بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان تاثیر پرخاشگری بر پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر و پسر شهر برازجان صورت گرفته است . نوع تحقیق توصیفی از نوع علی مقایسه ای - پس رویدادی - بود .و جامعه آماری در این پژوهش دانش آموزان پسر و دختر دوره دبیرستان شهر برازجان بود که 150 نفر به صورت تصادفی به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید .
برای سنجش میزان پرخاشگری دانش آموزان از آزمون محقق ساخته استفاده شد. و برای تحلیل اطلاعات از روش ها ی آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون و آزمون t استفاده شد . نتیجه بدست آمده نشان داد که بین پرخاشگری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همبستگی منفی وجود دارد. متغیر پرخاشگری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر منفی و معنی داری دارد.با توجه به مقدار میانگین پرخاشگری دانش آموزان پسر و دختر می توان گفت که میزان پرخاشگری دانش آموزان پسر به طور معنی داری بیشتر از دانش آموزان دختر بود.
مقدمه
نوجوانی یکی از مهمترین دوره های سنی است و نوجوانان از آسیب پذیرترین گروه های اجتماعی هستند. اهمیت نوجوانی هنگامی بیشتر مشخص می شود که سلامت آنان به عنوان زیر بنای سلامت جامعه مورد توجه قرار گیرد و کنی و جب3 - 1995 - نوجوانی را به عنوان دوره انتقال از کودکی به بزگسالی تعریف کرده اند که به وسیله تلاش جهت رسیدن به اهداف در ارتباط با انتظارات فرهنگی و جهش های رشد اجتماعی ، عاطفی و جسمانی مشخص می شود .
این دوره از مهم ترین و حساس ترین مراحل رشد محسوب می شود زیرا بروز و ظهو ر صفات ثانویه 4جنسی و بلوغ در این دوره ، آن را از اهمیت خاص برخوردار می سازد . ظهور پدیده بلوغ و تغییرات فیزیولوژیک ناشی از آن زمینه مساعدی را جهت بروز استرس و اختلالات روانی و اجتماعی فراهم می سازد
نوجوان در این دوره از نظر جسمانی در حال رشد و از لحاظ عاطفی نارس ، از نظر تجربه محدود و از لحاظ فرهنگ اجتماعی بسیار شکننده و تحت تاثیر است و تنوع احوال ، دگرگونی های رفتاری ، خواسته ها ، نیازها ، حساسیت ها ، طغیان ها ، عصبانیت ها ، همه و همه موقعیتی را به وجو د آورده که روانشناسان این مرحله از حیات را مرحله بحرانی معرفی کرده اند و پذیرفته اند تغییرات بیولوژیکی که در دوره ی نوجوانی پدیدار می شود ، نوجوان را دپار اضطراب و تنش روانی کرده و او را به منفی گرایی می کشاند. متاسفانه شواهد بیانگر شیوع بالای اختلالات روانی در دوران کودکی و نوجوانی است. درصد ابتلا به اختلالات روانی در کشورهای مختلف، در جمعیت زیر 16 سال از 12 تا 0/29 متغیر بوده است و تنها 10 تا 0/22 موارد توسط سیستم مراقبت های پزشکی تشخیص داده شده اند.
