها ،هم سان بودن گروهها را تایید کرد.یک هغته پس از اجرای تدریس و متغییر مستقل،پس آزمون یادگیری و حدود چ هار هف ته ب عد،پس آزمون یادداری ان جام گر فت.برای تحل یل داده ها از آ مار توصیفی و استنباطی استفاده شد طبق نتایج بین پیش آزمون روشهای معمول و چند رسانه ای و.بین آزمون یادگیری و یادداری به روش چند رسانه ای با روش سنتی تفاوت معنی داری وجود دارد.
مقدمه :
توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات تاثیری عمیق بر ابعاد زنذگی امروزه بشر گذاشته است .دستاوردهای بارز این فن آوری مانند شکل گیری دولت الکترونیک ،بانکداری الکترونیک،تجارت الکترونیکی،پزشکی الکترونیکی و راه دور و یادگیری الکترونیکی نمودی از این تاثیر به حساب می آیند] سن تی و ا سمیت1 ،[2007 امروزه با تو سعه فاوا و شکل گیری جامعه اطلاعاتی ،دان شگاه ها و مدارس باید افرادی را تربیت کنند که از یک سو با اهداف ،رسالت ها و مکانیزم های جامعه اطلاعاتی سازگار و از سوی دیگر پیشگام و پیش برنده آن باشند
از این رو برخی از دانشگاه ها و مدارس با درک اهمیت این موضوع ،به تدریج دانش آموزان و دانشجویان خود را برای ورود به محیط های یادگیری الکترونیکی ترغیب می کنند.برای نمونه نتایج بررسی هاوکینز و رادی - 2009 - 3نشان می دهد که بیش از 98 درصد دانشگاه های آمریکا و 95 درصد دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی انگلیس برای کمک به بهبود فرآیند مدیریت آموزش ،تسهیل تعامل بین یادگیرندگان و کمک به بهبود یادگیری به صورت برنامه ریزی شده از محیط یادگیری الکترونیکی و تعاملی بهره می گیرند.
از چند رسانه ای در آموزش و یادگیری الکترونیکی یسیار استفاده می شود.زیرا از یک سو یادگیرنده را جذب می کند و ار سوی دیگر با امکانات متنوعی که برای وی فراهم می آورد،تداوم یادگیری را تضمین می کند
چند رسانه ای ها4 به عنوان ابزارهایی قوی و دارای تعامل،در کلاس های سنتی،محیط های وب و حتی در یادگیری الکترونیکی5 قابل استفاده هستند و می توانند به فراگیران کمک کنند تا بتوانند از توانایی های گوناگون در یادگیری بیشتر استفاده کنند و در خود آموزی و خود گردانی در یادگیری مطالب آموزشی،یادگیرندگانی فعال و هدفمند باشند.
مطالعه تجربیات و پژوهش های جوامع پیشرفته که در رفع موانع و ارتقای نظام تعلیم و تربیت خود موفق بوده ا ند از تو جه و الزام و ا قدام به اموری ن ظام دار و هدفم ند از جم له طراحی آموزشی،بهبود مواد و فنون آموزشی و تولید رسانه های متناسب با شرایط مخاطبان حکایت می کند که در قالب فناوری آموزشی و کاربرد بهینه آن در آمورش مطرح و اجرا شده است
در ک شور ما امروزه آموزش و یادگیری با ا ستفاده از برنامه ها و نرم افزارهای چند ر سانه ای که تعامل خوبی با فراگیرنده دارند،در خصوص آموزش دروس و یا زبان های متفاوت،رو به افزایش و فزونی گذاشته است.در خصوص درس علوم تجربی دوره راهنمایی با توجه به تنوع مطالب مطرح شده اعم از شیمی،زیست شناسی،فیزیک و زمین شناسی د راین کتاب و درس، فراگیران با مشکلاتی روبرو می شوند.
ضرورری به نظر می ر سد که که راهکاری اندی شیده شود که با کمک شیوه های کارآمد تر آموزشی و راهنمایی معلمان این درس و ایجاد کلاس های فعال و دارای تعامل بیشتر و هم چنین نتایج حاصل از تاثیر فناوری های چند رسانه ای بر فرآیند یاددهی -یادگیری،از این امکانات در جهت افزایش و پایداری یادگیری مطالب و مفاهیم فراگیرندگان استفاده کرد و وضعیت آموزشی این درس را در نظام آموزشی به حد مطلوبتر رسانید.
