بخشی از مقاله
چکیده
یکی از رازهای داشتن حافظهای قوی ورزش کردن است. تغییرات مغزی وابسته به سن بسیار آهسته رخ میدهند. نباید پس از چند هفته ورزش کردن انتظار یک تغییر باورنکردنی را داشته باشید. اما به تدریج باید منتظر نتایج باشید. یک مطالعه نشان میدهد که در افرادی که شروع به پیاده روی کرده بودند پس از 6 ماه توانایی انجام عملکردهای چندگانه بهبود پیدا کرد.
هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر ورزش بر یادگیری و حافظه دانش آموزان دوره ابتدایی دبستان شهید عراقی شهر کرمانشاه است. روش مقاله حاضر به روش توصیفی و از پرسش نامه ای استفاده شده که در واقع یک پرسش نامه ی محقق ساخته است. این محاسبات شامل آمار توصیفی ساده، درصدی و اصلاح شده به صورت جداول فراوانی، همراه با نمودار ستونی به ازای هر جدول است.
هم چنین، شاخص های مرکزی - میانگین، میانه و نما - و شاخص های پراکندگی - انحراف استاندارد واریانس - نیز محاسبه شدند.نتایج نشان می دهد که ورزش صبحگاهی تأثیر زیادی بر ایجاد آرامش در دانش آموزان دارد.همچنین ورزش صبحگاهی در ایجاد نشاط و شادابی تأثیر به سزایی ×دارد. و ورزش صبحگاهی تا حدودی بر میزان علاقمندی به درس های دیگر تأثیر دارد.
مقدمه
سلامتی مغز یکی از اهداف مهم در زندگی انسان ها است.جهت دست یافتن به این اهداف ورزش می تواندکارساز باشد. - جنیفر و همکاران،. - 1995 فناوری و مدرنیزه شدن زندگی، و هم چنین گسترش زندگی شهری و فرهنگ آپارتمانی، اگر چه از بسیاری از جهات رفاه و آسایش را برای بشر امروزی به ارمغان آورده است، اما از طرف دیگر با کاهش تحرک و فعالیت بدنی همراه بوده و سلامت جسمانی و آمادگی قلبی - عروقی انسان را تحت تأثیر قرار داده است.
زندگی شهری تا حدود زیادی چرخه ی طبیعی زندگی وخصوصاً فعالیت های حرکتی را محدود کرده و انسان امروزی را به واسطه ی فقر حرکتی، در معرض ابتلا به بیماری هایی هم چون افزایش فشار خون، افزایش چربی و ... و عوارضی چون چاقی ، تغییر شکل وضعیتی استخوان ها، ضعف عضلانی و ضعف عمومی در مقابله با انواع بیماری ها قرار داده است مقوله ی ورزش و تربیت بدنی و نقش آن در تندرستی و شادابی، یکی از مباحثی بوده که مورد توجه صاحب نظران علوم ورزشی قرار داشته و تحقیقات متعددی در این زمینه صورت گرفته است.
نتایج به دست آمده دال بر این موضوع است که ورزش و فعالیت های منظم بدنی و سازمان یافته، عامل مؤثری در توسعه سلامتی و نشاط و شادابی تمام اقشار جامعه است و شادابی و نشاط دانش آموزان و نوجوانان که قشر عظیمی از جامعه را تشکیل می دهند، تضمین کننده ی سلامت روحی و روانی جامعه ی آینده است.
دست یابی به این مهم در سایه ی درس تربیت بدنی واجرای فعالیت های منظم ورزشی در مدارس و آموزشگاه ها ممکن می شود و ورزش صبحگاهی نیز می تواند به عنوان یکی از فعالیت های سازمان یافته که بی نیاز از امکانات پیشرفته و فضای ورزشی مجهز است، اجرا شود.
هر دانشآموزی بارها و بارها در سالن های ورزشی دیوار حیاط و راهروی مدارس، انواع رسانههای گروهی، کتابها و نشریات با عباراتی »عقل سالم در بدن سالم است« مواجه میشود. با این حال عده کمی از نوجوانان و جوانان حقیقت و معنای اصلی این جمله راعملاً در زندگی خود به کار میگیرند و اغلب آنها در برنامههای روزانه درس و ورزش را همراه هم تنظیم نمیکنند..
برای اینکه مغز به خوبی از عهده یادگیری و حفظ مطالب درسی برآید، علاوهبر رساندن مواد غذایی و انرژی کافی باید از خونی پاک و غنی از اکسیژن تغذیه شود. هر حرکت ورزشی خواص و نتایج خاص خود را دارد و اینگونه نیست که ورزش فقط ماهیچهها را قوی کند. معلمین ورزش در مدارس باید خواص هر حرکت را نیز به محصلین خود آموزش دهند تا آنها با آگاهی کامل از نتایج سودمند ورزش بهرهمند شوند. در ضمن برای رساندن اکسیژن کافی به سلولهای مغزی دانشآموزان باید یاد بگیرند که صحیح و اصولی ×تنفس کنند و با عادت دادن ششها به نحوه مطلوب بازده تنفسی خود را افزایش دهند.
