بخشی از مقاله
چکیده
کیفیت زندگی کاری یا کیفیت نظام کار یکی از جالب ترین روش های ایجاد انگیزش و راهگشای مهم در طراحی و غنی سازی شغل کارکنان است که ریشه در نگرش کارکنان و مدیران به مقوله ی انگیزش دارد. ضرورت توجه به کیفیت زندگی کاری و بهبود آن، یک منطق دارد وآن هم این است که 65 درصد عمر مفید انسان ها در محیط کار سپری می شود.
بدین ترتیب با توجه به اهمیت نقش کیفیت زندگی کاری در عملکرد کارکنان، هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط میان کیفیت زندگی کاری - پرداخت منصفانه، محیط کار ایمن، فضای کلی زندگی، توسعه قابلیت های انسانی، یکپارچگی اجتماعی، قانونگرایی و تامین فرصت رشد و امنیت - و عملکرد کارکنان - شامل سه فرایند تعهد شغلی، افزایش قابلیت، تلاش سازمانی - در شرکت تولید رینگ سایپا و ارائه برخی پیشنهادات است. در این تحقیق از روش توصیفی- همبستگی از نوع پیمایشی و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است.
جامعه آماری این پژوهش شامل 107 نفر ازکارشناسان شرکت تولید رینگ سایپا است. شرکت کنندگان ترکیبی از پرسشنامه های استاندارد اصلاح شده مربوط به کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان را پر نمودند. تحلیل نتایج تحقیق با نرم افزار SPSS 22 نشان داد که سطح کلی کیفیت زندگی کاری در سازمان بالاتر از حد متوسط است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان بیشتر فرایند های کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان رابطه معناداری وجود دارد و رگرسیون گام به گام هم نشان داد که از میان همه متغیر ها، چهار متغیرتامین فرصت رشد، توسعه قابلیت، قانون گرایی و پرداخت منصفانه رابطه مهمتری با عملکرد کارکنان دارند نتایج این تحقیق راه را برای ترکیب این دومولفه کاربردی در سازمان های خصوصی و دولتی روشن می نماید.
مقدمه
تغییر و تحولات دنیای کنونی به قدری عمیق، گسترده و سریع اتفاق می افتد که در تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی فرد اثر می گذارد و از آنجایی که نیروی انسانی واجد شرایط و ماهر عامل با ارزش و سرمایه ی بی پایان در جهت رشد و توسعه ی سازمان ها و کشورها هستند و بزرگ ترین سرمایه ی یک کشور و عامل اصلی پیشرفت آن است و اگر در گذشته کار، سرمایه و زمین عوامل اصلی تولید به حساب می آمدند، امروزه تغییرات فنآوری نیروی انسانی و افزایش بهره وری به عنوان عوامل رشد و توسعه تلقی می شوند
امروزه منشأ اصلی مزیت رقابتی سازمانها برخورداری آنها از نیروی انسانی کارامد، توانا، فهیم و داناست. بنابراین دانایی و کیفیت منابع انسانی مهمترین و با ارزش ترین سرمایه ی سازمان محسوب میشود و نقش عمده ای در توسعه ی سازمان بر عهده دارد. در جهان رقابتی امروزی،یکی از ابزارهای مهم برای ایجاد تحول و بقای سازمان و رسیدن به هدف ها و رسالت ها عنصر انسان سازمانی است. جوامعی که به پیشرفت، ترقی و تعالی دست یافته اند، توانسته اند نیروها و استعداد های نهفته در افراد را شکوفا سازند. بویژه آندسته از سازمان هایی که به اهمیت و نقش منابع انسانی در بهبود بهره وری پیبرده اند، به ارزش و قدرت نیروی کار متعهد آگاهییافته و منابع مهم و انرژی فراوانی از مدیریت را صرف ایجاد محیطی می کنند که کارکنان بتوانند با حداکثر توان خود، در بهبود عملکرد سهیم باشند.
کارکنان تمایل دارند که در کارشان نظارت و دخالت بیشتری داشته باشند. هنگامی که با کارکنان بااحترام رفتار شود و آنان فرصت بیان اندیشه های خودرا داشته باشند، درتصمیم گیری ها مشارکت کرده و عکس العمل مناسبی از خود نشان می دهند. بالاخره کیفیت زندگی کاری اغلب به یک نوع برنامه تغییر سازمانی اشاره دارد. - میرسپاسی، 1386،ص. - 138عملکرد فرد معیار میزان موفقیت فرد درانجام کارشاست و معمولاً از میزان خروجی فرد - به عنوان مثال ، میزان فروش یا تولید - یا ارزشیابی میزان موفقیت رفتار فرد در مقایسه با انتظارات سازمان به دست می آید. - کاظمی، 1381، ص. - 31 اهمیت تحقیق حاضر دراین موضوع میباشد که بابررسی و شناخت رابطه بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان، راهکارهای مناسب جهت بهبود عملکرد کاری آنان را بشناسیم و از آن ها برای بالا بردن توانمندی ها ، کارایی و اثربخشی سازمان و جامعه استفاده بهینه کرده باشیم.