یکی از عواطف متداول در بین نوجوانان خشم است که بر اثر برخورد با مانعی که بر سر راه هدف آنان قرار گیرد ، حاصل می شود و به پرخاشگری که یک واکنش عمومی به ناکامی امیال است منجر می گردد
پرخاشگری 6 عبارت است از هر گونه رفتاری که مستقیما به قصد آسیب رساندن به فرد دیگری از یک فرد صادر می شود. در راستای کنترل این رفتارها، مرتکب شونده باید باور داشته باشد که رفتارش به هدف آسیب رساندن به دیگری بوده است که پیامد آن بر انگیختن رفتاری اجتنابی است
پرخاشگری ممکن است با اشکال گوناگونی بروز پیدار کند. شکل کلامی و جسمانی آن معرف مولفه های ابرازی یا رفتاری ، خشم ، معرف جنبه هیجانی و خصومت ، معرف جنبه شناختی پرخاشگری است
روانشناسان اجتماعی عمل پرخاشگرانه را رفتار آگاهانه ای تعریف می کنند که هدفش اعمال درد و رنج جسمانی و یا روانی باشد؛ این رفتار نباید با ابراز وجود اشتباه گرفته شود . گرچه بسیاری از افراد به نحو غیر دقیقی دیگران را پرخاشگر می نامند؛ مثلا اگر مردم برای احقاق حقوق خود پایداری کنند به سردبیران روزنامه ها درباره بی عدالتی خیالی یا واقعی بنویسند خیلی سخت کار کنند. دو نوع پرخاشگری وجود دارد پرخاشگری خصمانه9 و پرخاشگری وسیله ای 10 که باید تمایز قائل شد ، در پرخاشگری خصمانه عملی پرخاشگرانه است که از احساس خشم ناشی می شود و هدفش اعمال درد و آسب است در پرخاشگری وسیله ای قصد و نیت آسیب رساندن به هدفی غیر از درد و رنج صورت می گیرد
آنچه باعث توجه پژوهشگران به پرخاشگری شده است پیامدهای این گونه رفتارها برای نوجوانان می باشد مانند ایجاد تصویری منفی در میان همسالان و آموزگاران ، طرد شدن از سوی همسالان ، افت تحصیلی ، مصرف مواد و بزهکاری . نوجوانان پرخاشگر معمولا توان مهار رفتار خود را ندارند و معیارها و ارزش های جامعه ای را که د ر آن زندگی می کنند به راحتی زیر پا می گذارند در بیشتر موارد والدین و اولیای مدارس با آنها در گیری پیدا می کنند و گاهی به اخراج آنها از مدرسه می انجامد .
تحقیقات نشان داده است که پرخاشگری دارای عوارض جسمی ، روانی و اجتماعی فراوانی است و موجب نشانگان مانند احساس درماندگی ، تنهایی ، ناسازگاری اجتماعی ، بی توجهی به حقوق و خواسته دیگران ، زخم معده ، میگرن ، اختلال فشارخون ، افسردگی ، اضطراب و افت تحصیلی می گردد افرادی که مشکلات رفتاری از جمله پرخاشگری دارند، نه تنها دارای نشانگان مرضی جسمانی مانند سردرد و دردهای معده ای - روده ای می باشند، بلکه در انزوا و تنهایی به سر می برند و به خواسته های اجتماعی دیگران چندان توجهی ندارند.
در تحقیق کیم - 2003 - 12 بر روی نوجوانان کره ای ، 0/74/3 از نوجوانان در بعد حساسیت بین فردی ، 0/56/9 در بعد افسردگی و 0/48/8 در بعد مقیاس پرخاشگری دچار مشکل بودند . و در پژوهشی که کاشانی انجام داده است، 0/41 از نوجوانان در کاشان ، یک مساله روانی داشتند و 0/19 از نظر عاطفی و عملکرد دچار مشکل بودند - فراهانی ، 1380 ؛ به نقل از آهنگر انزابی و همکاران ، . - 1390 ارگیز13 و همکاران ، - - 2006 بیان کردند که از لحاظ آماری بین سبک های فرزند پروری و مشکلات رفتاری نوجوانان ارتباط معنی داری وجود دارد.