لذا تصمیم گرفتیم با توجه به پژوهش های انجام گرفته در زمینه تاثیر چند رسانه ای ها و نرم افزارهای آموزشی در آموزش و یادگیری،با استفاده از یک نرم افزار محقق ساخته به منظور افزایش یادگیری مفاهیم درس علوم دانش آموزان سال دوم راهنمایی اقدام نموده تا میزان تاثیر گذاری چند رسانه ای ها را در یادگیری و یادداری این درس نسبت به روش آموزش سنتی سنجیده شود.امید است یافته های این پژوهش در برنامه ریزی ها و کیفیت آموزشی فراگیرندگان موثر وافع شود.
رسانه، ترجمه واژه انگلی سیmedia ا ست. این واژه در لغت به معنای وا سطه، و سیله یا ماده و سط یا رابط دو چیز، حدفا صل و سرانجام و سیله نقل و انتقال آمده ا ست - وب ستر1969،. - 5در تعریف رسانه، منابع مختلف نکات مختلفی را از دیدگاههای مختلف اظهار کردهاند
رسانه را در معنای عام، وسیله نقل و انتقال اخبار، پیامها و اطلاعات میداند و از مصادیق آن روزنامهها و رادیو تلویزیون را نام برد. همچنین اولسون - 1377 - 6عنوان میکند که، رسانه عبارت از فناوریای است که الزاما نباید از نوع ماشینی باشد. از دید وی رسانهها را میتوان مرکب از سه مولفه دانست که شامل نظامهای نمادی، پیامها و فناوریهای انتقال میشوند. احدیان[1382] نیز رسانه را واسطه بین معلم و فراگیر میداند.
Ñ سانه و سیلهای ا ست که فر ستنده به کمک آن معنا و مفهوم مورد نظر خود، پیام را به گیرنده منتقل میکند. به عبارت دیگر، رسانه، وسیله حامل پیام از فرستنده به گیرنده است. کتاب، روزنامه، مجله، عکس، فیلم، نوار صوتی و تصویری، رادیو، تلویزیون، ماهواره و ... نمونههایی از رسانه هستند
در همین راستا، ]فردانش،[1385 رسانه ها را وسایل و پلهای ارتباط بین مرکز پیام و گیرنده پیام میداند. به اعتقاد وی، هیچ آموز شی را نمیتوان ت صور کرد که بدون ر سانه تحقق یابد، زیرا رسانه، وسیله یا کانال انتقال پیام از فرستنده به گیرنده یا مفهوم است. بدین ترتیب، اگر رسانه را عبارت از وسیلهای بدانیم که فرستنده به کمک آن معنی و مفهوم پیام را به گیرنده منتقل میسازد و آن را در شرایط فردی یا به صورت جمعی در نظر بگیریم، آن وقت مفهوم آن بهتر رو شن خواهد شد.
در ارزیابی کیفی آن میزان موثر بودن رابطه ارتباطی را باید در نظر گرفت. اینکه تا چه اندازه یک رسانه توانسته است سبب تسهیل در ارسال پیام و تسریع آن شود، عامل مهمی به شمار میرود]درانی،[.1378البته، ارتباط گاهی کلامی است که در آن پیامها در قالب رمزهای کلامی به صورت شفاهی و یا به شکل نو شتاری منتقل میگردد و گاه ارتباط غیرکلامی ا ست که در قالب رمزهای غیرکلامی مثل طراحی، نقاشی و موسیقی منتقل میگردد
مواد دیداری و شنیداری، میتوانند جزئی از یک طرح آموز شی با شند یا به تنهایی کل طرح را ت شکیل دهند. رسانه ها که در طرحهای آموز شی فعالیت دارند، بر ح سب اهداف، محتوا، و روشهای آموزشی مشخص میشوند. رسانه ها مکمل یا در تایید آموزش نیستند، بلکه خود یک داده آموزشیاند
تجارب مختلف نشان داده است که استفاده از رسانه ها در میزان یادگیری اثر میگذارد و از طرف دیگر از طول زمان لازم برای آموزش میکاهد. شناخت رسانهها و چگونگی کاربرد هر یک از آنها و همچنین آشنایی با روشهای تدریس، مهمترین عوامل موفقیت در حسن استفاده و بهرهگیری صحیح از انواع رسانه هاست
