بخشی از مقاله
چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر پایگاه اقتصادی - اجتماعی بر کیفیت زندگی کاری کارکنان مراکز بهداشتی شهرستان ارومیه می پردازد. پایگاه اجتماعی- اقتصادی، پایگاهی است که فرد در میان یک گروه دارد. یا به مرتبه اجتماعی- اقتصادی یک گروه در مقایسه با گروههای دیگر گفته میشود. کیفیت زندگی کاری بالا برای سازمانهایی که به جذب و ابقا کارکنان اهمیت می دهند اساسی است.
جامعه آماری این پژوهش را کل کارکنان مراکز بهداشتی شهرستان ارومیه و نمونه آماری را هم تعداد 300 نفر از آنها بصورت تصادفی تشکیل می دهد. روش آماری مورد استفاده در تحقیق از نوع مدلسازی معادلات ساختاری می باش د و به منظور شناسایی سازه های تحقیق از تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم استفاده می شود.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که پایگاه اقتصادی - اجتماعی با ضرایب مسیر بالایی که با کیفیت زندگی کاری دارد، می تواند عاملی موثر و قدرتمند برای کیفیت زندگی کاری کارکنان محسوب شود و با توجه به نتایج، کارکنان ، بیشترین توجه را برای امنیت شغلی، مشارکت و مسائل مالی و رفاهی دارند و کمتر توجه را برای سایر ابعاد دارند. در صورتی اگر افراد بتوانند با توجه به همه ابعاد کار خود را انجام داده و به فعالیت بپردازند می توانند عملکرد بهتر و کیفیت بالایی را در کار داشته باشند. کلید واژه ها: پایگاه اقتصادی - اجتماعی، کیفیت زندگی کاری، کارکنان مراکز بهداشتی - درمانی.
مقدمه:
پایگاه اقتصادی- اجتماعی، پایگاهی است که فرد در میان یک گروه دارد. یا به مرتبه اقتصادی- اجتماعی یک گروه در مقایسه با گروههای دیگر گفته میشود. به بیان دیگر، موقعیتی که یک فرد یا خانواده با ارجاع به استانداردهای میانگین رایج درباره ویژگیهای فرهنگی، درآمد مؤثر، داراییهای مادی و مشارکت در فعالیت های گروهی اجتماعی به دست میآورد
تعریف پایگاه اجتماعی - اقتصادی از دیدگاه وبر:
پایگاه را برآوردی مثبت یا منفی از احترام یا پرستیژ پذیرفته شده از سوی افراد یا موقعیتها تعریف کردهاند. پایگاه، بازتاب دهنده عواملی هم چون منشأ خانوادگی رفتار، تحصیلات و ویژگیهای مشابه است که دستیابی به آنها یا از دستدادنشان سخت تر از به دست آوردن یا از دست دادن ثروت اقتصادی است
مولفههایی وجود دارد که از طریق بررسی و ادغام آنها با هم، میتوان به متغیر پایگاه اجتماعی - اقتصادی یک خانواده یا فرد در اجتماع دست یافت. در این تحقیق از 5 مولفه تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، شغل پدر، شغل مادر و میزان هزینه-های خانواده در طول یک ماه استفاده شده است.
کیفیت زندگی کاری یکی از متغیرهایی است که اخیرا به لحاظ اهمیت ، مورد توجه بسیاری از مدیران که در صدد ارتقا کیفیت منابع انسانی خود هستند قرار گرفته است ؛ گرچه مطالعه شاخصهایی که برای کیفیت زندگی کاری سودمند و یا مضر هستند تاریخچه ای دیرینه دارد - ماو، سموئلز و الکساندر - 2003 1، اما منبع دقیق عبارت کیفیت زندگی کاری مشخص نیست و احتمالا اولین بار در موسسه تحقیق اجتماعی دانشگاه میشیگان در کارهای اولیه رنسیس لیکرت و رویکرد او برای تغییر سیستمی به کار برده شده است
واژه کیفیت زندگی کاری نخستین بار در سال 1972 در طی یک کنفرانس ارتباطات کاری بین المللی در رابطه با مسائل کاری در خانه اردن معرفی شد. کیفیت زندگی کاری توجه بیشتری را بعد از آنکه کارکنان اتومبیل متحده و جنرال موتور شروع به یک برنامه کیفیت زندگی کاری برای بازساخت و رفرم کارکردند به خود اختصاص داد
ابتدا نگرانی برای کیفیت زندگی کاری در دهه 1970 اوج می گیرد. این نگرانی بعد از عواقب حیطه سنتی مدیریت علمی و بوروکراسی ناشی از ان که محیط کاری ضد انسانی ، وظیفه محور، غیر شخصی، بدون پاداش و عموما غیرکارا ایجاد می کرد و همه سطوح شان و منزلت شخصی را مورد هتک قرار میداد و منابع انسانی را ضایع مینمود حاصل شد و بعد از فروکش نمودن در دهه 1980 مجددا در دهه 1990 غالب میشود ؛به عبارتی مفهوم کیفیت زندگی کاری حدود 30 سال قبل به کار رفته است. کیفیت زندگی کاری با واکنش و پاسخ به نیازهای فردی و اشتیاق میتواند افزایش یابد
روبینز کیفیت زندگی کاری را به عنوان فرایندی که به وسیله آن یک سازمان با گسترش مکانیسم هایی به نیازهای کارکنان واکنش نشان می دهد تا به انها اجازه دهد کاملا در تصمیمگیریهایی که زندگی شان در کار را طرح میریزد مشارکت داشته باشند تعریف نموده است.کیفیت زندگی کاری سازه چند بعدی است و ممکن است یک سازه جهانی و فناناپذیر نباشد