برای رشد کارکردهای مغزی، فعالیت جسمانی بسیار حائز اهمیت است. فعالیتهایی چون دویدن، پریدن، جهیدن، شنا کردن سبب تقویت عقدههای پایه، مخچه و جسم پینهای میشود. ورزش و تمرین بدنی، اکسیژن زیادی را به مغز میرساند و بر میزان ارتباط بین نرونی میافزاید. یادگیری از طریق پیادهروی، حرکات کششی و سایر فعالیتهای جسمانی ارتقاء یافته و تقویت میگردد.
یافتههای یک پژوهش علوم تربیتی حاکی از آن است که ورزش عملکرد تحصیلی دانشآموزان را افزایش میدهد. با توجه دقیقتر به نتایج تحقیق میتوان نتیجه گرفت که صرف وقت بیشتر برای ورزش نه تنها هیچگونه اثر سویی بر عملکرد تحصیلی و هوش نداشته است، بلکه در بیشتر موارد باعث عملکرد تحصیلی بهتر دانشآموزان نیز شده است.
باید دانست که تربیت بدنی در مدارس ابتدایی مفهوم بازی به شکل آزاد یا حکم ساعت تنفس بین دو کلاس را ندارد. کلاس درس تربیت بدنی، حکم آزمایشگاهی را دارد که در طی آن، کودک با وظیفه مهم فراگیری حرکت و یادگیری از طریق حرکت درگیر میشود. شادی، تنوع و سرگرمی محصول فرعی یک درس تربیت بدنی خوب است. معنای واژه تعلیم و تربیت هدایت به جلو است. تربیت بدنی آن جز از فرآیند تعلیم و تربیت است که در آن هم تربیت بدن و هم تربیت از طریق بدن، مطرح است . فعالیتهای بدنی و ورزش علاوهبر تقویت قوای جسمانی که یک اصل مهم در ارتقای بهداشت همگانی است بر رشد قوای ذهنی و روانی دانشآموزان ×نیز تأثیر قابل ملاحظهای دارد.
مطالعات مختلف نوع ورزش خاصی را مشخص نکرده اند اما محققان میگویند که برای بهره مند شدن از منافع ورزش نیازی نیست که خود را خسته و فرسوده کنید. برخی مطالعات نشان میدهند که حتی پیاده روی مرتب هم به کارکرد بهتر مغز و تقویت حافظه کمک میکند. دانشمندان ارتباطی بین قلب سالم و مغز سالم یافتهاند که نشان میدهد ورزش نه تنها برای قلب بلکه برای تمام بدن مفید است . ورزشهای ایروبیک مانند پیاده روی، دوچرخه سواری یا شنا ورزشهای مناسبی برای بهبود کارکرد قلب هستند. با سرعتی ×ورزش کنید که به شما امکان صحبت کردن حین ورزش را بدهد.
طبق پژوهش جدید مغز آن دسته از کودکانی که به ورزش های هوازی می پرداختند، دارای بخش سفیدرنگ فشرده تر و تنیده تری نسبت به کودکانی که آمادگی جسمانی کمتری داشتند و ورزش هوازی انجام نمی دادند بود. بخش خاکستری مغز، مسئول فعالیت های شناختی نظیر حافظه و یادگیری است. اما این نخستین بار است که رابطه آمادگی جسمانی هوازی با بخش سفید مغز کودکان ×مورد ارزیابی قرار گرفته است.
پیشینه تحقیق
غنایی چمن آبادی و همکاران - - 1384 در مطالعه تحت عنوان بررسی تاثیر آموزش حرکات ریتمیک ورزشی بر کارکرد حافظه عددی دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری ویژه که جامعه آماری آن آن 58 نفر از طریق مدارس ابتدایی شهر مشهد و البته کودکان استثنایی که به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شده بودند را انتخاب کردند. که نتایج نشان می دهد که بین آموزش حرکات ریتمیک کاراته و پیشرفت حافظه ی عددی دانش آموزان مبتلا به اختلالات ویژه ی یادگیری رابطه ی مثبت معناداری وجود ×دارد.
صفوی و همکاران - - 1391 در مطالعه ای تحت عنوان بررسی تاثیر آموزش رفتارهای تغذیه ای وفعالیت های ورزشی برخودکارآمدی دانش آموزان مدارس راهنمایی که این پژوهش نیمه تجربی، تعداد 120 نفر از دانشآموزان مقاطع اول تا سوم مدارس راهنمایی دولتی و غیرانتفاعی به روش تصادفی- خوشه ای چند مرحلهای انتخاب و سپس به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم گردیدند.