مطالعات مارش و باربر - 2001 - 14 نشان دارد که جدایی از والدین و ارتباط نامطلوب با فرزندان به طور ناپیوسته و منفی با میزان افسردگی و رفتارهای پرخاشگرانه فرزندان ارتباط دارد. بریجز و رویگ - 1997 - 15 در پژوهشی به منظور بررسی نقش تفکرات غیر منطقی بر تعلل تحصیلی دانش آموزان دوره دبیرستان به این نتیجه دست یافتند که بین تعلل تحصیلی با تفکرات غیرمنطقی دانش آموزان همبستگی وجود دارد. آنها پس از آموزش 3 هفته ای اصلاح تفکرات غیرمنطقی، بهبود قابل ملاحظه ای را در عملکرد تحصیلی دانش آموزان مشاهده کردند.
بارات ، ستانفورد ، دودی ، لیمن و کنت - 1999 - 16 در پژوهشی با عنوان عاملی بر اعمال خود گزارشی پرخاشگری زودهنگام ، دست به تحلیل عاملی به روش چرخش پروماکس زده و چهار عامل را شناسایی کردند : -1 پرخاشگری آنی -2 پرخاشگری حالت روزانه حاصل عمل -3 پرخاشگری زود هنگام -4پرخاشگری آشوبگرانه. نتایج نشان داد که پرخاشگری آنی و زود هنگام سازه های مستقلی هستند ، چرا که در درجات متعددی بین اشخاص طبیعی در نمونه های غیر درمانگاهی یافت می شوند . همچنین آنها به این نتیجه دست یافتند که بین پرخاشگری زود هنگام با محبوبیت اجتماعی ، تسلط اجتماعی و عملکرد تحصیلی آزمودنی ها رابطه معنادار وجود دارد .
سالیوان - 2002 - 17 به منظور پی بردن به اینکه چگونه نگرش دانش آموزان به تعلیم و تربیت و باورهایشان درباره تواناییهای تحصیلی خود بر اساس زمینه اجتماعی و جنسیت آنها تغییر می کند ، به این نتیجه رسید که طبقه اجتماعی و جنسیت آنها تغییر می کند ، به این نتیجه رسید که طبقه اجتماعی را نگرش دانش آموزان به تعلیم و تربیت کمتر تغییر می دهد و موقعیت اجتماعی این تاثیر را در کل تعدیل می کند به هر حال وی خاطر نشان می سازد که نوع نگرش دانش آموزان را هم جنسیت و هم زمینه اجتماعی تغییر می دهد و نوع باورهایشان درباره توانایی های خود بر موفقیت اجتماعی و تحصیلی آنها موثر است.
کلوول - 2000 - 18 در تحقیق خود بر روی 204 دانش آموز 10 تا 14 ساله لندنی ، به بررسی ارتباط بازی رایانه ای با انزوای اجتماعی ، کاهش اعتما د به نفس و پرخاشگری در بین نوجوانان پرداخت نتایج نشان داد بین انزوای اجتماعی با بازی های رایانه ای ارتباط مستقیمی وجود نداشت ولی بین پرخاشگری و پرداختن به بازی ها ارتباط مستقیمی وجود داشت.
تحقیق نیکولز - 2006 - 19بر روی دانش آموزان مدارس اقلیت های قومی در نیویورک ، دختران پایه ششم و هفتم نسبت به پسران پرخاشگرتر بودند . هادلی - 2002 - 20 در تحقیق خود بر روی 899 دانش آموز ، آنها را از لحاظ مقایسه معلمان و همکلاسی ها از نظر پرخاشگری بررسی کرد. نتایج نشان داد که هم معلمان و هم همکلاسی ها سطوح بالایی از پرخاشگری را برای پسران بیشتر از دختران گزارش کردند .
همچنین یافته ها نشان دهنده وجود تفاوت معنادار در متغیر های جنسیت ، سطوح تحصیلی ، تفاوت نژادی و سطوح عملکرد تحصیلی در متغیر پرخاشگری بودند. محمد خانی و ابر اهیم زاده - 1385 - به توصیف رفتارهای پرخاشگرانه نوجوانان پرداخته و در مورد وضعیت تحصیلی آنان معتقدند که عملکرد تحصیلی ضعیف از ویزگی های این دانش آموزان است .