پس سؤال اصلی تحقیق حاضر عبارتست از:
" بین کیفیت زندگی کاری - Q.W.L - باعملکرد کارکنان شرکت تولید رینگ سایپا ، چه رابطه ای وجود دارد؟"
اهداف مقاله
هدف اصلی: تعیین تاثیر QWL بر عملکرد میباشد و اهداف فرعی این تحقیق عبارتند از:
• بررسی وضعیت کیفیت زندگی کاری در کارکنان شرکت رینگ سایپا
• بررسی وضعیت عملکرد کارکنان شرکت رینگ سایپا
• اولویت بندی مولفه های کیفیت زندگی کاری و مولفه های عملکرد کارکنان شرکت رینگ سایپا
• پیشنهاداتی برای بهبود QWL و عملکرد کارکنان شرکت رینگ سایپا
روش تحقیق
این تحقیق بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. در روش تحقیق توصیفی هدف توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است و روش پیمایشی به عنوان یکی از زیر بخشهای روش تحقیق توصیفی برای بررسی توزیع ویژگیهای جامعه آماری بکارمی رود . در این پژوهش نیز محقق به توصیف و بررسی کیفیت زندگی کاری بر بهبود عملکرد کارکنان شرکت تولید رینگ سایپا میپردازد.
به منظور توصیف ویژگیهای نمونه، ابتدا دادههای جمعآوری شده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی خلاصه و طبقهبندی میشود، بعد از آن آمارهای توصیفی از جمله میانگین ، انحراف معیارمربوط به متغیرهای تحقیق آورده شده ، سپس با استفاده از شاخصهای آمار استنباطیبه تأًیید یا رد فرضیات میپردازیم. در این تحقیق متغییر های مورد بررسی عبارتند از متغیر مستقل که عبارت است از کیفیت زندگی کاری که خود از هفت مولفه پرداخت منصفانه، محیط کار ایمن درسازمان، فضای کلی زندگی، توسعه قابلیت های انسانی، یکپارچگی اجتماعی، قانونگرایی در سازمان و تامین فرصت رشد و امنیت تشکیل شده است و متغیر وابسته که عملکرد کارکنان می باشد و از سه مولفه تعهد شغلی، افزایش قابلیت ها و تلاش سازمانی تشکیل شده است.
یافته های تحقیق
پردازش داده ها در دو سطح انجام گرفته است که عبارتند از : توصیف داده ها و تحلیل و استنباط آنها. در مرحله توصیف داده ها ،جامعه مورد مطالعه با توجه به متغیرهای مورد نظر توصیف شده و تصویری از وضع وجود ارائه می گردد. در مرحله تحلیل داده ها به تعیین روابط بین متغیر ها، تفاوت موجود بین گروه ها وتبیین متغیرها پرداخته می شود.
بررسی نرمال بودن دادها
ابتدا چولگی1 و کشیدگی2 داده ها آزمون می شود. چولگی معیاری از تقارن یا عدم تقارن تابع توزیع میباشد. برای یک توزیعکاملاً متقارن چولگی صفر و برای یک توزیع نامتقارن با کشیدگی به سمت مقادیر بالاتر چولگی مثبت و برای توزیع نامتقارن با کشیدگی به سمت مقادیر کوچکتر مقدار چولگی منفی است. کشیدگی یا نشان دهنده ارتفاع یک توزیع است. به عبارت دیگر کشیدگی معیاری از بلندی منحنی در نقطه ماکزیمم است و مقدار کشیدگی برای توزیع نرمال برابر 3 می باشد. کشیدگی مثبت یعنی قله توزیع مورد نظر از توزیع نرمال بالاتر و کشیدگی منفی نشانه پایین تر بودن قله از توزیع نرمال است. برای مثال در توزیع t که پراکندگی داده ها بیشتر از توزیع نرمال است، ارتفاع منحنی کوتاه تر از منحنی نرمال است. در جدول 1 نتیجه بررسی چولگی داده ها نشان داده شده است.
